Oramiral
| Karşılaştırmalı askeri rütbeler ⓘ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Deniz subayı rütbeleri ⓘ |
|---|
| Bayrak subayları |
|
| Kıdemli memurlar |
|
| Genç memurlar |
|
Amiral bazı donanmalarda en yüksek rütbelerden biridir. İngiliz Milletler Topluluğu ülkelerinde ve Amerika Birleşik Devletleri'nde "tam" amiral, orduda veya Hava Kuvvetlerinde "tam" general ile eşdeğerdir ve koramiralin üstünde ve filo amirali veya filo amiralinin altındadır. ⓘ
| TSK rütbeleri ⓘ | |
|---|---|
Kara Deniz Hava
| |
| Genel Komutanlar | |
Cumhurbaşkanı
(Başkomutan) | |
Millî Savunma Bakanı
| |
Genelkurmay Başkanı
| |
Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanları
| |
| Askerî Kurul | |
Yüksek Askerî Şûra
| |
| General ve Amiral | |
Mareşal
|
Büyükamiral |
| Oramiral | |
| Koramiral | |
| Tümamiral | |
| Tuğamiral | |
| Üstsubay | |
| Subay | |
| Astsubay | |
Astsubay Kıdemli Başçavuş
| |
Astsubay Başçavuş
| |
Astsubay Kıdemli Üstçavuş
| |
Astsubay Üstçavuş
| |
Astsubay Kıdemli Çavuş
| |
Astsubay Çavuş
| |
Astsubay Astçavuş
| |
| Uzman Jandarma | |
Uzman Jandarma VIII.Kademeli Çavuş
| |
Uzman Jandarma VII.Kademeli Çavuş
| |
Uzman Jandarma VI.Kademeli Çavuş
| |
Uzman Jandarma V.Kademeli Çavuş
| |
Uzman Jandarma IV.Kademeli Çavuş
| |
Uzman Jandarma III.Kademeli Çavuş
| |
Uzman Jandarma II.Kademeli Çavuş
| |
Uzman Jandarma I.Kademeli Çavuş
| |
Uzman Jandarma Çavuş
| |
| Uzman Erbaş | |
Uzman Çavuş
| |
Uzman Onbaşı
| |
| Sözleşmeli Erbaş | |
| Erbaş | |
| Sözleşmeli Er | |
| Er | |
Oramiral koramiral ve büyük amiral arasında bulunan rütbedir. NATO kodu OF-9'dur. Kara kuvvetlerindeki karşılığı Orgeneraldir. ⓘ
Etimoloji
Orta İngilizce admiral sözcüğü Anglo-Fransızca amiral "komutan", Ortaçağ Latince admiralis, admirallus sözcüğünden alıntıdır. Bunlar Arapça amīral (أمير الـ) - amīr (أمير), "kral, prens, şef, lider, asilzade, lord, bir vali, komutan veya bir dizi insanı yöneten kişi" ve Arapça "the" kelimesinin karşılığı olan al (الـ) kelimelerinden evrilmiştir. Arapçada amiral aynı zamanda Amīr al-Baḥr (أمير البحر veya البحر أمير) olarak da temsil edilir, burada al-Baḥr (البحر) deniz anlamına gelir. ⓘ
Samuel Johnson'ın A Dictionary of the English Language adlı eserinin Rev. Henry John Todd tarafından gözden geçirilmiş ve düzenlenmiş 1818 baskısında bu terimin "Arapçadaki emir veya amir, lord veya komutan ve Gr. ἄλιος, deniz, q. d. deniz prensi kelimelerine dayandığı belirtilmektedir. Bu sözcük bizim dilimizde olduğu gibi diğer dillerde de hem d ile hem de d'siz olarak yazılır. Barb. Lat. admirallus ve amiralius. V. Ducange. Barb. Græc. ἄμηρχλιος. V. Meursii Gloss. Græco-Barbarum, edit. 1610. p. 29. Fr. admiral ve amiral. Dan. aynı. Germ. ammiral. Hollandaca, admirael ya da ammirael. İtal. ammiraglio. Sp. almirante. Minsheu, İspanyolca Sözlüğünde, 'almiralle Arap dilinde kraldır' der. Amrayl, Gloucester'lı Robert tarafından bir prens ya da vali anlamında kullanılmıştır." ⓘ
Johnson's Dictionary'de verilen John Minsheu'nun Dictionarie in Spanish and English (1599) adlı eserinden yapılan alıntının doğru olduğu teyit edilmiştir. Ek olarak, Edward William Lane'in Arapça-İngilizce Sözlüğü'nde verilen Amīr (أمير) tanımı, Minsheu'nun tanımıyla kısmen uyuşmakta ve terimin "komuta eden, elinde tutan veya sahip olan kişi; bir komutan; bir vali; bir lord; bir prens veya kral" anlamına geldiğini belirtmektedir. ⓘ
Dönemin diğer Yunanca sözcükleri "denize ait" ya da "denizden" anlamına gelirken, Johnson Sözlüğü'nde bahsedilen ve artık kullanılmayan Gr. ἄλιος açıkça "denizden, Lat. marinus, epith. deniz tanrıları, su perileri vb." olarak tanımlanmıştır. ⓘ
Arapça Emîr (أمير) için birden fazla anlam olmasına rağmen, Emîrü'l-Bahr (أمير البحر) ifadesinin gerçek anlamı "Deniz Prensi "dir. "Deniz komutanı "na karşılık gelen bu pozisyon, Osmanlı İmparatorluğu'nda geçerli olan yasal uygulamalarla kanıtlanmıştır; oysa Fenaryotların sadece dört prenslik pozisyonuna ulaşmaları mümkündü, bunlar büyük dragoman, donanma dragomanı ve Boğdan ve Eflak voyvodalarıydı. Donanma dragomanlığına yükselen Fenariler, Ege adalarının ve Anadolu kıyılarının idaresini elinde bulunduran Osmanlı amiraline bağlı olarak görev yaparlardı. ⓘ
"Deniz Prensi" anlamına gelen Amīr al-Baḥr (أمير البحر) ifadesinin modern kabulü, bir Arap limanında düzenlenen resmi bir ABD askeri töreninde yapılan bir konuşmayı ve Arapça bir haber kuruluşu tarafından yayınlanan bir haberi içermektedir: 24 Mayıs 2012 tarihinde, Bahreyn'in Khalifa Bin Salman Limanı'na yanaşmış olan uçak gemisi USS Enterprise'da (CVN 65) düzenlenen komuta değişim töreninde, ABD Merkez Kuvvetler Komutanı Orgeneral James Mattis, Koramiral Mark I. Fox'u "Amiral Fox" olarak tanıttı. Fox'u "Amiral Fox, denizin prensi, denizin emiri - 'amiral' kelimesini Arapçadan İngilizceye çevirmek gerekirse;" olarak tanıtmıştır. 04 Şubat 2021'de, koronavirüse bağlı ölümünü duyuran Arapça haber sitesi Saudi 24 News, Amiral Edmond Chagoury'den "Denizin Prensi" unvanıyla bahsetmiştir. ⓘ
Alternatif bir etimoloji, amiral teriminin bunun yerine Amīr al-Umarāʾ (أمير الأمراء) unvanından evrildiğini öne sürmektedir. Irak ve İran'daki Buyid hanedanlığı (934-1062) döneminde, prenslerin prensi anlamına gelen Emîrü'l-Umerâ unvanı veliaht ya da veliaht prensi ifade etmek için kullanılmaya başlanmıştır. ⓘ
Bu alternatif etimoloji, terimin en azından 11. yüzyılın başlarında, daha önce Araplar tarafından yönetilen Norman Sicilya'sının Greko-Arap deniz liderleri için kullanıldığını belirtmektedir. Bu dönemde Norman Sicilyalı Roger II (1095-1154), daha önce birçok Kuzey Afrikalı Müslüman hükümdarın donanma komutanı olarak görev yapmış olan ve Antakyalı George olarak bilinen bir Rum Hıristiyan'ı istihdam etmiştir. Roger, George'u Abbasi tarzında Emirlerin Emiri ya da Emîrü'l-Umerâ olarak adlandırdı ve bu unvan 13. yüzyılda ammiratus ammiratorum olarak Latinceleştirildi. ⓘ
Sicilyalılar ve daha sonra Cenevizliler, Aragonlu rakiplerinden terimin ilk iki kısmını alıp tek bir kelime olarak, amiral olarak kullandılar. Fransızlar ve İspanyollar deniz komutanlarına benzer unvanlar verirken, Portekizce'de kelime almirante olarak değişmiştir. Kelime Latince ya da Latince temelli dilleri konuşan insanlar tarafından kullanıldıkça "d" harfi almış ve bir dizi farklı son ve yazımla 14. yüzyılda İngilizcedeki admyrall ve 16. yüzyılda da admiral yazımına ulaşmıştır. ⓘ
Daha ileri tarihçe
"Amiral" kelimesi neredeyse sadece dünya donanmalarının çoğunda, ordudaki general rütbesine eşdeğer olan en yüksek deniz rütbesi ile ilişkilendirilir hale gelmiştir. Ancak durum her zaman böyle değildi; örneğin, İkinci Dünya Savaşı'nın bitiminden önce bazı Avrupa ülkelerinde amiral, general amiral ve büyük amiralden sonra en yüksek üçüncü denizcilik rütbesiydi. ⓘ
Amiral rütbesi de çeşitli derecelere ayrılmıştır; bunlardan bazıları tarihsel olarak yok olmuşken diğerleri günümüz donanmalarının çoğunda kullanılmaya devam etmektedir. Kraliyet Donanması 1864 yılına kadar amirallerinin kıdemlerini belirtmek için azalan sırayla kırmızı, beyaz ve mavi renkleri kullanmıştır; örneğin Horatio Nelson'un en yüksek rütbesi beyaz amiral yardımcısıydı. Ordu generallerinin deniz kuvvetlerindeki eşdeğerleri için kullanılan genel terim bayrak subayıdır. Bazı donanmalar Cromwellian "deniz generali" gibi ordu tipi unvanlar da kullanmışlardır. ⓘ
NATO kodu
Amiral rütbesi NATO ülkelerinin çoğunda kullanılmakla birlikte ülkelere göre farklı sıralanmaktadır. ⓘ
| NATO kodu | Ülke | İngilizce karşılığı ⓘ | |
|---|---|---|---|
| BIRLEŞIK KRALLIK | ABD | ||
| OF-10 | İtalya | Filo Amirali | Filo amirali |
| OF-9 | Belçika, Bulgaristan, Kanada, Hırvatistan, Danimarka, Estonya, Fransa, Almanya, Karadağ, Norveç, Polonya, Portekiz, Romanya, Slovenya, Türkiye, | Amiral | Amiral |
| OF-8 | Arnavutluk, İspanya | Koramiral | Koramiral |
Ülkelere göre amiral nişanları
Arnavutluk Donanması
Arjantin Donanması
Amiral
Avustralya Kraliyet Donanması
Azerbaycan Donanması
Amiral
Bangladeş Donanması
Belçika Donanması
Bolivya Deniz Kuvvetleri
Brezilya Donanması
Bulgar Donanması
Amiral
Kanada Kraliyet Donanması
Şili Donanması
Kolombiya Donanması
Kongo Demokratik Cumhuriyeti Donanması
Hırvat Donanması
Küba Devrimci Donanması
Danimarka Kraliyet Donanması
Dominik Donanması
Ekvador Donanması
Estonya Donanması
Finlandiya Donanması
Fransız Donanması
Gabon Donanması
Alman Donanması
Amiral
Gana Donanması
Amiral
Hint Donanması
İtalyan Donanması
Fildişi Sahili Donanması
Kazak Deniz Kuvvetleri
Madagaskar Donanması
Meksika Donanması
Karadağ Donanması
Fas Kraliyet Donanması
Mozambik Donanma Komutanlığı
Amiral
Nijerya Donanması
Norveç Kraliyet Donanması
Amiral
Pakistan Deniz Kuvvetleri
Paraguay Donanması
Peru Donanması
Amiral
Filipin Donanması
Polonya Donanması
Portekiz Donanması
Romanya Deniz Kuvvetleri
Rus Donanması
Sırbistan Nehir Filosu
Slovenya Donanması
Amiral
Güney Afrika Donanması
İspanyol Donanması
Amiral
Sri Lanka Donanması
İsveç Donanması
Tunus Donanması
Türkmen Deniz Kuvvetleri
Ukrayna Donanması
Amiral
Kraliyet Donanması
Amiral
Birleşik Devletler Donanması
Amiral
Birleşik Devletler Sahil Güvenlik
Uruguay Ulusal Donanması
Venezuela Bolivarcı Donanması ⓘ
-O11.svg)
.svg)
-O12.svg)
Ulusal sıralamalar
- Amiral (Avustralya)
- Amiral (Bangladeş)
- Amiral (Kanada)
- Amiral (Danimarka)
- Amiral (Almanya)
- Amiral (Hindistan)
- Admiral (Hollanda)
- Amiral (Pakistan)
- Amiral (Rusya)
- Kastilya Amirali
- Amiral (İsveç)
- Admiral (Birleşik Krallık)
- Amiral (Amerika Birleşik Devletleri) ⓘ
Türk Silahlı Kuvvetleri
Türk Silahlı Kuvvetleri'nin büyük amiralden önceki en yüksek rütbesidir. Normal şartlar altında görev süreleri 3 yıldır. TSK Personel Kanunu uyarınca yalnızca muharip sınıf mensubu amiraller (kurmay subay olmaları şartıyla birlikte) oramiral rütbesine yükselebilirler. ⓘ
Rütbeler
Türk Deniz Kuvvetleri
Genelkurmay Başkanı (Türk Deniz Kuvvetleri)
Oramiral (Yazlık)
Oramiral (Kışlık) ⓘ
Diğer ülkeler
Oramiral (Kraliyet Donanması)
Oramiral (Kazakistan Deniz Kuvvetleri) ⓘ