İspirto
Denatüre alkol (Avustralya, Kanada, İrlanda, Yeni Zelanda, Güney Afrika ve Birleşik Krallık'ta metillenmiş ispirto, odun ruhu ve denatüre rektifiye ispirto olarak da adlandırılır), eğlence amaçlı tüketimini caydırmak için zehirli, tadı kötü, kötü kokulu veya mide bulandırıcı hale getirmek için katkı maddeleri içeren etanoldür. Görsel olarak tanımlanabilmesi için bazen boyanır. Piridin ve metanol, her biri ve birlikte, denatüre alkolü zehirli yapar; ve denatonyum onu acı yapar. ⓘ
Denatüre alkol çözücü olarak ve alkol ocakları ve kamp sobaları için yakıt olarak kullanılır. Denatüre alkolün endüstriyel kullanım alanlarının çeşitliliği nedeniyle yüzlerce katkı maddesi ve denatüre edici yöntem kullanılmıştır. Ana katkı maddesi genellikle %10 metanol (metil alkol) olup, bu nedenle metillenmiş ispirtolar olarak adlandırılır. Diğer yaygın katkı maddeleri arasında izopropil alkol, aseton, metil etil keton ve metil izobütil keton bulunur. ⓘ
Amerika Birleşik Devletleri'nde denatüre alkol olarak satılan karışımlarda genellikle %50'den daha az etanol bulunur. ⓘ
Denatüre alkol, biyokimyadaki denatürasyondan farklı olarak etanol molekülünü (kimyasal veya yapısal olarak) değiştirmez. Bunun yerine, etanol diğer kimyasallarla karıştırılarak kötü tat veren, genellikle zehirli bir çözelti oluşturulur. Bu çözeltilerin çoğu için bileşenleri ayırmak kasıtlı olarak zordur. ⓘ
İspirto evlerde temizlik işlerinde yakılacak olan malzemelerin tutuşturulmasında ve yakıt olarak kullanılan bir kimyasal maddedir. Türkçeye Avrupa dillerinden geçen ispirto kelimesinin aslı latince spiritus (can, ruh, hayatın özü) kelimesinden gelmektedir. İspirto mavi veya mor renkli olabilir. İspirto, İngilizcede "denatured alcohol" olarak adlandırılan yanıcı ve zehirli bir maddedir. Oda sıcaklığında sıvı halde bulunur. İspirto, etil alkolün içecek olarak ve gıdalarda kullanılmamasını sağlamak için içine metil alkol katılarak üretilir. Tehlikesinden dolayı tanınması için renklendirilmiştir. Bu sayede, içkilerden ve gıda alkolünden yüksek vergi alınırken ispirtonun vergisi düşük tutulabilmiştir. Başka bir deyişle, ispirto içerek vergi kaçırmaya çalışmanın sonucu kör olmak ya da ölmek olarak gerçekleşmektedir. İçildiğinde karaciğerde formaldehite ve dolayısıyla formik asite dönüşerek zehirler. ⓘ
 | Organik kimya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. ⓘ |
Kullanım Alanları
Birçok ülkede alkollü içecek satışları, gelir ve kamu sağlığı politikası amaçları doğrultusunda ağır bir şekilde vergilendirilmektedir (bkz. Pigovian vergisi). Tüketilmemesi gereken alkole vergi ödemekten kaçınmak için alkolün "denatüre" edilmesi veya tatsız hale getirmek için ilave kimyasallarla muamele edilmesi gerekir. Bileşimi, alkollü içecekleri vergilendiren ülkelerdeki hükümet düzenlemeleri tarafından sıkı bir şekilde tanımlanmıştır. Denatüre alkol, yakıt, cerrahi ve laboratuvar stoklarını içeren uygulamalar dışında etanolün kendisiyle aynı şekilde kullanılır. Saf etanol, yiyecek ve içecek uygulamaları ve denatürantın müdahale edeceği belirli kimyasal reaksiyonlar için gereklidir. Moleküler biyolojide, denatüre etanol nükleik asitlerin çökeltilmesi için kullanılmamalıdır, çünkü katkı maddeleri sonraki uygulamalara müdahale edebilir. ⓘ
Denatüre alkolün normal etanole göre hiçbir avantajı yoktur; bu bir kamu politikası uzlaşmasıdır. Denatüre alkol, tüketime uygun alkole uygulanan ağır vergiler olmaksızın satıldığından, içki içermeyen çoğu kullanım için daha ucuz bir çözümdür. Eğer saf etanol yakıt, çözücü veya tıbbi amaçlar için ucuza temin edilebilseydi, muhtemelen alkollü içecek vergisi ödemeden birçok insan tarafından içki olarak tüketilebilirdi. ⓘ
Zehirlilik
Zehirli içeriğine rağmen, denatüre alkol bazen vekil alkol olarak tüketilmektedir. Metanol içeriyorsa bu körlük veya ölümle sonuçlanabilir. Örneğin, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki İçki Yasağı sırasında federal yasalar, yurt içinde üretilen endüstriyel alkollerde metanol bulunmasını zorunlu kılmıştır. Ülke çapındaki alkol yasağının "Noble Deneyi "nin tam ortasına denk gelen 25-27 Aralık 1926 tarihleri arasında sadece New York'ta 31 kişi metanol zehirlenmesinden ölmüştür. Bunu önlemeye yardımcı olmak için, maddeye son derece acı bir tat vermek üzere genellikle denatonyum eklenir. Karışıma hoş olmayan bir koku vermek için piridin gibi maddeler eklenir ve kusturmak için ipeka şurubu gibi maddeler de dahil edilebilir. ⓘ
Yeni Zelanda hükümet onaylı "metillenmiş ispirto" formülasyonundan metanolü çıkarmıştır. ⓘ
SSCB'de denatüre alkol, diğer birçok teknik etanol içeren ürünle birlikte içme alkolü yerine kullanılmıştır. Bu durum özellikle Sovyet hükümeti tarafından başlatılan çeşitli alkol karşıtı kampanyalar sırasında yaygındı. Hem popüler folklorda hem de edebiyat ve müzikte buna dair pek çok kanıt bulunmaktadır. "Denaturat" (Rusça: денатурат) kelimesi özel bir sembolik anlam bile kazanmıştır. Vladimir Vysotsky'nin şarkılarında ve Venedikt Yerofeev, Yuz Aleshkovsky ve Vyacheslav Shishkov'un yazılı eserlerinde tüketiminden bahsedilmektedir. ⓘ
Formülasyonlar
Denatürasyonu tersine çevirmek için damıtma veya diğer basit işlemlerin kullanılmasını zorlaştırmak için çeşitli katkı maddeleri kullanılır. Metanol, hem kaynama noktası etanole yakın olduğu için hem de toksik olduğu için yaygın olarak kullanılır. Bir diğer tipik denatürant piridindir. Genellikle denatüre alkol metil viyole ile boyanır. ⓘ
Denatüre alkolün çeşitli dereceleri vardır, ancak genel olarak kullanılan denatürantlar benzerdir. Örnek olarak, 2005 İngiliz yönetmeliklerine göre tamamen denatüre alkol için formülasyon aşağıdaki gibidir:
Tamamen denatüre alkol aşağıdaki formülasyona uygun olarak yapılmalıdır: hacim olarak her 90 kısım alkol ile hacim olarak 9,5 kısım odun nafta veya muadili ve hacim olarak 0,5 kısım ham piridin karıştırılmalı ve elde edilen karışıma karışımın her 1000 litresine 3,75 litre oranında mineral nafta (petrol yağı) ve karışımın her 1000 litresine 1,5 gram oranında sentetik organik boyar madde (metil viyole) eklenmelidir. ⓘ
Avrupa Birliği Şubat 2013'te alkolün tamamen denatüre edilmesine yönelik karşılıklı prosedürleri kabul etmiştir:
Hektolitre (100 L) mutlak etanol başına: 3 litre izopropil alkol, 3 litre metil etil keton ve 1 gram denatonyum benzoat. ⓘ
Özel olarak denatüre edilmiş alkol
Özel olarak denatüre edilmiş alkol (SDA), Amerika Birleşik Devletleri Federal Düzenlemeler Kanunu Başlık 27 Bölüm 21.151 kapsamında belirtilen birçok denatüre alkol türünden biridir. Özel olarak denatüre edilmiş alkol, etanol ve başka bir kimyasal maddenin, örneğin SDA 29, 35 ve 35A'daki etil asetatın, karışımı içmeye uygun olmayan hale getirmek için eklenen bir kombinasyonudur. SDA'lar genellikle kozmetik ürünlerde kullanılır ve ayrıca kimyasal üretimde, ilaçlarda ve çözücülerde de kullanılabilir. Bir başka örnek de tert-butil alkol ve denatonyum benzoat içeren SDA 40-B'dir, N.F. Amerika Birleşik Devletleri'nde ve diğer ülkelerde, içecekler için uygun olmayan denatüre alkol kullanımı alkol üzerindeki tüketim vergilerini önler. ⓘ