Generalfeldmarschall
Generalfeldmarschall (Generalfeldmareşal), Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'ndan Üçüncü Reich'a kadar Cermen ordularındaki en yüksek rütbe. Habsburg Monarşisinde, Avusturya İmparatorluğu'nda ve Avusturya-Macaristan'da Feldmarschall rütbesi kullanıldı. 1914-1918 yılları arasında on kişiye bu rütbe verilmiş ve bunlardan dört tanesi Habsburg hanedanının egemenliğine mensuptur. Nazi Almanyası Luftwaffe ve ordularında Generalfeldmarschall rütbesi Temmuz 1940'ta Luftwaffe komutanı Hermann Göring'e Reichsmarschall (İmparatorluk Mareşali) rütbesi verilene kadar en yüksek rütbeydi. III. Reich'ın yıkılmasından sonra bu askeri yüksek unvan kullanımdan kalkmıştır. ⓘ
NATO'nun bugünkü NATO deniz kuvvetlerinde OF-10 ile kıyaslanabilecek beş yıldızlı bir rövanter olan Kaiserliche Marine ve Kriegsmarine'deki Großadmiral'e (İngilizce: Büyük Amiral) eşdeğerdir. ⓘ
Avusturya İmparatorluğu ve Avusturya-Macaristan
Bu rütbe Avusturya İmparatorluğu'nda Kaiserlicher Feldmarschall ("imparatorluk mareşali") ve Avusturya-Macaristan'da Kaiserlicher und königlicher Feldmarschall - Császári és királyi tárbornagy ("imparatorluk ve kraliyet mareşali") olarak mevcuttu. Her ikisi de Kutsal Roma İmparatorluğu dönemindeki önceki kullanıma dayanıyordu. İmparator-Kral bu rütbeyi resen alır, diğer subaylar gerektiğinde terfi ettirilirdi. 1914 ve 1918 yılları arasında, dördü hüküm süren Habsburg-Lorraine hanedanının üyesi olmak üzere on kişi bu rütbeye ulaşmıştır. ⓘ
Almanya ve Prusya
Prusya Krallığı ve Alman İmparatorluğu
Prusya Ordusu'nda, Alman İmparatorluk Ordusu'nda ve daha sonra Wehrmacht'ta Generalfeldmarschall rütbesinin asalet derecesine yükselme, Kabine bakanlarıyla eşit protokol rütbesi, doğrudan hükümdara rapor verme hakkı ve sürekli bir eskort gibi çeşitli ayrıcalıkları vardı. ⓘ
1854'te albay general (Almanca: Generaloberst) rütbesi, Prusya Prensi William'ı (daha sonra Alman İmparatoru I. William), sadece savaş zamanı saha komutanlarının belirleyici bir savaşta zafer kazanmaları ya da bir tahkimatı veya büyük bir şehri ele geçirmeleri halinde mareşal rütbesi alabileceği kuralını bozmadan üst rütbeye terfi ettirmek amacıyla oluşturuldu. Alman Donanması'nda albay-generalin karşılığı Generaladmiral ("general amiral" veya "amiral-general") rütbesiydi. ⓘ
1870 yılında, Prusya Prensi Friedrich Karl ve Veliaht Prens Friedrich Wilhelm -Fransa-Prusya Savaşı sırasında ordulara komuta etmişlerdi- Generalfeldmarschall rütbesine atanan ilk Prusya prensleri oldular. ⓘ
Bu rütbenin yüce niteliği, I. Dünya Savaşı sırasında sadece beş Alman subayının (kraliyet ailelerinin üyeleri ve yabancı subaylara verilen fahri terfiler hariç) Generalfeldmarschall olarak atandığı zaman vurgulanmıştır: Paul von Hindenburg, August von Mackensen, Karl von Bülow, Hermann von Eichhorn ve Remus von Woyrsch. Sadece tek bir deniz subayı, Henning von Holtzendorff, Büyük Amiral olarak atanmıştı. Erich Ludendorff, Erich von Falkenhayn ya da Reinhard Scheer gibi tanınmış Alman komutanlar bile mareşal copu ya da büyük amiral rütbesi almamıştır. ⓘ
Nazi Almanyası
Genel mareşal Generalfeldmarschall ⓘ | |
---|---|
Ülke | Nazi Almanyası |
Hizmet şubesi | Alman Ordusu Luftwaffe |
Oluşum | 20 Nisan 1936 |
Kaldırıldı | 1945 |
Bir üst rütbe | Reichsmarschall |
Bir sonraki alt sıra | Generaloberst |
Eşdeğer rütbeler | Großadmiral |
İkinci Dünya Savaşı öncesinde Adolf Hitler, Reich Savaş Bakanı Generaloberst Werner von Blomberg (20 Nisan 1936) ve Havacılık Bakanı Hermann Göring'i (4 Şubat 1938) Generalfeldmarschall rütbesine terfi ettirerek bu rütbeyi Wehrmacht'a yeniden kazandırmıştır. İkinci Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası Wehrmacht'ında Generalfeldmarschall rütbesi, Hermann Göring'in yeni oluşturulan daha yüksek bir rütbe olan Reichsmarschall'a terfi ettiği Temmuz 1940'a kadar en yüksek askeri rütbe olarak kaldı. Generalfeldmarschall'ın donanmadaki karşılığı Großadmiral ("büyük amiral") idi. ⓘ
Kayzer Wilhelm II'nin aksine Hitler bu rütbeyi daha geniş bir alana dağıtarak toplam 25 Heer ve Luftwaffe subayını ve iki Kriegsmarine Büyük Amiralini terfi ettirdi. (Bir diğer terfi olan Avusturyalı General Eduard von Böhm-Ermolli'nin terfisi ise onursaldı). Heer ve Luftwaffe'nin Fransa Savaşı'nı kazanmasından dört hafta sonra Hitler, 19 Temmuz 1940'ta dokuz ordu generalini ve üç hava kuvvetleri subayını mareşalliğe terfi ettirdi: Walther von Brauchitsch, Wilhelm Keitel, Gerd von Rundstedt, Fedor von Bock, Wilhelm von Leeb, Wilhelm List, Günther von Kluge, Erwin von Witzleben ve Walter von Reichenau (Heer); ve Albert Kesselring, Erhard Milch ve Hugo Sperrle (Luftwaffe). Bu rütbeye sahip olanlar "doğrudan Führer'e takdim" hakkına sahipti. ⓘ
1942'de üç kişi daha terfi ettirildi: Tobruk Kuşatması'ndan dolayı Erwin Rommel (22 Haziran), Sivastopol Kuşatması'ndan dolayı Erich von Manstein (30 Haziran) ve Oberbefehlshaber der Heeresgruppe Nord ("Kuzey Ordular Grubu Başkomutanı") olarak gösterdiği başarıdan dolayı Georg von Küchler (30 Haziran). ⓘ
Hitler, Stalingrad'daki 6. Ordu Komutanı Friedrich Paulus'u, ölene kadar savaşmaya devam etmesi ya da intihar etmesi için cesaretlendirmek amacıyla, ordusunun kaçınılmaz teslimiyetinden bir gün önce, 30 Ocak 1943'te saha telsizi aracılığıyla Generalfeldmarschall rütbesine terfi ettirdi. Hitler terfisinde, daha önce hiçbir Alman ya da Prusya mareşalinin sağ ele geçirilmediğini belirtmiştir. Generalfeldmarschall Paulus ertesi gün Ich habe nicht die Absicht, mich für diesen bayerischen Gefreiten zu erschießen ("Bu Bavyeralı onbaşı için kendimi vurmaya hiç niyetim yok") diyerek teslim oldu. Hayal kırıklığına uğrayan Hitler, "Bu savaşta yaptığım son mareşal bu!" yorumunu yaptı. Ancak Paulus'un teslim olmasının ertesi günü üçü Ernst Busch, Paul Ludwig Ewald von Kleist ve Maximilian von Weichs (hepsi de Heer mensubu) olmak üzere yedi kişiyi daha mareşalliğe atadı ve aynı ayın sonlarında Hitler, Luftwaffe Generali Wolfram von Richthofen'i Kırım harekâtı ve Stalingrad Savaşı'nın ilerleyen bölümlerindeki hizmetlerinden dolayı bu rütbeye terfi ettirdi. ⓘ
1944'ten 1945'e kadar üç kişi daha bu rütbeye ulaşacaktı. Hitler'in en sadık generallerinden biri olan Walter Model 1944 yılı başlarında bu rütbeye terfi etti; Model aynı zamanda törenle mareşal sopası alan son Alman mareşaliydi. Bir başka sadık subay olan Ferdinand Schörner de 5 Nisan 1945'te Alman Ordusu Başkomutanı olduğunda terfi ettirildi. Bundan 20 gün sonra ve kendi intiharından sadece beş gün önce Adolf Hitler, Göring'in Hitler'in gözünden düşmesinin ardından Luftwaffe Generali Robert Ritter von Greim'i mareşal ve Alman Hava Kuvvetleri Komutanı yaparak Greim'i tarihteki son Alman mareşali yaptı. ⓘ
Generalfeldmarschall, Alman Wehrmacht'ındaki en yüksek muvazzaf subay rütbesiydi ve Anglofon silahlı kuvvetlerindeki Field marshal ile karşılaştırılabilirdi. Alman Kriegsmarine'deki Großadmiral ile eşdeğerdi. ⓘ
Nazi Almanyası'nda Generalfeldmarschall rütbesi, yıllık maaşın yanı sıra Hitler'in generaller için 2.000 ila 4.000 ℛℳ aralığında vergiden muaf yan haklar getirmesi nedeniyle mali açıdan çok ödüllendiriciydi. (2021'de 8897-17793 Avro). Ayrıca en yüksek rütbeli subaylarına cömert hediyeler verdi; Leeb 65. doğum gününde Hitler'den 250.000 ℛℳ (2021'de 1.112.067 €) aldı. ⓘ
Ancak rütbesinin yükseltilmesi Hitler'in sürekli teveccühünü garanti etmiyordu. Savaşın gidişatı değiştikçe Hitler hıncını üst düzey komutanlarından çıkardı ve savaş sona ermeden önce Generalfeldmareşallerin çoğunu görevden aldı. Bock, Brauchitsch, Leeb ve List, Barbarossa Harekâtı sırasındaki başarısızlıkları nedeniyle 1942 yılında görevlerinden alındılar ve savaşta daha fazla aktif rol almadılar. Kleist, Manstein ve Sperrle benzer şekilde 1944 yılında, Rundstedt ve Weichs ise Mart 1945'te emekliye sevk edilmiştir. Büyük Amiral Erich Raeder, Alman su üstü filosunun geleceği konusunda Hitler'le girdiği şiddetli tartışmanın ardından Ocak 1943'te emekliye sevk edildi. Hitler'in en başarılı komutanlarından biri olan Model, savaşın sonunda Führer'in güvenini kaybetmiş ve yakalanmamak ve muhtemelen savaş suçlusu olarak yargılanmamak için intihar etmişti. Milch, Göring'in Luftwaffe komutanlığından alınması için başarısız bir komplo kurduktan sonra görevden alındı ve hatta Göring'in kendisi de Hitler'in son günlerinde görevlerinden alındı ve Nazi Partisi'nden ihraç edildi. Schörner savaşın son günlerinde kendini kurtarmak için utanç verici bir şekilde komutayı bırakmıştır. Kluge, Witzleben ve Rommel, Hitler'e karşı 20 Temmuz komplosundaki gerçek ya da hayali rolleri nedeniyle ya idam edildi ya da intihara zorlandı. Savaş sona erdiğinde sadece Keitel, Kesselring, Greim ve Büyük Amiral Karl Dönitz hala askeri sorumluluk pozisyonlarındaydı. ⓘ
Doğu Almanya
Deutsche Demokratische Republik (DDR) (Alman Demokratik Cumhuriyeti, yani Doğu Almanya) Ulusal Halk Ordusu 25 Mart 1982'de Alman Demokratik Cumhuriyeti Mareşali rütbesini ihdas etti. Bir general bu rütbeye savaş zamanında ya da istisnai askeri başarılardan dolayı Devlet Konseyi (Staatsrat; DDR'nin devlet başkanı konseyi) tarafından atanabilirdi; ancak hiç kimse bu rütbeye sahip olmadı. ⓘ
Modern Almanya
Generalfeldmarschall, Generaloberst, Großadmiral ve Generaladmiral rütbeleri, 1956 yılında kurulan yeni Alman (1990 yılına kadar Batı Alman) Silahlı Kuvvetleri Bundeswehr'de artık mevcut değildir. Şu anda Bundeswehr'deki en yüksek askeri rütbeler general ve amiraldir. ⓘ
Bundeswehr'in Başkomutanı, barış zamanında, Federal Almanya Cumhuriyeti Anayasası'nın 65a maddesine göre, tüm askerler üzerinde en üst komuta yetkisine sahip olan sivil Federal Savunma Bakanı'dır. Savaş zamanında, Savunma Devleti sırasında, bu yüksek komuta yetkisi Federal Şansölye'ye devredilir. Bundeswehr Genel Müfettişi askeri savunma şefidir ve Silahlı Kuvvetler Komuta Kurmayının (Almanca: Führungsstab der Streitkräfte) başındadır. ⓘ
Bu unvanı kullanan diğer devletler
Elektörlük (1356-1806) ve Saksonya Krallığı (1806-1918)
Mareşal rütbesi ilk olarak 1631 yılında Kutsal Roma İmparatorluğu'na bağlı Kuzey Almanya'daki Saksonya Eyaleti'nde kullanılmıştır. Daha sonra o yüzyılda dokuz kez ve 18. yüzyılda yedi kez daha kullanılmıştır. Saksonya Krallığı tarafından 1871'de Alman İmparatorluğu'nun bir parçası olduktan sonra 19. yüzyılda iki kez kullanılmıştır. ⓘ