Milletvekili

Bir parlamento üyesi (milletvekili), kendilerini seçen halkın parlamentodaki temsilcisidir. Milletvekilleri bir seçim bölgesini (constituency) temsil edebilir veya bir seçim listesinden seçilebilir. İki meclisli parlamentolara sahip birçok ülkede bu terim yalnızca alt meclis ve üst meclis üyelerini ifade eder. Kongre üyesi/kongre üyesi terimleri diğer yetki alanlarında kullanılan eşdeğer terimlerdir. Parlamenter terimi her zaman Parlamento üyeleri için kullanılır, ancak bu her zaman Amerika Birleşik Devletleri'ndeki senatör gibi seçilmiş hükümet liderlerine atıfta bulunmak için kullanılır. Bu terim, örneğin bir yasama organı üyesinin görevlerini yerine getirme özelliği için de kullanılır: "İki parti lideri genellikle konularda anlaşmazlığa düşüyordu, ancak her ikisi de mükemmel parlamenterlerdi ve birçok iyi şeyin yapılması için işbirliği yaptılar." ⓘ

Parlamento üyeleri tipik olarak aynı siyasi partinin üyeleriyle genellikle parti grupları olarak adlandırılan parlamento grupları oluştururlar. ⓘ

Milletvekili, parlamenter, salgut veya mebus, bir parlamentoda oy verenleri temsil eden kişidir. Birçok ülkede bulunan bikameral sistem gereği; parlamento üyelerine değişik isimler verilebilmektedir. Örneğin; senato bulunan sistemlerde seçilen kişi; senatör olarak tanımlanabilmektedir. Parlamenter bağımsız olabileceği gibi sıklıkla görüldüğü üzere bir siyasi partiye bağlı da olabilir. Ülkenin parlamento sistemine ve yürürlükteki mevzuatına göre seçme ve seçilme kuralları ile milletvekilinin görev ve sorumlulukları değişiklik gösterebilir. ⓘ

Westminster sistemi

Westminster sistemi, hükûmet modelinin Birleşik Krallık siyaseti tarafından uygulanması sonucu şekillenen bir demokratik parlamenter sistemdir. Bu sebeple ismini Birleşik Krallık Parlamentosu'nun konuşlandığı Westminster Sarayı'ndan almıştır. ⓘ

Avustralya

Parlamento üyesi, Commonwealth (federal) parlamentosunun alt kanadı olan Temsilciler Meclisi'nin bir üyesidir. Üyeler isimlerinden sonra "MP" kullanabilirler; "MHR" artık kullanılmamaktadır. Commonwealth Parlamentosu'nun üst kanadı olan Senato'nun bir üyesi "Senatör" olarak bilinir. ⓘ

Avustralya eyaletlerinde ve bölgelerinde yaygın olarak "MP" kullanılır. İki meclisli yasama organlarında, alt meclis (yasama meclisi veya meclis) üyeleri ayrıca "MLA" veya "MHA" ve üst meclis (yasama konseyi) üyeleri "MLC" post-nominallerini kullanır. ⓘ

MLC'ler gayri resmi olarak üst meclis milletvekilleri olarak anılır. ⓘ

Bahamalar

Bahamalar Parlamentosu, Bahamalar Topluluğu'nun iki meclisli ulusal parlamentosudur. Parlamento resmi olarak Kraliçe (Genel Vali tarafından temsil edilir), atanmış bir Senato ve seçilmiş bir Meclis tarafından oluşturulur. Şu anda ulusal başkent Nassau'da bulunmaktadır. ⓘ

Parlamentonun yapısı, işlevleri ve prosedürleri Westminster sistemine dayanmaktadır. ⓘ

Bangladeş

Bangladeş'te Parlamento Üyesi, tek kamaralı Jatiya Sangsad veya Millet Meclisinde görev yapan bir bireydir. Jatiya Sangsad üyeleri, Parlamento Başbakan'ın tavsiyesi üzerine Cumhurbaşkanı tarafından daha erken feshedilmediği sürece, genellikle her beş yılda bir yapılan genel seçimlerde seçilir. Bangladeş Anayasası uyarınca, bir kişinin Parlamento'ya seçilebilmesi için Bangladeş vatandaşı olması ve 25 yaşını doldurmuş olması gerekmektedir. ⓘ

Parlamento, tek seçim bölgelerini temsil eden ve ilk turda seçilen genel sandalyelerden doğrudan seçilen 300 üyeden oluşurken, 50 sandalye sadece kadınlar için ayrılmış ve orantılı olarak tahsis edilmiştir. Seçimden sonra, Seçim Komisyonu partilere kazandıkları genel sandalye sayısına göre ayrılmış sandalyeleri tahsis eder. Daha sonra bir parti, her biri bir sunucuya ve bir destekçiye ihtiyaç duyan bir aday listesi sunar. Sunulan aday sayısı ile tahsis edilen sandalye sayısı eşitse seçim yapılmaz ve ayrılan sandalyeler partiler tarafından hazırlanan aday listelerine göre doldurulur. Aday sayısının ayrılan sandalye sayısından fazla olması halinde ise, genel sandalyelerden seçilen 300 milletvekili, ayrılmış sandalyeleri belirlemek üzere tek devredilebilir oy sistemi ile oy kullanmaktadır. Gerçekte, partiler hiçbir zaman kendilerine tahsis edilenden daha fazla aday göstermedikleri için ayrılmış koltuklar için hiçbir zaman seçim yapılmamıştır. Bir siyasi parti ya da ittifakın hükümet kurabilmesi için genellikle Parlamento'da salt çoğunluğa sahip olması gerekmektedir. Bangladeş'in bağımsızlığından bu yana Başbakan aynı zamanda Meclis Başkanlığı görevini de yürütmektedir. ⓘ

Çift meclisli Pakistan Ulusal Asamblesi'nin 342 üyesinin 272 tanesi doğrudan seçilir. Kalan 70 tanesi kadınlara ve çeşitli azınlıklara ayrılır. Bir siyasi partinin üstünlük kurması için 172 sandalyeye ulaşması gereklidir. ⓘ

Parlamentonun 120 üyesi 3 yıllığına seçilir. 69 tanesi yerel Maori halkına ayrılmıştır. ⓘ

Kanada

Kanada Parlamentosu hükümdar, Senato ve Avam Kamarası'ndan oluşur. Sadece Avam Kamarası üyeleri Parlamento Üyesi (Fransızca: député) olarak adlandırılır; Senato üyeleri ise Senatör (Fransızca: sénateur) olarak adlandırılır. Şu anda Senato'da 105, Avam Kamarası'nda ise 338 sandalye bulunmaktadır. Parlamento üyeleri seçimle işbaşına gelirken, senatörler başbakanın talimatı üzerine hükümdar adına genel vali tarafından atanır. Senatörler için 75 yaşına ulaştıklarında emeklilik zorunludur. ⓘ

Her ilin (ve bölgenin) kendi yasama organı vardır ve her üye genellikle Yasama Meclisi Üyesi (MLA) olarak bilinir. Bazı illerde yasa koyucular başka unvanlar da taşımaktadır: Ontario'da İl Parlamentosu Üyesi (MPP), Quebec'te Ulusal Meclis Üyesi (MNA) (Fransızca: député) ve Newfoundland ve Labrador'da Meclis Üyesi (MHA). Eyalet üst meclisleri 20. yüzyıl boyunca ortadan kaldırılmıştır. ⓘ

Hindistan

Parlamento Üyesi, Hindistan Parlamentosu'nun iki kanadından birinin, yani Lok Sabha ve Rajya Sabha'nın üyesidir. Şu an itibariyle Lok Sabha'nın 543 sandalyesi bulunmaktadır ve bunların tamamı Hindistan vatandaşları tarafından eyaletlerin ve birlik bölgelerinin her bir parlamento seçim bölgesinden ilk tur seçim yöntemiyle doğrudan seçilmektedir. 2022 itibariyle, Rajya Sabha'nın 245 üyesi olabilir; 238 üye dolaylı olarak seçilir ve 238 üyenin 229'u eyalet yasama meclislerine ve 9 üye Delhi, Puducherry, Jammu ve Lashmir Birlik bölgelerine aittir ve nispi temsilin Tek transfer edilebilir oy yöntemi kullanılarak seçilir ve geri kalan 12 üye sanat, edebiyat, bilim ve sosyal hizmetlere katkılarından dolayı Başkan tarafından aday gösterilir. Her eyalete, nüfuslarına göre her mecliste sabit sayıda temsilci tahsis edilmiştir. 2022 itibariyle Uttar Pradesh eyaleti her iki mecliste de en fazla temsilciye sahip eyalettir. Lok Sabha'daki sandalyelerin yarısından fazlasının desteğini alan kişi Hükümeti oluşturur. Hükümeti kurmak için partiler bir koalisyon oluşturabilir. Lok Sabha iki meclisli Hindistan Parlamentosunun alt kanadı, Rajya Sabha ise üst kanadıdır. ⓘ

Rajya Sabha üyelerinin görev süresi 6 yıl iken, Lok Sabha üyeleri meclis daha erken feshedilmediği sürece 5 yıllık bir dönem için seçilirler. Rajya Sabha feshe tabi olmayan daimi bir meclistir ve (1/3)üncü üyeler her iki yılda bir emekli olur. Her iki mecliste de bir üyenin ölümü ya da istifası nedeniyle meydana gelen boşluklar, boşluğu takip eden altı ay içerisinde ara seçimlerle doldurulmalıdır - bu durumda yeni seçilen üye sadece seçildiği koltuğun askıda kalan süresi boyunca görev yapar. Her iki meclisteki sandalye sayısı Anayasa ve parlamento tüzükleri ile düzenlenmektedir. ⓘ

İrlanda

1922'de İrlanda Serbest Devleti'nin kurulmasından bu yana ve daha sonra İrlanda Cumhuriyeti'nde, İrlanda yasama organı Oireachtas olarak bilinir ve Cumhurbaşkanı; üst meclis Seanad Éireann (veya Senato); ve alt meclis Dáil Éireann'dan (Meclis veya Temsilciler Meclisi) oluşur. İşlevsel olarak diğer iki meclisli parlamentolara benzemekle birlikte, alt meclis önemli ölçüde daha etkilidir ve mevzuatın oluşturulması üzerinde daha fazla güce sahiptir. Dáil Éireann seçimleri Tek Devredilebilir Oy kullanılarak en az beş yılda bir yapılırken; Seanad Éireann seçimleri her iki meclisin üyeleri, yerel yönetimlerin seçilmiş üyeleri ve İrlanda Ulusal Üniversitesi kolejlerinin mezunları ile sınırlıdır. 11 Senatör doğrudan Taoiseach tarafından aday gösterilir. ⓘ

Bir Dáil Éireann Üyesi Teachta Dála (TD) ya da "Dáil Milletvekili" olarak bilinir ve "Teachta" (Milletvekili) olarak hitap edilirken, bir Seanad Üyesi Seanadóir (Senatör) olarak bilinir ve hitap edilir. Bu unvanlar İngilizce'de resmi İrlandaca'dan çok daha yaygın olarak kullanılmaktadır. ⓘ

Parlamento üyesi, 19801 öncesi İrlanda Parlamentosu Avam Kamarası'nın bir üyesine atıfta bulunmak için kullanılan terimdi. Büyük Britanya ve İrlanda Birleşik Krallığı Avam Kamarasına seçilen İrlandalı üyeler de 1801'den 1922'ye kadar Parlamento üyesi olarak adlandırılmıştır. Kuzey İrlanda, Birleşik Krallık Parlamentosu'na milletvekili seçmeye devam etmektedir. ⓘ

Jamaika

Jamaika Parlamentosu, Jamaika hükümetinin yasama organıdır. Atanmış bir Senato ve seçilmiş bir Temsilciler Meclisi'nden oluşan iki meclisli bir organdır. Bağımsızlık öncesi "Yasama Konseyi" olarak bilinen organın doğrudan halefi olan Senato (üst meclis), genel vali tarafından atanan 21 senatörden oluşur: Başbakan'ın tavsiyesi üzerine on üç ve Muhalefet Lideri'nin tavsiyesi üzerine sekiz. ⓘ

Alt meclis olan Temsilciler Meclisi, tek sandalyeli seçim bölgelerinde sondan bir önceki seçim esasına göre beş yıllık dönemler için seçilen 63 (daha önce 60) Parlamento Üyesinden oluşur. ⓘ

Kenya

Kenya Ulusal Meclisi toplam 349 sandalyeye sahiptir; 205 üye seçim bölgelerinden, 47 kadın ilçelerden seçilmekte ve 12 üye de aday gösterilen temsilcilerden oluşmaktadır. ⓘ

349 milletvekilinin 290 tanesi Kenya'nın şehirlerinden temsilen seçilir. 47 tane kadın vekil ise illeri temsilen seçilir. 12 üye ise temsilciler tarafından seçilir. ⓘ

Malezya

Malezya Parlamentosu Yang di-Pertuan Agong (Kral) ile Dewan Rakyat (Temsilciler Meclisi) ve Dewan Negara (Senato) olmak üzere iki meclisten oluşmaktadır. ⓘ

"Parlamento üyeleri" terimi yalnızca Dewan Rakyat üyelerini ifade eder. Malay dilinde Parlamento üyesine Ahli Parlimen ya da daha az resmi olarak wakil rakyat (halkın temsilcisi) denir. ⓘ

Parlamento üyeleri nüfusa dayalı tek sandalyeli seçim bölgelerinden sondan ilk oylama yöntemiyle seçilir. Başbakan Parlamento üyesi olmak zorundadır. ⓘ

Parlamento üyeleri Yang Berhormat ("Saygıdeğer") olarak adlandırılır ve baş harflerine Y.B. eklenir. Parlamento üyesi olan bir prense Yang Berhormat Mulia denir. Parlamento üyesi olan Başbakan, Başbakan Yardımcısı ve Tuns, Yang Amat Berhormat ("En Saygıdeğer") olarak adlandırılır ve Y.A.B. olarak kısaltılır. ⓘ

Malta

Malta Parlamentosu, Malta Cumhurbaşkanı ve "Parlamento üyeleri" olarak anılan 69 üyeli Temsilciler Meclisi'nden (Anayasa madde 51) oluşur (Anayasa madde 52(1)). Meclis dışından atanan Meclis Başkanı da Parlamentonun bir üyesi olarak kabul edilir. Anayasa, Parlamento üyesi olarak görev yapmanın niteliklerini ve diskalifiye edilme durumlarını listeler. ⓘ

Parlamento üyelerinin ayrıcalıkları ve Etik Kuralları Temsilciler Meclisi (Ayrıcalıklar ve Yetkiler) Yönetmeliği'nde düzenlenmiştir. ⓘ

Nauru

Nauru Parlamentosu üyeleri 3 yıllığına seçilir ve 18 kişiden oluşmaktadır. Milletvekilleri Nauru Başkanı'nı seçer. ⓘ

Yeni Zelanda

Yeni Zelanda Parlamentosu hükümdar ve tek kamaralı Temsilciler Meclisi'nden oluşur. Parlamento üyesi, en az 120 üyesi olan Temsilciler Meclisi'nin üç yıllık bir dönem için genel seçimle seçilen bir üyesidir. Yedisi sadece ayrı bir Māori seçmen kütüğüne kayıtlı olmayı seçen Māoriler tarafından seçilen 72 seçmen milletvekili vardır. Geri kalan üyeler, yayınlanan parti listelerinden nispi temsil yoluyla seçilmektedir. ⓘ

1951'den önce Yeni Zelanda'da üyeleri atanan bir üst meclis olan Yasama Konseyi vardı. Halen varlığını sürdüren alt meclisin üyeleri ise her zaman seçimle işbaşına gelmiştir. 1907'den bu yana, seçilmiş üyeler 'Parlamento Üyesi' olarak anılmakta ve MP olarak kısaltılmaktadır. 1860'lardan 1907'ye kadar Temsilciler Meclisi Üyesi olarak adlandırılmışlar ve MHR olarak kısaltılmışlardır. İlk genel seçim olan 1853'ten 1860'lara kadar ise Genel Kurul Üyesi (Member of the General Assembly) olarak adlandırılmış ve MGA olarak kısaltılmıştır. ⓘ

Pakistan

Parlamento Üyesi, İslamabad merkezli Pakistan Parlamentosu'nun ya Ulusal Meclis (alt meclis) ya da Senato (üst meclis) üyesini ifade eder. ⓘ

Singapur

Parlamento Üyesi, Singapur Parlamentosu'nun seçilmiş üyelerini, muhalefetten atanan Seçim Bölgesi Dışı Parlamento üyelerini ve Singapur'daki herhangi bir siyasi partiyle bağlantısı olmayan halktan atanabilen Aday Gösterilmiş Parlamento üyelerini ifade eder. ⓘ

Sri Lanka

Sri Lanka'da Parlamento Üyesi, Sri Lanka Parlamentosu (1978'den beri), Ulusal Devlet Meclisi (1972-78) ve Seylan Parlamentosu'nun alt kanadı olan Seylan Temsilciler Meclisi'nin (1947-72) bir üyesini ifade eder. Üyeler genel seçimlerde seçilir veya partilere (ve bağımsız gruplara) tahsis edilen ulusal listelerden genel seçimlerde aldıkları oy oranına göre atanır. Bir milletvekili adayının Sri Lanka vatandaşı olması ve başka bir ülkede çifte vatandaşlığa sahip olması, en az 18 yaşında olması ve bir kamu görevlisi ya da makam sahibi olmaması gerekmektedir. ⓘ

Trinidad ve Tobago

Trinidad ve Tobago Parlamentosu, Trinidad ve Tobago Hükümeti'nin yasama organıdır. Parlamento iki meclislidir. Tek sandalyeli seçim bölgelerinde beş yıllık bir dönem için seçilen 41 üyeli Temsilciler Meclisi ve Başkan tarafından atanan 31 üyeli Senato'dan oluşur: Başbakanın tavsiyesi üzerine atanan 16 Hükümet Senatörü, Muhalefet Liderinin tavsiyesi üzerine atanan 6 Muhalefet Senatörü ve sivil toplumun diğer kesimlerini temsil etmek üzere Cumhurbaşkanı tarafından atanan 9 Bağımsız Senatör. ⓘ

Birleşik Krallık

Birleşik Krallık, parlamentosunun üyelerini seçer:

• Birleşik Krallık Parlamentosu, (alt) Avam Kamarasına sondan bir önceki seçim sistemiyle seçilen 650 üyeden oluşur ve Parlamento Üyeleri olarak anılır, MP olarak kısaltılır ⓘ

ve dört adet devredilmiş yasama organı:

• İskoç Parlamentosu, her beş yılda bir ek üye sistemi kapsamında seçilen 129 üyeden oluşur ve her biri İskoç Parlamentosu Üyesi (MSP; İskoç Galcesi: Ball Pàrlamaid na h-Alba, BPA; İskoçça: Memmer o the Scots Pairliament, MSP)
• Kuzey İrlanda Meclisi, her biri Yasama Meclisi Üyesi (MLA; İrlandaca) olarak bilinen 90 üyeden oluşur: Comhalta den Tionól Reachtach, CTR; Ulster-Scots: Laa-Makkan Forgaitherar, LMF). (1921-1973 yılları arasında Kuzey İrlanda, iki meclisli Kuzey İrlanda Parlamentosu tarafından yönetilmiştir. Parlamentonun alt kanadı olan Kuzey İrlanda Avam Kamarası'nın üyeleri Parlamento Üyesi olarak bilinmekteydi).
• Senedd (Galler Parlamentosu), Senedd Üyesi olarak adlandırılan 60 seçilmiş üye (İngilizce - MS) ; Galce: Aelod o'r Senedd, AS)
• her dört yılda bir ek üye sistemi kapsamında seçilen ve Londra Meclisi Üyeleri (AM) olarak adlandırılan 25 üyeden oluşan Londra Meclisi ⓘ

Milletvekilleri genel seçimlerde ve ara seçimlerde seçim bölgelerini temsil etmek üzere seçilirler ve 2011 tarihli Belirli Süreli Parlamentolar Yasasında belirtildiği üzere son genel seçimden yaklaşık beş yıl sonra Parlamento feshedilene kadar milletvekili olarak kalabilirler. ⓘ

Bir milletvekili adayının İngiliz, İrlanda ya da İngiliz Milletler Topluluğu vatandaşı olması, en az 18 yaşında olması (2006'da 21'e düşürülmüştür) ve 2006 Seçim İdaresi Yasası programında belirtildiği üzere kamu görevlisi ya da makam sahibi olmaması gerekmektedir. ⓘ

Teknik olarak, milletvekillerinin koltuklarından istifa etme hakları yoktur (ancak yeniden seçilmeyi reddedebilirler). Ancak yasal bir kurgu, seçimler arasında gönüllü istifaya izin vermektedir; milletvekillerinin "Kraliyet altında kar amaçlı bir görevde" bulunmaları yasak olduğundan, istifa etmek isteyen bir milletvekili, Chiltern Hundreds Vekilliği veya Northstead Malikanesi Vekilliği için başvuruda bulunacaktır ki bunlar nominal olarak bu tür ücretli görevlerdir ve dolayısıyla milletvekilinin koltuğunu boşaltmasıyla sonuçlanır. (Maaşlı bir bakanlık görevini kabul etmek, bu amaçlar doğrultusunda Kraliyet altında ücretli bir görev anlamına gelmez). ⓘ

Lordlar Kamarası, Birleşik Krallık Parlamentosu'nun bir parçası olan yasama meclisidir. Parlamentonun bir parçası olmalarına rağmen, üyelerine milletvekili değil, daha resmi olarak Parlamento Lordları olarak adlandırılırlar. Geçici Lordlar ömür boyu, Ruhani Lordlar ise dini görevlerini sürdürdükleri sürece Parlamento'da yer alırlar. Kalıtsal asiller artık Lordlar Kamarasındaki koltuklarını otomatik olarak varislerine devredemezler. Geriye kalan 92 kişi, 1999 tarihli Lordlar Kamarası Yasası uyarınca kendi aralarından seçilmiştir ve Lordlar Kamarasının seçilmiş tek üyeleridir. ⓘ

Zimbabve

"Parlamento Üyeleri" Zimbabve Meclisi'nin üyeleridir. Parlamentonun üst kanadının üyeleri Senatör olarak adlandırılır. ⓘ

Diğer sistemler

Parlamento Üyesi, Westminster sistemini takip etmeyen ve genellikle farklı bir şekilde anılan parlamenter demokrasilerdeki temsilciler için kullanılan bir terim (genellikle bir çeviri) olabilir, örneğin Fransa'da Deputé, İtalya'da Deputato, Bulgaristan'da Deputat, İspanya ve İspanyolca konuşan Latin Amerika'da Parlamentario o Diputado, Portekiz ve Brezilya'da Deputado, Almanya'da Mitglied des Bundestages (MdB). Ancak, daha iyi çeviriler genellikle mümkündür. ⓘ

Afganistan

Ağustos 2021'de Afganistan İslam Emirliği'nin devralınmasından önce, bir Parlamento Üyesi (MP), iki meclisli Afganistan Parlamentosu Ulusal Meclisi'nin Alt Meclisinin bir üyesiydi: Wolesi Jirga'nın (Halk Meclisi) bir üyesi, Alt Meclisteki toplam 250 sandalyeden birine sahipti. Üst Meclis Meshrano Jirga'nın (Yaşlılar Meclisi) 102 üyesine Senatör denirdi. ⓘ

Avusturya

Parlamento üyesi, Avusturya Parlamentosu'nun (Österreichisches Parlament) iki kamarasından birinin üyesidir. Nationalrat üyeleri Abgeordnete zum Nationalrat olarak adlandırılır. Avusturya'nın dokuz federal eyaletinin il meclisleri (Landtage) tarafından seçilen Bundesrat üyeleri Mitglieder des Bundesrats olarak bilinir. ⓘ

Bulgaristan

Bulgaristan'da 240 Parlamento üyesi bulunmaktadır (Bulgarca: Народно събрание / Парламент; transliterasyon Narodno sabranie / Parlament) ve bunlara 'Deputati' (tekil Deputat) denir. Ayrıca normal parlamentoda 240, "Büyük Parlamento "da ise 400 milletvekili bulunmaktadır. Büyük Parlamento, yeni bir anayasaya ihtiyaç duyulduğunda seçilir. Modern Bulgar tarihinde 1879, 1881, 1886, 1893, 1911, 1946 ve 1990 yıllarında olmak üzere yedi Büyük Parlamento olmuştur. Bulgaristan'da milletvekillerine депутати - milletvekili denir. ⓘ

Kamboçya

Parlamento üyesi (Khmerce: សមាជិកសភា) Ulusal Meclis'in seçilmiş üyelerini ifade eder. Toplam 125 Parlamento üyesi bulunmaktadır. Alternatif olarak Ulusal Meclis üyesi olarak da adlandırılırlar. Parlamento seçimleri geleneksel olarak her beş yılda bir yapılır ve herhangi bir dönem sınırlaması uygulanmaz. Kamboçya'nın 25 eyaleti Ulusal Meclis'te Parlamento üyeleri tarafından temsil edilmektedir. Bir seçim bölgesinin nüfusuna bağlı olarak birden fazla milletvekili olabilir. ⓘ

Çek Cumhuriyeti

Parlamento üyesi, Çek Cumhuriyeti Parlamentosu'nun iki kanadından herhangi birinin üyesidir, ancak Çek Cumhuriyeti Parlamento Üyesi terimi genellikle Parlamento'nun alt kanadı olan Temsilciler Meclisi üyesi olan Çek Cumhuriyeti Parlamentosu Milletvekili (Çekçe: Poslanec Parlamentu České republiky) için kullanılır. Üst meclis olan Senato için Senatör terimi kullanılır. ⓘ

Danimarka

Danimarka'da Folketinget üyesi (Danca: medlem af Folketinget) Folketinget'in 179 üyesinden biridir. Unvan neredeyse her zaman "MF" baş harfleriyle kısaltılır. ⓘ

Fransa

Fransa'da Parlamento Üyesi, Ulusal Meclis'in seçilmiş üyelerini ifade eder. ⓘ

Almanya

Parlamento Üyesi, Berlin'deki Reichstag binasında bulunan federal Federal Parlamento'nun seçilmiş üyelerini ifade eder. Almanca'da bir üye Mitglied des Bundestages (Federal Diyet Üyesi) veya resmi olarak Mitglied des Deutschen Bundestages (Alman Federal Diyet Üyesi) olarak adlandırılır, MdB olarak kısaltılır ve eklenir. Gayri resmi olarak Abgeordneter (kelime anlamıyla: "delege", yani belirli bir seçmen kitlesinin) terimi de yaygındır (Abg. olarak kısaltılır, asla isimden sonra değil önce gelir). ⓘ

Alman Anayasası olan Federal Almanya Cumhuriyeti Anayasası'nın 38. Maddesi uyarınca, "Alman Federal Meclisi üyeleri genel, doğrudan, serbest, eşit ve gizli seçimlerle seçilirler. Tüm halkın temsilcileri olacaklar, emir ve talimatlarla bağlı olmayacaklar ve sadece vicdanlarına karşı sorumlu olacaklardır." Alman parlamentarizminin anayasal olarak zorunlu olmasa da önemli bir özelliği, biraz değiştirilmiş bir nispi temsildir. ⓘ

Almanya'nın 16 federal eyaleti (Länder), üyeleri ilgili eyalet hükümetlerinin temsilcileri olan ve doğrudan halk tarafından seçilmeyen eski Prusya Lordlar Kamarası'ndaki Bundesrat tarafından temsil edilmektedir. ⓘ

Yunanistan

Yunanistan Parlamentosu (Βουλή των Ελλήνων), Yunanistan'daki en yüksek demokratik kurumdur ve seçilmiş Parlamento Üyeleri aracılığıyla tüm vatandaşları temsil eder. Dört yıllık bir dönem için seçilen 300 üyeden oluşan tek kamaralı bir yasama organıdır. ⓘ

Endonezya

Parlamento üyesi (Endonezce: Anggota DPR / Anggota DPD), alt meclis Halk Temsilciler Konseyi (Dewan Perwakilan Rakyat) ve üst meclis Bölgesel Temsilciler Konseyi'nin (Dewan Perwakilan Daerah) seçilmiş üyelerini ifade eder. Halihazırda Halk Temsilciler Konseyi'nde 575, Bölgesel Temsilciler Konseyi'nde ise 136 üye bulunmaktadır. Üyeler beş yıllık bir dönem için seçilmektedir. ⓘ

İsrail

Knesset Üyesi (İbranice: חבר הכנסת), Knesset'in 120 üyesinden biridir. Unvanı genellikle "MK" şeklinde kısaltılır. ⓘ

İtalya

Cumhuriyet Parlamentosunda geçerli terim Deputato'dur (yani halk adına hareket etmek üzere atanan milletvekili) ve bu nedenle Alt Meclis Camera dei Deputati adını alır. Diğer ülkelere benzer şekilde, Üst Meclis Senato olarak adlandırılır ve üyeleri Senatori'dir. İtalya Cumhuriyeti'nde 315 Senato üyesi ve 630 Camera dei Deputati üyesi bulunmaktadır. Her ikisi de her beş yılda bir genel seçimlerle seçilir. İtalya Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı, Üst Meclis'in beş üyesini ömür boyu aday gösterebilir. Tüm eski Cumhurbaşkanları ömür boyu Üst Meclis üyesidir. İki meclis birlikte mükemmel bir iki meclisli sistem oluşturur, yani aynı işlevleri yerine getirirler, ancak bunu ayrı ayrı yaparlar. ⓘ

Japonya

Japonya'da bugünkü ulusal parlamento olan Ulusal Diyet'in (Kokkai) her iki kanadı da doğrudan seçilmektedir ve her ne kadar iki meclis arasında yasama ve siyasi yetki, görev süresi ve seçilme yaşı bakımından farklılıklar olsa da, her iki meclisin üyeleri kişisel statü (mali tazminat, dokunulmazlık vb.) bakımından genellikle eşittir. Şu anda Ulusal Diyet'in (Kokkai giin, 国会議員) 710 üyesi bulunmaktadır: 465 Temsilciler Meclisi Üyesi (Shūgiin giin, 衆議院議員) ve 245 Meclis Üyesi (Sangiin giin, 参議院議員). İlki Temsilciler Meclisi üyelerinin genel/tekrarlanan seçimlerinde (Shūgiin giin sō-/hoketsu-/sai-senkyo), ikincisi ise Meclis üyelerinin düzenli/tekrarlanan seçimlerinde (Sangiin giin tsūjō-/hoketsu-/sai-senkyo) seçilir. Savaş sonrası anayasasına göre başbakan Ulusal Diyet tarafından seçilir ve diğer bakanların çoğunluğu gibi Ulusal Diyet üyesi olmak zorundadır; uygulamada 1947'den bu yana tüm başbakanlar Temsilciler Meclisi üyesi olmuştur. ⓘ

Japonya İmparatorluğu anayasasına göre, İmparatorluk Diyeti (Teikoku-gikai) iki meclisli bir yasama organı olup, yasama yetkisi genellikle eşittir ve her iki meclisin üyeleri aynı mali tazminatı alırken - 1920 ve 1947 yılları arasında iki başkan için 7500 Yen, iki başkan yardımcısı için 4500 Yen, İmparatorluk prensleri, dükleri ve markileri hariç her iki meclisin diğer tüm üyeleri için 3000 Yen - statüleri tanım gereği farklıydı: Üst meclis çoğunlukla kalıtsal soylulardan ve ömür boyu atanan akranlardan, alt meclis ise seçilmiş halktan oluşuyordu. 1890'daki Birinci İmparatorluk Diyetinde başlangıçta 551 İmparatorluk Diyeti üyesi (Teikoku-gikai giin, 帝国議会議員 veya çağdaş yazıyla 帝國議會議員) vardı: 251 Akranlar Meclisi üyesi (Kizokuin giin, 貴族院議員) ve 300 Temsilciler Meclisi üyesi (Shūgiin giin); Akranlar Meclisi üyelerinin 10'u İmparatorluk ailesinin üyeleri, 31'i iki üst soyluluk kademesinden kalıtsal üyeler, 104'ü üç alt soyluluk kademesinden karşılıklı seçimlerle seçilen üyeler, 61'i ömür boyu atanan üyeler (bunların çoğu bürokrasiden) ve 45'i 45 vilayetin her birindeki 15 en yüksek vergi mükellefi tarafından seçilen üyelerdi. Akranlar Meclisi'nin asil ve atanmış üyelerinin sayısı sabit değildi ve üyeler öldükçe ya da yeni asalet unvanları verildikçe zaman içinde kademeli olarak değişiyordu; seçilmiş en yüksek vergi mükellefi koltuklarının sayısı, İmparatorluk Akademisi koltukları (1925'te tanıtıldı), Chōsen/Kore ve Tayvan/Formoza kolonilerinden atanan üyeler (1945'te tanıtıldı) ve Temsilciler Meclisi'nin büyüklüğü kanunla sabitlenmişti, ancak on yıllar boyunca birkaç kez de değiştirildi. Sonuncusu olan 1946-1947 tarihli 92. İmparatorluk Diyetinin 839 üyesi vardı - 466 Temsilciler Meclisi üyesi ve 373 Akranlar Meclisi üyesi. Kabineyi (naikaku) ve kabinenin başbakanını (naikaku sōri-daijin) belirleyen düzenlemeler İmparatorluk anayasasından önce kararlaştırıldığından, başbakanın İmparatorluk Diyetinin bir üyesi olması gerekmiyordu, ancak 1890'da İmparatorluk Diyetinin kurulmasından sonra, birçok başbakan Akranlar Meclisinden atandı; Takashi Hara, Osachi Hamaguchi ve Tsuyoshi Inukai gibi çok azı Temsilciler Meclisi üyesiydi. ⓘ

Lübnan

Lübnan Parlamentosu, Lübnan'ın ulusal yasama organıdır. Lübnan'ın farklı Hıristiyan ve Müslüman mezhepleri arasında paylaştırılmış çok üyeli seçim bölgelerinde genel yetişkin oyuyla dört yıllık bir dönem için seçilir. Başlıca görevleri Cumhurbaşkanını seçmek, hükümeti onaylamak (Cumhurbaşkanı tarafından atanmasına rağmen Başbakan, Bakanlar Kurulu ile birlikte Parlamento'da çoğunluğun güvenine sahip olmalıdır) ve yasaları ve harcamaları onaylamaktır. Arapça'da bir milletvekilinin adı Naeb'dir (نائب). Naeb'in çoğulu Nuwab'dır (نواب). ⓘ

Hollanda

Hollanda Parlamentosu Staten-Generaal, yani Genel Eyaletler olarak bilinir. İki kamaralıdır ve iki Kamara'ya (İngilizce: Chambers) bölünmüştür. Senato, Hollandaca'da Eerste Kamer (Birinci Kamara) olarak bilinir ve üyeleri senatoren, Senatörler olarak adlandırılır. Hollandaca Tweede Kamer (İkinci Kamara) olarak bilinen Temsilciler Meclisi ise en önemli kamaradır. Önemli tartışmalar burada gerçekleşir. Ayrıca, İkinci Meclis önerilen kanunları değişikliklerle düzenleyebilir ve kendisi kanun teklif edebilir. Senato bu yetkilere sahip değildir. Senatonun işlevi yasaların daha teknik bir şekilde gözden geçirilmesidir. Sadece bir yasayı kabul edebilir ya da reddedebilir. Her iki meclis de Hollanda'nın resmi başkenti olan Amsterdam'da değil, parlamentonun merkezi olan Lahey'dedir. ⓘ

Temsilciler Meclisi'nin 150 üyesi her 4 yılda bir (ya da hükümet düşerse daha erken) genel seçimlerle seçilir. Senato'nun 75 üyesi dolaylı olarak seçilir. Senatörleri 12 il parlamentosunun üyeleri ve üç Karayip özel belediyesinin meclisleri seçer. Bir il Parlamentosu üyesinin oyunun değeri, ilin nüfusuna göre ağırlıklandırılır. Eyalet Parlamentoları, Eyalet-İl, her dört yılda bir genel seçimlerle seçilir; yeni Senato eyalet seçimlerinden üç ay sonra seçilir. ⓘ

Kuzey Makedonya

Kuzey Makedonya Cumhuriyeti'nde 'Pratenici' (tekil Pratenik) olarak adlandırılan 120 parlamento üyesi (Makedonca: Sobranie) bulunmaktadır. ⓘ

120 üyeli mecliste milletvekillerine Pratenik denir. ⓘ

Norveç

Parlamento üyesi, Stortinget'in seçilmiş bir üyesidir. Bunlara stortingsrepresentanter (birebir çeviri: Storting Temsilcileri) denir. Norveç'te 2009 yılından bu yana tek kamaralı bir Parlamento bulunmaktadır; bu Parlamento daha önce Odelstinget ve Lagtinget'ten oluşmaktaydı; Odelstinget toplam 169 üyenin dörtte üçüne, yani 127'sine, Lagtinget ise geri kalanına sahipti. Parlamentonun dairelere bölünmesi sadece olağan yasaların çıkarılmasında ve ulusal mahkeme (riksrett) tarafından kovuşturulan davalarda kullanılıyordu. Ulusal bütçenin kabulü ya da anayasanın değiştirilmesi gibi diğer konularda (bu sonuncusu üçte iki çoğunluk gerektiriyordu) meclisler birleştiriliyordu. ⓘ

Norveç'in tek kamaralı Parlamentosu'nun üyeleri dört yıllık bir parlamento dönemi için halk oylamasıyla seçilir. ⓘ

Filipinler

1978'den 1984'e kadar Filipin Parlamentosu Batasang Pambansa (Ulusal Meclis) olarak adlandırıldı ve seçilmiş üyeleri genellikle "MP" olarak kısaltılan Mambabatas Pambansa (Ulusal Meclis Üyesi) olarak adlandırıldı. ⓘ

Portekiz

Portekiz parlamentosunun adı Assembleia da República'dır. Parlamento üyesi milletvekili olarak bilinir, yani halk adına hareket etmek üzere demokratik seçim yoluyla atanan kişidir. ⓘ

İspanya

İngilizcedeki Parliament ile aynı kökten gelen parlamento kelimesi tüm yasama meclisleri için ortak bir isim olarak kullanılır ve bu nedenle parlamentario bunlardan herhangi birinin üyesi için kullanılır ve genellikle ulusal yasama organının her iki meclisinin (Cortes Generales) üyelerini ifade edebilir:

• ulusal yasama organının her iki meclisi (Cortes Generales), Milletvekilleri Kongresi ve Senato.
• Özerk Toplulukların bölgesel devredilmiş yasama organları.
• Avrupa Parlamentosu. ⓘ

Milletvekilleri Kongresi üyelerine diputados (milletvekilleri) denir ve temsil ettikleri halk adına ve adına hareket etmek üzere seçildikleri anlamına gelir. Avrupa Parlamentosu üyelerini eurodiputados olarak adlandırmak da olağandır. Senato üyelerine senadores (senatörler) denir. ⓘ

Güney Afrika

Güney Afrika Parlamentosu, Güney Afrika Ulusal Meclisi (alt meclis) ve Ulusal İller Konseyi (üst meclis) olmak üzere iki meclisten oluşmaktadır. Her iki meclisin üyelerine de Parlamento Üyesi unvanı verilir. ⓘ

Ulusal Meclis, genel seçimlerde halk tarafından kapalı listelerle nispi temsil sistemi kullanılarak seçilen 400 üyeden oluşur. Ulusal İller Konseyi, ilin nüfusuna bakılmaksızın dokuz ilin her biri için 10 delege olmak üzere 90 delegeden oluşmaktadır. Bir il delegasyonu altı daimi delege ve dört özel delegeden oluşmaktadır. NCOP delegeleri dokuz il yasama organı tarafından, genellikle Ulusal Meclis ile aynı gün olmak üzere, yeniden toplandıkları gün seçilir. Delegeler ertesi gün yemin ederler. ⓘ

Güney Kore

Parlamento Üyesi (MP) unvanı Güney Kore Parlamento Üyelerini ifade etmektedir. 253 Milletvekili, Parlamento Seçim Bölgelerinden Sondan Bir Önceki Sisteme göre, 30 Milletvekili Orantılı Tazminat Sistemine göre, 17 Milletvekili ise Karma Üye Çoğunluk Sistemine göre seçilmektedir. ⓘ

İkinci Kore Cumhuriyeti'nde veya Güney Kore Anayasası'nın İki Meclisli Parlamenter sistem olarak değiştirilmesi halinde, sadece Güney Kore Avam Kamarası Üyeleri Parlamento Üyesi (MP) olarak adlandırılmaktadır. Güney Kore Senato Üyeleri ise Senatör olarak adlandırılır. ⓘ

İl Yasama Meclisi Üyeleri, MLA olarak da adlandırılan Yasama Meclisi Üyesi olarak adlandırılır. Bazı Eyaletlerde Meclis Üyesi ve İl Parlamentosu Üyesi olarak adlandırılır. ⓘ

Westminister sistemini benimsemeyen ülkeler özgün sistemleri ve adlandırmaları ile parlamenter demokrasiyi uygulamaktadır. Parlamento üyesi her ülkede değişik isimlerle tanımlanabilmektedir. Tek meclislilik mümkündür. ⓘ

İsveç

Parlamento Üyeleri, Riksdag'ın seçilmiş üyelerini ifade eder. İsveççe'de bir milletvekili genellikle riksdagsledamot (Riksdag üyesi) veya riksdagsman (Riksdag Beyefendisi) olarak anılır. İlki, unisex bir kelime olması nedeniyle günümüzde, özellikle resmi bağlamlarda daha yaygın olarak kullanılırken, ikincisi tarihsel olarak daha sık kullanılmıştır ve kelimenin tam anlamıyla yalnızca erkek bir milletvekilini ifade eder. ⓘ

Parlamento, her dört yılda bir genel seçimlerle seçilen 349 üyeli tek kamaralı bir meclistir. Bir kişinin milletvekili olabilmesi için oy kullanma hakkına sahip olması (yani İsveç vatandaşı olması, en az 18 yaşında olması ve İsveç'te ikamet etmesi ya da etmiş olması) ve bir siyasi parti tarafından aday gösterilmesi gerekmektedir. Milletvekilleri ülke genelindeki seçim bölgelerinde orantılı olarak seçilir. Hangi adayın seçileceğine karar vermek için değiştirilmiş Sainte-Laguë yöntemi kullanılır. Bu yöntem her zaman olmasa da genellikle kullanılan oylarla orantılı olarak doğru bir sonuç verir. 2014 genel seçimlerinde merkez sağ koalisyon hükümeti, toplamda daha fazla oy almasına rağmen genel muhalefetten bir milletvekili daha az çıkarmıştır. Daha orantılı bir sonuç elde etmek için 39 milletvekili tazminat yetkisi (Utjämningsmandat) ile seçilmektedir ve bu nedenle bu milletvekilleri kendi seçim bölgelerini temsil etmemektedir. ⓘ

Milletvekillerinin maaşları Riksdag'a bağlı bir devlet kurumu olan Riksdag Maaş Komitesi (Riksdagens arvodesnämnd) tarafından belirlenmektedir. 1 Kasım 2007'den bu yana, bir milletvekilinin temel aylık maaşı 52.900 SEK'tir (yaklaşık 6.500 ABD Doları). Meclis Başkanı'nın maaşı ayda 126.000 SEK (yaklaşık 15.000 ABD Doları) olup, Başbakan'ın maaşı ile aynıdır. Başkan Yardımcıları, bir üyenin maaşının %30'u kadar zam almaktadır. Parlamento komisyonlarının başkanları ve başkan yardımcıları da sırasıyla %20 ve %15 oranında benzer bir artış almaktadır. ⓘ

Sosyolog Jenny Hansson tarafından yapılan bir araştırmaya göre, İsveç ulusal parlamenterleri, yan sorumluluklar da dahil olmak üzere ortalama 66 saatlik bir çalışma haftasına sahiptir. Hansson'un araştırması ayrıca ortalama bir İsveç ulusal parlamenterinin geceleri 6,5 saat uyuduğunu bildirmektedir. ⓘ

Tayland

Tayland Krallığı'nda Parlamento üyeleri (Tayca: สมาชิกรัฐสภา; RTGS: Samachik Ratthasapha) Tayland Ulusal Meclisi üyelerini, yani Temsilciler Meclisi Üyelerini ve Senatörleri ifade eder. Tayland'da 19 Eylül 2006 tarihinde gerçekleşen askeri darbenin ardından, Meclis'in tüm üyeleri bir sonraki seçime kadar görevden uzaklaştırılmıştır. Meclis, genel seçimlerden sonra biraz değiştirilmiş yeni bir anayasa altında tamamen yeniden toplanmıştır. 2007 Anayasası uyarınca, 375'i seçim bölgelerinden, diğer 125'i parti listesinden seçilen 500 Temsilciler Meclisi üyesi ve 150 Senatörden oluşan 650 Parlamento üyesi bulunmaktadır. ⓘ

Türkiye

Türkiye Cumhuriyeti'nde Parlamento üyesi, beş yıllık bir görev süresi için genel seçimle seçilen 600 üyesi bulunan Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin (Türkçe: Türkiye Büyük Millet Meclisi, TBMM) seçilmiş bir üyesidir. ⓘ

ⓘ

Ukrayna

Ukrayna Halk Milletvekili (Ukraynaca: народний депутат України, narodnyi deputat Ukrayiny), Verkhovna Rada'ya (Ukrayna'nın tek kamaralı parlamentosu) halk oylamasıyla seçilen bir Parlamento üyesi, yasa koyucudur. Ukrayna Halk Vekilleri genellikle sadece milletvekili olarak anılır. ⓘ

Ukrayna Halk Vekillerinin seçim düzenini, haklarını ve görevlerini tanımlayan ana tüzük Ukrayna Anayasası'nın 76 - 81. Maddelerinde belirtilmiştir. Ukrayna'da genel, eşit ve doğrudan seçim hakkına dayalı olarak 5 yıllığına seçilen 450 halk milletvekili bulunmaktadır. Milletvekilleri, Parlamento başkanı, bir komitenin veya parlamento grubunun başkanı gibi çeşitli parlamenter pozisyonlara atanabilirler. Ukrayna'nın her bir halk vekili, göreve atanmasının ardından bir milletvekili vekaletnamesi alır. ⓘ

Parlamentoya kendi adayları olarak giren Halkın Vekilleri isterlerse gruplara katılabilirler. ⓘ

Bangladeş

Jatiyo Sangshad adlı ulusal meclisin üyeleri milletvekili sayılır. Her 5 yılda bir yapılan seçimle seçilen 350 parlamento üyelesinin 50 tanesi kadınlar için rezerve edilir. ⓘ

İrlanda

Alt meclislere seçilenlere deputy, senatoya seçilenlere senatör denir. ⓘ

Jamaika

Çift meclisli sistemin üyeleri 5 yıllığına seçilir. ⓘ

Zimbabve

Çift meclisli sistemde parlamenterler ile senatörler 5 yıllığına seçilirler. ⓘ

Afganistan

Çift meclisli sistemde Wolesi Jirga denilen halk meclisinin 249 üyesi bulunur. Mesherano Jirga denilen yaşlılar meclisinin ise 102 üyesi olup, 34 tanesi bölge konseylerince 3 yıllığına, 34 tanesi eyalet konseylerince 4 yıllığına, 34 tanesi ise Başkan tarafından 5 yıllığına seçilirler. Milletvekilleri içinde kadın kontenjanı bulunur. ⓘ

Avusturya

Avusturya Parlamentosu çift meclislidir. Bunlar Ulusal Konsül ve Federal Konsül'dür. Konsül üyeleri bölgesel diyet meclislerince seçilirler. ⓘ

Hollanda

Çift meclisli Hollanda'da Temsilciler Meclisi'nin 150 üyesi 4 yıllığına halk tarafından seçilir. Senatonun 75 tane olan üyeleri ise doğrudan halk tarafından seçilmezler. Karayiplerde bulunanlar gibi özel yerleşim yerleri için kontenjan bulundurulur. ⓘ

Kamboçya

Kamboçya'nın 123 parlamenteri vardır. Üyeler 5 yıllığına seçilir. ⓘ

Lübnan

Lübnan parlamentosunun 128 üyesi vardır. Üyelere Naib meclise Meclis an Nuvvab denir. ⓘ

Norveç

Parlamentoya Stortinget, parlamentere stortingsrepresentanter denir. ⓘ

Polonya

Çift meclisli Polonya'da alt meclise Sejm denir. 460 üyesi vardır. ⓘ

Portekiz

Parlamentoya deputado denir. ⓘ

Tayland

650 parlamenterin 500'ü meclis üyesi 150'si senatördür. ⓘ

Ukrayna

Tek meclisli sistemde 450 üye halk tarafından seçilir. ⓘ