Çakal

Çakal ⓘ
Altın çakal (Canis aureus)
Bilimsel sınıflandırma
Krallık:	Hayvanlar Alemi
Filum:	Kordalılar
Sınıf:	Memeliler
Sipariş:	Carnivora
Alt takım:	Caniformia
Aile:	Canidae
Alt familya:	Caninae
Kabile:	Canini
Alt kabile:	Canina
Çakal olarak adlandırılan türler
Lupulella adusta Lupulella mesomelas Canis aureus

Altın çakal veya Hint çakalı, Canis aureus indicus, kahverengi renkli fotoğraf Kanan Pendari dt Chhattisgarh eyaleti Hindistan'dan çekildi ⓘ

Çakallar, diğer türlerin yanı sıra kurtları ve evcil köpekleri de içeren Canina alt kabilesinin orta büyüklükteki omnivor memelileridir. "Çakal" kelimesi tarihsel olarak birçok küçük köpek için kullanılmış olsa da, modern kullanımda en yaygın olarak üç türe atıfta bulunur: Sahra-Afrika'nın yakın akraba kara sırtlı çakalı (Lupulella mesomelas) ve yan çizgili çakalı (Lupulella adusta) ve güney-orta Avrupa ve Asya'nın altın çakalı (Canis aureus). ⓘ

Çakallar fırsatçı omnivorlar, küçük ve orta boy hayvanların avcıları ve yetkin leş yiyicilerdir. Uzun bacakları ve kavisli köpek dişleri küçük memelileri, kuşları ve sürüngenleri avlamak için uyarlanmıştır ve büyük ayakları ve kaynaşmış bacak kemikleri onlara uzun mesafeli koşular için çok uygun bir fizik sağlar, uzun süre boyunca 16 km / s (10 mph) hızlarını koruyabilirler. Çakallar krepuskülerdir, en aktif oldukları zamanlar şafak vakti ve alacakaranlıktır. ⓘ

En yaygın sosyal birimleri tek eşli bir çifttir ve bölgelerini diğer çiftlere karşı, davetsiz gelen rakiplerini şiddetle kovalayarak ve idrar ve dışkılarıyla bölge etrafındaki işaretleri işaretleyerek savunurlar. Bölge, kendi bölgelerini kurana kadar ebeveynleriyle kalan bazı genç yetişkinleri barındıracak kadar büyük olabilir. Çakallar zaman zaman, örneğin bir leşi temizlemek için küçük sürüler halinde bir araya gelebilir, ancak normalde ya tek başlarına ya da çiftler halinde avlanırlar. ⓘ

Çakal, köpekgiller (Canidae) familyasına dahil olan Canis cinsi içindeki türlerden dört tanesine, Afrika ve Asya'da bulunan ve küçük-orta boyutlu olan Canis adustus, Canis aureus, Canis mesomelas ve Canis simensis türlerine verilen ortak addır. ⓘ

Küçük avcı ve leşçil canlılar olan çakalların Kuzey Amerika'daki karşılığı, Türkçede "kır kurdu" ya da yine "çakal" olarak adlandırılan Canis latrans (İng., coyote ya da prairie wolf) türü canlıdır. ⓘ

Etimoloji

İngilizce "jackal" kelimesi 1600 yılına dayanır ve Fransızca chacal, Türkçe çakal, Farsça شغال shoghāl, Sanskritçe शृगाल śṛgāla yani "uluyan" kelimesinden türemiştir. ⓘ

Taksonomi ve ilişkiler

Kurt benzeri köpekgiller ⓘ

Köpek     Gri kurt       Çakal       Afrika altın kurdu       Altın çakal       Etiyopyalı kurt       Dhole       Afrika yaban köpeği           Yan çizgili çakal     Kara sırtlı çakal

Mitokondriyal DNA'ya dayalı olarak kurt benzeri köpekgillerin günümüzdeki kladları arasındaki filogenetik ilişkiler.

Çakallar ve çakallar arasındaki benzerlikler Lorenz Oken'in Lehrbuch der Naturgeschichte (1815) adlı eserinin üçüncü cildinde bu türleri, adını klasik Yunanca θώς "çakal" kelimesinden alan Thos adlı yeni bir cinse yerleştirmesine yol açmıştır, ancak teorisinin o dönemde taksonomi üzerinde çok az etkisi olmuştur. Angel Cabrera, 1932 yılında Fas memelileri üzerine yazdığı monografide, çakalların üst azı dişlerinde bir cingulum bulunmasının ve Canis'in geri kalanında bunun bulunmamasının bu cinsin alt bölümlere ayrılmasını haklı çıkarıp çıkarmayacağını sorgulamıştır. Cabrera pratikte bölünmemiş cins alternatifini seçmiş ve çakalları Thos yerine Canis olarak adlandırmıştır. ⓘ

Oken'in Thos teorisi 1914 yılında ayrı cins teorisini benimseyen Edmund Heller tarafından yeniden canlandırılmıştır. Heller'in çeşitli çakal türlerine ve alt türlerine verdiği isimler ve tanımlamalar, cins Thos'tan Canis'e değiştirilmiş olsa da, mevcut taksonomide yaşamaya devam etmektedir. ⓘ

Osteoloji Müzesi'nde sergilenen kara sırtlı bir çakal iskeleti. ⓘ

Kurt benzeri köpekgiller, hepsi 78 kromozoma sahip olduğu için genetik olarak yakın akraba olan bir grup büyük etoburdur. Grup Canis, Cuon ve Lycaon cinslerini içerir. Üyeleri köpek (C. lupus familiaris), gri kurt (C. lupus), çakal (C. latrans), altın çakal (C. aureus), Etiyopya kurdu (C. simensis), kara sırtlı çakal (C. mesomelas), yan çizgili çakal (C. adustus), dhole (Cuon alpinus) ve Afrika yaban köpeğidir (Lycaon pictus). Tanınan en son üye, bir zamanlar altın çakalın Afrika kolu olduğu düşünülen Afrika altın kurdudur (C. anthus). 78 kromozoma sahip oldukları için, Canis cinsinin tüm üyeleri karyolojik olarak birbirlerinden, dhole ve Afrika av köpeğinden ayırt edilemez. İki Afrika çakalının bu kladın en bazal üyeleri olduğu gösterilmiştir, bu da kladın Afrika kökenli olduğunu göstermektedir. Canis arnensis Akdeniz Avrupa'sına 1,9 milyon yıl önce gelmiştir ve muhtemelen modern çakalların atasıdır. ⓘ

Canis'in Lycaon ve Cuon'a göre parafiletik yapısı, iki Afrika çakalının farklı cinslere, yan çizgili çakal için Schaeffia ve kara sırtlı çakal için Lupulella veya her ikisi için de Lupulella'ya atanması gerektiği önerilerine yol açmıştır. ⓘ

Etiyopya kurdunun orta büyüklüğü ve şekli zaman zaman çakal olarak görülmesine neden olmuştur, bu nedenle "kırmızı çakal" veya "Simien çakalı" olarak da adlandırılmıştır. ⓘ

Çakallarda gebelik süresi 57-70 gün arasında değişir; dişi çakal bir oyuk ya da kavuğa sığınarak 2-7 arasında yavru doğurur. Kurtlar ve kır kurtları gibi çakallar da evcil köpeklerle çiftleşebilir. ⓘ

Türler

Türler	Binom yetkisi	Açıklama	Menzil ⓘ
Kara sırtlı çakal Lupulella mesomelas	Schreber, 1775	En hafif yapılı çakal, bir zamanlar Canis cinsinin yaşayan en eski üyesi olarak kabul edilirken, günümüzde Lupulella cinsi içinde yer almaktadır. Çakallar arasında en saldırgan olanıdır, kendi ağırlığından kat kat fazla av hayvanına saldırdığı bilinmektedir ve sürü içi ilişkileri daha kavgacıdır.	Güney Afrika ve Kenya'nın doğu kıyıları, Somali ve Etiyopya
Yan çizgili çakal Lupulella adustus	Sundevall, 1847	Diğer çakal türlerinden farklı olarak öncelikle ormanlık alanlarda yaşar. Çakallar arasında en az saldırgan olanıdır ve nadiren büyük memelileri avlar.	Orta ve Güney Afrika
Altın çakal Canis aureus	Linnaeus, 1758	Çakalların en büyüğü ve en yaygını olan bu tür, Afrika çakal türlerinden ziyade kurtlarla daha yakın akrabadır.	Güneydoğu Avrupa, Orta Doğu, Batı Asya ve Güney Asya

Folklor ve edebiyat

Tilkiler ve çakallar gibi çakallar da kendi bölgelerinin mit ve efsanelerinde genellikle zeki büyücüler olarak tasvir edilirler. İncil'de yaklaşık 14 kez bahsedilir. Eski şehirlerin yıkıntılarında ve insanlar tarafından terk edilmiş diğer alanlarda yaşama alışkanlığına atıfta bulunarak, ıssızlık, yalnızlık ve terk edilmişliği göstermek için sıklıkla bir edebi araç olarak kullanılır. İncil'in çeşitli çevirilerinde "vahşi köpek" olarak adlandırılır. Kral James İncili'nde, Yeşaya 13:21'de bazı yorumcuların çakal ya da sırtlan olduğunu öne sürdüğü 'kederli yaratıklardan' söz edilir. ⓘ

Hint Panchatantra hikayelerinde çakaldan kurnaz ve bilge olarak bahsedilir. Bengal tantrik geleneğinde çakallar tanrıça Kali'yi temsil eder. Kendisine et sunulduğunda çakal olarak göründüğü söylenir. ⓘ

Serer dini ve yaratılış efsanesine göre çakallar, Serer halkının yüce tanrısı Roog tarafından yaratılan ilk hayvanlar arasındadır. ⓘ

Beslenme ve Yaşam Şekilleri

Çakallar, kırlık yerlerde yaşayan gececi hayvanlardır; gündüzleri genellikle çalılıkların ağaçlıkların arasına gizlenir, alacakaranlıkta avlanmaya çıkarlar. Bazen yalnız, bazen çiftler ya da sürüler halinde yaşar buldukları küçük hayvanlar ya da leşleri yiyerek beslenirler. Sürüler halinde dolaştıklarında antilop ya da büyük hayvanları avladıkları da olur. Yalnızken bazen aslan bazen kaplan gibi yırtıcıların ardından giderek bu hayvanların ardından kalanları yerler. ⓘ