Beyşehir

Beyşehir
İlçe
Arma
Türkiye'de bulunduğu yer
Taş Köprü, Beyşehir
Ülke	Türkiye
İl	Konya
Coğrafi bölge	Akdeniz Bölgesi
İdare
• Kaymakam	Yusuf Özdemir
• Belediye başkanı	Adil Bayındır (Bağımsız)
Yüzölçümü
• Toplam	2,652 km² (1.023 mil²)
Rakım	1,125 m (3.690 ft)
Nüfus
• Kır	-
• Şehir	-
Zaman dilimi	UTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu	42700
İl alan kodu	332
İl plaka kodu	42
Resmî site Beyşehir Belediyesi Beyşehir Kaymakamlığı

Beyşehir, Konya ilinin bir ilçesidir. Konya'nın merkez ilçeler dahil beşinci büyük ilçesidir. ⓘ

Beyşehir ⓘ
Şehir
Taşköprü ("Taş Köprü"), Beyşehir'de tarihi bir regülatör barajı ve köprü.
Beyşehir Beyşehir'in Konumu
Koordinatlar: 37°41′N 31°44′E
Ülke	Türkiye
Bölge	Akdeniz
İl	Konya
Hükümet
- Belediye Başkanı	Murat ÖZALTUN (AKP)
Alan
- Bölge	2.116,29 km2 (817,10 sq mi)
Yükseklik	1,205 m (3,953 ft)
Nüfus  (2012)
- Kentsel	35,872
- Bölge	69,739
- Bölge yoğunluğu	33/km2 (85/q mi)
Saat dilimi	UTC+2 (EET)
- Yaz (DST)	UTC+3 (EEST)
Posta kodu	42700
Plaka	42
İklim	Csa
Web sitesi	www.beysehir.bel.tr

Milli park içindeki Eflatun Pınar'da bulunan Hitit anıtı. ⓘ

Beyşehir (okunuşu [ˈbejʃeˌhiɾ]), Türkiye'nin Akdeniz bölgesinde Konya iline bağlı büyük bir kasaba ve ilçedir. Beyşehir Gölü'nün güneydoğu kıyısında yer alan ilçe, batı ve güneybatıda Toros Dağları'nın sarp hatları ve ormanlarıyla sınırlanırken, göl alanının bir uzantısı olan verimli bir ova güneydoğu yönünde uzanır. 2000 yılı nüfus sayımına göre ilçenin nüfusu 118.144 olup, bunun 41.312'si Beyşehir ilçesinde yaşamaktadır. ⓘ

Coğrafi konumu

Coğrafi konum; fert, toplum, ve devlet hayatını şekillendiren en etkili faktörlerden biridir. Beraberinde birçok avantaj veya dezavantajı da getirebilir. Beyşehir bu açıdan oldukça şanslı bir konuma sahiptir. ⓘ

İlçe, Batı Toroslar arasında yer alan, çukur alandadır. Bu çukurun büyük kesimini Beyşehir Gölü kaplar. Çukurluk gölün güneydoğusunda Beyşehir ovası devam eder. Toroslar, batıdan ve güneybatıdan yüksek sarp dikliklerle ovaya inerler. Beyşehir'deki düzlük alanlar bozkırlar halinde uzanır. Çevredeki dağlar ise, ormanlarla kaplıdır. Topraklar verimlidir. ⓘ

Akdeniz Bölgesi'nin Göller Yöresinde yer alan Beyşehir, önemli bir geçit noktasında da bulunmaktadır. En güney ucu baz alındığı zaman Akdenize olan uzaklığı 65 km civarındadır. Bir set misali araya giren Toroslar, yöreye Akdeniz'den ayırmıştır. ⓘ

Doğusunda Konya, kuzeyinde Doğanhisar, Hüyük ve Ilgın, kuzeydoğusundan Derbent, kuzeybatısından Şarkikaraağaç ve Eğirdir, doğusunda Meram, güneyinde Seydişehir ve Derebucak ilçeleri bulunur. ⓘ

Tarihçe

Beyşehir'e bağlı Eflatunpınar mevkiinde, ilçenin kuzeydoğusuna kısa bir mesafede yer alan Hitit anıtı, Hitit İmparatorluğu'nun bölgeye kadar ulaştığını kanıtlamakta, hatta bugünkü bilgiler ışığında güneybatıya doğru yayılımının sınırlarını çizmektedir. Kanıtlar, Eflatunpınar'da belki de Neolitik Çağ'a kadar uzanan daha erken bir yerleşimin de bulunduğuna işaret etmektedir. Beyşehir'in 10 km (6 mil) güneybatısında yer alan ve 1970'lerde Kanadalı arkeologlar Jacques ve Louise Alpes Bordaz tarafından araştırılan ve üç neolitik yapı katmanından buluntular elde edilen Erbaba Höyük'te de bir başka önemli erken yerleşim yeri bulunmaktadır. ⓘ

Beyşehir bölgesi klasik antik çağın Pisidia'sına karşılık gelmektedir. Kasabanın bulunduğu yerde büyük olasılıkla bir Yunan kenti vardı; bir görüşe göre, o dönemde gölü çevreleyen iki kent merkezinden biri olan ve Roma döneminde Claudiocaesarea (Yunanca: Κλαυδιοκαισάρεια, Klaudiokaisareia), Bizans döneminde ise Mistheia (Yunanca: Μίσθεια) olarak bilinen Karallia'ydı. Bir başka teoriye göre Beyşehir'in bulunduğu yer, Roma egemenliği altında Pisidya'nın büyük bölümünü kapsayan Roma eyaleti Pamfilya'nın bir Hıristiyan piskoposluk merkezi olan Casae'ye (Κἀσαι) karşılık gelmektedir. Bazı piskoposların isimleri 381'den 879'a kadar düzenlenen kilise konseylerine ilişkin belgelerde verilmiştir. Artık bir piskoposluk merkezi olmayan Pamfilya'daki Casae, bugün Katolik Kilisesi tarafından bir titular see olarak listelenmektedir. ⓘ

Antik kentin, adı ne olursa olsun, 13. yüzyılın ilk on yıllarında içine düştüğü ıssızlık durumu, Selçuklu Türklerinin kente verdiği "ıssız kent" anlamına gelen "Viranşehir" adından anlaşılmaktadır. Konya'da bulunan Rum Selçuklu Sultanları yine de yazlık ikametgahlarını Beyşehir şehrine 80 km (50 mil) mesafede güneybatı göl kıyısında bulunan ve Kubadabad Sarayı olarak bilinen bir yığma içinde inşa etmişlerdir. Kubadabad yerleşmesinin en değerli buluntuları Alaeddin Keykubad (1220-1237) dönemine ait olsa da, burası daha 12. yüzyılın sonlarında sultanlar tarafından ve onlar için seçilmiş mevsimlik bir yerleşim alanıydı. ⓘ

Selçukluların yıkılışından sonra Viranşehir'in adı bir süreliğine bölgenin hükümdar hanedanının beylerinden biri olan ve kasabayı başkent yapan Eşrefoğulları'nın onuruna Süleymanşehir olarak değiştirilmiştir. Eşrefoğulları beyleri burada ikamet ettiğinden, kasabanın bugünkü Beyşehir adı zamanla benimsenmiştir. Hanedan tarafından 1296-1299 yılları arasında yaptırılan ve Eşrefoğlu Camii olarak da anılan Beyşehir Ulu Camii, Anadolu beyliklerinin Selçuklu ve Osmanlı mimari üslupları arasındaki ara döneminin başyapıtlarından biri olarak kabul edilir. ⓘ

Beyşehir ve çevresinin tarihi M.Ö. 7000'li yıllara kadar uzanmaktadır. Bölgede Eski ve Orta Taş devri'ne ait buluntuların varlığı söz konusudur. Ama daha çok Cilalı taş devri' ne ait buluntular yoğunlaşır. Yapılan araştırmalar Beyşehir'in daha o dönemde önemli bir yerleşim alanı olduğu gerçeğini ortaya çıkarmıştır. M.Ö. 5680 - M.Ö. 5300 arasına tarihlenen Erbaba Höyüğü kalıntıları bunun en somut göstergesidir. Kıstıfan Köyü yakınlarındaki höyükteki kazılarda Kanadalı bilim adamları Jacgues ve Louisse Alpes Bordaz çifti tarafından yapılmıştır(1968-1975). ⓘ

İlk çağlar'da Beyşehir Gölü'nün de içinde olduğu bölge Pisidya adıyla anılırdı. Pisidya'da Karallia olarak bilinen bir şehir adıydı. Ramsay bu konuyu şöyle değerlendirir; "Biri gölün güneydoğusunda, Trogitis gölü'ne akan suyun ağzında, diğeri güneybatısında olmak üzere ihtimal iki şehir bulunuyordu. Bu ikincisinin Parlais olma ihtimali daha kuvvetli olduğu için birincisini Karallia olarak kabul etmeniz lazım geliyor." Yine Ramsay'a göre Karallia Bizanslılar zamanında Skleros adını almıştır. ⓘ

Daha sonra harap olan Karallia, Viranşehir adını almıştır. On üçüncü yüzyılın ilk yarısında, Selçuklu Sultanı Alaeddin Keykubad devrinde, muhtemelen 1240'tan önce çoğunluğunu Üçoklar'ın oluşturduğu Türkmenler tarafından yeniden kurulmuştur. Eşrefoğulları'nın hakim olduğu dönemden itibaren Viranşehir'in adı Süleymanşehir olmuştur. ⓘ

Beyliğin merkezi olmasından dolayı geçen zamanla beraber beyin şehri olarak anılır. Bundan dolayıda Beyşehir adını alır. Beyşehir adının bir de efsanevi hikayesi vardır. Buna göre, Trogitis'de bulunan Seydi Harun Veli şimdi kendi adıyla anılan camiyi yaptırmaktadır. Eşrefoğlu Mehmet Bey de ona malzeme yardımında bulunur. Sonrasında gelişen olaylar onları dost yapar. Eşrefoğlu, Trogitis'e Seydişehir adını verirken Seyyid Harun Veli de Süleymanşehir'e Beyşehir adını vermiştir. ⓘ

Beyşehir Göl Festivali

Geleneksel olarak yaz aylarında düzenlenen Beyşehir Göl Festivali'nde yurt çapında tanınmış sanatçıların konserleri, profesyonel ve halk bisiklet yarışları, at yarışları, fotoğraf yarışmaları, off-road gösterileri, konferanslar ve Beyşehir Gölü üzerinde yapılan çeşitli su etkinlikleri ile spor, kültür, sanat etkinlikleri yer almaktadır. ⓘ

Nüfus

Yıl	Toplam	Şehir	Kır ⓘ
1940	50.705	2.947	47.758
1945	52.145	2.894	49.251
1950	56.316	3.173	53.143
1955	63.518	4.403	59.115
1960	72.120	5.833	66.287
1965	79.513	7.456	72.057
1970	99.065	8.980	90.085
1975	112.767	15.060	97.707
1980	108.584	15.845	92.739
1985	114.779	19.143	95.636
1990	93.565	30.412	63.153
2000	118.144	41.312	76.832
2007	72.712	32.799	39.913
2008	70.317	31.598	38.719
2009	70.569	32.525	38.044
2010	70.397	33.895	36.502
2011	69.966	34.741	35.225
2012	69.739	35.872	33.867
2013	70.297	70.297	veri yok
2014	71.366	71.366	veri yok
2015	71.370	71.370	veri yok
2016	72.347	72.347	veri yok
2017	72.716	72.716	veri yok
2018	73.768	73.768	veri yok
2019	74.469	74.469	veri yok
2020	75.532	75.532	veri yok

Not 1: 1987 yılında Derebucak ve Hüyük ilçelerinin kurulması ile nüfus azalmıştır. ⓘ

Not 2: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır. ⓘ