Lüleburgaz

Lüleburgaz ⓘ
Şehir
Sol üstten: Mehmet Paşa Sokoloviç Camii; Mehmet Paşa Sokoloviç Köprüsü; Lüleburgaz Tren İstasyonu; Zindan Baba Türbesi; Kongre Meydanı; Lüleburgaz Panaroması; Lüleburgaz Müzesi
Lüleburgaz arması Arma
Lüleburgaz Lüleburgaz
Koordinatlar: 41°24′20″N 27°21′25″E
Ülke	Türkiye
İl	Kırklareli
Hükümet
- Belediye Başkanı	Murat Gerenli (2019-2024) (CHP)
- Kaymakam	Salih Yüce
Alan
- Bölge	1.017,79 km2 (392,97 sq mi)
Yükseklik	30 m (100 ft)
Nüfus  (2012)
- Kentsel	105,279
- Bölge	137,872
- Bölge yoğunluğu	140/km2 (350/sq mi)
Posta kodu	39750, 39770, 39780
İklim	Sıcak yaz Akdeniz iklimi
Web sitesi	www.luleburgaz.bel.tr

Lüleburgaz (Türkçe: [lyˈlebuɾɡaz], Modern Yunanca: Λουλέ Μπουργκάς Lule Burgas, Bulgarca: Люлебургаз Lyuleburgaz), Bergoulion (Antik Yunanca: Βεργούλιον) veya Arcadiopolis (Antik Yunanca: Αρκαδιόυπολις Arkadiópolis), Türkiye'nin Marmara bölgesinde Kırklareli ilinin en büyük şehri ve ilçesidir. Rumeli'deki tarihi Doğu Trakya bölgesinin Bulgaristan sınırında yer alan şehir, genellikle on dokuzuncu yüzyıldan itibaren Türkiye'ye göç eden Arnavutluk, Bulgaristan, Yunanistan, Romanya ve eski Yugoslavya'dan gelen Balkan Türklerine ev sahipliği yapmaktadır. ⓘ

Ekonomik açıdan Lüleburgaz, tarımın yanı sıra ilaç ve elektronik endüstrileri için önemli bir üretim merkezidir. İstanbul-Kapıkule Bölgesel Treni ile İstanbul ve Edirne'ye, Balkan Ekspresi ve Boğaziçi Ekspresi ile Filibe, Sofya, Belgrad, Bükreş ve Budapeşte'ye bağlanan şehir, aynı zamanda bir karayolu ve demiryolu ulaşım merkezidir. ⓘ

Şehir, Roma İmparatoru Diocletianus tarafından 294 yılında kurulan Roma'nın Europa eyaletinin başkentiydi. ⓘ

Lüleburgaz (Yunanca: Αρκαδιούπολις Arkadiopolis, Pomakça: Люлебургас Luleburgas), Türkiye'nin Kırklareli iline bağlı bir ilçedir. İlçenin sınırları dahilinde altı belde ve otuz köy bulunmaktadır. Çorlu, Çerkezköy, Edirne ve Tekirdağ'dan sonra Doğu Trakya'nın beşinci en büyük yerleşim yeridir. Kırklareli'nin güneyinde, sanayisi ve tarımı ile öne çıkan Lüleburgaz, söz konusu ilin en büyük ve en gelişmiş ilçesidir. ⓘ

Coğrafya

Lüleburgaz, Kırklareli ilinin güneyinde yer almakta olup, doğusunda Tekirdağ ilinin Saray ve Çorlu ilçeleri, batısında Kırklareli ilinin Babaeski ilçesi, kuzeyinde Kırklareli ilinin Pınarhisar ilçesi ve güneyinde ise Tekirdağ ilinin Hayrabolu ve Muratlı ilçeleriyle çevrilmiştir. Kırklareli ilinin en büyük yerleşim yeri olan ilçenin toplam alanı 1370 hektar olup, ilçe merkezinin denizden yüksekliği 30 metredir. İklim genel olarak yazları sıcak ve kurak, kışları ise yağışlı ve soğuktur. Genellikle kışın Balkanlardan gelen soğuk hava akımlarından etkilenmektedir. ⓘ

Tarihçe

Skylitzes el yazmasında Slav Thomas'ın teslim oluşu ve aşağılanması. ⓘ

Şehrin eski adı Bergula idi; İmparator I. Theodosius, oğlu ve halefi Arcadius'un onuruna Arcadiopolis olarak değiştirdi. Arcadiopolis şehri MS 443 yılında Doğu Roma İmparatorluğu'na karşı düzenlediği sefer sırasında Hun Attila'nın eline geçmiştir. ⓘ

Slav Thomas'ın Michael II'ye karşı isyanı sırasında şehir, 823 yılında birliklerinin kaçmasının ardından Thomas'ın son sığınağıydı. Michael II şehri kuşattı ve beş aydan fazla süren kuşatmanın ardından bitkin ve açlıktan ölmek üzere olan birlikler imparatorluk affı karşılığında liderlerini teslim ettiler. Thomas bir eşeğe bindirildi ve işkence gördü. ⓘ

970'teki Arcadiopolis Savaşı'nda Bizans kuvvetleri, 100 mil (161 kilometre) doğudaki Konstantinopolis'i ele geçirmeyi amaçlayan istilacı Kiev-Peçenek-Magyar kuvvetlerini yenilgiye uğrattı. ⓘ

Roma'nın Europa eyaletinin başkenti olarak, bir dizi önemli kilise konseyine katıldığı kaydedilen kendi piskoposu vardı ve yedinci yüzyılda otosefal bir başpiskoposluk olarak kaydedildi. Arcadiopolis Piskoposluğu Roma Katolik unvanlı bir makam olarak varlığını sürdürse de, artık bir yerleşim piskoposluğu değildir. Saint Pius X Cemiyeti'nin kurucusu Marcel Lefebvre, bu piskoposluğun unvanlı piskoposlarından biriydi. ⓘ

Lule Burgaz Savaşı, Birinci Balkan Savaşı'nın bir parçası olarak 28 Ekim ve 2 Kasım 1912 tarihleri arasında gerçekleşmiştir. Şehir, Modern Türkiye Cumhuriyeti'ne katılmadan önce 1920 ve 1922 yılları arasında Yunan ordusu tarafından işgal edilmiştir. ⓘ

Lüleburgaz ve civarı milattan önceki dönemde Trak, Büyük İskender ve Roma İmparatorluğu hakimiyetine girdi. Roma İmparatorluğu'nun bölünme döneminde Bizans egemenliğine girdi. Lüleburgaz, Osmanlı'nın kuruluş döneminde Osmanlı'nın eline geçti. ⓘ

Edirne Vilayet Matbaası Müdürü Şevket Dağdeviren'in yazdığı 1892 tarihli salnameye göre; ⓘ

Kırkkilise sancağının ikinci sınıf bir kazası olan Lüleburgaz kazası içinde 2 nahiye ve 30 köyde 3492 evde 14950 nüfus bulunur. Kaza içinde 22 cami ve bir mescit vardır. Büyük caminin harem avlusunda 17 odalı bir medrese vardır. Kazada 20 okul, telgrafhane, belediye dairesi, jandarma dairesi, aşar ambarı, büyük saat kulesi, 2 hamam, 20 çeşme, su kemeri ve çömlekhane vardır. ⓘ

14. yüzyıldan 1919'a kadar Osmanlı egemenliğinde kalan Lüleburgaz, Türk Kurtuluş Savaşı'nın önemli kongrelerinden Trakya Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'nin düzenlediği Lüleburgaz Kongresi'ne sahne oldu. Sevr Antlaşması'ndan sonra yöre Yunanlarca işgal edildi. Yöre, işgalden ancak Mudanya Mütarekesi'nden sonra kurtulabildi. ⓘ

Ekonomi

Lüleburgaz şehrinin 2019 yılındaki arması. Armada Mehmet Paşa Sokoloviç Camii (solda) ve fabrika bacalarının (sağda) yanı sıra ayçiçeği ve buğday başakları ile şehrin baş harfleri ve Avrupa Birliği (AB) bayrağı yer alıyor. ⓘ

Lüleburgaz'ın ekonomisi ağırlıklı olarak sanayi sektörü ve tarıma dayanmaktadır. Kentin çevresinde çeşitli fabrikalar bulunmaktadır. ⓘ

İlaç endüstrisi

Sanofi-Aventis, Deva Holding A.Ş. ve Zentiva gibi ilaç şirketlerinin ana üreticileri Lüleburgaz kentsel alanında bulunmaktadır. ⓘ

Tarım

Lüleburgaz'da yaygın olarak yetiştirilen ürünler buğday, mısır ve ayçiçeğidir; sonuncusu kentin simgelerinden biridir. Merkezi kentte bulunan Trakya Birlik, Türkiye'nin başlıca ayçiçek yağı üreticilerinden biridir. ⓘ

Cam üretimi

Türkiye'nin önde gelen cam üreticisi Şişecam ve onun Doğu Trakya'daki birimi Trakya Cam'ın Lüleburgaz'da bir fabrikası bulunmaktadır. ⓘ

Spor

2007 yılında, İkinci Lig'den Türkiye Kadınlar Birinci Futbol Ligi'ne yükselen Düvenciler Lisesispor adlı bir kadın futbol kulübü kurulmuştur. Takım 2011 yılında adını Lüleburgaz 39 Spor, renklerini de sarı-siyahtan kırmızı-yeşile çevirdi. Kulüp 2013-14 sezonunda lige katılımını sonlandırmıştır. ⓘ

Kültür

Şehir ve Lule Burgaz Savaşı, Marcel Proust tarafından 1927 yılında yayınlanan Remembrance of Things Past'ın son bölümü olan Time Regained'de anılmaktadır. ⓘ

Şehirde tarihsel olarak Ocak ayında Koliada Festivali kutlanmaktadır. ⓘ

Medyalar

Lüleburgaz kenti birçok yerel medya kuruluşuna ev sahipliği yapmaktadır. Bunlar arasında merkez sol Lüleburgaz Görünüm Gazetesi ve Lüleburgaz Haber sayılabilir. ⓘ

Siyaset

Merkez sol, laik ve Avrupa yanlısı Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) kent siyasetine hakimdir. Lüleburgaz, Türkiye'nin en Avrupa yanlısı kentlerinden biri olarak öne çıkmakta; seçimlerde Avrupa Birliği ile daha sıkı entegrasyonu savunan belediye başkan adayları ağırlık kazanmaktadır. 2017 Türkiye anayasa referandumunda Lüleburgaz nüfusunun %72,89'u "hayır" oyu kullanmıştır. 2018 Türkiye genel seçimlerinde en popüler parti, oyların %51,38'ini alan CHP olmuştur. Liberal demokrat Millet İttifakı ise kentte oyların %64,80'ini aldı. 2019 Türkiye yerel seçimlerinde en popüler aday, oyların %66,55'ini alan CHP'li Murat Gerenli oldu. ⓘ

Ünlü sakinler

Candan Erçetin, 2015 ⓘ

• Ahmet Özacar, Türk futbolcu
• Candan Erçetin, 1986 Eurovision Şarkı Yarışması'nda Türkiye'yi temsil eden Kosova-Makedonya asıllı Türk şarkıcı-söz yazarı, Fransa-Türkiye ilişkilerine katkılarından dolayı Ordre des Arts et des Lettres nişanı sahibi ⓘ

İkiz şehirler - kardeş şehirler

Lüleburgaz ile kardeştir:

• Silistre
• Popovo ⓘ

Nüfus

Lüleburgaz Kazası Nüfus Cetveli 1892 ⓘ
	Kadın	Erkek	Toplam
İslam	3.589	3.751	7.340
Rum	3.359	3.372	6.731
Ermeni	105	113	218
Yahudi	302	328	630
Bulgar	12	19	31
Toplam	7.367	7.583	14.950

Lüleburgaz ilçesinin toplam nüfusu 2020 yılı verilerine göre 152.192 kişidir. Bunun 122.635'i ilçe merkezinde 29.557'si ise belde ve köylerdedir. 2000 yılına göre ilçe nüfusunda %29'luk bir artış görünmektedir. Bu artış ilçe merkezinde %55 olarak görülürken kırsal nüfus da ise %24'lük bir azalma görülmüştür. Nüfus artış oranı ülke genelinin çok üzerinde olup, artış genellikle diğer bölgelerden ve köylerden şehre yoğun göçten kaynaklanmaktadır. ⓘ

Yıl	Toplam	Şehir	Kır ⓘ
1940	43.542	14.113	29.429
1945	41.607	12.339	29.268
1950	45.360	12.527	32.833
1955	54.850	18.252	36.598
1960	60.095	22.362	37.733
1965	63.598	25.667	37.931
1970	64.378	27.808	36.570
1975	68.370	32.401	35.969
1980	74.129	35.689	38.440
1985	82.053	43.420	38.633
1990	93.060	52.384	40.676
2000	117.606	79.002	38.604
2007	130.375	95.466	34.909
2008	132.912	98.128	34.784
2009	131.438	97.230	34.208
2010	134.073	100.412	33.661
2011	136.783	103.723	33.060
2012	137.872	105.279	32.593
2013	138.827	106.545	32.282
2014	140.236	108.576	31.660
2015	142.840	111.898	30.942
2016	145.263	114.698	30.565
2017	147.325	117.075	30.250
2018	148.037	117.739	30.298
2019	149.184	119.460	29.724
2020	152.192	122.635	29.557

Folklor

Dere Geliyor Dere, Ah Tren Kara Tren şarkısı Lüleburgaz yöresine aittir. ⓘ