VakıfBank

Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. ⓘ

Tip	Anonim Şirket
Olarak işlem gördü	BİST: VAKBN
Endüstri	Finans
Kuruldu	13 Nisan 1954
Genel Merkez	Ümraniye, İstanbul
Konum sayısı	939 Şube
Hizmet verilen bölge	Dünya çapında
Kilit kişiler	Mustafa Saydam (Başkan) Abdi Serdar Üstünsalih (CEO)
Ürünler	Finansal hizmetler, kredi kartları, tüketici bankacılığı, kurumsal bankacılık, yatırım bankacılığı, mortgage kredileri, özel bankacılık
Gelir	10,9 milyar ₺ (30 Haziran 2021)
Faaliyet geliri	10,8 milyar ₺ (30 Haziran 2021)
Net gelir	1,4 milyar ₺ (30 Haziran 2021)
Toplam varlıklar	729,0 milyar ₺ (30 Haziran 2021)
Toplam özkaynak	47,9 milyar ₺ (30 Haziran 2021)
Çalışan sayısı	16.673 (30 Haziran 2021)
Web sitesi	www.VakıfBank.com

Aktif büyüklük açısından Türkiye'nin ikinci büyük bankası olan VakıfBank, 11 Ocak 1954 tarihinde 50 milyon TL başlangıç sermayesi ile kurulmuş ve 13 Nisan 1954 tarihinde faaliyete geçmiştir. Banka'nın Genel Müdürlüğü'ne Abdi Serdar Üstünsalih seçilmiştir. ⓘ

VakıfBank'ın 30 Haziran 2021 tarihi itibarıyla dağıtım kanallarını oluşturan 939 şubesi, 4.230 ATM'si ve 624.702 adet POS'u bulunmaktadır. VakıfBank'ın New York, Bahreyn, Erbil ve Katar'da olmak üzere dört yurt dışı şubesi bulunmaktadır. Ayrıca VakıfBank, Avusturya'da Viyana ve Köln'de şubeleri bulunan VakıfBank International AG iştiraki ile faaliyet göstermektedir. ⓘ

Vakıfbank, ticari kredi desteklerinin yanı sıra ihtiyaç kredisi, taşıt kredisi ve konut kredisi gibi bireysel krediler de sunmaktadır. ⓘ

İstanbul'daki bir VakıfBank ATM'si. ⓘ

Tarihçe

1950'lerden 1980'lere

VakıfBank, 1956 yılında Türkiye'nin belli başlı ekonomik merkezlerinde yaptığı kapsamlı araştırma ve incelemelerin ardından 10 şube daha açarak büyümesini sürdürmüştür. VakıfBank, 1957 yılında Güneş Sigorta'yı kurarak hizmetlerini genişletmeye yönelik ilk girişimini gerçekleştirmiştir. Sonraki 20 yıl boyunca VakıfBank, diğer önemli ticari ve endüstriyel bölgeler de dahil olmak üzere Türkiye genelinde yeni şubeler açarak Türkiye'deki coğrafi varlığını genişletmeye ve genişletmeye devam etti. 1977 yılına gelindiğinde VakıfBank'ın 206 şubesi vardı. ⓘ

1980s

VakıfBank, 1980'li yıllarda teknolojik gelişmelere ayak uydurmaya çalışmış ve teknolojiye yatırım yaparak faaliyetlerini geliştirmeye özel önem vermiştir. VakıfBank, otomasyonu geliştirmiş ve merkezi bir ana bilgisayar sistemi ile tam entegre hale gelmiştir. VakıfBank, bankacılık faaliyetlerini daha dinamik bir şekilde yürütmek ve farklı bölgelerin özel ihtiyaçlarına hizmet etmek amacıyla 1982 yılında İstanbul, Ege ve Çukurova'da Bölge Müdürlükleri kurmuştur. ⓘ

1990s

VakıfBank, 1990'ların başında tüketici kredilerinin kapsamını genişletmiş ve kredi portföyünü ekipman finansmanı, işletme kredileri, taşıt kredileri, konut kredilerinin yanı sıra evlilik, tatil ve eğitim kredilerini de içerecek şekilde genişleterek çeşitlendirmiştir. İtibar kredisi prensiplerini benimseyerek ve üye işyeri, öğrenci ve çalışan tabanını artırarak ve satış noktası yetkilendirme sistemini otomatikleştirip merkezileştirerek kredi kartı işini genişletmeye başladı. VakıfBank ayrıca, self servis bankacılık, telefon bankacılığı ve mobil banka şubesi ile alternatif dağıtım kanallarında lider olmanın temellerini atmıştır. VakıfBank, Türkiye'de ilk kez telefon üzerinden kredi kartı ile ödeme hizmeti sunmuştur. VakıfBank, 1993 yılında 38,5 milyon ABD doları tutarında ilk sendikasyon kredisini almış ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde Vakıf Offshore'u kurmuştur. ⓘ

VakıfBank, 1995 yılında yönetim yapısını modernize etmek ve çağdaş bankacılık uygulamalarına uyum sağlamak amacıyla yenilemiştir. VakıfBank, uluslararası piyasalardaki etkinliğini artırmak amacıyla New York şubesini de kurmuştur. New York şubesi, ticaret finansmanı ve kurumsal bankacılık da dahil olmak üzere uluslararası operasyonlar yürütmektedir. VakıfBank, 1996 yılında bir gayrimenkul yatırım ortaklığı olan Vakıf Gayrimenkul'ü ve Türkiye'nin ilk girişim sermayesi şirketi olan Vakıf Risk Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş.'yi kurmuştur. VakıfBank, 1997 yılında kredi ve banka kartı alacaklarına ilişkin 130 milyon ABD doları tutarındaki ilk seküritizasyon işlemini gerçekleştirmiştir. ⓘ

VakıfBank, 1998 yılında büyük iş hacmine sahip müşterileri için ilk ev bankacılığı platformunu kurmuştur. VakıfBank ayrıca, ticaretin finansmanı faaliyetlerini yürüten şubelerinin ithalat ve ihracat işlemlerini şube ağı içinde otomatize etmek amacıyla yeni bilgisayar sistemleri kurmuştur. VakıfBank, Türkiye'de ilk kez 20 yıla varan vadelerle uzun vadeli konut kredisi sunmaya başlamıştır. VakıfBank ayrıca, eski şubelerini kimsesiz çocuklar için okula dönüştürmeyi amaçlayan VakıfBank İlköğretim Okulları programını hayata geçirmiştir. ⓘ

2000s

VakıfBank, 2000 yılında üç yıl vadeli 200 milyon Euro tutarında ilk Eurobond ihracını gerçekleştirmiştir. Ayrıca VakıfBank'ın iştirakleri olan Güneş Sigorta, Vakıf Finansal Kiralama, Vakıf Yatırım Ortaklığı, Vakıf Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı ve Vakıf Girişim Sermayesi şirketlerinin hisseleri halka arz edilmiş ve İMKB'de işlem görmeye başlamıştır. ⓘ

VakıfBank, 2001 yılında internet sitesini hizmete açarak internet bankacılığını da başlatmıştır. VakıfBank'ın internet bankacılığı müşteri sayısı 2003 yılından bu yana %50'ye yakın bir artışla 751.869'u aşmıştır. VakıfBank, Türkiye'deki ekonomik krizin ardından ilk uzun vadeli borçlanmasını 2001 yılında 200 milyon ABD doları tutarında ve beş yıl vadeli çeşitlendirilmiş ödeme haklarının seküritizasyonu yoluyla gerçekleştirmiştir. VakıfBank ayrıca, ekonomik krizin ardından 110 milyon ABD doları tutarında sendikasyon kredisi sağlayan ilk Türk ticari bankası olmuştur. VakıfBank, 2001 yılında üst düzey risk komitesinin yanı sıra banka çapında bir risk komitesi, iç kontrol departmanı ve yeni bir bilgi işlem merkezi kurmuştur. ⓘ

VakıfBank, 2002 yılında Türkiye'de en fazla kredi kartı çıkaran banka olmuş ve Mastercard'a göre bir bankanın çıkardığı Maestro kart sayısında Avrupa'da birinci sıraya yükselmiştir. ⓘ

2003 yılında VakıfBank, mevcut ve yeni hizmetlerini üst orta sınıf, orta yaşlı ve düzenli geliri olan bireyler de dahil olmak üzere toplumun daha geniş bir kesimine etkin bir şekilde tanıtarak müşteri tabanını genişletme stratejisini sürdürmüştür. VakıfBank, 14'ü düzenleyici olmak üzere 36 bankanın katıldığı sendikasyon anlaşmasıyla 200 milyon ABD doları borçlanmıştır. VakıfBank, Temmuz 2005'te bu sendikasyon kredisini 34'ü düzenleyici olmak üzere 62 bankanın katılımıyla 750 milyon ABD dolarına yükseltmiştir. Eylül 2005'te VakıfBank, 750 milyon ABD Doları tutarındaki yeni çeşitlendirilmiş ödeme hakları seküritizasyon programının 2005-A dilimini kapatmıştır. Bu seküritizasyon, çeşitlendirilmiş ödeme haklarının SPC'ye satışı ile sonuçlanmıştır. Yine 2005 yılında VakıfBank ve VakıfBank Emekli Sandığı, VakıfBank'ın toplam hisselerinin sırasıyla %21,8 ve %3,37'sini temsil eden 27.900 milyon adet ve 4.300 milyon adet D grubu adi hisse senedini halka arzda satmıştır. ⓘ

VakıfBank, 2003 yılından bu yana müşteri memnuniyetini artırmaya yönelik pazarlama ve satış odaklı yeni şube yapılanması, müşterilerinin İMKB'de doğrudan işlem yapabilmesini sağlayan Uzaktan Erişim (EXAPI Sistemi), çocukları için yatırım yapmak isteyen ebeveynlere yönelik İlk Adım Yatırım Fonu, öğrenci, öğretmen, asker gibi gruplara yönelik markalı kredi kartı programı ve Türkiye Süper Ligi'nin en popüler üç futbol kulübünün taraftarlarına yönelik Taraftar Kredi Kartı projelerini hayata geçirmiştir. ⓘ

Eylül 2004'te VakıfBank, uluslararası bir danışmanlık firmasını VakıfBank'ın finansal ve operasyonel performansını gözden geçirmesi için görevlendirmiştir. VakıfBank, aşağıdakileri de içeren bir dizi girişimle işletme verimliliğini ve genel performansını geliştirmeye devam etmektedir: VakıfBank'ın genel müdürlüğünün yeniden yapılandırılması ve bazı iş birimlerinin daha fazla işletme verimliliği yaratmak amacıyla konsolide edilmesi de dahil olmak üzere organizasyonel yeniden yapılanma; hem geniş şube ağını hem de sürekli genişleyen alternatif dağıtım kanallarını kullanarak müşteri tabanını genişletmek, mevcut müşterilere çapraz satış yapmak ve müşteri hizmetlerini iyileştirmek de dahil olmak üzere müşterilere odaklanmayı artırmak; mevcut şubelerinin neredeyse tamamını yenilemek ve özellikle Marmara bölgesinde yeni şube açılışları için fırsatları araştırmak; Personelin satış fonksiyonlarına kaydırılması yoluyla şube düzeyinde satışa odaklanılması; insan kaynaklarına yapılan yatırımın artırılması ve personel kullanımının optimize edilmesi; VakıfBank'ın hem Genel Müdürlük hem de şube ağı genelinde bilgi teknolojisi sistemlerinin, donanımının ve uygulamalarının kapasitesinin ve kalitesinin yükseltilmesi ve elden geçirilmesi; ticari bankacılık faaliyetlerinde bölgesel portföy yöneticilerinin uygulanması ve şube düzeyinde sorumluluğun artırılması da dahil olmak üzere iç kontrol fonksiyonlarının geliştirilmesi. VakıfBank, bu girişimlerin büyük bir kısmının uygulamasını 2007 yılı içinde tamamlamayı planlamaktadır. ⓘ

Mevcut

Banka, merkezi İstanbul'da bulunan tam hizmet ticari ve bireysel bir bankadır ve 11 Aralık 2019 tarihinde (696 sayılı KHK uyarınca) daha önce GDF tarafından yönetilen çeşitli vakıflar tarafından Banka'da tutulan hisseleri satın alan ve (dolaylı olarak Türkiye Varlık Fonu aracılığıyla) 20 Mayıs 2020 tarihinde Banka'nın yeni ihraç edilen hisselerini satın alan T.C. Hazinesi tarafından kontrol edilmektedir. Banka, 30 Haziran 2021 tarihi itibarıyla BDDK ve Türkiye Bankalar Birliği verilerine göre aktif büyüklüğü bakımından Türkiye'nin ikinci, kredi ve mevduat büyüklüğü bakımından üçüncü ve şube ağı bakımından dördüncü büyük bankasıdır. Söz konusu tarih itibarıyla Banka, 939 tam hizmet şubesi ağı ile bireysel, ticari ve yatırım bankacılığı hizmetleri sunmaktadır. Banka'nın yurt dışında Avusturya ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde birer iştiraki, New York, Bahreyn ve Irak Cumhuriyeti'nin Erbil kentinde birer şubesi bulunmaktadır. Banka, uluslararası faaliyetlerini geliştirmek amacıyla Şubat 2019'da ÇHC ve Katar'da temsilcilik açmak için BDDK'dan onay almıştır. 2 Şubat 2021 tarihinde VakıfBank Katar Şubesi'nin Katar Finans Merkezi Düzenleme Kurumu tarafından düzenlemeye tabi faaliyetlere başlaması onaylanmıştır. ⓘ

Kısaca

VakıfBank, Türkiye'nin "çok uzmanlı" bankalarından biridir. Sunduğu çağdaş bankacılık ürün ve hizmetleri kurumsal, ticari ve küçük ölçekli işletme bankacılığının yanı sıra bireysel ve özel bankacılık sektörlerini de kapsamaktadır. Temel bankacılık ürün ve hizmetlerinin yanı sıra yatırım bankacılığı ve sermaye piyasası faaliyetlerinde de bulunan VakıfBank, finansal iştirakleri aracılığıyla underwriting, finansal kiralama ve faktoring hizmetleri başta olmak üzere çağın gerektirdiği tüm finansal ürünleri en son teknolojiyle sunmaktadır. ⓘ

Ayrıca Banka, ATM, çağrı merkezi ve internet bankacılığı gibi alternatif dağıtım kanalları aracılığıyla da hizmet sunmaktadır. VakıfBank, ülke geneline yayılmış 939 şubesinin yanı sıra ATM, çağrı merkezi ve internet bankacılığı gibi alternatif dağıtım kanallarıyla kurumsal ve bireysel müşterilerine ulaşmakta, iç ve dış ticaretin finansmanında öncü bir rol üstlenmektedir. VakıfBank'ın New York, Bahreyn, Erbil ve Katar'da olmak üzere dört uluslararası ofisi bulunmaktadır. Ayrıca VakıfBank, Avusturya'da Viyana ve Köln'de şubeleri bulunan VakıfBank International AG iştiraki ile faaliyet göstermektedir. ⓘ

Vakıfbank'ın iştiraki olan Vakıf Yatırım ise borsa yatırımcılarına destek vermektedir. ⓘ

Sahiplik Yapısı

Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün Banka'daki %74,76'lık payı 2005 yılındaki halka arz sonrasında %58,45'e, VakıfBank Emekli Sandığı'nın %24,89'luk payı ise %16,10'a düşmüş ve halka açık hisseler Banka sermayesinin %25,18'ini oluşturmuştur. ⓘ

3 Aralık 2019 tarihli Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün (A) grubunu temsil eden %43,00 oranındaki hissesi 11 Aralık 2019 tarihi itibarıyla, (B) grubunu temsil eden %15,51 oranındaki hissesi (toplam %58,51) ise 11 Aralık 2019 tarihi itibarıyla Hazine ve Maliye Bakanlığı'na devredilmiştir. ⓘ

20 Mayıs 2020 tarihi itibarıyla VakıfBank'ın sermaye artırım süreci, yeni ihraç edilen payların halka arz edilmeksizin tahsisli olarak Türkiye Varlık Fonu'na satışı ile toplam 7.000.000.000 TL satış hasılatı ile tamamlanmıştır. Sermaye artırımı sonucunda VakıfBank'ın 2.500.000.000 TL olan ödenmiş sermayesi 3.905.622.490 TL'ye yükseltilmiştir. Böylece Banka'nın mevcut ortaklık yapısı aşağıdaki gibi oluşmuştur: T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı: 37,45; Türkiye Varlık Fonu 35,99; VakıfBank Emekli Sandığı 10,30; diğer hissedarlar: 0,10 ve halka açıklık oranı %16,15'tir. ⓘ

Yönetim

VakıfBank, Yönetim Kurulu ve Genel Müdür tarafından yönetilmektedir. VakıfBank Ana Sözleşmesi'ne göre Yönetim Kurulu'nun dokuz üyesi üç yıllığına atanmakta ve bu atamalar birden fazla dönem için devam ettirilebilmektedir. Vakıfbank Kanunu'nun Yönetim Kurulu'nun oluşumuna ilişkin maddesinde 696 sayılı KHK ile yapılan değişiklik sonrasında Banka Yönetim Kurulu üyelerinin her biri Genel Kurul tarafından atanmaktadır. Söz konusu maddeler uyarınca, Yönetim Kurulu'nun üç üyesi Banka'nın A Grubu hisselerinin çoğunluğuna sahip hissedarların önereceği adaylar arasından (Yönetim Kurulu üyelerinden birinin bağımsız olması zorunludur), bir üyesi ise Banka'nın B Grubu hisselerinin çoğunluğuna sahip hissedarların önereceği adaylar arasından seçilmektedir, Yönetim Kurulu'nun iki üyesi Banka'nın C Grubu hisselerinin çoğunluğuna sahip hissedarların önerdiği adaylar arasından (Yönetim Kurulu üyelerinden birinin bağımsız olması zorunludur), bir üyesi Banka'nın D Grubu hisselerine sahip hissedarların tercihleri dikkate alınarak hissedarlar tarafından (Yönetim Kurulu üyelerinden birinin bağımsız olması zorunludur), kalan iki üyesi ise hissedarlar tarafından önerilen adaylar arasından Genel Kurul tarafından seçilmektedir. ⓘ

VakıfBank Yönetim Kurulu, 26 Mart 2021 tarihinde Ana Sözleşme uyarınca Yönetim Kurulu Üyeleri arasındaki görev dağılımına ilişkin olarak aşağıdaki kararları oybirliği ile almıştır. Sayın Mustafa Saydam Yönetim Kurulu Başkanı olarak seçilmiştir. Sayın Cemil Ragıp Ertem Başkan Vekili olarak seçilmiştir. Sayın Abdi Serdar Üstünsalih Genel Müdür olarak seçilmiştir. ⓘ

İştirakler

VakıfBank’ın Vakıf Faktoring A.Ş., Vakıf Finansal Kiralama A.Ş., Vakıf Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş., Vakıf Menkul Kıymet Yat. Ort. A.Ş., Vakıf Yatırım Menkul Değerler A.Ş., Vakıf Pazarlama San. ve Ticaret A.Ş., Taksim Otelcilik A.Ş., Vakıf Enerji ve Madencilik A.Ş., Vakıf Gayrimenkul Değerleme A.Ş. ve VakıfBank International AG olmak üzere 10 bağlı ortaklığı bulunmaktadır. Ayrıca çeşitli sektörlerde faaliyet gösteren önemli şirketlerin içinde yer aldığı 15 iştiraki vardır. ⓘ

Günümüz

2021 yılı 2. çeyreğinde VakıfBank, aktiflerini 729,0 milyar TL’ye çıkartarak 2020 yılı aynı dönemine oranla %35,3 büyüme sağlamıştır. Aynı dönem itibarıyla canlı kredileri %24,2 oranında artarak 458,9 milyar TL’ye ulaşmıştır. Kredilerin alt kırılımları incelendiğinde, ticari krediler %23,1 oranında artarak 346,9 milyar TL’ye, bireysel krediler ise %27,7 oranında artarak 112,0 milyar TL’ye ulaşmıştır. ⓘ

Toplam mevduatını %28,7 oranında artırarak 432,4 milyar TL’ye çıkaran VakıfBank, vadesiz mevduatını %29,7, vadeli mevduatını %28,5 oranında artırmıştır. Mevduatın yanı sıra fon kaynakları çeşitlendirilmek suretiyle 2020 yılı içerisinde yurt dışından ülkemize uygun vade ve maliyetlerle toplamda 5,1 milyar ABD Doları tutarında kaynak sağlanmıştır. VakıfBank’ın özkaynakları 2021 yılı 2. çeyreğinde 47,9 milyar TL’ye yükselmiş, sermaye yeterliliği rasyosu ise %15,21 seviyesinde gerçekleşmiştir. ⓘ