Rapunzel
Rapunzel; Alman edebiyatının önemli hikâye ve masal yazarlarından Grimm Kardeşlerin aynı adlı masalının ana kahramanı. ⓘ
Hikâye oldukça fakir bir çiftin yeni doğan kız evlatlarını yaşlı bir cadıya vermek zorunda kalmaları ile başlar. Cadı ile komşu olan çiftin erkeği, parasızlık ve annenin sürekli bu komşunun bahçesindeki marulları aşermesi sebebiyle bir gün cadının bahçesinden marul çalar; ancak ikinci kez çalarken yakalanır. Cadının büyü yapmasından çekinen baba, doğan kızını ona vermeyi kabul eder. Cadı doğumdan sonra kız çocuğunu alarak ona aslında bahçedeki marulların türünün adı olan Rapunzel ismini verir. ⓘ
Masalın sonraki kısımlarında cadı Rapunzel'i kaçmaması için bir ormanın göbeğindeki yüksek ve merdivensiz bir kuleye kapatır. Buraya her ziyaretinde kulenin tepesine çıkabilmek için Rapunzel'in seneler içinde kulenin tepesinden yere dek uzayan örgülü sarı saçlarını tıpkı bir merdiven gibi kullanmaya başlar. Grimm Kardeşlerin bu masalının hemen herkes tarafından bilinen esas kısmı da budur. ⓘ
| Rapunzel ⓘ | |
|---|---|
_1978,_MiNr_2383.jpg) Rapunzel ve cadının 1978 Doğu Alman pulu üzerindeki illüstrasyonu | |
| Halk Masalı | |
| İsim | Rapunzel |
| Veri | |
| Aarne-Thompson gruplaması | ATU 310 (Kuledeki Kız) |
| Mitoloji | Avrupa |
| Yayınlandığı yer | Grimms'in Peri Masalları |
Rapunzel (/rəˈpʌnzəl/ rə-PUN-zəl, Almanca: [ʁaˈpʊntsl̩] (
dinle)) Grimm Kardeşler tarafından kaydedilen ve ilk olarak 1812 yılında Çocuk ve Ev Masalları (KHM 12) kapsamında yayımlanan bir Alman masalıdır. Grimm Kardeşlerin hikayesi, Charlotte-Rose de Caumont de La Force'un (1698) Persinette adlı Fransız edebi peri masalından geliştirilmiştir. ⓘ
Masal, Aarne-Thompson tipi 310 ("Kuledeki Kız") olarak sınıflandırılmıştır. Konusu çeşitli mecralarda kullanılmış ve parodisi yapılmıştır. En bilinen repliği "Rapunzel, Rapunzel, bırak saçlarını" dır. ⓘ
Olay örgüsü
Çocuk özlemi çeken yalnız bir çift, bir büyücüye ait büyük, geniş, yüksek duvarlı bir geçim bahçesinin yanında yaşamaktadır. Hamilelik aşermeleri yaşayan kadın, bahçede yetiştiğini gördüğü rapunzeli (rapunzel, salata yeşili ve kök sebzesi Campanula rapunculus ya da salata yeşili Valerianella locusta'dır) arzular. Başka bir şey yemeyi reddeder ve tükenmeye başlar. Kocası onun hayatından endişe eder ve bir gece ona biraz almak için bahçeye girer. Kocası geri döndüğünde, kadın ondan bir salata yapar ve yer, ancak daha fazlasını arzulamaktadır, bu yüzden kocası daha fazlasını almak için bahçeye geri döner. Eve dönmek için duvara tırmanırken büyücü kadın onu yakalar ve hırsızlıkla suçlar. Adam merhamet için yalvarır ve kadın hoşgörülü olmayı kabul eder, bebek doğduğunda ona verilmesi şartıyla istediği kadar Rapunzel almasına izin verir. Çaresiz, kabul eder. ⓘ
Karısının bir kız çocuğu olduğunda, büyücü kadın onu kendi çocuğu olarak yetiştirmek üzere alır ve annesinin özlemini çektiği bitkinin adını "Rapunzel" koyar (bir versiyonda, çift bebeği teslim etmemek için doğumdan önce taşınır, ancak büyücü kadın bebeğin doğumuyla birlikte, taşınma girişimlerine engel olmadan kapılarında belirir). Rapunzel büyür ve uzun altın rengi saçları olan güzel bir çocuk olur. On iki yaşına geldiğinde, büyücü kadın onu ormanın ortasında, ne merdiveni ne de kapısı olan, sadece bir odası ve bir penceresi bulunan bir kuleye kilitler. Büyücü kadın Rapunzel'i ziyaret etmek için kulenin altında durur ve seslenir:
- Rapunzel!
- Rapunzel!
- Bırak saçlarını
- Senin altın merdivenlerine tırmanayım diye! ⓘ
Bir gün bir prens ormandan geçerken Rapunzel'in kuleden şarkı söylediğini duyar. Onun ruhani sesinden etkilenen prens onu arar ve kuleyi keşfeder, ancak kuleye giremez. Onun güzel şarkılarını dinleyerek sık sık geri döner ve bir gün büyücünün ziyaretini görür ve nasıl gireceğini öğrenir. Büyücü kadın gittiğinde, Rapunzel'e saçlarını açmasını söyler. Rapunzel bunu yaptığında, adam yukarı tırmanır ve birbirlerine aşık olurlar. Sonunda ona evlenme teklif eder ve Rapunzel de bunu kabul eder. ⓘ
Birlikte bir kaçış yolu planlarlar; adam her gece gelecek (böylece gündüzleri onu ziyaret eden büyücü kadından kaçacaktır) ve Rapunzel'e yavaş yavaş bir merdivene dönüştüreceği bir ipek parçası getirecektir. Ancak bu plan gerçekleşmeden önce Rapunzel aptalca onu ele verir. Kinder- und Hausmärchen'in (Çocuk ve Ev Masalları, İngilizce'de en yaygın olarak Grimms' Fairy Tales olarak bilinir) ilk baskısında (1812), masum bir şekilde elbisesinin beline doğru daraldığını söyler ve hamileliği ima eder. Daha sonraki baskılarda, bir unutkanlık anında "Dame Gothel "e prensi çizmenin neden kendisinden daha kolay olduğunu sorar. Büyücü kadın öfkeyle Rapunzel'in saçlarını keser ve onu kendi başının çaresine bakması için vahşi doğaya atar. ⓘ
Prens o gece aradığında, büyücü kadın onu yukarı çekmek için kesik saçları aşağı salar. Prens dehşet içinde, hiçbir yerde bulamadığı Rapunzel yerine onunla karşılaşır. Kadın öfkeyle ona Rapunzel'i bir daha asla göremeyeceğini söyledikten sonra, kuleden atlar ya da düşer ve bir diken çalısının içine düşer. Dikenli çalı düşüşünü engelleyip hayatını kurtarsa da gözlerini çizer ve onu kör eder. ⓘ
Yıllarca ülkenin çorak topraklarında dolaşır ve sonunda Rapunzel'in şimdi bir erkek ve bir kız olmak üzere doğurduğu ikizlerle birlikte yaşadığı vahşi doğaya gelir. Bir gün Rapunzel şarkı söylerken onun sesini tekrar duyar ve yeniden bir araya gelirler. Birbirlerinin kollarına düştüklerinde, kızın gözyaşları hemen adamın görüşünü geri getirir. Onu ve ikizlerini sonsuza dek mutlu yaşayacakları krallığına götürür. ⓘ
Hikâyenin bir başka versiyonu, prens kuleden atladıktan sonra üvey annesinin Rapunzel'in saçlarını çözdüğü ve saçların Rapunzel'in elinden kayarak çok aşağıya düştüğü ve onu kulede mahsur bıraktığı ifşasıyla sona erer. ⓘ
Kökeni ve gelişimi
Mitolojik ve dini ilham
Bazı araştırmacılar "Kuledeki Kız" arketipinin olası en eski esin kaynağının, ışık tanrısının tuzağa düşürüldüğü ve kurtarıldığı Hıristiyanlık öncesi Avrupa (veya proto-Hint-Avrupa) güneş veya şafak tanrıçası mitleri olduğunu öne sürmüşlerdir. Benzer mitler arasında Baltık güneş tanrıçası Saulė'nin bir kral tarafından bir kulede esir tutulması da yer alır. Kahraman Perseus'un klasik mitinden de ilham alınmış olabilir; Perseus'un annesi Prenses Danaë, Delphi Kahini tarafından büyükbabasını öldürecek bir oğul doğuracağı kehanet edildiği için, hamile kalmasını önlemek amacıyla öz babası Argos Kralı Acrisius tarafından bronz bir kuleye hapsedilmiştir. ⓘ
İlham İrlanda efsanesindeki Balor'un kızı Ethniu'dan gelebilir. ⓘ
İlham, babası tarafından taliplerinden saklanması için bir kuleye kapatılan güzel bir kadın olan Nikomedia'lı Azize Barbara'nın hayatından gelebilir. Kuledeyken Hıristiyanlığı kabul etmiş ve bir dizi mucizenin infazını geciktirmesinin ardından inancı uğruna şehit edilmiştir. Onun hikâyesi Christine de Pizan tarafından yazılan ve Avrupa çapında popüler olduğu için sonraki yazarlar üzerinde oldukça etkili olmuş olabilecek The Book of City Ladies adlı kitaba dâhil edilmiştir. ⓘ
Edebi gelişim
Uzun saçlı bir kadın karakterin erkek sevgilisine merdiven gibi tırmanması için saçlarını sunduğuna dair günümüze ulaşan en eski referans Firdevsi'nin Şahname adlı epik şiirinde yer almaktadır. Hikâyenin kahramanı Rudāba, aşık olduğu Zāl'ın yaşadığı hareme girebilmesi için saçlarını uzatır. Zāl bunun yerine kendisine zarar vermemesi için bir ip indirmesi gerektiğini söyler. ⓘ
Rapunzel olarak tanınabilecek bir hikâyenin ilk yazılı kaydı Giambattista Basile'nin Petrosinella, maydanoz anlamına gelir ve 1634 yılında Napoli'de Lo cunto de li cunti (Hikâyelerin Hikâyesi) adlı bir derlemede yerel lehçede yayımlanmıştır. Hikâyenin bu versiyonu, bitkiyi çalan kişinin kocası değil karısı olması, genç kızın kötü adam tarafından bebekken değil çocukken kaçırılması ve genç kız ile prensin yıllarca ayrı kalmayıp sonunda tekrar bir araya gelmeleri nedeniyle daha sonraki versiyonlardan farklıdır. En önemlisi, hikâyenin bu versiyonu, Petrosinella'nın kuleden kaçan çifti takip ederken devin dikkatini dağıtmak için hayvanlara dönüşen sihirli meşe palamutlarını kullandığı bir "uçuş" sahnesi içerir. Dikkat dağıtmak için üç sihirli nesnenin kullanıldığı bu "uçuş" sahnesi, başta Sicilya (Angiola), Malta (Küçük Maydanoz ve Küçük Rezene) ve Yunanistan (Altın Saçlı Güzel Anthousa) olmak üzere Akdeniz bölgesindeki sözlü varyantlarda bulunur. ⓘ
1697'de Charlotte-Rose de Caumont de La Force, Louis XIV'ün sarayındaki görevi sırasında algılanan suiistimal nedeniyle bir manastıra kapatıldığı sırada hikayenin bir varyasyonu olan Persinette'i yayınladı. De la Force, hapse girmeden önce Paris salonlarının önde gelen isimlerinden biriydi ve Charles Perrault'nun çağdaşı olarak ilk conteus'lardan biri olarak kabul ediliyordu. Hikayenin bu versiyonu, Grimm Kardeşler'in daha sonraki versiyonlarında bulunan neredeyse tüm unsurları içerir. Kızın evlilik dışı hamileliğini, kötü adamın prensin kör olmasına yol açan hilesini, ikizlerin doğumunu ve kızın gözyaşlarının prensin görme yetisini geri kazanmasını içeren ilk versiyon budur. Hikaye, antagonistin çifte acıması ve onları prensin krallığına götürmesiyle sona erer. De la Force'un Persinette'in orijinal bir hikaye olduğu iddiası kanıtlanamasa da, onun versiyonu o zamanın en karmaşık versiyonuydu ve orijinal unsurlar içeriyordu. ⓘ
Persinette Friedrich Schulz tarafından Almancaya çevrildi ve 1790 yılında Kleine Romane (Küçük Romanlar) adlı kitapta yayınlandı. Schulz'un çevirisinde bitki ve kızın adı Rapunzel olarak değiştirilmiştir. Jacob ve Wilhelm Grimm, hikayeyi Çocuk ve Ev Masalları'nın birinci (1812) ve yedinci (1857) baskılarına dahil etmiş ve "orijinal" Alman masalına eklendiğine inandıkları unsurları çıkarmışlardır. Grimms'in anlattığı masal, batı edebiyat kanonunda "Kuledeki Kız "ın en yaygın versiyonu olmasına rağmen, hikayenin Cermen sözlü halk masalı geleneğiyle bir bağlantısı yok gibi görünmektedir. Özellikle, 1812 baskısında prensin cadıyı ziyaretini ortaya çıkaran evlilik dışı hamilelik korunurken, 1857 versiyonunda Rapunzel'in masalın çocuklar için uygun olmadığı yönündeki eleştirilere cevap vermek için dil sürçmesi söz konusudur. Hikayenin 1857 versiyonunun, öncelikli olarak çocuk yaştaki bir izleyici kitlesi için yazılmış ilk versiyon olduğu söylenebilir. ⓘ
Dağıtım
Yunan folklorcu Georgios A. Megas'a göre, diğer folklorcu Michael Meracles 22 Yunan varyantı, 2 Sırp-Hırvat ve 1 Korsika varyantını analiz ederek masal türünün Güneydoğu Avrupa kökenli olduğu sonucuna varmıştır. ⓘ
Akademisyen Jack Zipes masal türünün "Avrupa genelinde son derece popüler" olduğunu belirtmiştir. Ancak akademisyen Ton Deker, masal türünün "esas olarak Orta ve Güney Avrupa ile Orta Doğu'da bilindiğini" belirtmiştir. Aynı şekilde Stith Thompson da İtalya ve yakın ülkelerdeki "büyük popülaritesi" nedeniyle hikayenin Akdeniz kökenli olduğunu savunmuştur. ⓘ
Akademisyen Ulrich Marzolph, Binbir Gece Masalları derlemesinde eksik olmasına rağmen, AT 310 masal türünün "Arap sözlü geleneğinde en sık karşılaşılan masallardan" biri olduğunu belirtmiştir. ⓘ
Temalar ve karakterizasyon
Birçok akademisyen, Rapunzel'in de bir parçası olduğu "Kuledeki Kız" hikayelerini, genç kadınların aşırı hevesli vasiler tarafından evlilik öncesi ilişkilerden korunmasına yönelik bir metafor olarak yorumlamıştır. Araştırmacılar, Rapunzel'in kulesine hapsedilmesini, kadınların hayatlarının son derece kontrol altında tutulduğu ve yabancılardan uzak yaşadıkları bir manastıra benzetmişlerdir. ⓘ
Akademisyenler ayrıca, aşıkların Persinette'in ardından yıllarca her versiyonda aradıktan sonra birleşmeleri ve nihayetinde bir aile olarak mutlu bir şekilde yeniden bir araya gelmeleri nedeniyle hikayedeki güçlü aşkın her şeyi fethetmesi temasına da dikkat çekmişlerdir. ⓘ
Rapunzel'in açılışında kocanın büyücü kadınla yaptığı görünüşte adil olmayan pazarlık, Jack ve Fasulye Sırığı'nda Jack'in fasulye karşılığında bir ineği takas etmesi veya Güzel ve Çirkin'de Güzel'in bir gül karşılığında Çirkin'e gelmesiyle tekrarlanan peri masallarında yaygın bir gelenektir. Dahası, folklorik inanışlar hamile bir kadının canının çektiği herhangi bir yiyeceği ondan esirgemenin tehlikeli olduğunu düşünmektedir ki bu da büyücü kadınla yapılan pazarlığı daha anlaşılır kılmaktadır zira koca bu eylemi çocuğu pahasına karısını kurtarmak olarak algılayacaktır. Aile üyeleri genellikle bu tür aşermeleri güvence altına almak için büyük çaba sarf ederlerdi ve marul ve diğer sebzelere yönelik bu tür arzular vitamin ihtiyacına işaret ediyor olabilir. ⓘ
"Kuledeki Bakire" arketipi, prens ile bakire arasındaki kutsal evlilik ve yaşamı ve baharı temsil eden bakire ile ölümü ve kışı temsil eden kocakarı arasındaki rekabetle bağlantılı olası bir kayıp anaerkil mitle karşılaştırılmıştır. ⓘ
Kültürel miras
Edebi medya
Andrew Lang bu hikâyeyi 1890 yılında yayımladığı The Red Fairy Book adlı kitabına dâhil etmiştir. Masalın diğer versiyonları Ruth Manning-Sanders'ın A Book of Witches (1965) adlı kitabında ve Paul O. Zelinsky'nin Caldecott Madalyası kazanan Rapunzel (1997) adlı resimli kitabında da yer almaktadır. ⓘ
Anne Sexton, Grimm Masalları'ndan on altısını yeniden yorumladığı Transformations (1971) adlı koleksiyonunda "Rapunzel" adlı bir şiir yazmıştır. ⓘ
Cress, Marissa Meyer tarafından yazılan ve Rapunzel'in bir uyarlaması olan bir genç yetişkin bilim kurgu serisi olan Lunar Chronicles'ın üçüncü kitabıdır. "Cress" lakaplı Crescent, bir uyduda tutsakken kurtarılır ve Külkedisi'nin sayborg versiyonu olan "Cinder" hakkındaki hikayenin ortasında kahramanı "Kaptan Thorne "a aşık olur. Lunar Chronicles, "Cinder" (Külkedisi), "Scarlet" (Kırmızı Başlıklı Kız) ve "Winter" (Pamuk Prenses) gibi karakterleri de içeren klasik peri masallarının fütüristik bir yorumunu içeren bir tetralojidir. ⓘ
Kate Forsyth Rapunzel hakkında iki kitap yazmıştır; bunlardan biri masalın ve Matmazel de la Force'un hayatının kurgusal bir yeniden anlatımı olan Acı Yeşiller, ikinci kitabı ise masalın gelişimini anlatan kurgusal olmayan Rapunzel'in Yeniden Doğuşu'dur: Kuledeki Kızın Mitik Biyografisi. Gill bu kitabı, "ister bir başkasının iradesinden isterse de kendi değişme ve büyüme yetersizliğinden kaynaklansın, içinde bulunduğu koşullar tarafından kapana kısılmış hisseden kadın ya da erkek, çocuk ya da yetişkin her bireyde güçlü yankılar uyandıran bir hikâye" olarak tanımlıyor. ⓘ
Nikita Gill'in 2018 tarihli şiir koleksiyonu Fierce Fairytales: & Other Stories to Stir Your Soul'da Rapunzel'e veya Rapunzel'in hikâyesine atıfta bulunan Rapunzel's Note Left for Mother Gothel ve Rapunzel, Rapunzel gibi birçok şiiri bulunmaktadır. ⓘ
2019'da Simon Hood Rapunzel'in çağdaş bir yeniden anlatımını yayımladı. Hem dil hem de çizimler hikâyeyi modernize ederken, olay örgüsü geleneksel versiyonlara yakın kalmıştır. ⓘ
Film medyası
- The Story of Rapunzel (1951), Ray Harryhausen tarafından yönetilen stop-motion animasyon kısa film.
- Shelley Duvall'ın Showtime'da yayınlanan Faerie Tale Theatre adlı dizisinin bir parçası olarak televizyon için canlı aksiyon versiyonu çekilmiştir. 5 Şubat 1983 tarihinde yayınlanmıştır. Filmde ana karakter Rapunzel (Shelley Duvall), kötü kalpli bir cadı (Gena Rowlands) tarafından annesi (Shelley Duvall) ve babasından (Jeff Bridges) alınır ve sadece doğal olmayan uzunluktaki saçlarına tırmanarak ulaşılabilen izole bir kulede büyütülür. Jeff Bridges prensi ve aynı zamanda Rapunzel'in babasını, Shelley Duvall Rapunzel'i ve aynı zamanda Rapunzel'in annesini, Gena Rowlands cadıyı canlandırmış ve Roddy McDowall da anlatmıştır.
- 1988 yapımı bir Alman film uyarlaması olan Rapunzel oder Der Zauber der Tränen [de] ("Rapunzel ya da Gözyaşlarının Büyüsü" anlamına gelir), hikâyeyi daha az bilinen Grimm masalı Maid Maleen ile birleştirir. Rapunzel kuleden kaçtıktan sonra prensin sarayında mutfak hizmetçisi olarak iş bulur ve burada prensle evlenmek isteyen kötü kalpli bir prensesle mücadele etmek zorunda kalır.
- Hanna-Barbera ve Hallmark Cards tarafından 1990 yılında çekilen ve sadece Rapunzel adını taşıyan animasyon filminde hikayeyi Olivia Newton-John anlatmıştır. Grimm masalıyla arasındaki en büyük fark, kötü cadının prensi kör etmek yerine onu bir kuşa dönüştürmesidir; bu muhtemelen hikayenin bir Fransız varyantı olan Mavi Kuş'a bir göndermedir.
- Into the Woods, Rapunzel'in ana karakterlerden biri olduğu birkaç klasik peri masalından öğeleri birleştiren bir müzikaldir; ayrıca 1991 yılında American Playhouse tarafından televizyon için filme alınmıştır. Hikaye, Rapunzel'i Fırıncı'nın (Rapunzel'in ağabeyi, onun haberi olmadan) bazı eşyalar aldığı ve daha sonra bir prens tarafından kurtarılan Cadı'nın evlatlık kızı olarak tasvir eder. Oyunun ikinci yarısında Rapunzel, Devin Karısı tarafından öldürülür. Bunun üzerine Cadı onun için yas tutar ve "Cadı'nın Ağıdı "nı söyler.
- Rapunzel'in Mackenzie Mauzy tarafından canlandırıldığı, The Walt Disney Company tarafından yapılan film uyarlaması 2014 yılının sonlarında gösterime girmiştir. Oyundan farkı Rapunzel'in Devin Karısı tarafından öldürülmemesidir. Bunun yerine, kendisini büyüten Cadı'dan uzaklaşmak için prensiyle birlikte ormana doğru yola çıkıyor.
- Barbie as Rapunzel (2002) filminde Rapunzel, kötü cadı Gothel (Anjelica Huston tarafından seslendirilmiştir) tarafından büyütülmüş ve ona hizmetçilik yapmıştır. Esaretten kurtulmak için sihirli bir boya fırçası kullanır, ancak Gothel onu bir kuleye kilitler.
- Üçüncü Shrek (2007) filminde Rapunzel (Maya Rudolph tarafından seslendirilmiştir) Prenses Fiona ile arkadaştır. Kötü kalpli Beyaz Atlı Prens'in gerçek aşkı olarak gösterilir ve Beyaz Atlı Prens'in gazabından kaçmaya çalışan Prenses Fiona ve grubunun kandırılmasına yardımcı olur.
- Walt Disney Animasyon Stüdyoları'nın Tangled (Karmakarışık) (2010) filmi, gevşek bir yeniden anlatım ve bilgisayar animasyonlu müzikal bir filmdir. Prenses Rapunzel (Mandy Moore tarafından seslendirilmiştir) karakter olarak daha iddialıdır ve bir prenses olarak doğmuştur. Uzun sarı saçlarının sihirli iyileştirme ve onarma güçleri vardır. Gothel Ana (Donna Murphy tarafından seslendirilen) adlı bir kadın, Rapunzel'i gençliğini korumasına yardımcı olacak sihirli saçları için kaçırır. Rapunzel bir prens yerine, Flynn Rider/Eugene Fitzherbert (Zachary Levi tarafından seslendirildi) adında yakalanması zor bir hırsızla karşılaşır. Rapunzel ayrıca Disney'in Tangled kısa devam filmi Tangled Ever After'da da yer almaktadır. Ayrıca filmden sonra ve Tangled The Series/ Rapunzel's Tangled Adventure adlı kısa filmden önceki olayları konu alan bir dizi ve diziye öncülük eden Tangled adlı bir film de bulunmaktadır: Before Ever After.
- Walt Disney Pictures, canlı aksiyon Rapunzel filminin senaryosunu yazması için Ashleigh Powell'ı işe aldı. Filmin Tangled'ın yeniden yapımı mı, tamamen yeni bir uyarlama mı yoksa her ikisinin bir kombinasyonu mu olacağı bilinmiyor. ⓘ
Televizyon medyası
Canlı aksiyon televizyon medyası
Shirley Temple's Storybook (1958-1961) 27 Ekim 1958'de yayınlanan bir bölümünde Rapunzel'in bir medyasına yer verdi. Carol Lynley Rapunzel'i, Agnes Moorehead ise kötü cadıyı canlandırmıştır. ⓘ
Susam Sokağı'nda (1969'dan günümüze) Kurbağa Kermit'in ünlü repliğiyle Rapunzel'i büyülemeye çalışan Prens ile röportaj yaptığı bir "Flaş Haber" skeci vardır. Ancak, Rapunzel onu duymakta zorlanır ve sonunda onu anladığında, tüm saçlarının dökülmesine izin verir (tamamen kafasından) ve prensin şimdi ne yapması gerektiği konusunda kafası karışır. ⓘ
Amerikan peri masalı mini dizisi The Tenth Kingdom'da (2000), ana karakter Virginia Lewis bir Çingene cadı tarafından lanetlenir. Bunun sonucunda Rapunzel'inkini andıran saçları uzar ve Huntsman tarafından bir kuleye kapatılır. Tek kaçış yolu saçlarını kulenin penceresinden aşağı salıvermektir, böylece Kurt yukarı tırmanıp onu kurtarabilir. Kurt, ikonik cümleyi kendi üslubuyla söylemeden önce değil, "Hayatımın aşkı, parlak buklelerini bırak!". Rapunzel karakteri aynı zamanda tarihi değiştiren büyük kadınlardan biri olarak anılır ve sonunda yaşlılığa yenik düşmeden önce altıncı Krallığın Kraliçesi olmuştur. ⓘ
Rapunzel, Alexandra Metz tarafından canlandırılan Once Upon a Time The Tower (2014) bölümünde yer almaktadır. Bu dizide Rapunzel, erkek kardeşinin ölümünün ardından kraliçe olma korkusunu ortadan kaldıracak "gece kökü" adlı bir bitkiyi aradıktan sonra uzun yıllar boyunca büyük bir kulede mahsur kalan genç bir kadındır. Bu nedenle son derece uzun saçları vardır. Bu maddeyi tüketmenin, kişinin en kötü korkularının tümünü temsil eden bir doppelgänger korku ruhu yarattığı ortaya çıkar. Beyaz Atlı Prens, Pamuk Prenses'in bebeğine iyi bir baba olamayacağından korkmaya başladıktan sonra Robin Hood ona gece kökünü nerede bulacağını söyler. Daha sonra kuleye tırmanır ve sonunda Rapunzel'in onu gerçekten korkutan şeyle, yani kendisiyle yüzleşerek korkularıyla yüzleşmesine yardımcı olur. Kendi görsel ikiziyle karşı karşıya kalan Rapunzel, Yakışıklı Prens tarafından cesaretlendirilir ve saçlarını keserek görsel ikizini öldürür ve özgürlüğüne kavuşur. Yakışıklı Prens'e kardeşinin onu kurtarmaya çalışırken öldüğünü ve ailesinin onu affedeceğinden şüphe duyduğunu açıklar. Yine Yakışıklı Prens'in cesaretlendirmesiyle, onu saraylarına geri götürür ve burada kabul eden ebeveynleriyle yeniden bir araya gelir. ⓘ
Rapunzel'in ikinci bir yinelemesi, Gabrielle Anwar ve Meegan Warner tarafından flashbacklerde canlandırılan Once Upon a Time'ın yedinci sezonunda (7. Sezon, 2018) ana düşmanlardan biri olarak ortaya çıkar. Bu sezonda Rapunzel, Sindirella'nın kötü kalpli üvey annesi Lady Tremaine'dir. Geçmişte, Rapunzel'in Anastasia ve Drizella adında iki kızı vardı ve ailesinin güvenliği karşılığında bir kuleye kapatılmak üzere Gothel Ana ile bir anlaşma yaptı. Altı yıl sonra Rapunzel özgürlüğüne kavuşur ve ailesinin yanına döndüğünde Ella adında bir üvey kızı olduğunu öğrenir. Bir noktada Anastasia ölür ve Rapunzel bu olay için kocasını suçlarken Ella kendini suçlar. Gothel Anastasia'yı kuleye kapatmayı planlar, ancak Rapunzel durumu tersine çevirmeyi başarır ve onun yerine Gothel'i kuleye kapatır. Rapunzel, iki kızı arasında en az tercih ettiği Drizella'nın kalbini kullanarak Anastasia'yı canlandırmayı planlar. Drizella bunu fark eder ve "Karanlık Lanet "i yaparak annesinden intikam almaya karar verir. Gothel Ana ile ittifak kurar ve Yeni Büyülü Orman sakinlerini Seattle'daki Hyperion Heights'a gönderir. Rapunzel lanetten uyanır, ancak Victoria Belfrey olarak yaşar ve ona laneti Anastasia'yı kurtarmak için yaptığına inandıran yeni anılar verilir; Drizella ise asistanı ve kızı Ivy Belfrey olarak yaşar. Sindirella ve kızı da lanet tarafından buraya getirilir. Rapunzel/Victoria, Gothel'i Belfrey Kuleleri'ne kapatmayı başarır. ⓘ
Animasyon televizyon medyası
Pat Morita tarafından sunulan animasyon serisi Britannica's Tales Around the World (1990-91), hikayenin üç varyasyonunu içermektedir. ⓘ
Amerikan televizyon animasyon antoloji dizisi, Happily Ever After: Fairy Tales for Every Child (1995-2000) adlı Amerikan televizyon animasyon antoloji dizisinde, klasik hikâye tam bir Afro-Amerikan oyuncu kadrosuyla yeniden anlatılıyor ve New Orleans'ta geçiyor. Bölümde Rapunzel rolünde Tisha Campbell-Martin, Hoodoo Diva Zenobia rolünde Whoopi Goldberg, Oduncu rolünde Meshach Taylor, Oduncunun Karısı rolünde Hazelle Goodman, Arkadaş #1 rolünde Donald Fullilove ve Arkadaş #2 rolünde Tico Wells rol aldı. ⓘ
Wolves, Witches and Giants (1995-99), sezon 1 bölüm 8'den Rapunzel bölümü. ⓘ
Alman animasyon dizisi Simsala Grimm (1999-2010), 1. sezon 8. bölüm. ⓘ
Scissor Sisters'ın Mary (2004) müzik videosunda Don Bluth tarafından canlandırılan peri masalının bir parodisi yer almaktadır. ⓘ
Mattel çizgi filmi Ever After High'da (2013-2017) Rapunzel'in iki kızı vardır: Holly O'Hair ve Poppy O'Hair. ⓘ
Tangled: The Series (2017-2020), Disney Animation'ın bilgisayar animasyonlu müzikal uzun metrajlı filmi Tangled'a dayanan 2D animasyonlu bir TV şovudur. Mandy Moore ve Zachary Levi, Rapunzel ve Eugene Fitzherbert rollerini yeniden canlandırıyor. Cassandra adında yeni bir ana karakter ortaya çıkıyor; Rapunzel'in alıngan leydisi ve daha sonra Gothel Ana'nın biyolojik kızı olduğu ortaya çıkıyor. Serinin Tangled adlı uzun metrajlı bir filmi de bulunmaktadır: Sonsuzluktan Önce 2017'de gösterime girdi. ⓘ
Happy Tree Friends'in (1999-2016) Dunce Upon a Time başlıklı bir bölümünde, Petunia'nın Giggles'ın kısa bir Rapunzel göndermesi olarak aşağı kaymak için kullandığı çok uzun saçları vardır. ⓘ
Japon anime serisi Grimm's Fairy Tale Classics (1987-1989) ikinci sezonunda bu masala yer verir. Rapunzel'in yerel demirci ve karısı olan ebeveynlerine daha fazla yer verir ve cadıyı daha açık bir şekilde kötü yapar. ⓘ