Müşîr
| Osmanlı İmparatorluğu'nun askeri rütbeleri ⓘ | ||
|---|---|---|
| Osmanlı rütbeler |
Batı eşdeğerler | |
| Memurlar | ||
| Müşir مشیر |
Saha mareşali | |
| Birinci Ferik (Serdar) فریق أول |
Genel | |
| Ferik فریق |
Korgeneral | |
| Mirliva میر لوا |
Tümgeneral | |
| Miralay میر آلای |
Tuğgeneral | |
| Kaymakam قائم مقام |
Albay | |
| Binbaşı بڭباشی |
Yarbay | |
| Kolağası (Sağ Kolağası / Sol Kolağası) قول آغاسی |
Binbaşı | |
| Yüzbaşı یوزباشی |
Kaptan | |
| Mülâzım-ı Evvel ملازم أول |
Üsteğmen | |
| Mülâzım-ı Sani ملازم ثانی |
Teğmen | |
| Astsubaylar | ||
| Çavuş چاوش |
Çavuş | |
| Onbaşı اونباشی |
Onbaşı | |
| Askerler | ||
| Nefer نفر |
Özel | |
| Mısır'ın askeri rütbeleri ⓘ | ||
|---|---|---|
| Türk-Mısır rütbeler (1958'e kadar) |
Modern Mısır rütbeleri |
Batı eşdeğerler |
| Memurlar | ||
| Mushir مشير |
Ordu Generali/ Mareşal | |
| Sirdar سردار |
Fariq awwal فريق أول |
Albay General |
| Fariq فريق |
Korgeneral | |
| Liwa لواء |
Tümgeneral | |
| Amiralay أمير آلاي |
Amid عميد |
Tuğgeneral |
| Qaimaqam قائم مقام |
Aqid عقيد |
Albay |
| Bimbashi بكباشي |
Mukaddem مقدم |
Yarbay |
| Sagh الصاغ |
Baskın رائد |
Binbaşı |
| Yuzbashi يوزباشي |
Naqib نقيب |
Kaptan |
| Mulazim awwal ملازم أول |
Üsteğmen | |
| Mulazim thani ملازم ثاني |
Mulazim ملازم |
Teğmen |
| Astsubaylar | ||
| Shawish شاويش |
Raqib رقيب |
Çavuş |
| Ombashi أومباشي |
Arif عريف |
Onbaşı |
| Askerler | ||
| Askari عسكري |
Jundi جندي |
Özel |
Müşir (Arapça: مشير) Arapça bir kelime olup "danışman" veya "müşavir" anlamına gelmektedir. Danışma veya "öğüt alma" anlamına gelen şura kelimesiyle ilişkilidir. ⓘ
Resmi bir unvan olarak, tarihsel olarak hükümdarın kişisel danışmanına işaret eder. Bu kullanımıyla kabaca Avrupa'daki Devlet Müşaviri ve Devlet Danışmanı unvanlarıyla karşılaştırılabilir. ⓘ
Askeri bağlamda müşir, hükümdarın askeri konulardaki kişisel danışmanı veya danışmanı fikriyle ilişkilendirilmiş ve bu nedenle Arap ülkelerinde ve Osmanlı İmparatorluğu'nda en yüksek rütbe haline gelmiştir. Orta Doğu ve Kuzey Afrika'daki çoğu silahlı kuvvetlerde, ordularda, donanmalarda ve hava kuvvetlerinde en yüksek rütbe olarak kullanılmaktadır. Bu nedenle Mareşal ve Filo Amirali rütbelerine eşdeğerdir. ⓘ
| Osmanlı askerî rütbeleri ⓘ | ||
|---|---|---|
| Osmanlı rütbeleri |
Batıdaki karşılığı (İngilizce) -Günümüz Türkiyesi'ndeki karşılığı | |
| Officers-Subaylar | ||
| Osmanlıca: Müşîr Osmanlıca: مشیر |
Field marshal- Mareşal | |
| Osmanlıca: Ferîk-i evvel (Osmanlıca: Serdar) Osmanlıca: فریق أول |
General-Orgeneral | |
| Osmanlıca: Ferîk Osmanlıca: فریق |
Lieutenant general-Korgeneral | |
| Osmanlıca: Mirliva Osmanlıca: میر لوا |
Major general-Tümgeneral Brigadier general-Tuğgeneral | |
| Osmanlıca: Miralay Osmanlıca: میر آلای |
Colonel-Albay | |
| Osmanlıca: Kaymakam Osmanlıca: قائم مقام |
Lieutenant colonel Yarbay | |
| Osmanlıca: Binbaşı Osmanlıca: بڭباشی |
Major-Binbaşı | |
| Osmanlıca: Kolağası (Osmanlıca: Sağ Kolağası / Osmanlıca: Sol Kolağası) Osmanlıca: قول آغاسی |
No Equivalent Karşılığı Yok | |
| Osmanlıca: Yüzbaşı Osmanlıca: یوزباشی |
Captain-Yüzbaşı | |
| Osmanlıca: Mülâzım-ı evvel Osmanlıca: ملازم أول |
First lieutenant-Üsteğmen | |
| Osmanlıca: Mülâzım-ı sânî Osmanlıca: ملازم ثانی |
Second lieutenant-Teğmen | |
| Non-commissioned officers-Erbaşlar | ||
| Osmanlıca: Çavuş Osmanlıca: چاوش |
Sergeant-Çavuş | |
| Osmanlıca: Onbaşı Osmanlıca: اونباشی |
Corporal-Onbaşı | |
| Soldiers-Erler | ||
| Osmanlıca: Nefer Osmanlıca: نفر |
Private-Er | |
Müşîr (Osmanlıca: مشير), Osmanlı Devleti'nin son dönemi ve Türkiye'nin ilk yıllarında kullanılan, günümüzdeki en yüksek askerî rütbe olan mareşale denk olan rütbe. ⓘ
Irak
Saddam Hüseyin yönetimindeki Irak'ta, Irak Donanması Müşir olarak bilinen bir filo amiralliği rütbesine sahipti. Bir Müşir tüm deniz subayları arasında en kıdemlisiydi ve bu rütbe nadiren verilirdi. Kol nişanı İngiliz Filo Amirali ile aynıydı. ⓘ
Irak'ta Müşir rütbesi "Muhib" olarak bilinir ve tüm resmi ve gayri resmi hitaplarda kullanılır. Irak Silahlı Kuvvetleri'nin başkomutanı olan Saddam Hüseyin, Irak ordusunda fahri bir "kurmay muhib" (مهيب ركن) idi ve tipik olarak giydiği üniforma bir kurmay muhib üniformasıydı. Irak Ordusu'ndaki tek muhib oydu, çünkü savunma bakanı ve genelkurmay başkanı Fariq awal rukun (فريق اول ركن) yani "kurmay general" rütbesine sahipti. (Hüseyin aslında hiçbir zaman Irak Ordusu'nda görev yapmadı ancak Irak'ın yöneticisi olarak komuta etti). Hüseyin'in 2003'te Irak'ın işgaliyle devrilmesinden sonra Müşir rütbesi yeni Irak ordusunda kullanılmaz hale geldi. ⓘ
Suudi Arabistan
Suudi Arabistan'da Müşir rütbesi genellikle Suud Hanedanı tarafından törenle verilir ve "Birinci sınıf Mareşal" olarak tercüme edilir. ⓘ
Mısırlı mareşallerin listesi
Mısır Krallığı
- I. Abbas Hilmi Paşa (1813-1854)
- İbrahim Paşa (1789-1848)
- Yahya Mansur Yeğen (1837-1913)
- Horatio Herbert Kitchener (1850-1916)
- 20 Aralık 1914 - Sultan Hüseyin Kamel (1853-1917)
- Kral I. Fuad (1868-1936)
- 'Aziz 'Ali el-Mısri (1879-1965)
- Kral Faruk (1920-1965)
- 1949 - Ürdün Kralı I. Abdullah (1882-1951)
- 26 Temmuz 1952 - Kral Fuad II (1952 doğumlu)
- 21 Şubat 1955 - Ürdün Kralı Hüseyin (1935-1999) ⓘ
Mısır Cumhuriyeti
- Abdel Hakim Amer (1919-1967): Aktif görev
- Kasım 1973 - Ahmed İsmail Ali (1917-1974): Aktif görev
- Abdel Ghani Elgamasy (1921-2003): Aktif görev
- Fouad Mohamed Abou Zikry (1923-1983): Onursal Başkan
- Mohammed Aly Fahmy (1920-1999): Onursal Başkan
- Ahmed Badawi (1927-1981): Ölümünden Sonra
- 1982 - Abd al-Halim Abu Ghazala (1930-2008): Aktif görev
- 1993 - Mohamed Hussein Tantawi (1935-2021): Aktif görev
- 27 Ocak 2014 - Abdel Fattah el-Sisi (d. 1954): Aktif görev ⓘ
Rütbe işaretleri
Güncel
| Ordu | Donanma | Hava Kuvvetleri ⓘ | |
|---|---|---|---|
| Bahreyn Savunma Kuvvetleri | 
|
|
|
| Mısır Silahlı Kuvvetleri | 
|
|
|
| Irak Silahlı Kuvvetleri | 
|
|
.svg)
|
| Ürdün Silahlı Kuvvetleri | 
|
|
|
| Libya Silahlı Kuvvetleri | 
|
|
|
| Umman Sultanı'nın Silahlı Kuvvetleri | 
|
.svg)
|
|
| Suudi Arabistan Kraliyet Silahlı Kuvvetleri | 
|
||
| Sudan Silahlı Kuvvetleri | 
|
|
|
| Yemen Cumhuriyeti Silahlı Kuvvetleri | 
|
|
|
Tarihi
Mısır Kraliyet Ordusu
Osmanlı Ordusu ⓘ
Tarihçesi
1826'da Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılmasının ardından bir askerî rütbe hâline getirildi. Bilinen ilk müşîr Ahmed Fevzi Paşa olup Mabeyn Müşiri rütbesini 25 Haziran 1832 tarihinde almıştır. 1833'te ise Damat Gürcü Halil Rifat Paşa ilk Tophane Müşiri oldu. ⓘ
Tanzimat döneminden I. Meşrutiyet'e kadar Osmanlı ordusunda müşîr sayısı 19'u aşmamış, II. Abdülhamid döneminde 24'e kadar yükselmiş, daha sonra İttihatçıların yaptığı askerî düzenlemeler ve tasfiyeler neticesinde yediye kadar düşürülmüştür. I. Dünya Savaşı'na girildiğinde Osmanlı Ordusu'nda hiç müşîr bulunmuyordu. ⓘ
Osmanlı Müşirleri Listesi
- Hasan Rıza Paşa
- Topçubaşızade Mahmud Paşa
- Eneste Haseki Mehmed Selim Paşa
- Gözlüklü Mehmed Reşid Paşa
- Hafız Mehmed Paşa
- Süleyman Refet Paşa
- Darbhor Mehmed Reşid Paşa
- Mehmed Vasıf Paşa
- Mehmed Namık Paşa
- Keçecizade Fuat Paşa
- Mütercim Mehmed Rüşdi Paşa
- Hüseyin Avni Paşa
- Mehmed Rıza Paşa
- Abdülkerim Nadir Paşa
- Süleyman Hüsnü Paşa
- Ömer Lütfi Paşa
- İstanbullu Mehmed İzzet Paşa
- Mehmed Ali Paşa
- Ahmed Esad Paşa
- Mehmed Redif Paşa
- Derviş İbrahim Paşa
- İsmail Hakkı Paşa
- Mehmed Rauf Paşa
- İbrahim Halil Paşa
- Ahmed Eyüb Paşa
- İbrahim Edhem Paşa
- Yedi Sekiz Hasan Paşa
- Kâzım Paşa
- Mehmed Yaver Paşa
- Ahmed Muhtar Paşa
- Gazi Osman Paşa
- Ali Saib Paşa
- Deli Fuad Paşa
- Mustafa Zeki Paşa
- Mehmed Zeki Paşa
- Sadettin Paşa
- Recep Paşa
- Ethem Paşa
- Mehmed Şakir Paşa
- Mahmud Şevket Paşa
- Mehmed Şükrü Paşa
- Ahmet İzzet Paşa
- Ali Rıza Paşa
- Salih Hulusi Paşa
- Zeki Paşa ⓘ
Rütbe
- 1909-1920 ⓘ
Müşîr ⓘ