Kırıkkale
Kırıkkale ⓘ | |
---|---|
İlçe | |
Türkiye'de bulunduğu yer | |
Kırıkkale'den bir görünüm | |
Ülke | Türkiye |
İl | Kırıkkale |
Coğrafi bölge | İç Anadolu Bölgesi |
İdare | |
• Belediye başkanı | Mehmet Saygılı (AK Parti) |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 4,881 km² (1.884 mil²) |
Rakım | 900 m (2.900 ft) |
Nüfus | |
• Kır | - |
• Şehir | - |
Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
Posta kodu | 71000 |
İl alan kodu | 0318 |
İl plaka kodu | 71 |
Resmî site www.kirikkale-bld.gov.tr |
Kırıkkale, Kırıkkale ilinin merkezi olan ilçesidir. 1941 yılında belediye statüsüne kavuşmuştur. Kırık köyü arazileri üzerine kurulmuş, gelişmiş ve büyümüştür. 1920'lerde Mühimmat Fabrikasının temellerinin atılması, DDY buradan geçmesi gibi unsurlar şehrin oluşmasında önemli rol oynamıştır. Mühimmat Fabrikasının üretime geçmesiyle şehir göç almaya başlamış ve 12 hanelik Kırık köyü, 1929 yılında bucak yapılarak “Kırıkkale” biçiminde kullanılmıştır. ⓘ
Kırıkkale 1929'da 3000 nüfusa sahip bir Anadolu kasabasıdır. İlk yerleşimler TCDD güzergahında; bugün aynı adı taşıyan Fabrikalar Mahallesi, Ovacık Mahallesi, Kurtuluş ve Hüseyin Kahya Mahallelerinde oluşmaya başlamıştır. ⓘ
1935 Genel Nüfus Sayımında Şehrin nüfusu 4599’a yükselir. Makine Kimya Endüstri Kurumuna ait fabrikalarda çalışmak üzere çevre illerden insanlar buraya göç etmeye başlar. Cumhuriyetin ilk yılları olması nedeniyle “sanayi” şehrin büyümesine öncülük yapar. Ayrıca Kırıkkale Türkiye'nin 5 adet rafinerisinden birisi olan Orta Anadolu Kırıkkale Rafinerisine ev sahipliği yapmaktadır. ⓘ
21 Haziran 1989 tarihinde dönemin Cumhurbaşkanı Turgut Özal tarafından yapılan törenle il olmuştur. ⓘ
Merkez ilçede 31 mahalle ve 9 köy mevcuttur. ⓘ
Kırıkkale, Türkiye'nin İç Anadolu Bölgesi'nde yer alan Kırıkkale ilinin başkentidir. Ankara'nın 80 km doğusunda yer almaktadır. 2000 yılı nüfus sayımına göre ilin nüfusu 280.834 olup, bunun 192.705'i Kırıkkale şehrinde yaşamaktadır. Şehrin adı kırık kale anlamına gelmektedir. ⓘ
Kırıkkale, Ankara-Kayseri demiryolu üzerinde, Türkiye'nin orta kesiminde Kızılırmak Nehri'nin yakınında yer almaktadır. Eskiden bir köy olan kasaba, nüfusunun hızla artmasını 1950'lerde kurulan çelik fabrikalarına borçludur. Ülkenin en büyükleri arasında yer alan bu tesisler yüksek kaliteli alaşımlı çelik ve makine üretiminde uzmanlaşmıştır. 1960'larda kimya fabrikaları eklenmiş ve 1986'da Tüpraş Kırıkkale Petrol Rafinerisi kurulmuştur. ⓘ
Kırıkkale Üniversitesi şehirde yer almaktadır. ⓘ
Tarihçe
Şehrin adının, şehrin 3 km kuzeyindeki bir köy olan "Kırık" ile şehrin merkezinde bulunan ve kale anlamına gelen "Kale" adının birleştirilerek "Kırıkkale" yapılmasından geldiği düşünülmektedir. Yerleşim 16. yüzyılda Türk boylarının doğudan gelerek Orta Anadolu'ya yerleşmesiyle başlamıştır. ⓘ
Coğrafya
Kırıkkale, yakın zamanda Türkiye'nin İç Anadolu bölgesinde, Kızılırmak Nehri'nin yakınında bir eyalet olarak ilan edilmiştir. Nehir, Türk ekonomisi için pirinç üretmek amacıyla kullanılmaktadır. Doğal bitki örtüsü bozkır tipindedir ve üzüm bağları bol miktarda bulunur. ⓘ
Ekonomi
İklim
Kırıkkale'de soğuk yarı kurak iklim (Köppen: BSk) veya karasal iklim (Trewartha: Dc) görülmektedir. Kışlar soğuk ve orta derecede kar yağışlı, yazlar ise sıcak ve kurak geçer. Yağışlar en çok ilkbahar ve sonbaharda görülür. ⓘ
Kırıkkale için iklim verileri (1991-2020, ekstremler 1963-2020) ⓘ | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ay | Jan | Şubat | Mar | Nisan | Mayıs | Haziran | Temmuz | Ağustos | Eylül | Ekim | Kasım | Aralık | Yıl |
Rekor yüksek °C (°F) | 17.0 (62.6) |
21.4 (70.5) |
30.4 (86.7) |
32.0 (89.6) |
36.0 (96.8) |
37.6 (99.7) |
41.8 (107.2) |
40.3 (104.5) |
40.6 (105.1) |
33.5 (92.3) |
24.8 (76.6) |
19.0 (66.2) |
41.8 (107.2) |
Ortalama yüksek °C (°F) | 4.7 (40.5) |
7.8 (46.0) |
13.2 (55.8) |
18.7 (65.7) |
23.8 (74.8) |
28.2 (82.8) |
31.8 (89.2) |
31.9 (89.4) |
27.7 (81.9) |
21.4 (70.5) |
13.0 (55.4) |
6.3 (43.3) |
19.0 (66.2) |
Günlük ortalama °C (°F) | 0.8 (33.4) |
2.7 (36.9) |
7.2 (45.0) |
12.2 (54.0) |
17.1 (62.8) |
21.4 (70.5) |
24.9 (76.8) |
24.9 (76.8) |
20.3 (68.5) |
14.4 (57.9) |
7.0 (44.6) |
2.4 (36.3) |
12.9 (55.2) |
Ortalama düşük °C (°F) | −2.4 (27.7) |
−1.4 (29.5) |
2.0 (35.6) |
6.1 (43.0) |
10.7 (51.3) |
14.5 (58.1) |
17.6 (63.7) |
17.7 (63.9) |
13.1 (55.6) |
8.3 (46.9) |
2.2 (36.0) |
−0.6 (30.9) |
7.3 (45.1) |
Rekor düşük °C (°F) | −22.4 (−8.3) |
−21.6 (−6.9) |
−19.8 (−3.6) |
−6.8 (19.8) |
0.4 (32.7) |
4.6 (40.3) |
7.4 (45.3) |
7.2 (45.0) |
2.7 (36.9) |
−5.0 (23.0) |
−9.7 (14.5) |
−18.0 (−0.4) |
−22.4 (−8.3) |
Ortalama yağış mm (inç) | 42.8 (1.69) |
30.2 (1.19) |
39.1 (1.54) |
40.0 (1.57) |
50.2 (1.98) |
42.3 (1.67) |
9.6 (0.38) |
14.4 (0.57) |
15.0 (0.59) |
29.1 (1.15) |
30.6 (1.20) |
43.6 (1.72) |
386.9 (15.23) |
Ortalama yağış günleri | 11.57 | 9.93 | 11.03 | 11.87 | 13.37 | 9.83 | 3.50 | 3.57 | 4.73 | 7.50 | 8.00 | 11.27 | 106.2 |
Ortalama aylık güneş ışığı saatleri | 83.7 | 121.5 | 170.5 | 216.0 | 269.7 | 312.0 | 359.6 | 341.0 | 270.0 | 207.7 | 141.0 | 74.4 | 2,567.1 |
Ortalama günlük güneş ışığı saatleri | 2.7 | 4.3 | 5.5 | 7.2 | 8.7 | 10.4 | 11.6 | 11.0 | 9.0 | 6.7 | 4.7 | 2.4 | 7.0 |
Kaynak: Türkiye Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü |
Nüfus
Yıl | Toplam | Şehir | Kır ⓘ |
---|---|---|---|
Kırıkkale ilçesi (Ankara) | |||
1945 | 54.138 | 14.496 | 39.642 |
1950 | 62.090 | 15.750 | 46.340 |
1955 | 78.414 | 27.807 | 50.607 |
1960 | 76.257 | 42.904 | 33.353 |
1965 | 101.085 | 57.669 | 43.416 |
1970 | 130.186 | 91.658 | 38.528 |
1975 | 177.155 | 137.874 | 39.281 |
1980 | 222.893 | 178.401 | 44.492 |
1985 | 262.349 | 208.018 | 54.331 |
Kırıkkale merkez ilçesi | |||
1990 | 206.688 | 185.431 | 21.257 |
2000 | 225.005 | 205.078 | 19.927 |
2007 | 204.083 | 192.257 | 11.826 |
2008 | 201.578 | 192.341 | 9.237 |
2009 | 201.382 | 192.705 | 8.677 |
2010 | 201.517 | 193.093 | 8.424 |
2011 | 202.098 | 193.950 | 8.148 |
2012 | 200.625 | 192.473 | 8.152 |
2013 | 195.971 | 187.480 | 8.491 |
2014 | 197.037 | 189.044 | 7.993 |
2015 | 198.132 | 190.486 | 7.646 |
2016 | 202.309 | 194.675 | 7.634 |
2017 | 202.197 | 194.828 | 7.369 |
2018 | 196.645 | 188.709 | 7.936 |
2019 | 198.477 | 190.818 | 7.659 |
2020 | 199.032 | 191.709 | 7.323 |
Not: 1990 yılında Bahşılı, Balışeyh ve Yahşihan ilçelerinin kurulması ile nüfus azalmıştır. ⓘ