Derinkuyu
Derinkuyu ⓘ | |
|---|---|
Bölge | |
 Derinkuyu Yeraltı Şehri'nde derin havalandırma kuyusu | |
 Derinkuyu'nun Türkiye içindeki konumu. | |
  Derinkuyu | |
| Koordinatlar: 38°22′N 34°44′E / 38.367°N 34.733°E | |
| Ülke |  Türkiye |
| Bölge | Orta Anadolu |
| İl | Nevşehir |
| Hükümet | |
| - Vali | Muhammed Yılmaz |
| - Belediye Başkanı | Ahmet Balcı (MHP) |
| Alan | |
| - Bölge | 444,89 km2 (171,77 sq mi) |
| Yükseklik | 1.300 m (4.300 ft) |
| Nüfus (2012) | |
| - Kentsel | 10,804 |
| - Bölge | 21,945 |
| - Bölge yoğunluğu | 49/km2 (130/q mi) |
| Saat dilimi | UTC+2 (EET) |
| - Yaz (DST) | UTC+3 (EEST) |
| Posta kodu | 50xxx |
| Alan kodu(ları) | 0384 |
| Plaka | 50 |
| İklim | Csb |
| Web sitesi | www.derinkuyu.gov.tr |
Derinkuyu ("derin kuyu") (Kapadokya Yunancası: Μαλακοπή), Türkiye'nin İç Anadolu bölgesinde Nevşehir iline bağlı bir kasaba ve ilçedir. İlçenin nüfusu 2010 nüfus sayımına göre 22.114 olup, bu nüfusun 10.679'u Derinkuyu ilçesinde yaşamaktadır. İlçe 445 km2 (172 sq mi)'lik bir alanı kaplamaktadır ve ortalama yüksekliği 1.300 m (4.265 ft) olup, en yüksek noktası 1.988 m (6.522 ft) ile Ertaş Dağı'dır. ⓘ
Kapadokya'da bulunan Derinkuyu, önemli bir turistik cazibe merkezi olan çok katlı büyük yeraltı şehri ile dikkat çekmektedir. Derinkuyu'nun bulunduğu Kapadokya'nın tarihi bölgesi, eşsiz bir jeolojik oluşumdan oyulmuş birkaç tarihi yeraltı şehri içermektedir. Bunlar genellikle kullanılmamaktadır. Kayseri ve Nevşehir arasındaki bölgede en az iki kat derinliğinde 200'den fazla yeraltı şehri keşfedilmiştir ve bunların yaklaşık 40'ı en az üç katlıdır. Derinkuyu ve Kaymaklı'daki troglodit şehirleri yeraltı konutlarının en iyi örneklerinden ikisidir. ⓘ
Tarih
Yeraltı yapılarıyla ilgili en eski yazılı kaynak Xenophon'un yazılarıdır. Anabasis adlı eserinde Anadolu'da yaşayan insanların evlerini yer altına kazdıklarını, aileleri, evcil hayvanları ve depoladıkları yiyecekler için yeterli büyüklükteki mekânlarda iyi bir yaşam sürdüklerini yazar. Derinkuyu Yeraltı Şehri'nin ilk iki katı bu erken döneme tarihlendirilmiştir. ⓘ
Bizans döneminden (MS 4. yüzyıl) 1923 yılına kadar Derinkuyu, Kapadokyalı Rum sakinleri tarafından Malakopea (Yunanca: Μαλακοπέα) olarak biliniyordu. Yeraltı şehri, Arap-Bizans savaşları (780-1180) sırasında Emevi Arap ve Abbasi ordularının baskınlarından korunmak için orta Bizans döneminde büyük ölçüde genişletilmiştir. Şehirde yiyecek depoları, mutfaklar, ahırlar, kiliseler, şarap ve yağ presleri, havalandırma bacaları, kuyular ve bir dini okul bulunuyordu. Derinkuyu yeraltı şehrinin en az sekiz katı ve 85 m derinliği vardır ve binlerce insanı barındırmış olabilir. Şehir, 14. yüzyılda Timur'un Moğol akınlarına karşı koruma olarak kullanılmaya devam etmiştir. Bölge Osmanlıların eline geçtikten sonra şehirler sığınak olarak kullanılmıştır (Yunanca: καταφύγια). 20. yüzyılın sonlarına doğru Kapadokya Rumları olarak adlandırılan kasaba sakinleri, Osmanlı zulmünün periyodik dalgalarından kaçmak için hala yeraltı odalarını kullanıyorlardı. (Kapadokya Rumcası üzerine kitabını yazarken 1910-1911 yılları arasında kasabada zaman geçiren Cambridge'li dilbilimci Dawkins şöyle yazmıştır: "Tehlike anında sığınma yeri olarak kullanıldıkları καταφύγια adından da anlaşılmaktadır ve [1909'da] Adana'daki son katliamların haberi geldiğinde, Axo'daki nüfusun büyük bir kısmı bu yeraltı odalarına sığınmış ve bazı geceler yer üstünde uyumaya cesaret edememiştir.") Kapadokyalı Rumların 1923'te Yunanistan ve Türkiye arasındaki Nüfus Mübadelesi'nde ülkeyi terk etmeleri istendiğinde tüneller nihayet terk edildi. ⓘ
Tarihi kesin olarak bilinmemekle beraber, ilçenin eski bir yerleşim birimi olduğu, tarihinin M.Ö 3000 yıllarına kadar ulaştığı sanılmaktadır. İlçenin eski adı Malakopi'dir. Derinkuyu'nun ilk yerlileri Asur kolonilerine kadar uzanır. İlçede Roma ve Bizans döneminden kalıntılar vardır. İlçe Kapadokya bölgesi içindedir.mıştır. ⓘ
Nevşehir ilinin güneyinde yer alan Derinkuyu ilçesinin güneyinde Niğde; doğusunda Kayseri, Yeşilhisar; kuzeydoğusunda Ürgüp; kuzeybatısında Acıgöl; kuzeyinde Nevşehir; batısında Aksaray ili bulunmaktadır. ⓘ
Niğde-Nevşehir karayolu üzerinde bulunan ilçe Nevşehir'e 30 km, Niğde'ye 50 km, Kayseri'ye 110 km, Aksaray'a 80 km uzaklıkta olup bu illerin tümüne ilçenin direkt karayolu bağlantısı bulunmaktadır. ⓘ
İlçenin yüzölçümü 445 km², rakımı 1.300 metredir. ⓘ
İlçe; Erciyes, Hasan Dağı ve Melendiz Dağları arasında volkanik çanak şeklinde bulunan Misli Ovasının içinde yer alır. Toprak kumlu olup, volkanik faaliyetlerin sona ermesi, yağmur ve rüzgâr ile erozyon etkisi oldukça kuvvetlidir. Arazi genellikle düz olup, ormanlık alan bulunmamaktadır. ⓘ
Akarsu ve gölü olmayan ilçede geniş yeraltı su kaynakları mevcuttur. ⓘ
Bitki örtüsü, ilkbahar yağışları ile yeşeren yaz ortalarında kuruyan, cılız otlardan oluşan bozkırdır. ⓘ
Türkiye'nin en ilginç koruluk ve sanatsal parklarından biri olan Hakkı Atamulu Kültür Parkı da buradadır. Devasa bir Atatürk heykeli bulunmaktadır. Turizm gelişmektedir, tarım ve hayvancılık en önemli geçim kaynağıdır. ⓘ
Resimler
1910 da bir düğün
Derinkuyu yeraltı kasabasındaki merdivenler, Kapadokya, Türkiye
Derinkuyu yeraltı kasabasında yuvarlanan taş kapı, Kapadokya, Türkiye
Derinkuyu yeraltı kasabasındaki oda, Kapadokya, Türkiye ⓘ
Nüfus
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır ⓘ |
|---|---|---|---|
| 1960 | 13.953 | 3.444 | 10.509 |
| 1965 | 12.880 | 4.056 | 8.824 |
| 1970 | 15.148 | 4.637 | 10.511 |
| 1975 | 16.795 | 5.618 | 11.177 |
| 1980 | 18.002 | 6.591 | 11.411 |
| 1985 | 19.587 | 7.385 | 12.202 |
| 1990 | 20.043 | 8.580 | 11.463 |
| 2000 | 24.631 | 11.092 | 13.539 |
| 2007 | 21.880 | 10.211 | 11.669 |
| 2008 | 22.118 | 10.399 | 11.719 |
| 2009 | 22.179 | 10.538 | 11.641 |
| 2010 | 22.114 | 10.679 | 11.435 |
| 2011 | 21.957 | 10.678 | 11.279 |
| 2012 | 21.945 | 10.804 | 11.141 |
| 2013 | 21.425 | 10.731 | 10.694 |
| 2014 | 21.432 | 10.845 | 10.587 |
| 2015 | 21.108 | 10.814 | 10.294 |
| 2016 | 21.081 | 10.877 | 10.204 |
| 2017 | 20.908 | 10.853 | 10.055 |
| 2018 | 20.786 | 10.789 | 9.997 |
| 2019 | 20.776 | 10.839 | 9.937 |
| 2020 | 20.938 | 10.974 | 9.964 |
2021 Yılı Derinkuyu İlçesi,köy ve belde nüfusları ⓘ
| Çakıllı Köyü | 1060 ⓘ |
| Derinkuyu İlçesi | 10919 |
| Doğala Köyü | 735 |
| Güneyce Köyü | 234 |
| Kuyulutatlar Köyü | 1112 |
| Özlüce Köyü | 898 |
| Suvermez Köyü | 1556 |
| Til Köyü | 564 |
| Yazıhüyük Beldesi | 3708 |