Bismil

bilgipedi.com.tr sitesinden
Bismil
İlçe
Türkiye haritasındaki yeri
Türkiye haritasındaki yeri
Diyarbakır districts.png
Diyarbakır haritası
Ülke Türkiye
İl Diyarbakır
Coğrafi bölge Güneydoğu Anadolu Bölgesi
İdare
 • Kaymakam Enver Hakan Zengince
 • Belediye başkanı Hamza Türkmen (Kaymakam) (Kayyım)
Yüzölçümü
 • Toplam 1,737 km² (670 mil²)
Rakım 535 m (1.755 ft)
Nüfus
 • Kır -
 • Şehir -
Zaman dilimi UTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu 21509
İl alan kodu 0412
İl plaka kodu 21

Bismil, Diyarbakır ilinin bir ilçesidir. Diyarbakır'ın ikinci kalabalık ilçesidir.

Bismil'de çıkan eski mezar taşları 250-400 yıllıktır. Bunların bir kısmının Konya ve bir kısmının da Musul tarafından geldikleri söylenir. Önceleri köy statüsünde olan Bismil, bir ara nahiye olmuş; Mermer ve Akpınar köyleri de buraya bağlanmıştı. Daha sonra bu teşkilat dağıtılarak adı "Şark" olarak belirlenen bu nahiye merkezden idare olunmuştu.

1926 yılında yapılan idari bölünmede Şark Nahiyesi’nin merkezi bu kez Seyithasan Mahallesi olmuş, Bismil de buraya bağlanmıştır. Daha sonra, tekrar Bismil Nahiyesi oluşturulmuş ve Seyithasan Köyü buraya bağlanmıştır. 1936 yılında da Bismil, Diyarbakır'ın altıncı ilçesi olmuştur. Bismil, ayrıca nüfus bakımından da Ergani'den sonraki en büyük ilçedir.

Konum

1936'da Konya'dan gelen göç akınını yerleştirmek için Diyarbakır'da yeni bir ilçe kurulmuştur. Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu bölgesinde ve Diyarbakır ilinin doğusunda yer almaktadır. Bu ilçenin yüzölçümü 1748 km2'dir. Coğrafi olarak deniz seviyesinden 550 metre yükseklikte yer almaktadır. İlçede çok sayıda park bulunmaktadır. Körtik tepesinde bir arkeolojik sit alanı bulunmaktadır.

Siyaset

Halkların Demokratik Partisi'nden Orhan Ayaz 31 Mart 2019 seçimlerinde Belediye Başkanı seçildi. Ancak Ekim ayında bir soruşturma nedeniyle görevden alındı. Yerine kayyum atandı.

Mahalleler

Önemli kişiler

  • Özz Nûjen, Bismil'de doğan ve daha sonra İsveç'e taşınan komedyen
  • Mehmet Mehdi Eker, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Eski Bakanı
  • Azize Tanrıkulu, Türk tekvando sporcusu

Coğrafya

Hem karayolu ve hem demiryolu bağlantısı olan ilçede Dicle Nehri, ilçe tarımının hayat kaynağıdır.

Kurtuluş, Fatih, Fırat, Akpınar, Altıok, Dicle, Dumlupınar, Şentepe, Esentepe, Seyrantepe, Tekel ve Ulutürk Mahallesi olmak üzere 12 mahalleden ibarettir.

Merkez ilçeye olan uzaklığı 54 km'dir. İlçenin Diyarbakır iline 48, Batman iline 41, Şanlıurfa iline 199, Mardin iline 94, Ankara iline 1050, İstanbul iline 1500, İzmir iline 1460 ve Bursa iline 1400 kilometre uzaklığı bulunmaktadır. İlçeye bağlı 112 köy, 90 mezraa bulunmaktadır. Tepe, Yukarı Salat ve Ambar beldesi olarak üç beldesi vardır.

Bismil'de yazları sıcak ve kurak, kışları ise soğuk ve yağışlı geçen karasal iklim egemendir. Bismil Ovası yaz mevsiminde Diyarbakır ilinin en yüksek sıcaklıklarının ölçüldüğü yerdir. Bismil'de tarihte ölçülen en yüksek sıcaklık 10 Temmuz 1962 gününde 50,2 derece olarak ölçülmüştür.

Turistik yerler

İlçe, yeni kurulduğu için burada herhangi bir tarihi anıt bulunmamaktadır. Ancak Türkmen Hacı Mahallesi'nde Kabasakal, Sarısakal ve Yedikızlar Türbeleri; Koği, Tepe, Saladum (Seledûn), Matar (Meterê), Köprü ve diğer onlarca mahallede bulunan höyükler (yapay tepeler) incelemeye değer enteresan yerlerdir.

Bismil'den kareler

Nüfus

Yıl Toplam Şehir Kır
1965 38.058 4.444 33.614
1970 45.462 9.403 36.059
1975 50.909 12.775 38.134
1980 61.517 19.059 42.458
1985 76.894 24.862 52.032
1990 99.662 39.834 59.828
2000 126.885 61.182 65.703
2007 108.706 57.359 51.347
2008 109.359 56.390 52.969
2009 108.992 56.333 52.659
2010 108.948 56.887 52.061
2011 110.344 58.471 51.873
2012 111.746 60.150 51.596
2013 110.956 110.956 veri yok
2014 112.461 112.461 veri yok
2015 113.725 113.725 veri yok
2016 115.484 115.484 veri yok
2017 116.171 116.171 veri yok
2018 117.674 117.674 veri yok
2019 118.250 118.250 veri yok
2020 118.605 118.605 veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

Yıl Kadın Nüfusu Erkek Nüfusu
2015 56.986 56.739
2014 56.447 56.014
2013 55.819 55.137
2012 56.282 55.464
2011 55.414 54.930
2010 54.657 54.291

Bu nüfus, 56.739 erkek ve 56.986 kadından oluşmaktadır.

Yüzde olarak ise: %49,89 erkek, %50,11 kadındır.