Kilogram-kuvvet
Kilogram-kuvvet, kütlesi 1 kg olan bir cismin, standart yerçekimi altında uyguladığı kuvvetin adı olup kg-f ya da genellikle sadece kg veya kilopound (kp) ile gösterilir. ⓘ
Kilogram-kuvvet, 1960 yılında kabul edilen SI (Standard International) birim sistemine dahil değildir. SI sisteminde, kuvvet birimi newton dur. ⓘ
1960 öncesinde bütün dünyada yaygın bir şekilde kullanımda ise de günümüzde de, eski Sovyetler Birliği ülkeleri ve Çin'de hala kullanılmaktadır. ⓘ
1 kg kütle üzerine tesir eden yer çekimine 1 kg-f (kilogram-kuvvet) veya kp denir. Bir gram, kilogramın binde biri olduğu için gram-ağırlık da denilen bu kuvvet, bir kilogram-kuvvetin binde birine eşittir. C.G.S. sisteminde kuvvet birimi olan dyn, kütlesi 1 g olan cisme 1 cm/s²lik ivme veren (kazandıran) kuvvettir. ⓘ
"Metre-kilogram" cinsinden ölçülen gerilimin, kilogram/cm2 olarak ölçülen basıncın, ve okçulukta çekme ağırlığının hesaplanmasında, ayrıca "metrik beygir gücü"nün (PS) tanımında (75 m·kgf / s) kullanılır. ⓘ
| Newton (SI birimi) |
Dyn | Kilogram-kuvvet* kilopond (kp) |
Pound-kuvvet | Poundal ⓘ | |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 N | ≡ 1 kg·m/s2 | = 105 dyn | ≈ 0.10197 kg-f | ≈ 0.22481 lb-f | ≈ 7.2330 pdl |
| 1 dyn | = 10−5 N | ≡ 1 g·cm/s2 | ≈ 1.0197×10−6 kg-f | ≈ 2.2481×10−6 lb-f | ≈ 7.2330×10−5 pdl |
| 1 kg-f | = 9.80665 N | = 980665 dyn | ≡ g·(1 kg) | ≈ 2.2046 lb-f | ≈ 70.932 pdl |
| 1 lb-f | ≈ 4.448222 N | ≈ 444822 dyn | ≈ 0.45359 kg-f | ≡ g·(1 lb) | ≈ 32.174 pdl |
| 1 pdl | ≈ 0.138255 N | ≈ 13825 dyn | ≈ 0.014098 kg-f | ≈ 0.031081 lb-f | ≡ 1 lb·ft/s2 |
|
* kg-f'in resmi tanımında kullanılan g nin değeri, burada tüm yerçekimi ivmesi birimleri için aynı alınmıştır.
| |||||
Tarihçe
Gram-kuvvet ve kilogram-kuvvet, CGPM 1901'de bu amaçla 9.80665 m/s2'lik standart bir yerçekimi ivmesini kabul edene kadar hiçbir zaman iyi tanımlanmış birimler olmamış, ancak o zamandan önce düşük hassasiyetli kuvvet ölçümlerinde kullanılmışlardır. O zaman bile kilogram-kuvvetin standart kuvvet birimi olarak tanımlanması önerisi açıkça reddedilmişti. Bunun yerine 1913 yılında newton önerilmiş ve 1948 yılında kabul edilmiştir. Kilogram-kuvvet hiçbir zaman 1960 yılında uygulamaya konulan Uluslararası Birimler Sistemi'nin (SI) bir parçası olmamıştır. SI kuvvet birimi newton'dur. ⓘ
Bundan önce bu birim dünyanın pek çok yerinde yaygın olarak kullanılmaktaydı. Halen bazı amaçlar için, örneğin bisiklet jant tellerinin gerginliği için, teknik atmosfer (at) olan ve 1 bar ve standart atmosfere (atm) çok yakın olan santimetrekare başına kilogram (1 kp/cm2) cinsinden basınca gayri resmi referanslar için, okçulukta yayların çekme ağırlığı için ve "metrik beygir gücünü" (PS) saniyede 75 metre-kilopond olarak tanımlamak için kullanılmaktadır. Ayrıca kilogram kuvveti, Vickers sertlik testi için kullanılan standart birim olmuştur. ⓘ
| Üs | Kuvvet | Ağırlık | Kütle ⓘ | ||
|---|---|---|---|---|---|
| Hareketin 2. yasası | m = F/a | F = W ⋅ a/g | F = m ⋅ a | ||
| Sistem | GM | M | CGS | MTS | SI |
| Hızlanma (a) | m/s2 | m/s2 | Gal | m/s2 | m/s2 |
| Kütle (m) | hyl | kilogram | gram | ton | kilogram |
| Kuvvet (F), ağırlık (W) |
kilopond | kilopond | dyne | sthène | newton |
| Basınç (p) | tekni̇k atmosfer | standart atmosfer | Barye | pieze | pascal |
1940'larda Almanya'da bir roket motorunun itme gücü kilogram-kuvvet cinsinden ölçülürken, Sovyetler Birliği'nde en azından 1980'lerin sonuna kadar Rus uzay programında itme gücü için birincil birim olarak kalmıştır. ⓘ
"Kilopond" teriminin geçerliliğini yitirdiği ilan edilmiştir. ⓘ
İlgili birimler
Ton-kuvvet, metrik ton-kuvvet, megagram-kuvvet ve megapond (Mp) her biri 1000 kilogram-kuvvettir. ⓘ
Dekanewton veya dekanewton (daN), tam olarak 10 N, bazı alanlarda kilogram-kuvvete yaklaşık olarak kullanılır, çünkü 1 kgf'nin 9.80665 N'sine yakındır. ⓘ
| newton (SI birimi) |
dyne | kilogram-kuvvet, kilopond |
pound-kuvvet | poundal ⓘ | |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 N | ≡ 1 kg⋅m/s2 | = 105 dyn | ≈ 0,10197 kp | ≈ 0,22481 lbf | ≈ 7,2330 pdl |
| 1 dyn | = 10-5 N | ≡ 1 g⋅cm/s2 | ≈ 1,0197×10-6 kp | ≈ 2,2481×10-6 lbf | ≈ 7,2330×10-5 pdl |
| 1 kp | = 9.80665 N | = 980665 dyn | ≡ gn × 1 kg | ≈ 2,2046 lbf | ≈ 70.932 pdl |
| 1 lbf | ≈ 4.448222 N | ≈ 444822 dyn | ≈ 0,45359 kp | ≡ gn × 1 lb | ≈ 32.174 pdl |
| 1 pdl | ≈ 0.138255 N | ≈ 13825 dyn | ≈ 0,014098 kp | ≈ 0,031081 lbf | ≡ 1 lb⋅ft/s2 |
| Kilogram-kuvvetin resmi tanımında kullanılan gn değeri burada tüm yerçekimi birimleri için kullanılmaktadır. | |||||