Balamir

Balamber Han (Balamir); Çi-çi'nin dokuzuncu, Mete Han'ın 15. göbekten torunu, Hun hakanı Haylundur kabilesinin de reisiydi. ⓘ

10 tümen askeri vardı. (Bugünkü 100 bin asker civarı). Hun başbuğu Balamber idaresindeki büyük taarruz, önce Doğu Gotlarına çarptı ve bu devleti yıktı (374), Doğu ve Batı Gotları ortadan kaldırdı. Hun topraklarını genişletti. Kafkasların kuzeyinde yaşayan Alanları, Volga-Don bölgesindeki Sarmat ve İskitleri buyruğu altına aldı. Dayanacak gücü kalmayan Kral Ermanarikh intihar etti. ⓘ

Haylundurlar Macaristan'dan Anadolu'ya gelip Karaman, Sivas ve Konya'ya yerleştiler. Tanrıya inanan bir kavimdi. Bu göç MS 560-600 yılları arasında gerçekleşti. Balamber'in bir hanımı Gotlardan idi. Çocukları Almanya'da kaldı ve Baltıklara gitti. Balamber Oğuzların atasıdır. Balam-ber yani oğul veren ya da çocuk veren anlamına gelir. ⓘ

Hun İmparatorluğu ve yönetimde bulundukları süreler: (374 – 496) ⓘ

1. Balamber, (Balamir) (374 – Bilinmiyor)
2. Uldız (batı) (380? – 410), Balamber'in oğlu ya da torunu
3. Karaton (batı) (410 – 422)
4. Rua (422 – 434), Muncuk, Aybars ve Oktar’ın kardeşi
5. Attila (434 – 453), Muncuk’un oğlu
6. İlek (453 – 454), Attila’nın oğlu
7. Dengizik (454 – 496), Attila’nın oğlu
8. İrnek (496 – Bilinmiyor) , Attila’nın oğlu

Balamber (Balamir, Balamur ve diğer birçok varyant olarak da bilinir) görünüşte Jordanes'in Getica'sında (MS 550 civarı) bahsettiği bir Hun reisiydi. Jordanes onu basitçe "Hunların kralı" (Latince: rex Hunnorum) olarak adlandırır ve Balamber'in 370'lerde Ostrogotların kabilelerini ezdiği hikâyesini yazar; MS 370 ile daha büyük olasılıkla 376 arasında bir yerde. ⓘ

Bazı tarihçiler Balamber'in hiç var olmamış olabileceğini ve diğer hükümdarların bir karışıklığı ya da hatta bir uydurma olduğunu savunmaktadır. ⓘ

Etimoloji

Bu isim Jordanes tarafından üç, kopyacılar tarafından da iki farklı şekilde kaydedilmiştir: Balaber, Balamber, Balamur, Balambyr, Balamir. Balaber, -m-'nin atlanmasıyla Balamber'in bozulmuş hali olabilir. Balamir Gotik onomastik eki -mir/-mer'e sahiptir. ⓘ

Otto J. Maenchen-Helfen ismin orijinal halinin Balimber olduğunu ve anlamının bilinmediğini savunmuştur. ⓘ

Omeljan Pritsak, Balamur'u ismin tek orijinal Hun biçimi olarak kabul etmiştir. Bu ismi Moğolca balamut, balamud, balamad (vahşi, yaban, gözü pek, cüretkâr) kelimelerine benzer bir kelimeden türetmiştir. Pristak böylece bu ismi bala + mur'dan gelen ve "gözü peklerin en büyüğü, cüretkâr" anlamına gelen bir kelime olarak yeniden yapılandırmıştır. ⓘ

Hyun Jin Kim, bu ismin Jordanes'teki figürün temeli olduğunu savunduğu Valamir isminin bozulmuş hali olduğunu ileri sürer. Kim, Valamir'in Yunancada Βαλαμηρ (Balamêr) olarak yazıldığını belirtmektedir. Bu ismin anlamının belirsiz olduğunu ancak "doğu kökenli gibi göründüğünü" savunur ve Orta Asya'da Balaam (Βαλαάμ) adlı bir şehirle bağlantılı olduğunu öne sürer. ⓘ

Tarih

Jordanes şöyle anlatır:

"Hunların kralı Balamber, hasta olmasından yararlanarak bir orduyu, Vizigotların bazı anlaşmazlıklar yüzünden çoktan ayrılmış oldukları Ostrogotların ülkesine soktu. Bu arada, ne yarasının acısına ne de Hunların akınlarına dayanabilen Hermanarik, yüz on yaşındayken öldü. Onun ölümü, Hunların, daha önce de söylediğimiz gibi, Doğu'da yaşayan ve Ostrogotlar olarak adlandırılan Gotlara üstün gelmesini sağladı." ⓘ

"Hun Kralı Balamber, ancak bir yıl kadar bu şekilde hüküm sürdükten sonra, buna daha fazla dayanamadı ve Büyük Hunimund'un oğlu Gesimund'u çağırttı. Gesimund, Gotların büyük bir kısmıyla birlikte, sadakat yeminine bağlı kalarak Hunların yönetimi altında kalmaya devam etti. Balamber onunla ittifakını yeniledi ve ordusunu Vinitharius'un üzerine sürdü. Uzun bir mücadeleden sonra Vinitharius birinci ve ikinci çatışmada galip geldi, Hun ordusunu ne kadar büyük bir katliamdan geçirdiğini kimse söyleyemez. Ancak üçüncü savaşta, Erac adlı nehirde beklenmedik bir şekilde karşılaştıklarında, Balamber bir ok attı ve Vinitharius'u başından yaraladı, böylece öldü. Daha sonra Balamber, Vinitharius'un torunu Vadamerca'yı kendine eş olarak aldı ve sonunda tüm Got halkını barışçıl tebaası olarak yönetti, ancak öyle bir şekilde ki, Hunlara tabi olsalar da, kendi sayılarından bir hükümdar her zaman Got ırkı üzerinde gücü elinde tuttu." ⓘ

Bu olaylardan önce Hunlar, Greuthungi sınırındaki Don Nehri'nde Alanlara saldırmış ve Ammianus Marcellinus'a göre aralarında bir ittifak meydana gelmişti. ⓘ

Bunu takip eden olaylar ve isimler Ammianus ve Cassiodorus'a (Gotik Tarihi Getica'dan özetlenmiştir) göre değişmektedir: Ammianus, Ermanaric'in 375'te ölümünden sonra Vithimiris'in Greuthungi kralı olduğunu, Hunlara ve Alanlara karşı direndiğini, ancak savaşta öldürüldüğünü ve yerine genç oğlu Videric'in geçtiğini, böylece duces Alatheus ve Safrax tarafından yönetildiklerini yazdı. Hunların çoğunluğundan kaçan Greuthungi, Alanlar ve Hunlardan oluşan bir konfederasyon kurmayı başardılar, 376'da Tuna'yı geçtiler ve 378'de Adrianople Savaşı'nı yaptılar. ⓘ

Cassiodorus, yani Jordanes, Ermanarik'in ölümünden sonra Gotların Batı Vizigotlar ve Doğu Ostrogotlar olarak ayrıldıklarını, ikincilerin Hun egemenliği altında "eski İskit yerleşimlerinde" kaldıklarını anlatır. Amal Vinitharius "prenslik rütbesinin nişanlarını" korudu ve Hunlardan kaçmaya çalışarak Antların ve kralları Boz'un topraklarını sadece bir yıllığına işgal etti, ancak Balamber Ostrogotların bağımsızlığına son verdi. Bu boyun eğişten sonra Ostrogotların kraliyet soyu daha karmaşık bir hal aldı; Ermanaric > Hunimund-Thorismund-Berimud, oğlu Videric ile birlikte Vizigotlarla birlikte Batı'ya taşındı çünkü "Ostrogotları Hunlara boyun eğdikleri için hor görüyordu". Ardından kırk yıllık bir hükümdarlık dönemi yaşandı ve Ostrogotlar yönetimi Thorismund'un akrabası olan Vandalaris'in oğlu Valamir'e vermeye karar verdiler. Valamir sonunda yaklaşık 454 yılında Attila'nın oğullarını terk etti. ⓘ

Herwig Wolfram, bilinmeyen Erac nehrinin Lazika'daki Phasis nehri ile özdeşleştirilebileceği ihtimalini savunmuştur. Otto J. Maenchen-Helfen antik Erax ile bağlantıyı reddetmiş ve Tiligul ya da aşağı Dinyeper'i düşünmüştür. Wolfram, 376'daki savaştan sonraki olayların coğrafi konumunu İskitya'ya koyar, ancak terim daha batıya kaymış ve aslında Daçya ve Pannonia anlamına gelmiştir. ⓘ

Maenchen-Helfen, Cassiodorus'un Got prensesi Vadamerca'nın bir tür kral olmasaydı Balamber'in karısı olduğunu kabul etmeyeceğini düşünmüştür. ⓘ

Wolfram, bilginlerin genellikle "Vithimiris "i Vinitharius'la ve "Videric "i Vandalarius'la özdeşleştirmelerine rağmen, onomatolojik ve soybilimsel yöntemlerin tarihsel olaylarla uyuşmadığını ve birçok zorluğun ortaya çıktığını savunmuştur. Bunlardan biri de Balamber'in Valamir zamanında yaşamış olmasıydı. Bununla birlikte, benzer etimolojik isimlere sahip olmalarına rağmen, Balamber, Wolfram İranlı Balimber ile ilişkilendirdi ve bu nedenle onları iki farklı kişilik olarak kabul etti. ⓘ

Edward Arthur Thompson, Hyun-Jin Kim ve Peter Heather gibi bazı akademisyenler Balamber'in hikayesinin tarihsel olarak mümkün olmadığını ve daha iyi kanıtlanmış Valamir'in bir versiyonu olabileceğini ya da Gotlar tarafından onları kimin yendiğini açıklamak için bir icat olduğunu düşünmektedir. ⓘ