Parga
Parga
Πάργα ⓘ | |
|---|---|
 Parga Manzarası | |
  Parga Bölge içindeki konum  | |
| Koordinatlar: 39°17′N 20°24′E / 39.283°N 20.400°EKoordinatlar: 39°17′N 20°24′E / 39.283°N 20.400°E | |
| Ülke | Yunanistan |
| İdari bölge | Epir |
| Bölgesel birim | Preveze |
| Hükümet | |
| - Belediye Başkanı | Nastas Antonios (1 Ocak 2015'ten beri) |
| Alan | |
| - Belediye | 274,8 km2 (106,1 sq mi) |
| - Belediye birimi | 68,9 km2 (26,6 sq mi) |
| Yükseklik | 32 m (105 ft) |
| En yüksek rakım | 910 m (2,990 ft) |
| En düşük yükseklik | 0 m (0 ft) |
| Nüfus (2011) | |
| - Belediye | 11,866 |
| - Belediye yoğunluğu | 43/km2 (110/sq mi) |
| - Belediye birimi | 3,904 |
| - Belediye birim yoğunluğu | 57/km2 (150/q mi) |
| Topluluk | |
| - Nüfus | 2,415 (2011) |
| Saat dilimi | UTC+2 (EET) |
| - Yaz (DST) | UTC+3 (EEST) |
| Posta kodu | 480 60 |
| Alan kodu(ları) | 26840 |
| Araç kaydı | ΡΖx |
| Web sitesi | parga.gr |
Parga (Yunanca: Πάργα [ˈpaɾɣa]), Yunanistan'ın kuzeybatısındaki Epir'de Preveze bölgesel biriminin kuzeybatı kesiminde yer alan bir kasaba ve belediyedir. Belediyenin merkezi Kanallaki köyüdür. Parga, Preveze ve İgoumenitsa şehirleri arasında İyonya kıyısında yer almaktadır. Doğal çevresiyle bilinen bir tatil beldesidir. ⓘ
Parga (Yunanca: Πάργα), Yunanistan'ın Epir Bölgesinin, Preveze idari bölgesinde (nomos) küçük bir şehirdir. 2011 nüfusu 11.866'dır. Balıkçılık yaygındır. Özellikle yazın turizm sektöründe rağbet görmektedir. ⓘ
I. Süleyman saltanatı döneminde 27 Haziran 1523 - 15 Mart 1536 arasında sadrazamlık yapmış, önemli siyasal ve askeri olaylarda rol oynamış Osmanlı devlet adamı Pargalı İbrahim Paşa'nın memleketidir. ⓘ
27 Haziran 1944 ile Mart 1945 arasında Filât'ta 1286 kişi, Gümülcine ve çevresinde 192 kişi, Margılıç ve Parga'da ise 626 kişi öldürülmüş, meçhul kayıplar ve başka vakalarda ise yüzlerce insan daha yok olmuştu. ⓘ
Belediye sınırları
Mevcut Parga Belediyesi, 2011 yerel yönetim reformu kapsamında, belediye birimi haline gelen aşağıdaki 2 eski belediyenin birleştirilmesiyle oluşturulmuştur:
- Fanari
- Parga ⓘ
Belediyenin yüzölçümü 274.796 km2, belediye biriminin yüzölçümü ise 68.903 km2'dir. ⓘ
Tarihçe
Antik dönemde bölgede Yunan Thesprotians kabilesi yaşamaktaydı. Parga civarında Miken tholos mezarları keşfedilmiştir. Toryne antik kenti geç Helenistik Çağ'da burada bulunmaktaydı. Adını kumsalının şeklinden almaktadır (Yunanca: Τορύνη kepçe). ⓘ
Parga'nın kendisinden ilk kez 1318 yılında bahsedilir; isim büyük olasılıkla Slav kökenlidir. İki yıl sonra, kasaba ve şeker kamışı ekiminden elde edilen gelir, Epir Despotu Nicholas Orsini tarafından Bizans İmparatorluğu'na karşı Venedik yardımı karşılığında Venedik Cumhuriyeti'ne başarısız bir şekilde teklif edildi. Bizans imparatoru Andronikos III Palaiologos'a karşı 1338/39 Epirote isyanı sırasında Parga imparatora sadık kaldı. Kasaba 1390'larda Arnavut hükümdarı Arta'lı John Spata'nın kontrolü altına girmiştir. Aynı zamanda Fanari'de Venediklilerin vassalı olan Vonko, bu dönemde Parga valisiydi. Spata'nın ölümünden sonra 1400 yılında kendi derebeyliğini kurmaya çalıştı. Kasaba halkı onun yönetimini zalimce buldu, onu devirdi ve Venediklilerden koruma istedi. ⓘ
Kasaba 1401'de Venedik kontrolüne geçti ve bir kastellanın yönetiminde Venedik'in Korfu'ya bağlı bir anakara eksklavı olarak yönetildi. Osmanlı akınları özellikle 15. yüzyılın ortalarında çok şiddetliydi. 1454 yılında senato kasaba sakinlerine 10 yıllık vergi muafiyeti tanıdı. Venedik Parga'sında 1496 yılında bir Roman Yahudi cemaati kaydedilmiştir. ⓘ
1570 yılında Parga, Emmanuel Mormoris liderliğindeki Yunan isyancıların kontrolü altındaydı ve Epir'in kıyı bölgelerindeki Osmanlı yönetimini geçici olarak devirmeyi başardılar. Venedik kontrolü altında olmasına rağmen kasaba Osmanlı Arnavut çetelerinin baskınlarına maruz kalmıştır. Epir'deki Osmanlı yönetimi sırasında Parga sakinleri Yunan devrimci faaliyetlerine sürekli destek verdiler. ⓘ
Kısa süreli Osmanlı hakimiyeti dışında, kasaba 1797'de Venedik Cumhuriyeti'nin yıkılışına kadar Venediklilerin elinde kaldı. Daha sonra Fransa'ya geçti. Fransa'nın Ali Paşa ile ilişkileri Parga'nın anakara eksklavına karşı hırsları nedeniyle bozulunca, Fransızlar iki kez "Arnavut" alayının adamlarını anakaraya karşı kullanmayı düşündüler, ancak bu planlardan hiçbir şey çıkmadı. Bu geçiş döneminde Parga'nın siyasi hayatının önde gelen figürü, Ali Paşa'nın güçlü düşmanı ve yakındaki Margariti'den çok zengin bir toprak sahibi olan Hasan Çapari'ydi. 1807'de Kraliyet Donanması'nın "Parga sakinlerini taciz ettiğini" iddia ederek Rus desteği istedi. 1812'de Parga'ya komşu Agia yerleşimi Ali Paşa'nın yeğeni Osmanlı generali Daut Bey tarafından ele geçirildi. Ardından yerel halkı katletti ve köleleştirdi. Daut, Parga'ya karşı yapılan bir sonraki kuşatma sırasında öldürüldü. 1815'te Fransızların şansının azalmasıyla Parga halkı Fransız yönetimine karşı ayaklandı ve İngilizlerin korumasını istedi. İngilizler 1819'da kentin kontrolünü parasal bir anlaşma karşılığında Yanyalı Ali Paşa'ya (Francesco Hayez'in daha sonra yaptığı Parga Mültecileri tablosuna konu olan kişi) devretti ve kent daha sonra tamamen Osmanlı yönetimine geçti. Bu karar, ağırlıklı olarak Rumların yaşadığı ve son derece Venedik yanlısı bir yerleşim olan Parga halkı arasında hiç de hoş karşılanmadı. Bunun üzerine Parga, Klephts ve Souliotes için bir sığınak olmaktan çıkmış ve birçok Parga sakini Osmanlı yönetimi altında yaşamaktansa yakınlardaki Korfu'ya taşınmıştır. Bu nedenle Parga, İngilizlerin ayrılmasından ve 1819'da Ali Paşa'ya devredilmesinden sonra sakinleri tarafından tamamen terk edildi. Ali Paşa, Parga'yı yeniden iskân etmek için Çamerya'dan Arnavutça konuşan yerel halk getirmiştir. 1830'da Osmanlı generali Kütahi paşa, bölgede yönetimi ve adaleti yeniden tesis etme girişiminde Parga halkını anavatanlarına dönmeye davet etti. ⓘ
Yunan Bağımsızlık Savaşı'nın (1821) ilk yılında Parga'daki Osmanlı garnizonu Souliotes ve yerel diasporanın adamlarından oluşan küçük bir kuvvet tarafından başarısız bir saldırıya uğradı. 1831 yılında Mora'dan gelen bazı Müslüman mülteci aileler Reşid Mehmed Paşa tarafından Parga'ya yerleştirilmiştir. Yunan konsolos yardımcısının 1877 tarihli raporuna göre Parga'da 365 Hıristiyan ve 180 Müslüman aile yaşamaktaydı. 1877'de Parga'daki baskın dil Yunancaydı çünkü yerel Müslüman unsur bile Yunanca konuşurken, bazıları Arnavutça da konuşuyordu. 20. yüzyılın başlarında, Arnavutça konuşanların yanı sıra, Parga Müslümanlarının önemli bir kısmı Yunanca konuşanlar ve Romanlardı; bunların çoğu 1821'deki Yunan bağımsızlık savaşından sonra güney Yunanistan'dan bölgeye göç etmişlerdi. Parga ve Epir'in geri kalanındaki Osmanlı hakimiyeti, Yunanistan'ın Balkan Savaşları'ndaki zaferinin ardından 1913 yılında sona erdi ve kasaba Yunanistan'ın bir parçası oldu. Yunanistan ve Türkiye arasındaki nüfus mübadelesi sonucunda, Yunanistan devleti Kasım 1924'te Parga'dan Arnavutça konuşan 1.500 Müslümanı Arnavut kökenli olmadıkları gerekçesiyle Türkiye'ye nakletti. Parga Müslümanları 1913 yılında Osmanlı vatandaşlığına geçmiş, ancak daha sonra bundan vazgeçmişlerdi. Bu temelde Yunan hükümeti onları Türk olarak kabul etmiştir. Protestolar sonucunda Milletler Cemiyeti bünyesinde Yunanistan ve Arnavutluk temsilcilerinden oluşan bir Karma Komisyon kuruldu. 2 Şubat 1926'da Arnavutluk temsilcisi Qenan Mesare, Chameria bölgesinden Türkiye'ye yapılan zorunlu tehcirleri, Cham topluluğunun yaşam koşullarının kötüleşmesini protesto etti ve özellikle çoğunluğun Türkiye'ye nakledildiği Parga köyüne atıfta bulundu. 1927 yılında 20 Müslüman aileden oluşan bir grup, planlanan mübadelenin iptal edilmesi için dilekçe verdi. Bu küçük grubun, Milletler Cemiyeti'nin arabuluculuğu ile Parga'da kalmalarına izin verilmiş ve statüleri "değiştirilemez" hale getirilmiştir. ⓘ
Mihver Devletleri'nin Yunanistan'ı işgali sırasında, Ağustos 1943'te Parga, 'Augustus' adlı Alman gerilla karşıtı operasyonun hedefi oldu. Wehrmacht birliklerine İtalyan ordusu birlikleri ve Nuri Dino, Mazar Dino ve Abdul Qasim komutasındaki silahlı Çam Arnavut grupları aktif olarak destek verdi. 10 Ağustos 1943'te Ulusal Cumhuriyetçi Yunan Birliği (EDES) ve Cham Balli Kombëtar (BK) Parga'da, aralarında Mazar Dino'nun da bulunduğu iki örgütün temsilcilerinin katıldığı bir toplantı düzenledi. EDES, Çam birliklerinin silahsızlandırılmasını ve faaliyetlerinin EDES komutası altına geçmesini istedi. Bu talepler Çam BK tarafından reddedildi. 28 Haziran 1944'te EDES köyü ele geçirdi ve 52 Arnavut'u öldürdü. Ertesi ay sol kanat Ulusal Kurtuluş Cephesi (EAM) 40 yerel Müslümanı tutukladı ve idam etti. Müslüman topluluğun geri kalan üyeleri EDES birlikleri tarafından kurtarıldı. Genel olarak 1944 Yaz-Sonbahar dönemindeki şiddet olayları oldukça sınırlı kalmış ve sivil Müslüman toplum tehlike altında bulunmamıştır. Almanların geri çekilmesiyle sonuçlanan çatışmalar sırasında Parga çevresindeki Mihver birlikleri Çam birliklerinin silahlı desteğine sahipti. Savaşın sonunda geriye kalan Müslüman Çamlar Arnavutluk'a kaçtı. ⓘ
Athanasios Deskas gibi önde gelen yerlilerin bağışları sayesinde Parga'da çeşitli kültür ve eğitim vakıfları kurulmuştur. Modern kent genel olarak geleneksel mimari özelliklerini korumaktadır. ⓘ
Parga Kalesi
Kale, kasabaya bakan bir tepenin üzerinde yer almaktadır ve kasabayı anakaradan ve denizden gelen istilalardan korumak için kullanılmıştır. İlk olarak 11. yüzyılda Parga sakinleri tarafından kasabalarını korsanlardan ve Osmanlılardan korumak için inşa edilmiştir. 13. yüzyılda, bölgedeki kontrolleri arttıkça, Venedikliler bölgeyi güçlendirmek için kaleyi yeniden inşa ettiler. 1452 yılında Parga ve kale iki yıl boyunca Osmanlılar tarafından işgal edildi; kalenin bir kısmı o dönemde yıkıldı. 1537'de Osmanlı amirali Barbaros Hayreddin kaleyi ve içindeki evleri yakıp yıkmıştır. ⓘ
Kalenin 1572 yılında Venedikliler tarafından yeniden inşasından önce Türkler kaleyi bir kez daha yıkmışlardır. Venedikliler kaleyi üçüncü ve son kez yeniden inşa ederek, özellikle Yanyalı Ali Paşa'nın saldırılarına rağmen 1819 yılına kadar zapt edilemeyen daha güçlü bir kale yarattılar. Kaleye erzak Valtos ve Pogonia'daki iki körfez üzerinden taşınırdı. Parga Osmanlılara satıldığında, Ali Paşa kaleye bir Türk hamamı ve kalenin tepesine inşa ettiği harem dairesi de dahil olmak üzere yapısal eklemeler yaptı. Kale girişinin duvarındaki kemerli kapının üzerinde Agios Markos'un kanatlı aslanı görülmektedir. Diğer giriş detayları arasında "ANTONIO BERVASS 1764" adı, Ali Paşa'nın amblemleri, iki başlı kartallar ve ilgili yazıtlar bulunmaktadır. ⓘ
Coğrafya
Amfitiyatro şeklinde inşa edilmiş olan Parga şehri, Preveze ve İgumenitsa'nın dağlık kıyı bölgesi arasında yer almaktadır. "Epir'in Gelini" olarak bilinir. Yaz aylarında turistler Paxos, Antipaxos ve Korfu'dan teknelerle gelmektedir. ⓘ
Plajlar
Parga binlerce turisti kendine çekmektedir. Çevresinde Valtos, Kryoneri, Piso Kryoneri, Lichnos, Sarakiniko ve Ai Giannaki gibi plajlar bulunmaktadır. ⓘ
Valtos Plajı
Valtos Plajı, Parga'nın en uzun plajlarından biridir. Parga kalesinin yakınında yer almaktadır. Berrak suları ve kasabaya yakınlığı nedeniyle birçok turisti kendine çekmektedir. Aynı plajda bulunan Kastro Point, mükemmel sörf koşulları nedeniyle sörfçüler arasında popülerdir. Bununla birlikte, gerekli beceri seviyesi yüksektir ve bu nokta daha ileri düzey sörfçüler için en uygunudur. ⓘ
Krioneri Plajı
Parga'nın ana plajı olan Krioneri Plajı, şehir merkezine kısa bir mesafede yer almaktadır. Küçük Meryem Ana adası körfezin karşısında yer almaktadır. ⓘ
Lichnos Plajı
Parga plajlarından biri olan Lichnos Plajı, Yunanistan'ın batısında, Parga'ya 3 km mesafede yer almakta ve 2 hektarlık bir alana yayılmaktadır. ⓘ
Agios Sostis plajı
Agios Sostis, Anthoussa köyünün kuzeybatı tarafında yer alan küçük bir plajdır. Yakınında 14. yüzyılda inşa edilmiş küçük bir kilise bulunmaktadır. ⓘ
Sarakiniko plajı
Sarakiniko, Agia köyünün batı tarafında, küçük bir nehir ve zeytin ağaçlarının yakınında, şehir merkezinden yaklaşık 12 km uzaklıkta yer alan tanınmış bir plajdır. Küçük tekneler plajı Parga limanına bağlamaktadır. ⓘ
Ulaşım
Parga kasabası, İgumenitsa ve Preveze gibi diğer Yunan şehir ve kasabalarına doğrudan banliyö otobüsleri (KTEL) ile bağlanmaktadır. Ayrıca Atina, Selanik ve Yanya ile de dolaylı bağlantılar bulunmaktadır. ⓘ
Parga'ya gelen turistler Aktio'dan (65 km) Parga'yı Atina, Selanik ve diğer yurtiçi ve yurtdışı varış noktalarına bağlayan sezonluk direkt uçuşlarla uçmaktadır. Turistler ayrıca Yanya ve Korfu havaalanları üzerinden de gelmektedir. ⓘ
Parga ulusal karayolundan 10 km uzaklıkta yer almaktadır 
ve ulusal otoyola 34 km uzaklıktadır 
. ⓘ
Belediye bölgeleri
- Agia (Agia, Sarakiniko)
- Anthousa (Anthousa, Trikorfo)
- Livadari (Livadari, Vryses)
- Parga (Parga, Agia Kyriaki, Agios Georgios, Maras, Chrysogiali) ⓘ
Tarihsel nüfus
| Yıl | Şehir | Belediye birimi | Belediye sınırları ⓘ |
|---|---|---|---|
| 1981 | 1,892 | - | - |
| 1991 | 1,699 | 3,569 | - |
| 2001 | 2,432 | 4,033 | - |
| 2011 | 2,415 | 3,904 | 11,866 |
Önemli kişiler
- Pargalı İbrahim Paşa (1493-1536), Osmanlı İmparatorluğu'nda sadrazam
- Andreas Idromenos (1764-1843), akademisyen
- Panagiotis Aravantinos (1811-1870), tarihçi ve akademisyen
- Ioannis Dimoulitsas, Yunan Bağımsızlık Savaşı savaşçısı
- Tus (1986), Yunan rapçi ⓘ