YPJ
| Kadın Koruma Birimleri ⓘ | |
|---|---|
| Kürtçe: Yekîneyên Parastina Jin (YPJ) Arapça: وحدات حماية المرأة | |
 YPJ Bayrağı | |
| Aktif | Nisan 2013-günümüz |
| Bağlılık |  Kürt Yüksek Komitesi (2013) Rojava (2013-günümüz) Demokratik Birlik Partisi (2013-günümüz) |
| Şube | Kadın hizmet birimleri |
| Tip | Hafif piyade (milis) |
| Boyut | 24.000 (2017 tahmini) |
| Bir parçası | Suriye Demokratik Güçleri (2015'ten beri) |
| Slogan(lar) | "Kendini tanı, kendini koru" |
| Nişanlar | Suriye İç Savaşı
Irak'ta Savaş (2013-2017)
|
| Komutanlar | |
| Genel Komutan | Nesrin Abdullah |
| Kobanili komutan | Meryem Kobanî |
| Halep komutanı | Sewsen Bîrhat |
| Rakka operasyonlarının başındaki komutan | Rojda Felat |
Kadın Koruma Birlikleri ya da Kadın Savunma Birlikleri (Kürtçe: Yekîneyên Parastina Jin, YPJ, Yuh-Pah-Juh olarak okunur; Arapça: وحدات حماية المرأة, romanize edilmiştir: Waḥdāt Ḥimāyat al-Marʼa; Klasik Süryanice: ܚܕܝ̈ܘܬܐ ܕܣܘܬܪܐ ܕܢܫ̈ܐ, romanize edilmiştir: Ḥḏāywāṯā ḏa-Suṯārā ḏa-Nešē) Suriye iç savaşında yer alan tamamı kadınlardan oluşan bir milis gücüdür. YPJ, Rojava'nın silahlı kuvvetleri olan Suriye Demokratik Güçleri'nin bir parçasıdır ve erkeklerin liderliğindeki YPG ile yakından ilişkilidir. YPJ ağırlıklı olarak Kürtlerden oluşmakla birlikte, Kuzey Suriye'deki diğer etnik gruplardan kadınları da içermektedir. ⓘ
YPJ veya Kadın Koruma Birlikleri (Kürtçe: Yekîneyên Parastina Jin, Arapça: وحدات حماية المرأة) YPG (Halk Koruma Birlikleri)'nin kadın koludur. 2012 yılında YPG'nin kadın tugayı olarak kurulmuştur. 2014'te 18 ile 40 yaşları arasında 7000'den fazla gönüllü savaşçı kadroya ulaşmıştır. Jineoloji YPJ'nin fikir bütünlüğünü oluşturan düşüncelere temel olan doktrinlerden biridir. Irak ve Şam İslam Devleti'nin Yezîdî soykırımına karşı savaşmıştır. ⓘ
YPJ Zeytin Dalı Harekâtı'nda ve Barış Pınarı Harekâtı'nda Suriye Demokratik Güçleri içerisinde Türk Silahlı Kuvvetleri ve Türkiye destekli Özgür Suriye Ordusu ile çatışmalara girdi. ⓘ
Tarihçe
Kadınlar, daha sonra 2012 yılında YPG adını alacak olan karma cinsiyetli YXG'nin kurulduğu 2011 yılından bu yana Suriye Kürt Direnişi'ne katılmaktadır. YPJ, 3 Nisan 2013'te Cinderes'te kurulan ilk taburla birlikte tamamen kadınlardan oluşan bir örgüt olarak kuruldu ve daha sonra faaliyetlerini Kobane ve Cezire kantonlarına doğru genişletti. Daha önce YPG karma birliklerinin bir parçası olan tüm kadın savaşçılar otomatik olarak YPJ üyesi oldu. Başlangıçta Rojava'nın üç kantonunun her birinde sadece bir YPJ taburu vardı, ancak kısa sürede her mahallede taburlar kurularak örgüt genişletildi. ⓘ
2014 ile Kasım 2016 arasında YPJ'nin üye sayısı 7.000 ile 20.000 arasında değişiyordu. Ağustos 2017 itibariyle grubun 24,000 üyesi olduğu bildirilmiştir. IŞİD'in yenilgisinden sonra bu sayı azaldı ve Genel Komutan Newroz Ahmed'in The Guardian'a verdiği röportaja göre şu anda 5,000'e düştü. ⓘ
Suriye iç savaşında YPJ ve YPG, Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) de dahil olmak üzere Suriye'nin kuzeyindeki çeşitli gruplara karşı savaşmış ve Mart 2014'te başlayan Kobani Kuşatması sırasında Kobani'nin savunmasında yer almış, çeşitli Kürt medya ajansları "YPJ birliklerinin savaşta hayati önem taşıdığını" bildirmiştir. Batılı güçlerin desteğini almadan önce YPJ, Kobani Kuşatması'nda IŞİD saldırılarını sadece "karaborsadan satın alınan eski Rus Kalaşnikofları, el yapımı el bombaları ve inşaat araçları ve kamyonetlerden bir araya getirdikleri tanklarla" durdurmak zorunda kaldı. Ekim 2014'e kadar ABD hava saldırılarını sahadaki YPJ-YPG savaşçılarıyla koordine etmeye başlamadı. ⓘ
Buna ek olarak, YPG, YPJ ve PKK Ağustos 2014'te Sincar Dağı'nda 10,000 kadar Ezidi'nin IŞİD'in elindeki soykırımdan kurtarıldığı bir askeri operasyonda yer aldı. IŞİD, Peşmergeyi püskürttükten sonra Sincar Dağı çevresindeki çoğu bölgenin kontrolünü ele geçirmişti. IŞİD Yezidileri "şeytana tapan bir topluluk" olarak gördüğü için, daha önce Sincar kasabasında yaşayanlar dağlara kaçmak zorunda kaldı. Bu durum, aralarında çocuk ve yaşlıların da bulunduğu çok sayıda Ezidi'yi yiyeceksiz, barınaksız ve kaynaksız bıraktı. Kasabada kalanlar ise ya IŞİD tarafından katledildi ya da cinsel köleliğe zorlandı. ⓘ
ABD'nin hava saldırılarının da yardımıyla saldıran güç, Yezidi mültecilerin IŞİD'in elinden kaçabilmesi için 30 kilometrelik (19 mil) bir güvenli bölge oluşturmayı başardı. Mülteciler daha sonra Kuzey Suriye'ye taşındı ve çoğu daha sonra Irak Kürdistanı'nın daha güvenli bölgelerine gitti. ⓘ
YPJ, çok etnikli Suriye Demokratik Güçleri'nin (SDG) bir parçası olarak YPG ile birlikte savaşmaya devam etmektedir. YPJ, SDG'nin Tabka ve Rakka'daki başlıca İD kalelerine yönelik saldırıları gibi savaşlarda yer almış ve ABD için (YPG ile birlikte) ana vekil güç olarak hizmet etmiştir. Türkiye'nin Afrin Kantonu'na yönelik Zeytin Dalı Harekâtı sırasında YPJ birlikleri yine yoğun bir şekilde çatışmalara katılmıştır. Gerilla savaşı taktikleri Türkiye ve Suriyeli isyancı müttefiklerine karşı kullanılan taktikler arasındaydı. ⓘ
Türkiye'nin 2019'da Suriye'nin kuzeydoğusuna düzenlediği saldırı sırasında, Türkiye destekli Özgür Suriye Ordusu savaşçıları Kobani yakınlarında öldürdükleri bir YPJ savaşçısına ait olduğu anlaşılan cesedi çiğneyerek parçaladı. ⓘ
İdeoloji
YPJ siyasi olarak, felsefesini Türkiye tarafından hapsedilen Kürdistan İşçi Partisi'nin (PKK) önde gelen ideoloğu Abdullah Öcalan'ın yazılarına dayandıran PYD'ye bağlıdır. YPJ ideolojisinin merkezinde PYD'nin ideolojik kavramı "Jineoloji" yer almaktadır. ⓘ
Öcalan 1990'ların başından beri Kürt hareketinin 'temel sorumluluğunun' kadınları özgürleştirmek olduğunu savunuyordu. Kürtlerin kurtuluşu için cinsiyet eşitliği ve kadın özgürlüğünün gerekli olduğunu belirtmiştir. PKK, 1995 yılında ilk kadın gerilla birliklerini kurmuş ve "yüzyıllar boyunca katılaşmış toplumsal cinsiyet rollerini yıkmak için kadınların kendi başlarına olmaları gerektiğini" belirtmiştir. YPJ de aynı feminist ideoloji çizgisini benimsemektedir. YPJ'ye katılan kadınlar en az bir ay boyunca askeri taktikler uygulamak ve Jineoloji de dahil olmak üzere Öcalan'ın siyasi teorilerini çalışmak zorundadır. YPJ/YPG ile ilgili ya da başka herhangi bir toplumsal kararda kadınların en az %40 oranında yer alması gerekiyor. ⓘ
Grup, geleneksel toplumsal cinsiyet beklentileriyle yüzleştiği ve bölgedeki çatışmalarda kadınların rolünü yeniden tanımladığı için feministler tarafından övgüyle karşılanıyor. YPJ militanları genellikle saldırılar ya da çatışmalar nedeniyle yakınlarını kaybetmek gibi aile içinde yaşanan zorluklar nedeniyle milislere katılıyor. Silahlanarak İslami düşüncenin ve toplumsal geleneklerin değişmesinde rol oynuyorlar. Bu kadınlar bunu yaparak topluluklarını ve toplumlarını değiştirdiklerini söylüyorlar. YPJ, kadınların sistematik olarak dezavantajlı olduğu bir bölgede kadınlar için önemli bir başarı örneği olarak uluslararası dikkat çekmiştir. ⓘ
Kuzey Suriye'de tamamı kadınlardan oluşan bir başka güç de, görünüşe göre YPJ örneğinden esinlenerek Süryani Askeri Konseyi'nin tamamı kadınlardan oluşan bir tugayı olarak kurulan Bethnahrain Kadın Koruma Güçleri'dir. El-Bab Askeri Konseyi, Kürt Cephesi ve Liva Suvvar el-Rakka da kendi kadın birliklerini kurdu. ⓘ
Yabancı gönüllüler
16 Mart 2018'de Anna Campbell, YPJ saflarında savaşırken ölen ilk Britanyalı kadın oldu. Campbell, Rojava'ya gitmek ve YPJ'ye katılmak için Lewes, Doğu Sussex'teki evinden ayrılmıştı. Afrin kentinde YPJ'nin Türk askeri güçleriyle girdiği bir çatışma sırasında öldürüldü. Onun askere alınmasından bu yana Rûken Renas gibi çok sayıda başka İngiliz kadın da YPJ saflarında savaşmak üzere kaydoldu. ⓘ
Hanna Bohman da batı yarımküreden, yani Kanada'dan gelen bir başka YPJ savaşçısı. Bir motosiklet kazasında neredeyse ölmek üzere olan Bohman, Şubat 2014'te YPJ'ye katılmak için Vancouver, Kanada'daki evini terk etmeye karar verdi. ⓘ
Ayrıca YPJ'nin IŞİD'den kurtardığı Arap ve Ezidi kadınlar da eski zalimlerine karşı savaşmaya başladı. YPJ bu kadınların hem askeri hem de feminist tarih ve felsefe gibi alanlarda eğitildikleri kurumlar kurdu. Ezidi nüfusu o zamandan beri kendi öz savunma gücü olan Sincar Direniş Birlikleri'ni (YBŞ) oluşturdu. ⓘ
Tedarik
YPJ erzak ve gıda için yerel topluluklara güvenmektedir. YPJ (YPG ile birlikte) Kobani Kuşatması sırasında ABD ve Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nden toplam 24 ton hafif silah ve mühimmatın yanı sıra 10 ton tıbbi malzeme içeren 27 paket almıştır. ⓘ
Çocuk Askerler
Birleşmiş Milletler 2020'de YPG/YPJ'nin 283 çocuk askerle Suriye iç savaşındaki en büyük grup olduğunu ve onu 245 çocuk askerle Tahrir el-Şam'ın izlediğini bildirdi. Bu durum, 2014 yılında insan hakları grubu Cenevre Çağrısı ile yapılan ve 18 yaşından küçüklerin askere alınmasına son verilmesini öngören anlaşmaya rağmen, anlaşmadan bu yana YPJ'nin daha fazla çocuğu saflarına kattığını gösteriyor. YPJ genellikle ya zorla evlendirilmekten ya da aile içi zor durumlardan kaçmak için bir fırsat olarak görülüyor. Akademilerde eğitim görüyorlar ancak askeri faaliyetlere katılmıyorlar. ⓘ
Tanınma
- 2014, CNN tarafından yılın kadınları arasında yer aldı ⓘ