SOCAR
 | |
| Dosya:SOCAR Tower 1.jpg Bakü'deki SOCAR Tower merkez ofisi | |
| Tip | Devlete ait |
|---|---|
| Endüstri | Petrol ve gaz |
| Kuruldu | 13 Eylül 1992 |
| Genel Merkez | , Azerbaycan |
Hizmet verilen bölge | Avrupa ve Asya |
Kilit kişiler | Rovshan Najaf Birinci Başkan Yardımcısı, SOCAR Başkan Vekili |
| Ürünler |
|
| Hizmetler |
|
| Gelir |  120,5 milyar AZN (2017) |
Faaliyet geliri | AZN 2,5 milyar (2017) |
Net gelir | AZN 3,0 milyar (2017) |
| Toplam varlıklar | 90,3 milyar AZN (2017) |
| Toplam özkaynak | 30,9 milyar AZN (2017) |
| Sahibi | Azerbaycan Hükümeti |
Çalışan sayısı | 100,000 (2018) |
| Bağlı Ortaklıklar | BOS Shelf, AZFEN, Petkim, Star Rafinerisi, Bakü Shipyard LLC, Interfax Azerbaijan, Ateshgah Insurance, AzLAB, EKOL Engineering |
| Web sitesi | www.socar.az |
Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Petrol Şirketi (Azerice: Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkəti), çoğunlukla SOCAR olarak bilinir, merkezi Bakü, Azerbaycan'da bulunan tamamen devlete ait ulusal petrol ve gaz şirketidir. Şirket, Hazar Denizi'nin Azerbaycan bölümündeki kara ve deniz sahalarından petrol ve doğal gaz üretmektedir. Ülkenin tek petrol rafinerisini, bir gaz işleme tesisini işletmekte ve ülke genelinde çeşitli petrol ve gaz ihracat boru hatları işletmektedir. Azerbaycan, Türkiye, Gürcistan, Ukrayna, Romanya ve İsviçre'de SOCAR markası altında akaryakıt dolum istasyonu ağlarına sahiptir. ⓘ
SOCAR, Azerbaycan'daki otoriter rejim için önemli bir gelir kaynağıdır. Şirket, ülkenin yönetici elitlerinin zenginleşmesine yol açan karmaşık sözleşmeler ve aracılar ağına sahip olduğu için şeffaf olmayan bir şekilde yönetilmektedir. ⓘ
Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkəti Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Petrol Şirketi ⓘ | |
|---|---|
| Kuruluş | 13 Eylül 1992 |
| Tür | Holding |
| Konum |
|
| Müşahede Kurulu Başkanı | Mikail Cabbarov |
| Resmî site | socar.az |
AzerbaycanTarihçe
Sovyet dönemi
Azerbaycan petrol endüstrisini entegre eden bir işletme olan Azneft, Bolşevik Devrimi'nden sonra Azerbaycan petrol endüstrisinin millileştirilmesi yoluyla kuruldu. Eski Sovyetler Birliği ve Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde farklı zamanlarda kuruluş özelliklerine bağlı olarak farklı kuruluşlara bağlıydı ve Azerneftkomite, Azerneftkombinat (daha sonra Azerneft, Azerneftzavodlar ve Azerneftmashingayirma sendikalarına ayrıldı) ve Azerneftchikharma sendikaları vb. olarak biliniyordu. Azerneft'in temelinde 1954-1959 yıllarında Azerbaycan SSC Petrol Sanayi Bakanlığı ve 1965-1970 yıllarında Azerbaycan SSC Petrol Üretim Sanayi Bakanlığı kurulmuştur. Ağustos 1970'te adı tekrar Azerneft olarak değiştirildi. ⓘ
Bağımsızlık sonrası
Azerbaycan Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını kazanmasıyla birlikte 3 Aralık 1991 tarihinde Azerineft Devlet Şirketi kurulmuştur. Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Petrol Şirketi (SOCAR), 13 Eylül 1992 tarihinde Azerbaycan'ın iki devlet petrol şirketi olan Azerineft State Concern ve Azerneftkimiya Production Association'ın dönemin cumhurbaşkanı Abulfaz Elchibey'in kararnamesiyle birleştirilmesiyle kurulmuştur. 1994 yılında Devlet Petrol Şirketi'nin bir parçası olarak Kıyı ve Açık Deniz Petrol ve Gaz Üretim Birliği kurulmuştur. 2003 yılında Kara ve Açık Deniz Petrol ve Gaz Üretim Birliği birleştirilerek Azneft Üretim Birliği oluşturuldu. ⓘ
Aralık 2005'te Bakü Petrol Rafinerisi'nin eski başkanı ve Azerbaycan Parlamentosu üyesi Rovnag Abdullayev SOCAR Başkanı olarak atandı. Abdullayev, Azerbaycan Sanayi ve Enerji Bakanı olarak atanan Natig Aliyev'in yerini aldı. ⓘ
Azerbaycan hükümeti 1990'larda petrol aramalarını hızlandırmak ve mevcut petrol kuyularını tüketmek için bir strateji benimsedi. Victor Menaldo, yakın zamanda bağımsızlığını kazanan Azerbaycan'ın "Ermenistan'a karşı savaş, büyük bir bankacılık krizi ve ekonomik çöküşün ardından kendisini kırılgan ve çaresiz bir durumda bulduğunu" ve "hükümetin petrol keşiflerinin zirveye ulaşmış olmasına rağmen petrol aramalarını hızlandırmaktan ve mevcut kuyuların tükenmesini hızlandırmaktan başka seçeneği kalmadığını" yazıyor. ⓘ
Menaldo 2016'da şöyle yazmıştı: "Azerbaycan devletinin temelde yatan zayıflığını sondaj yaparak telafi edebileceği günler sayılı... Azerbaycan'ın artık daha çeşitlendirilmiş bir ekonomiye geçip geçemeyeceği açık bir soru." Thomas de Waal 2018'de şöyle yazmıştı: "Azerbaycan ekonomisi, genellikle petrol ya da gaz olmak üzere tek bir ürünün ihracatına aşırı bağımlılığın ekonominin geri kalanını zayıflattığı bir durum olan "Hollanda Hastalığı "nın klasik belirtilerini gösterdi." De Waal'a göre petrol zenginliği Azerbaycan'daki siyasi ve ekonomik elitleri zenginleştirirken, petrol zenginliklerinin uzun vadeli kalkınma için yeterince harcanmamasına neden oldu. ⓘ
Operasyonlar
Yukarı akış operasyonları
SOCAR'ın faaliyetleri, Azerbaycan Cumhuriyeti'ndeki kara ve deniz petrol ve gaz sahalarının araştırılması, hazırlanması, işletilmesi, petrol, gaz, kondensat ve diğer ilgili ürünlerin taşınması, işlenmesi, rafine edilmesi ve satışıdır. SOCAR'ın arama faaliyetleri, Hazar Denizi'nin Azerbaycan sektöründeki muhtemel açık deniz sahalarını kapsamaktadır. Şu anda araştırılan en büyük sahalar, BP ile birlikte araştırılan Shafag-Asiman ve sırasıyla BP ve Total ile birlikte araştırılan Absheron doğal gaz sahalarıdır. ⓘ
Ekim 2010'da SOCAR ve BP, Shafag-Asiman'ın geliştirilmesi ve ortak keşfi için yeni bir üretim paylaşım anlaşması imzalamıştır. ⓘ
Aralık 2014'te SOCAR, BP ile birlikte Abşeron yarımadası çevresindeki sığ su alanındaki potansiyel potansiyellerin ortak araştırılması ve geliştirilmesine ilişkin SWAP PSA'yı imzalamıştır. Ayrıca SOCAR, Umid ve Bulla Deniz gaz sahalarında tek başına arama faaliyetleri yürütmektedir. SOCAR, 2016 yılında 18 numaralı yeni platformu inşa etmiş ve aynı yıl 6,27 milyar varil (997.000.000 m3) gaz üretmiştir. ⓘ
Azerbaycan'ın Hazar Denizi'nin Azerbaycan sektöründe 18'i açık denizde olmak üzere 57 petrol sahası bulunmaktadır. Şirketin gelirlerinin önemli bir kısmı dev ACG petrol sahası kompleksinden ve Şah Deniz gaz sahasından gelmektedir. Eylül 1994'te SOCAR, ACG petrol sahasının 30 yıllık gelişimi için BP liderliğindeki yabancı petrol şirketleri ile daha sonra Yüzyılın Anlaşması olarak bilinen bir Üretim Paylaşımı Anlaşması (PSA) imzaladı. İki yıl sonra Şah Deniz PSA imzalanmıştır. SOCAR, 2014 itibariyle ACG hisselerinin %11,6'sını ve Şah Deniz hisselerinin %16,7'sini elinde bulundurmaktadır. Ayrıca SOCAR, yurtiçi arzın ana kaynağı olan bir dizi kara sahasını tek başına işletmektedir. 2013 yılında Azerbaycan'da 43,48 milyon ton (318,74 milyon varil) petrol üretilmiş olup, bunun 8,31 milyon tonu (60,95 milyon varil) SOCAR'a aittir. Aynı dönemde Azerbaycan'ın doğal gaz üretimi 29,46 milyar metreküp ile rekor seviyeye ulaşırken, bunun 7,14 milyar metreküpünü SOCAR'ın hisseleri oluşturdu. ⓘ
SOCAR ve BP liderliğindeki konsorsiyum, 23 Aralık 2017'de SOCAR ile Azer-Çırak-Güneşli sahasının gelecekteki gelişimi için bir niyet mektubu imzaladı. Tadil edilmiş ve yeniden düzenlenmiş 14 Eylül 2017 tarihinde imzalanan Azeri-Çırak-Derin Su Güneşli Üretim Paylaşım Anlaşması'na (PSA) göre, bu sahanın geliştirilmesi 2050 yılına kadar devam edecek ve SOCAR'ın ACG PSA'daki öz sermaye payı artacaktır. BP Grup CEO'su Bob Dudley tarafından Yeni Yüzyılın Sözleşmesi olarak adlandırılmıştır. ⓘ
19 Nisan 2019 tarihinde SOCAR Başkanı Rovnag Abdullayev ve BP'nin Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye Bölge Başkanı Garry Johns 6 milyar dolar değerinde bir sözleşme imzaladı. İmza töreninde, Azeri-Çırak-Güneşli (ACG) bloğu üzerinde inşa edilmesi planlanan Azeri Central East (ACE) platformuna ilişkin nihai yatırım kararı alındı. İnşaatın 2019 yılında başlaması ve 2022 yılının ortalarında tamamlanması planlanıyor. ⓘ
Boru hattı operasyonları
SOCAR, ülkenin paralel çalışan iki büyük ihracat boru hattında pay sahibidir; Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattı (BTC) ve Güney Kafkasya Boru Hattı (SCP).
Boru hatları ACG ve Şah Deniz hidrokarbonlarını Bakü'nün 45 km güneyinde yer alan Sangachal Terminali'nden Türkiye ve Avrupa'ya ulaştırmaktadır. Bu hatlar üç ülkenin sınırlarından geçmektedir: Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye. SOCAR'ın BTC ve SCP'deki payı sırasıyla %25 ve %16,7'dir. Buna ek olarak SOCAR, Şah Deniz gaz sahasının ikinci fazından üretilen 16 milyar metreküp gazın 10 milyar metreküpünü Avrupa'ya ve 6 milyar metreküpünü Türkiye'ye iletecek olan Trans Anadolu Gaz Boru Hattı'nın (TANAP) %58'ine ve Trans Adriyatik Boru Hattı'nın (TAP) %20'sine sahip olan en büyük hissedardır. TAP, Avrupa'ya gaz arzının çeşitlendirilmesi nedeniyle Rusya'nın Güney Akım'ına rakip olarak görülüyor. ⓘ
Şirketin nispeten düşük kapasiteli Bakü-Supsa Boru Hattı ve Bakü-Novorossiysk Boru Hattı'nda da hisseleri bulunuyor. Bakü-Novorossiysk Boru Hattı'nın Azerbaycan kısmı SOCAR tarafından işletilirken, Bakü-Supsa Boru Hattı'nın işletmecisi BP'dir. Ayrıca SOCAR, Azerbaycan'da Dubendi Petrol Terminali'ni ve Gürcistan'da Kulevi Petrol Terminali'ni işletmektedir. ⓘ
Rafinaj faaliyetleri
SOCAR'ın iki petrol rafinerisi ve bir gaz işleme tesisi bulunmaktadır. Azerneftyagh Petrol Rafinerisi, yakıt ve yağ üretiminde uzmanlaşmış olup benzin, gazyağı ve dizel distilatları, çeşitli yağlar (endüstriyel, motor, transformatör vb.) ve asfalt üretmektedir. Burada üretilen tüm yakıt distilatları yeniden damıtılmak üzere Haydar Aliyev Bakü Petrol Rafinerisi'ne gönderilmektedir. Rafineri Azerbaycan ham petrolünün 24 sınıfından 21'ini işlemektedir. Ülkenin petrol ürünleri talebinin tamamını karşılamakta ve petrol ürünlerinin %45'i ihraç edilmektedir. Gaz İşleme Tesisi işlenmiş gaz, sıvılaştırılmış gaz ve doğal benzin üretmektedir. Tesis 2010 yılında 4 milyar m3 işlenmiş gaz, 24.800 ton sıvılaştırılmış gaz ve 26.700 ton doğal benzin üretmiştir. ⓘ
Perakende istasyon faaliyetleri
Şirketin SOCAR markası altındaki ilk akaryakıt istasyonu, kendi ülkesindekilerden önce, 2008 yılında komşu Gürcistan'da açılmıştır. Gürcistan'daki akaryakıt istasyonları şirketin iştiraki olan SOCAR Georgia Petroleum tarafından işletilmektedir. 2014 yılı itibariyle Gürcistan'da 110'dan fazla akaryakıt istasyonu bulunmaktadır ve bu da SOCAR'ın en büyük perakende akaryakıt istasyonu ağıdır. Şirket, Azerbaycan'da 2010 yılından bu yana SOCAR markası altında az sayıda (faaliyet gösterdiği diğer ülkelerden daha az sayıda) akaryakıt istasyonu işletmektedir. Azpetrol ve Lukoil'den sonra Azerbaycan'daki en büyük üçüncü perakende istasyon ağıdır. 2011 yılında SOCAR'ın ilk perakende istasyonu Ukrayna'da açılmıştır. Ekim 2014'te Ukrayna'daki SOCAR istasyonlarının sayısı 40'a ulaşmıştır. ⓘ
Şirket, 2011 yılında Romtranspetrol'ün hisselerinin ilk etapta %90'ını, daha sonraki bir aşamada ise kalan %10'unu satın alarak Romanya pazarına girmiştir. Eylül 2014'te SOCAR, Romanya'daki 30. dolum istasyonunu faaliyete geçirmiştir. Kasım 2011'de SOCAR, ExxonMobil'in İsviçre'deki iştiraki Esso Schweiz'i açıklanmayan bir meblağ karşılığında satın almıştır. Bu satın alma ile birlikte SOCAR, ülke genelinde Esso markası altında faaliyet gösteren 160'tan fazla akaryakıt istasyonundan oluşan bir ağın sahibi olmuştur. Yeniden markalaşmanın ardından İsviçre'deki ilk SOCAR premium akaryakıt istasyonu Eylül 2012'de Zürih'te açıldı. İsviçre'deki tüm operasyonlar SOCAR Energy Switzerland tarafından yönetilmekte ve yönlendirilmektedir. ⓘ
Diğer operasyonlar
Aralık 2007'de SOCAR Trading kurulmuş ve SOCAR'ın pazarlama bölümü haline gelmiştir. Merkezi Cenevre'de bulunan SOCAR Trading, ultra düşük kükürtlü dizel, sıvılaştırılmış petrol gazı sunmakta ve Ceyhan'dan SOCAR ham petrol ihracat hacimlerini pazarlamakta, üçüncü taraf ham petrol ve petrol ürünlerinin ticaretini yapmakta ve SOCAR'a lojistik, downstream ve satış alanlarında uluslararası yatırımlarda yardımcı olmaktadır. SOCAR Trading, pazarlama ve satış alanındaki faaliyetlerinin yanı sıra, SOCAR'ın varlıklarını genişletmesinde de SOCAR'a yardımcı olmaktadır. ⓘ
Azerigaz Üretim Birliği (PU), Azerbaycan Cumhuriyeti topraklarında doğal gazın taşınması, dağıtımı ve satışını gerçekleştirmektedir. Birlik ayrıca SOCAR tarafından üretilen doğal gazın İran İslam Cumhuriyeti, Gürcistan ve Rusya Federasyonu'na taşınmasını sağlamaktadır. ⓘ
SOCAR Georgia Gas'ın ana faaliyet alanları Gürcistan pazarına ithalat ve doğal gaz satışının yanı sıra doğal gaz boru hatlarının inşası ve rehabilitasyonundan oluşmaktadır. Şirket, 2010 yılında Gürcistan Cumhurbaşkanı'nın "Tüm köylere gaz sağlanması" programına aktif katılımından dolayı "Yılın En İyi Şirketi" ödülüne layık görülmüştür. ⓘ
Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi'nin (SOCAR) %65, Azerbaycan Yatırım Şirketi'nin (AIC) %25 ve Keppel Offshore Marine'in (KOM) %10 hisseye sahip olduğu Bakü Tersanesi LLC ortak girişimi, 10 Mayıs 2011 tarihinde Azerbaycan Cumhuriyeti yasalarına göre kurulmuş ve Hazar Denizi'ndeki en modern gemi inşa ve gemi onarım tesisini geliştirerek faaliyete geçirmiştir. ⓘ
Star Petrol Rafinerisi'nin açılış töreni 19 Ekim'de İzmir'de İlham Aliyev ve Recep Tayyip Erdoğan'ın katılımıyla gerçekleştirildi. Projenin başlangıcından bu yana, SOFAZ'ın bütçe uygulaması çerçevesinde STAR projesindeki Azerbaycan payının finansmanı için 1 392.8 milyon ABD Doları tahsis edilmiştir. ⓘ
SOCAR, 15 Temmuz 2021 tarihinde Technip Energies ile yüzen bir rüzgar türbininde açık deniz enerjisi üretmek için ortak bir pilot projeyi içeren bir işbirliği anlaşması imzaladı. Aynı yılın Nisan ayında Azerbaycan, Uluslararası Finans Kurumu (IFC) ile açık deniz rüzgâr enerjisi geliştirme konusunda işbirliği yapmak üzere bir mutabakat zaptı imzalamıştı. İki şirket arasındaki işbirliği, ülkenin açık deniz rüzgar potansiyelinin belirlenmesini amaçlıyor. ⓘ
Konumlar
SOCAR'ın genel merkezi, 2010 yılından bu yana inşaatı devam eden ve 2016 yılının sonlarında tamamlanan 42 katlı SOCAR Tower'da yer almaktadır. Kule, 209 metre yüksekliğiyle Kafkasya'daki en yüksek gökdelen olma özelliğini taşımaktadır. Merkez ofisin yanı sıra, SOCAR'ın destek ofisleri de şehrin dört bir yanına dağılmıştır. ⓘ
SOCAR'ın ilk temsilciliği 1994 yılında Londra'da kurulmuştur. Şu anda şirketin Londra, Frankfurt am Main, Cenevre, Viyana, Bükreş, İstanbul, Kiev, Tiflis, Astana ve Tahran'da ofisleri bulunmaktadır. ⓘ
Kazalar
17 Ağustos 2013 tarihinde, Bulla Deniz sahasındaki 90 numaralı platformda bir gaz patlaması meydana gelmiştir. Bunun sonucunda platform 17 Ağustos - 24 Ekim 2013 tarihleri arasında yanmıştır. 23 Ekim 2014 tarihinde, Narimanov sahasındaki 441 numaralı platformda onarım çalışmaları sırasında küçük bir vagon-evin denize düşerek bir gaz boru hattına zarar vermesi ve yangına neden olması sonucu dört işçi ölmüş, üç işçi de yaralanmıştır. Toplamda, 2014 yılında petrol ve gaz platformlarında meydana gelen kazalarda on dört SOCAR işçisi hayatını kaybetmiştir. ⓘ
4 Aralık 2015 tarihinde, Oil Rocks'taki yaşam alanlarının bir kısmının şiddetli fırtına nedeniyle denize düşmesinin ardından SOCAR'ın üç işçisinin kayıp olduğu bildirilmiştir. Aynı gün, Gunashli petrol sahasının batı bölümündeki 10 numaralı platformda çıkan yangında yedi işçi ölmüş, 23 işçinin kayıp olduğu bildirilmiş ve 33 işçi kurtarılmış ve tahliye edilmiştir. (Ocak 2016 itibariyle toplam 10 ceset bulunmuş, 20 kişiden ise haber alınamamıştır). ⓘ
Yolsuzluk ve tartışmalar
SOCAR sıklıkla Azerbaycan'daki yaygın yolsuzlukla ilişkilendirilmektedir. Uluslararası Şeffaflık Örgütü'nün 2011 yılında 44 petrol şirketinin yolsuzlukla mücadele uygulamalarına ilişkin yaptığı bir ankette SOCAR son sırada yer almıştır. Alman Federal Meclisi üyesi ve Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi üyesi Frank Schwabe, SOCAR'ı "Azerbaycan'ın otoriter cumhurbaşkanının dış politikası ve spor politikası için merkezi bir yönlendirme aracı" olarak görüyor. SOCAR Almanya'da "iyi bağlantıları olan" bir şirket olarak görülüyor ve Azerbaycan'daki aklama merkeziyle bağlantılı lobicilik ve yolsuzluk iddialarının ortaya çıkmasında rol oynuyor. Devlete ait şirket, Berlin'deki Azerbaycan Büyükelçiliği ve Alman-Azerbaycan Forumu Derneği (DAF) tarafından düzenlenen yıllık sempozyumları desteklemektedir. ⓘ
Rüşvet ve yasadışı ödemeler
1997/1998 yıllarında Azerbaycan hükümeti SOCAR'ı özelleştirme sürecindeydi. 2009 yılında Dooney & Bourke'un kurucusu Frederic Bourke ve Viktor Kožený, Manhattan'daki bir mahkeme tarafından Azerbaycan'ın eski cumhurbaşkanı Haydar Aliyev'e, oğlu ve o dönemde SOCAR'ın birinci başkan yardımcısı olan İlham Aliyev'e ve diğer Azeri hükümet liderlerine SOCAR'ın özelleştirilmesine Bourke ve Kožený lehine hile karıştırmaları için rüşvet vermekten suçlu bulundu. Bourke rüşvetlerden haberdar olduğunu inkar ederken, Kožený Azerbaycanlı liderlere rüşvet verdiğini kabul etti. İddianameye göre, toplam rüşvet miktarı 11 milyon dolara ulaştı. ⓘ
Gizli bir etik raporuna göre, 2013 yılında SOCAR, 10 ABD Kongre üyesi ve 32 personeli için Bakü'deki bir konferans gezisini gizlice finanse etti. Dönemin Başkanı Barack Obama'nın üç eski kıdemli danışmanı etkinlikte konuşmacı olarak yer aldı. Kongre üyeleri ve çalışanlarının seyahat masrafları ve lüks hediyeleri SOCAR tarafından yüz binlerce dolar değerinde ödenmiştir. İddiaya göre SOCAR, fonların kaynağını gizlemek için ABD merkezli kar amacı gütmeyen şirketler aracılığıyla 750.000 dolarlık fon aktarmıştır. Geziye katılan Kongre üyeleri daha sonra gezinin SOCAR tarafından finanse edildiğini bilmediklerini ifade etmişlerdir. SOCAR'ın kendisi de sponsorluğunun hiçbir zaman bir sır olmadığını belirtmiştir. ⓘ
2017 yılında, SOCAR'ın 2012 yılında Frankfurt'taki Almanya Hıristiyan Demokrat Birliği bölge derneğine toplam 28.000 Avro tutarında yasadışı ödeme yaptığı ortaya çıkmıştır. Parti bu bağışları kabul ederek Siyasi Partiler Yasası'nı ihlal etti, zira AB üyesi olmayan ülkelerden kurumsal bağış yapılması yasak. Dava, Federal Meclis yönetimi ile yıllar süren ve kamuoyunun öğrenemediği bir hukuki ihtilafa yol açtı. ⓘ
2018 yılında, SOCAR'ın 2014 yılında Alman spor kulübü "TuS Dexheim "a 3.000 Avro tutarında tartışmalı bir bağış yaptığı ortaya çıktı. Bağış, dönemin Oppenheim Belediye Başkanı ve Almanya Sosyal Demokrat Partisi'nin eski Federal Meclis üyesi Marcus Held tarafından organize edilmişti. ⓘ
Maltalı gazeteci Daphne Caruana Galizia'nın öldürülmesi
SOCAR, Maltalı araştırmacı gazeteci Daphne Caruana Galizia'nın Ekim 2017'de öldürülmesine yol açan yolsuzluk ifşaatlarının da bir parçası. SOCAR'ın Maltalı şefi cinayetle bağlantılı ana şüpheli olarak gözaltında tutuluyor. ⓘ
Nisan 2021'de bir İsviçre mahkemesi, Azerbaycan'ın devlete ait şirketi SOCAR'ın banka bilgilerinin Letonya polisine açıklanmasını engellemeye çalıştığı davayı reddetti. Letonya, Malta hükümeti ile SOCAR arasındaki bir anlaşmayla bağlantılı olarak Azerbaycan kontrolündeki paravan şirketler tarafından yapılan yaklaşık 28 milyon avroluk şüpheli ödemeleri soruşturuyor. Söz konusu anlaşma, öldürülen gazeteci Daphne Caruana Galizia'nın araştırması sırasında ortaya çıkmıştı. Letonyalı yetkililer, uluslararası bir kara para aklama skandalının soruşturulmasıyla bağlantılı olarak İsviçre bankalarını SOCAR hakkındaki banka bilgilerini açıklamaya zorlayabilmiştir. ⓘ
Savaş propagandası
SOCAR, 2020 yılında Ermenistan ve Azerbaycan arasında 44 gün süren Dağlık Karabağ savaşı sırasında Azerbaycan rejimi adına Ermenistan'a karşı alenen savaş propagandası yapmasının ardından eleştirilere maruz kalmıştır. ⓘ
Sponsorluk
SOCAR 2012 yılından bu yana, 28 milyar dolarlık Hazar Denizi doğalgaz projesindeki ortağı İran'a yönelik ABD yaptırımlarından kaçınmaya çalışmaktadır.
SOCAR, 28 ve 29 Mayıs 2013 tarihlerinde Bakü'de 10 Kongre üyesi ve 32 personel için tüm masrafları karşılanan bir ABD-Azerbaycan "enerji konferansını" finanse etmiştir. Her ikisi de Kemal Oksuz tarafından yönetilen Houston merkezli iki kar amacı gütmeyen kuruluş olan Azerbaycan Dostları Meclisi (AFAZ) ve Turkuaz Amerikalılar ve Avrasyalılar Konseyi'ni aracı olarak kullandı. ⓘ
Mayıs 2013'te UEFA, SOCAR'ın 2016 UEFA Avrupa Futbol Şampiyonası final turnuvasının Resmi Sponsoru olduğunu ve 2014'ten 2017'ye kadar sürecek olan ve UEFA Euro 2016 ve 2018 FIFA Dünya Kupası eleme maçlarıyla ilgili olan Avrupa Elemeleri ile bağlantılı hakları satın aldığını duyurdu. SOCAR ayrıca Azerbaycan'da gerçekleşecek olan 2016 UEFA Avrupa 17 Yaş Altı Futbol Şampiyonası'nın Resmi Sponsoru olmuştur. ⓘ
Eylül 2014'te SOCAR, Bakü 2015 Avrupa Oyunları'nın Resmi Ortağı olmak için bir anlaşma imzalamıştır. SOCAR, Azerbaycan Futbol Federasyonları Birliği'nin ve Azerbaycan futbol kulübü Neftçi Bakü'nün sponsorudur. ⓘ
SOCAR, Bakü'de düzenlenen 2019 Formula 1 Azerbaycan Grand Prix'sinin isim sponsoru ve resmi ortağı oldu. Bugüne kadar bir yıllık bir sponsorluk anlaşması yapılmıştı. ⓘ
Sponsorluğa yönelik eleştirilerin güçlenmesinin ardından 2021 yılında UEFA, kamuoyunu bilgilendirmeden SOCAR ile ortaklığını sessizce sona erdirdi. ⓘ
Ortaklar ve payları
Petkim Petrokimya Holding AŞ'nin yüzde 51'i SOCAR Turcas Petrokimya AŞ'ye ait olup Petkim'in yüzde 38,68 hissesi Borsa İstanbul'da (BİST) işlem görmektedir. ⓘ
Yapısı
- Azneft İB
- Azerbaycan Petrol Ekonomisi Dergisi
- Azərikimya PU
- Azerigas PU
- Çevre Departmanı
- Fıskiyenin Fıskiyeye Karşı Kurtarılmasının Militarize Edilmiş Kısmı
- Jeofizik ve Jeoloji Bölümü
- Bakü Derin Konstruksiyon Fabrikası
- Haydar Aliyev'in adını taşıyan Petrol Rafinerisi
- Üre Tesisi
- Karmaşık Sondaj İşleri Güven
- Pazarlama ve Ekonomik Operasyonlar Departmanı
- Petrol ve Gaz Rafineri Petrokimya Kompleksi
- Petrol Boru Hattı Departmanı
- Petrol ve Gaz Araştırma Projesi Enstitüsü
- Neftqaztikinti güven
- Ulaştırma Departmanı
- Gaz İşleme Tesisi
- Gaz İhracat Ofisi
- Sosyal Gelişim Dairesi
- Yatırım Yönetimi
- Güvenlik Yönetimi
- Eğitim ve Belgelendirme Departmanı
- Bilgi Teknolojileri ve İletişim Departmanı
- Çalışma koşullarının geliştirilmesi için ofis ⓘ