Nasdaq
 | |
| Tip | Borsa |
|---|---|
| Konum | New York City, ABD |
| Kuruluşu | 8 Şubat 1971; 52 yıl önce |
| Sahibi | Nasdaq, Inc. |
| Para Birimi | Birleşik Devletler doları |
| Listeleme sayısı | 3,554 |
| Piyasa değeri |  19,4 trilyon dolar (2021) |
| Endeksler |
|
| Web sitesi | www.nasdaq.com |
Nasdaq Hisse Senedi Piyasası (/ˈnæzdæk/ (
listen)) (National Association of Securities Dealers Automated Quotations Stock Market) New York merkezli bir Amerikan borsasıdır. İşlem gören hisselerin piyasa değerine göre borsalar listesinde New York Menkul Kıymetler Borsası'nın ardından ikinci sırada yer almaktadır. Borsa platformu, Nasdaq Nordic borsa ağının ve ABD merkezli birkaç hisse senedi ve opsiyon borsasının da sahibi olan Nasdaq, Inc. şirketine aittir. ⓘ
Nasdaq, menkul kıymetler borsasındaki ilk alım satım 1971 yılında başladı. NASDAQ-100 Endeksi, Nasdaq Menkul Kıymetler Borsası'nda işlem gören Amerikan merkezli en büyük 100 şirketi kapsamaktadır. Aralarında Apple, Google, IBM, Netflix, Amazon, Tesla, Microsoft, Facebook, Twitter gibi dünya devi şirketlerinin de bulunduğu günümüzde bilgi teknolojilerine yön veren hemen hemen bütün firmaların, hisse senetlerinin işlem gördüğü bir borsadır. MSCI Information Technologies Net Totar Return Index, MSCI World Telecommunications Services Net Totar Return Index, MSCI World Consumer Discretionary Net USD gibi indeksler bu şirketlerin günlük kar veya zarar hanelerine yazan fiyatları belli bir algoritmaya uyarak, yatırımcılara karlılık hakkında fikir verir. ⓘ
Tarihçe
1971–2000
"Nasdaq" başlangıçta National Association of Securities Dealers Automated Quotations'ın kısaltmasıydı. Günümüzde Finans Endüstrisi Düzenleme Kurumu (FINRA) olarak bilinen Ulusal Menkul Kıymet Satıcıları Birliği (NASD) tarafından 1971 yılında kurulmuştur. 8 Şubat 1971'de Nasdaq borsası dünyanın ilk elektronik borsası olarak faaliyete başladı. Başlangıçta sadece bir "kotasyon sistemi" idi ve elektronik işlemlerin gerçekleştirilmesi için bir yol sağlamıyordu. ⓘ
NASDAQ Borsası sonunda tezgah üstü (OTC) ticaret sistemi tarafından gerçekleştirilen büyük işlemlerin çoğunu üstlendi, ancak hala bu şekilde işlem gören birçok menkul kıymet var. 1987 gibi geç bir tarihte Nasdaq borsası medyada çıkan haberlerde ve Standard & Poor's Corporation tarafından yayınlanan aylık Hisse Senedi Rehberlerinde (hisse senedi rehberleri ve prosedürleri) hala yaygın olarak "OTC" olarak anılmaktaydı. Yıllar geçtikçe, ticaret ve hacim raporlaması ve otomatik ticaret sistemleri eklenerek daha çok bir borsa haline geldi. 1981 yılında Nasdaq, ABD menkul kıymetler piyasalarının toplam 21 milyar hissesinin %37'sini işlem görüyordu. 1991 yılına gelindiğinde Nasdaq'ın payı %46'ya yükselmiştir. 1992 yılında Nasdaq Borsası, Londra Borsası ile birleşerek sermaye piyasalarının ilk kıtalararası bağlantısını oluşturdu. 1998 yılında, "önümüzdeki yüz yılın borsası" sloganını kullanarak Amerika Birleşik Devletleri'nde online işlem yapan ilk borsa oldu. Nasdaq Borsası dot-com balonu sırasında birçok şirketin ilgisini çekmiştir. ⓘ
Ana endeksi, başlangıcından bu yana yayınlanan NASDAQ Composite'dir. QQQ borsa yatırım fonu, piyasa değeri açısından en büyük 100 şirketi izleyen NASDAQ Financial-100 Endeksi ile birlikte 1985 yılında tanıtılan büyük sermayeli NASDAQ-100 endeksini izlemektedir. ⓘ
2000'den günümüze
10 Mart 2000'de NASDAQ Bileşik borsa endeksi 5.132,52 ile zirveye ulaşmış, ancak 17 Nisan'da 3.227'ye düşmüş ve takip eden 30 ay içinde zirveden %78 oranında gerilemiştir. ⓘ
FINRA, 2000 ve 2001 yıllarında gerçekleştirdiği bir dizi satışla Nasdaq'taki hisselerini sattı. 2 Temmuz 2002'de Nasdaq Inc. ilk halka arz yoluyla halka açık bir şirket haline geldi. 2006 yılında Nasdaq Borsası'nın statüsü bir borsadan lisanslı bir ulusal menkul kıymetler borsasına dönüştürüldü. 2007 yılında, İskandinav ülkelerinin önde gelen borsa operatörü OMX ile birleşerek küresel ayak izini genişletti ve adını NASDAQ OMX Group olarak değiştirdi. ⓘ
Borsada listelenmeye hak kazanmak için bir şirketin Amerika Birleşik Devletleri Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu'na (SEC) kayıtlı olması, en az üç piyasa yapıcısına (belirli menkul kıymetler için komisyoncu veya satıcı olarak hareket eden finans firmaları) sahip olması ve varlıklar, sermaye, kamu hisseleri ve hissedarlar için minimum gereksinimleri karşılaması gerekir. ⓘ
Şubat 2011'de, NYSE Euronext'in Deutsche Börse ile birleşmesinin duyurulmasının ardından, NASDAQ OMX ve Intercontinental Exchange'in (ICE) NYSE için karşı teklifte bulunabileceği yönünde spekülasyonlar ortaya çıktı. NASDAQ OMX, Amerikan borsasının nakit hisse senedi işini, ICE ise türev işlerini satın almak istiyor olabilir. O dönemde "NYSE Euronext'in piyasa değeri 9,75 milyar dolardı. Nasdaq'ın değeri 5,78 milyar dolar, ICE'nin değeri ise 9,45 milyar dolardı." Ayın sonlarına doğru Nasdaq'ın, ICE ya da Chicago Ticaret Borsası'ndan, devam etmesi halinde muhtemelen 11-12 milyar dolarlık bir karşı teklife katılmalarını istemeyi düşündüğü bildirildi. ⓘ
NASDAQ, Aralık 2005'te Instinet'i 1,9 milyar dolara satın almış, Inet ECN'yi elinde tutmuş ve daha sonra acente aracılık işini Silver Lake Partners ve Instinet yönetimine satmıştı. ⓘ
Avrupa Menkul Kıymet Satıcıları Birliği Otomatik Kotasyon Sistemi (EASDAQ) Nasdaq Borsası'nın Avrupa'daki muadili olarak kurulmuştur. NASDAQ tarafından 2001 yılında satın alındı ve NASDAQ Europe adını aldı. 2003 yılında, dot-com balonunun patlaması sonucunda faaliyetler durduruldu. 2007 yılında NASDAQ Europe önce Equiduct olarak yeniden canlandırıldı ve aynı yıl içinde Börse Berlin tarafından satın alındı. ⓘ
18 Haziran 2012 tarihinde Nasdaq OMX, Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Konferansı (Rio+20) arifesinde Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Borsalar Girişimi'nin kurucu üyesi oldu. ⓘ
Kasım 2016'da işletme müdürü Adena Friedman icra kurulu başkanlığına terfi ederek ABD'de büyük bir borsayı yöneten ilk kadın oldu. ⓘ
Nasdaq 2016 yılında listeleme ile ilgili gelirlerden 272 milyon dolar kazandı. ⓘ
Ekim 2018'de SEC, New York Borsası ve Nasdaq'ın piyasa verilerini satarken devam eden fiyat artışlarını haklı göstermediğine karar verdi. ⓘ
Aralık 2020'de NASDAQ, Executive Order 13959'a yanıt olarak endekslerini dört Çinli şirketten çıkaracağını duyurdu. ⓘ
Sözleşme Özellikleri
Nasdaq 100 vadeli işlemleri CME'de (Chicago Merchantile Exchange) ve E-Mini Nasdaq 100 vadeli işlemleri EMiniCME'de işlem görmektedir. Aşağıda nasdaq 100 ve emini nasdaq için CQG sözleşme özellikleri yer almaktadır. ⓘ
| Nasdaq 100 | E Mini Nasdaq 100 ⓘ | |
|---|---|---|
| Borsa: | CME | EMiniCME |
| Sektör: | Endeks | Endeks |
| Tik Boyutu: | 0.25 | 0.25 |
| Tik Değeri: | 25 USD | 5 ABD DOLARI |
| BPV: | 100 | 20 |
| Mezhep: | ABD DOLARI | ABD DOLARI |
| Ondalık Yer | 2 | 2 |
Teklif kullanılabilirliği
Nasdaq kotasyonları üç seviyede mevcuttur:
- Seviye 1 en yüksek alış ve en düşük satış kotasyonunu gösterir.
- Seviye 2, piyasa yapıcıların tüm halka açık kotasyonlarını, hisse senedi almak veya satmak isteyen piyasa yapıcıların bilgilerini ve yakın zamanda gerçekleşen emirleri gösterir.
- Seviye 3 piyasa yapıcılar tarafından kullanılır ve onların kotasyonlarını girmelerine ve emirlerini gerçekleştirmelerine olanak tanır. ⓘ
İşlem programı
Nasdaq Borsası seansları, Doğu Zaman Dilimi'ndeki saatlerle şöyledir: Sabah 7:00 ile 9:30 arası: genişletilmiş mesai saatleri ticaret seansı (piyasa öncesi) ⓘ
9:30 - 16:00 arası: normal işlem seansı ⓘ
16:00 - 20:00: genişletilmiş mesai saatleri ticaret oturumu (piyasa sonrası) ⓘ
Nasdaq Borsası yılda ortalama 253 işlem günü gerçekleştirmektedir. ⓘ
Piyasa kademeleri
Nasdaq Hisse Senedi Piyasası üç farklı piyasa kademesine sahiptir:
- Sermaye Piyasası (NASDAQ-CM small cap), nispeten küçük piyasa değerine sahip şirketler için bir hisse senedi piyasasıdır. Bu tür "küçük sermayeli" şirketler için kotasyon gereklilikleri, önemli ölçüde daha yüksek piyasa değerine sahip daha büyük şirketleri listeleyen diğer Nasdaq piyasalarına göre daha az katıdır.
- Küresel Piyasa (NASDAQ-GM mid cap) Nasdaq Küresel Piyasasını temsil eden hisse senetlerinden oluşur. Küresel Pazar, Nasdaq'ın katı finansal ve likidite gerekliliklerini ve kurumsal yönetim standartlarını karşılayan 1.450 hisse senedinden oluşur. Küresel Piyasa, Küresel Seçilmiş Piyasaya göre daha az ayrıcalıklıdır.
- Global Select Market (NASDAQ-GS large cap), Global Select Market Composite'i temsil eden ABD merkezli ve uluslararası hisse senetlerinden oluşan piyasa değeri ağırlıklı bir endekstir. Global Select Market, Nasdaq'ın katı finansal ve likidite gerekliliklerini ve kurumsal yönetim standartlarını karşılayan 1.200 hisse senedinden oluşur. Global Select Market, Global Market'ten daha ayrıcalıklıdır. Her Ekim ayında Nasdaq Kotasyon Yeterlilikleri Departmanı, hisse senetlerinden herhangi birinin Global Select Market'te listelenmeye uygun hale gelip gelmediğini belirlemek için Global Market Composite'i gözden geçirir. ⓘ