Aldehit

Aldehitler'in yapısı ⓘ

Aldehitler, yapılarında karbonil grubu bulunan organik bileşiklerden, karbonil grubuna bir hidrojenin bağlı olduğu bileşiklerdir. ⓘ

Aldehitler genel olarak yüksek sıcaklıklarda alkollerin dehidrojenasyonundan elde edilebilirler, aldehit adı da buradan gelmektedir. Polar moleküldür. Düşük ve yoğun fazlarda hidrojen bağı yoktur. Aynı karbon sayılı ketona göre kaynama noktası daha yüksektir. Birincil alkollerin yükseltgenmesi veya primer alkollerin 300°C'de zorunlu tepkimesi ile (entalpi > 0) aldehit oluşturulabilir. C-X2 formulündeki alkil dihalejanürün, NaOH veya KOH ile tepkimesinden de aldehit elde edilebilir. Tollens ve Fehling ayracı ile tepkime verebilir. ⓘ

Tollens ayıracı: Amonyaklı AgNO₃ ile tepkimeye giren aldehit, Ag+1 iyonu ile yükseltgenir. İndirgenen gümüş iyonu, çökelti oluşturur. Oluşan çökelti, gümüş aynasıdır. ⓘ

Fehling ayıracı: aldehitler, yüksek sıcaklıkta, Cu+2 (bakır) iyonları içeren çözeltide karboksilik aside yükseltgenirken, Cu+2 => Cu+1 indirgenir. Çözeltinin rengi, maviden, kırmızıya dönüşür. Sebebi ise oluşan Cu₂O (bakır(I)oksit) bileşiğidir. ⓘ

Birçok aromatik aldehit doğada bol miktarda bulunur; benzaldehit bademde, vanilin vanilyada, sinnamaldehit tarçında. Kendilerine has özel kokuları vardır. ⓘ

Aldehitler yapılarındaki karbonil grubu sebebiyle birçok reaksiyona kolaylıkla iştirak edebilirler. Kolayca yükseltgenerek karboksilli asitleri, indirgenerek alkolleri verirler. Formaldehit ve asetaldehit gibi aldehitler kolayca polimerleşir. ⓘ

Bu basit aldehitler, birbirine bağlanarak on binlerce molekül ihtiva eden ve polimer adı verilen uzun makromolekül zincirleri oluşturur. En çok kullanılan plastik maddeler, bir aldehit (bilhassa formaldehit) ile başka türden moleküllerin polimerleşmesiyle elde edilmiştir. Mesela formaldehit ile fenolün polimerleşme ürünü bakalit, formaldehit ile ürenin polimerleşme ürünü ise formikadır. ⓘ

Polimerlerin bileşeni, plastiklerin, boyaların, ilaçların, çözücülerin ve parfümlerin hammaddesi olan aldehitlerin çoğu sanayide büyük miktarda üretilmektedir. Aldehitlerin çoğunun fizyolojik etkileri de vardır. Mesela aldehit grubu ihtiva eden fizyolojik bileşiklerden retinen, A1 vitamininin yükseltgenmesiyle teşekkül eder ve görme olayında önemli rol oynar. B6 vitamini grubundan olan pridoksal fosfat ise temel hayati olaylara katılan aldehitli bir koenzimdir. Formaldehit, proteince zengin maddelerin bozulmasını önlediği için gıda sanayiinde katkı maddesi olarak kullanılır. Glikoz gibi basit şekerlerin (aldozlar ya da aldoheksozlar) ve steroit yapısındaki tabii veya sûni hormonların çoğunda bir aldehit grubu bulunur. ⓘ

Formaldehitin %40’lık sulu çözeltisine formalin adı verilir. Bir formaldehit polimeri olan paraformaldehit, antiseptik ve böcek öldürücü olarak kullanılmaktadır. ⓘ

Yapı ve bağlanma

Aldehitler, oksijene çift bağla ve hidrojene tek bağla ve karbon veya formaldehit durumunda hidrojen olan üçüncü bir sübstitüente tek bağla bağlanan bir karbon merkezine sahiptir. Merkezi karbon genellikle sp²-hibridize olarak tanımlanır. Aldehit grubu biraz polardır. C=O bağ uzunluğu yaklaşık 120-122 pikometredir. ⓘ

Fiziksel özellikler ve karakterizasyon

Aldehitlerin çok çeşitli ve molekülün geri kalanına bağlı özellikleri vardır. Daha küçük aldehitler suda daha fazla çözünür, formaldehit ve asetaldehit ise tamamen çözünür. Uçucu aldehitlerin keskin kokuları vardır. ⓘ

Aldehitler spektroskopik yöntemlerle tanımlanabilir. IR spektroskopisi kullanılarak, 1700 cm-1 yakınında güçlü bir ν_CO bandı gösterirler. ¹H NMR spektrumlarında, formil hidrojen merkezi spektrumun ayırt edici bir parçası olan δ_H 9.5 ila 10 yakınında absorbe olur. Bu sinyal, tipik olarak 3.0 Hz'den daha az küçük bir bağlanma sabiti ile α karbonu üzerindeki herhangi bir protona karakteristik bağlanmayı gösterir. Aldehit ve ketonların ¹³C NMR spektrumları δ_C 190 ila 205'te bastırılmış (zayıf) ancak ayırt edici bir sinyal verir. ⓘ

Uygulamalar ve oluşum

Önemli aldehitler ve ilgili bileşikler. Aldehit grubu (veya formil grubu) kırmızı renklidir. Soldan: (1) formaldehit ve (2) trimer 1,3,5-trioksan, (3) asetaldehit ve (4) enol vinil alkol, (5) glukoz (α-D-glukopiranoz olarak piranoz formu), (6) tatlandırıcı sinnamaldehit, (7) görsel pigment retinal ve (8) vitamin piridoksal. ⓘ

Doğal olarak oluşan aldehitler

Birçok aldehitin izleri uçucu yağlarda bulunur ve genellikle sinnamaldehit, kişniş ve vanilin gibi olumlu kokularına katkıda bulunur. Muhtemelen formil grubunun yüksek reaktivitesi nedeniyle, aldehitler doğal yapı taşlarının birçoğunda yaygın değildir: amino asitler, nükleik asitler, lipitler. Ancak şekerlerin çoğu aldehit türevleridir. Bu aldozlar, ana aldehitin bir tür maskelenmiş şekli olan hemiasetaller olarak bulunur. Örneğin, sulu çözeltide glikozun sadece küçük bir kısmı aldehit olarak bulunur. ⓘ

Sentez

Aldehitleri hazırlamak için çeşitli yöntemler vardır, ancak baskın teknoloji hidroformilasyondur. Propenin hidroformilasyonu ile bütiraldehit üretimi örnek olarak verilebilir:

H₂ + CO + CH₃CH=CH₂ → CH₃CH₂CH₂CHO ⓘ

Oksidatif yollar

Aldehitler genellikle alkol oksidasyonu ile üretilir. Endüstride formaldehit, metanolün oksidasyonu ile büyük ölçekte üretilmektedir. Oksijen, "yeşil" ve ucuz olması nedeniyle tercih edilen reaktiftir. Laboratuvarda, daha özel oksitleyici maddeler kullanılır, ancak krom (VI) reaktifleri popülerdir. Oksidasyon, alkolün asitlendirilmiş bir potasyum dikromat çözeltisi ile ısıtılmasıyla elde edilebilir. Bu durumda, fazla dikromat aldehidi bir karboksilik aside daha fazla oksitleyecektir, bu nedenle ya aldehit oluştuğu gibi damıtılır (uçucu ise) ya da PCC gibi daha hafif reaktifler kullanılır.

[O] + CH₃(CH₂)₉OH → CH₃(CH₂)₈CHO + H₂O ⓘ

Birincil alkollerin aldehit oluşturmak üzere oksidasyonu, IBX asit, Dess-Martin periodinane, Swern oksidasyonu, TEMPO veya Oppenauer oksidasyonu gibi yöntemler veya reaktifler kullanılarak daha hafif, krom içermeyen koşullar altında gerçekleştirilebilir. ⓘ

Endüstride önemli olan bir diğer oksidasyon yolu da etilenin bakır ve paladyum katalizörlerinin varlığında asetaldehide oksitlendiği Wacker prosesidir (asetaldehit ayrıca asetilenin hidrasyonu ile büyük ölçekte üretilmektedir). ⓘ

Laboratuvar ölçeğinde, α-hidroksi asitler, oksidatif bölünme yoluyla aldehitleri hazırlamak için öncü olarak kullanılır. ⓘ

Özel yöntemler

Reaksiyon adı	Substrat	Yorum ⓘ
Ozonoliz	Alkenler	Tam sübstitüe olmayan alkenlerin ozonolizi, indirgeyici bir çalışma ile aldehitleri verir.
Organik indirgeme	Esterler	Bir esterin diizobütilalüminyum hidrür (DIBAL-H) veya sodyum alüminyum hidrür ile indirgenmesi.
Rosenmund reaksiyonu	Asil klorürler	Açil klorürler seçici olarak aldehitlere indirgenir. Lityum tri-t-butoksialüminyum hidrür (LiAlH(OtBu)3) etkili bir reaktiftir.
Wittig reaksiyonu	Ketonlar	Reaktif olarak metoksimetilenetrifenilfosfin kullanan modifiye bir Wittig reaksiyonu.
Formilasyon reaksiyonları	Nükleofilik arenler	Çeşitli reaksiyonlar, örneğin Vilsmeier-Haack reaksiyonu.
Nef reaksiyonu	Nitro bileşikleri	Bir aldehit oluşturmak için birincil nitro bileşiğinin asit hidrolizi.
Kornblum oksidasyonu	Haloalkanlar	Bir aldehit oluşturmak üzere birincil halojenürün dimetil sülfoksit ile oksidasyonu.
Zincke reaksiyonu	Piridinler	Bir reaksiyon varyasyonunda oluşan Zincke aldehitleri.
Stephen aldehit sentezi	Nitriller	Bir aldehit oluşturmak için kalay (II) klorür ve HCl tarafından üretilen bir iminyum tuzunun hidrolizi.
Geminal halojenür hidrolizi	Geminal dihalidler	Aldehitleri vermek için birincil geminal dihalidlerin hidrolizi.
Meyers sentezi	Oxazines	Bir aldehit vermek için su ve oksalik asit ile hemaminal oksazin hidrolizi.
Hofmann yeniden düzenleme varyasyonu	doymamış veya α-hidroksi amitler	Bir ara karbamatın hidrolizi yoluyla aldehitler.
McFadyen-Stevens reaksiyonu	Hidrazitler	Asilsülfonilhidrazitlerin baz katalizli termal ayrışması.
Biyotransformasyon	Alkenler	Trametes hirsuta'nın oksijen varlığında liyofilize hücre kültürleri.

Yaygın reaksiyonlar

Aldehitler birçok reaksiyona katılır. Endüstriyel açıdan bakıldığında, önemli reaksiyonlar (a) plastikleştiriciler ve polioller hazırlamak için kondensasyonlar ve (b) alkoller, özellikle de "okso-alkoller" üretmek için indirgemelerdir. Biyolojik açıdan bakıldığında, anahtar reaksiyonlar, iminlerin (oksidatif deaminasyon) ve hemiasetallerin (aldoz şekerlerin yapıları) oluşumunda formil karbonuna nükleofillerin eklenmesini içerir. ⓘ

Asit-baz reaksiyonları

Eşlenik bazın rezonans stabilizasyonu nedeniyle, bir aldehitteki bir α-hidrojen, 17'ye yakın bir pKa ile zayıf asidiktir. Bu asitleşme (i) formil merkezinin elektron çekme özelliğine ve (ii) bir enolat anyon olan eşlenik bazın negatif yükünü delokalize etmesine bağlanmaktadır. Formil protonunun kendisi kolaylıkla deprotonasyona uğramaz. ⓘ

Enolizasyon

Aldehitler (alfa karbonu olmayanlar veya formaldehit ve benzaldehit gibi alfa karbonunda proton olmayanlar hariç) keto veya enol tautomerinde bulunabilir. Keto-enol tautomerizmi asit ya da baz tarafından katalize edilir. Genellikle enol azınlık tautomeridir, ancak daha reaktiftir. Enolizasyon tipik olarak saniyede birkaç kez tersine döner. ⓘ

İndirgeme

Formil grubu kolaylıkla birincil alkole (-CH₂OH) indirgenebilir. Tipik olarak bu dönüşüm ya doğrudan ya da transfer hidrojenasyon yoluyla katalitik hidrojenasyon ile gerçekleştirilir. Sodyum borohidrit ile gerçekleştirilebildiği gibi stokiyometrik indirgemeler de popülerdir. ⓘ

Oksidasyon

Formil grubu, karşılık gelen karboksil grubuna (-COOH) kolayca oksitlenir. Endüstride tercih edilen oksidan oksijen veya havadır. Laboratuvarda, popüler oksitleyici maddeler arasında potasyum permanganat, nitrik asit, krom (VI) oksit ve kromik asit bulunur. Manganez dioksit, siyanür, asetik asit ve metanol kombinasyonu aldehiti bir metil estere dönüştürecektir. ⓘ

Bir başka oksidasyon reaksiyonu da gümüş-ayna testinin temelini oluşturur. Bu testte, bir aldehit, gümüş(I) oksit çökeltisi vermek için gümüş nitrat çözeltisine bir damla sodyum hidroksit çözeltisi eklenerek hazırlanan ve daha sonra [Ag(NH₃)₂]⁺ kompleksi üretmek için çökeltiyi sulu amonyakta yeniden çözmek için yeterli miktarda seyreltik amonyak çözeltisi ekleyerek hazırlanan Tollens reaktifi ile muamele edilir. Bu reaktif, karbon-karbon çift bağlarına saldırmadan aldehitleri karboksilik asitlere dönüştürür. Gümüş-ayna testi adı, bu reaksiyonun, varlığı bir aldehitin varlığını test etmek için kullanılabilen bir gümüş çökeltisi üretmesinden kaynaklanmaktadır. ⓘ

Bir başka oksidasyon reaksiyonu, test olarak Fehling'in reaktifini içerir. Cu²⁺ kompleks iyonları kırmızı tuğla renginde Cu₂O çökeltisine indirgenir. ⓘ

Eğer aldehit bir enolat oluşturamazsa (örneğin benzaldehit), güçlü baz ilavesi Cannizzaro reaksiyonunu başlatır. Bu reaksiyon, alkol ve karboksilik asit karışımı üreten bir orantısızlık ile sonuçlanır. ⓘ

Nükleofilik ekleme reaksiyonları

Nükleofiller karbonil grubuna kolayca eklenir. Üründe, karbonil karbonu nükleofile bağlanarak sp³-hibritleşir ve oksijen merkezi protonlanır:

RCHO + Nu- → RCH(Nu)O-

RCH(Nu)O- + H⁺ → RCH(Nu)OH ⓘ

Birçok durumda, ekleme gerçekleştikten sonra bir su molekülü uzaklaştırılır; bu durumda, reaksiyon bir ekleme-eliminasyon veya ekleme-kondenzasyon reaksiyonu olarak sınıflandırılır. Nükleofilik katılma reaksiyonlarının birçok çeşidi vardır. ⓘ

Oksijen nükleofilleri

Asetalizasyon reaksiyonunda, asidik veya bazik koşullar altında, karbonil grubuna bir alkol eklenir ve bir hemiasetal oluşturmak için bir proton aktarılır. Asidik koşullar altında, hemiasetal ve alkol bir asetal ve su oluşturmak üzere daha fazla reaksiyona girebilir. Basit hemiasetaller genellikle kararsızdır, ancak glikoz gibi döngüsel olanlar kararlı olabilir. Asetaller kararlıdır, ancak asit varlığında aldehide dönüşürler. Aldehitler su ile reaksiyona girerek hidratlar, R-CH(OH)₂ oluşturabilir. Bu dioller, kloral hidratta olduğu gibi güçlü elektron çeken gruplar mevcut olduğunda kararlıdır. Oluşum mekanizması hemiasetal oluşumu ile aynıdır. ⓘ

Azot nükleofilleri

Alkilimino-de-okso-bisübstitüsyonunda, karbonil grubuna birincil veya ikincil bir amin eklenir ve bir karbinolamin oluşturmak için azottan oksijen atomuna bir proton aktarılır. Birincil amin durumunda, bir su molekülü, bir imin veya onun trimerini, bir hekzahidrotriazin vermek için karbinolamin ara maddesinden elimine edilebilir Bu reaksiyon asit tarafından katalize edilir. Hidroksilamin (NH₂OH) de karbonil grubuna eklenebilir. Suyun elimine edilmesinden sonra, bu bir oksim ile sonuçlanır. Hidrazin (H₂NNH₂) veya ₂,4-dinitrofenilhidrazin gibi H₂NNR2 formundaki bir amonyak türevi de nükleofil olabilir ve suyun elimine edilmesinden sonra, genellikle turuncu kristal katılar olan bir hidrazon oluşumuyla sonuçlanır. Bu reaksiyon aldehit ve ketonlar için bir testin temelini oluşturur. ⓘ

Karbon nükleofilleri

HCN'deki siyano grubu, siyanohidrinler, R-CH(OH)CN oluşturmak için karbonil grubuna eklenebilir. Bu reaksiyonda CN- iyonu karbonil grubunun kısmen pozitif karbon atomuna saldıran nükleofildir. Mekanizma, karbonil grubu çift bağından bir çift elektronun oksijen atomuna aktarılmasını, karbona tek bağlı bırakılmasını ve oksijen atomuna negatif yük verilmesini içerir. Bu ara iyon, siyanohidrinin alkol grubunu oluşturmak için HCN molekülünden gelen H⁺ ile hızla reaksiyona girer. ⓘ

Organolityum reaktifleri, Grignard reaktifleri veya asetilitler gibi organometalik bileşikler nükleofilik ekleme reaksiyonlarına girerek ikame edilmiş bir alkol grubu verir. İlgili reaksiyonlar arasında organostannan katılmaları, Barbier reaksiyonları ve Nozaki-Hiyama-Kishi reaksiyonu yer alır. ⓘ

Aldol reaksiyonunda ketonların, esterlerin, amidlerin ve karboksilik asitlerin metal enolatları aldehitlere eklenerek β-hidroksikarbonil bileşikleri (aldoller) oluşturur. Asit veya baz katalizli dehidrasyon daha sonra α,β-doymamış karbonil bileşiklerine yol açar. Bu iki adımın kombinasyonu aldol kondensasyonu olarak bilinir. ⓘ

Prins reaksiyonu, nükleofilik bir alken veya alkin, elektrofil olarak bir aldehit ile reaksiyona girdiğinde meydana gelir. Prins reaksiyonunun ürünü, reaksiyon koşullarına ve kullanılan substratlara göre değişir. ⓘ

Bisülfit reaksiyonu

Aldehitler karakteristik olarak sodyum bisülfit ile "ekleme bileşikleri" oluşturur:

RCHO + HSO-
₃ → RCH(OH)SO-
₃

Bu reaksiyon aldehitler için bir test olarak kullanılır. ⓘ

Daha karmaşık reaksiyonlar

Reaksiyon adı	Ürün	Yorum ⓘ
Wolff-Kishner indirgemesi	Alkane	Bir aldehit basit bir hidrazon (RCH=NHNH2) haline dönüştürülür ve bu KOH gibi bir baz ile ısıtılırsa, terminal karbon tamamen bir metil grubuna indirgenir. Wolff-Kishner reaksiyonu, RCH=O → RCH3 genel dönüşümünü veren tek-pot reaksiyonu olarak gerçekleştirilebilir.
Pinakol birleştirme reaksiyonu	Diol	Magnezyum gibi indirgeyici maddelerle
Wittig reaksiyonu	Alken	Reaktif: bir ylide
Takai reaksiyonu	Alken	Diorganokrom reaktifi
Corey-Fuchs reaksiyonları	Alkin	Fosfin-dibromometilen reaktifi
Ohira-Bestmann reaksiyonu	Alkin	Reaktif: dimetil (diazometil)fosfonat
Johnson-Corey-Chaykovsky reaksiyonu	Epoksit	Reaktif: bir sülfonyum ylide
Oxo-Diels-Alder reaksiyonu	Pyran	Aldehitler, tipik olarak uygun katalizörlerin varlığında, siklokatılma reaksiyonlarında ortak olarak hizmet edebilirler. Aldehit, dienofil bileşen olarak görev yapar ve bir piran veya ilgili bileşik verir.
Hidroasilasyon	Keton	Hidroasilasyonda, bir keton oluşturmak için doymamış bir bağ üzerine bir aldehit eklenir.
dekarbonilasyon	Alkane	Geçiş metalleri tarafından katalizlenen

Dialdehitler

Bir dialdehit, iki aldehit grubu içeren organik bir kimyasal bileşiktir. Dialdehitlerin isimlendirilmesinde -dial veya bazen -dialdehit eki kullanılır. Kısa alifatik dialdehitler bazen türetilebildikleri diasitten sonra adlandırılır. Buna bir örnek, süksinaldehit (süksinik asitten) olarak da adlandırılan bütanedialdir. ⓘ

Biyokimya

Bazı aldehitler, vücuttaki aldehitleri metabolize eden aldehit dehidrojenaz enzimleri için substrattır. Nörodejeneratif hastalık, kalp hastalığı ve bazı kanser türleriyle ilişkili olan bazı aldehitlerle ilişkili toksisiteler vardır. ⓘ

Aldehit örnekleri

• Formaldehit (metanal)
• Asetaldehit (etanal)
• Propiyonaldehit (propanal)
• Butiraldehit (bütanal)
• İzovaleraldehit
• Benzaldehit (fenilmetanal)
• Sinnamaldehit
• Vanilin
• Tolualdehit
• Furfural
• Retinaldehit
• Glikolaldehit ⓘ

Dialdehit örnekleri

• Glyoxal
• Malondialdehit
• Sükindialdehit
• Glutaraldehit
• Ftalaldehit ⓘ

Kullanım Alanları

Tüm aldehitler arasında formaldehit, yılda yaklaşık 6000000 ton ile en büyük ölçekte üretilmektedir. Esas olarak üre, melamin ve fenol (örn. Bakalit) ile birleştirildiğinde reçine üretiminde kullanılır. Poliüretanların öncüsü olan metilen difenil diizosiyanatın ("MDI") öncüsüdür. İkinci ana aldehit, yılda yaklaşık 2500000 tonu hidroformilasyon yoluyla hazırlanan bütiraldehittir. Plastikleştirici olarak kullanılan 2-etilheksanolün başlıca öncüsüdür. Asetaldehit bir zamanlar baskın bir üründü, ancak üretim seviyeleri yılda 1000000 tonun altına düşmüştür, çünkü esas olarak şimdi metanolün karbonilasyonu ile hazırlanan asetik asidin öncüsü olarak hizmet etmiştir. Diğer birçok aldehit, genellikle deterjanlarda kullanılan okso alkoller olarak adlandırılan alkollerin öncüleri olarak ticari uygulamalar bulmaktadır. Bazı aldehitler sadece küçük ölçekte (yılda 1000 tondan az) üretilir ve Chanel No. 5 gibi aroma ve parfümlerde bileşen olarak kullanılır. Bunlar arasında sinnamaldehit ve türevleri, sitral ve lilial bulunur. ⓘ

İsimlendirme

Aldehitler için IUPAC isimleri

Aldehitler için ortak isimler, IUPAC tarafından önerilenler gibi resmi kurallara tam olarak uymaz, ancak bu kurallar yararlıdır. IUPAC aldehitler için aşağıdaki isimlendirmeyi öngörmektedir:

1. Asiklik alifatik aldehitler, aldehit grubunu içeren en uzun karbon zincirinin türevleri olarak adlandırılır. Böylece, HCHO metanın bir türevi olarak adlandırılır ve CH₃CH₂CH₂CHO bütanın bir türevi olarak adlandırılır. İsim, ana alkanın -e son ekinin -al olarak değiştirilmesiyle oluşturulur, böylece HCHO metanal olarak adlandırılır ve CH₃CH₂CH₂CHO bütanal olarak adlandırılır.
2. Diğer durumlarda, örneğin bir halkaya bir -CHO grubu eklendiğinde, -karbaldehit son eki kullanılabilir. Böylece, C₆H₁₁CHO sikloheksanekarbaldehit olarak bilinir. Başka bir fonksiyonel grubun varlığı bir son ekin kullanılmasını gerektiriyorsa, aldehit grubu formil- ön eki ile adlandırılır. Bu önek metanoil-'e tercih edilir.
3. Bileşik doğal bir ürün veya bir karboksilik asit ise, hangi karbon atomunun aldehit grubunun bir parçası olduğunu belirtmek için oxo- ön eki kullanılabilir; örneğin, CHOCH₂COOH 3-oxopropanoic asit olarak adlandırılır.
4. Eğer aldehit grubu bir karboksil grubu (-COOH) ile değiştirilirse önemsiz bir isme sahip bir karboksilik asit elde edilirse, aldehit bu önemsiz isimdeki -ik asit veya -oik asit son eki -aldehit ile değiştirilerek adlandırılabilir. ⓘ

Birçok aldehitin ayrıca yaygın adları da vardır ve bunlardan bazıları IUPAC tarafından kabul edilebilir adlar olarak belirlenmiştir. Örneğin : Metanal – Formaldehit, Etanal – Asetaldehit, Benzenkarbaldehit – Benzaldehit olarak sıkça kullanılırlar. ⓘ

Etimoloji

Aldehit kelimesi Justus von Liebig tarafından Latince alkol dehidrojenatus (dehidrojenlenmiş alkol) kelimesinin kısaltması olarak türetilmiştir. Geçmişte, aldehitlere bazen karşılık gelen alkollerin adları verilmiştir, örneğin asetaldehit için vinous aldehit gibi. (Vinous, etanolün geleneksel kaynağı olan Latince vinum "şarap" kelimesinden gelmektedir ve vinil ile akrabadır). ⓘ

Formil grubu terimi Latince formica "karınca" kelimesinden türetilmiştir. Bu kelime en basit aldehit olan formaldehitte ve en basit karboksilik asit olan formik asitte tanınabilir. ⓘ