Liverpool
Liverpool ⓘ | |
|---|---|
Şehir ve büyükşehir ilçesi | |
 Üst: İskele Başı ve Mersey Feribotu Ortada: St George's Hall, Metropolitan Katedrali ve Anglikan Katedrali Alt: Georgian Quarter ve Prince's Dock | |
 Arma | |
Takma ad(lar):
| |
| Slogan(lar): Deus Nobis Haec Otia Fecit ("Tanrı bize bu kolaylığı bahşetti") | |
 Merseyside içinde konum | |
  Liverpool İngiltere içindeki konum  Liverpool Birleşik Krallık içindeki konum  Liverpool Avrupa içindeki konum | |
| Koordinatlar: 53°24′27″N 02°59′31″W / 53.40750°N 2.99194°WKoordinatlar: 53°24′27″N 02°59′31″W / 53.40750°N 2.99194°W | |
| Egemen devlet | Birleşik Krallık |
| Ülke | İngiltere |
| Bölge | Kuzey Batı İngiltere |
| Şehir bölgesi | Liverpool |
| Büyükşehir ve tören ilçesi | Merseyside |
| Tarihi ilçe | Lancashire |
| Kuruldu | 1207 |
| Şehir Durumu | 1880 |
| İdari Merkez | Liverpool Belediye Sarayı |
| Hükümet | |
| - Tip | Büyükşehir ilçesi |
| - Vücut | Liverpool Şehir Konseyi |
| - Liderlik | Belediye Başkanı ve Kabine |
| - Yönetici | İşgücü |
| - Belediye Başkanı | Joanne Anderson |
| - Belediye Başkanı | Mary Rasmussen |
| - İcra Kurulu Başkanı | Tony Reeves |
| Alan | |
| - Şehir | 43,2 sq mi (111,8 km2) |
| - Kentsel | 77,1 sq mi (199,6 km2) |
| - Rütbe | 203. |
| Yükseklik | 230 ft (70 m) |
| Nüfus (tahmini 2019 ortası) | |
| - Şehir | 498,042 |
| - Rütbe | 10'uncu |
| - Yoğunluk | 11.528/q mi (4.424/km2) |
| - Kentsel | 864,122 (6.) |
| - Kentsel yoğunluk | 11.210/q mi (4.329/km2) |
| - Metro | 2,241,000 (5.) |
| - Etnik köken (2011 nüfus sayımı) | Etnik gruplar |
| Demonimler | Liverpudlian Scouser |
| Saat dilimi | UTC+0 (Greenwich Ortalama Saati) |
| - Yaz (DST) | UTC+1 (İngiliz Yaz Saati) |
| Posta kodu alanı | L |
| Arama kodu | 0151 |
| ISO 3166 kodu | GB-LIV |
| GSS kodu | E08000012 |
| NUTS 3 kodu | UKD72 |
| ONS kodu | 00BY |
| OS ızgara referansı | SJ3490 |
| Otoyollar | M62 |
| Başlıca tren istasyonları | Liverpool Merkez (B) Liverpool Lime Street (A/D) Liverpool Moorfields (D) Liverpool James Street (E) |
| Uluslararası havalimanları | Liverpool John Lennon (LPL) |
| GSYİH | 51,5 milyar sterlin |
| - Kişi başına | £25,143 |
| Meclis Üyeleri | 90 |
| Milletvekilleri | Maria Eagle (İşçi Partisi) Kim Johnson (İşçi Partisi) Dan Carden (İşçi Partisi) Paula Barker (İşçi Partisi) Ian Byrne (İşçi Partisi) |
| Web sitesi | www.liverpool.gov.uk |
Eski UNESCO Dünya Mirası Alanı | |
| Resmi adı | Liverpool - Deniz Ticaret Şehri |
| Kriterler | Kültürel: (ii), (iii), (iv) |
| Belirlenmiş | 2004 (18. oturum) |
| Referans no. | 1150 |
| Bölge | Avrupa ve Kuzey Amerika |
| Listeden çıkarıldı | 2021 (44. oturum) |
Liverpool, İngiltere'nin Merseyside bölgesinde yer alan bir şehir ve metropolitan ilçedir. 2019'da 498.042 olan nüfusu ile İngiltere'nin nüfus bakımından en büyük onuncu ilçesidir ve metropoliten alanı 2,24 milyonluk nüfusu ile Birleşik Krallık'ın en büyük beşinci ilçesidir. ⓘ
Mersey Halici'nin doğu yakasında yer alan Liverpool, tarihsel olarak Lancashire kontluğundaki West Derby antik yüzyılı içinde yer almıştır. 1207'de bir ilçe, 1880'de bir şehir ve 1889'da yeni oluşturulan Lancashire İlçe Konseyi'nden bağımsız bir ilçe olmuştur. Büyük bir liman olarak büyümesi, Sanayi Devrimi boyunca şehrin genişlemesine paralel olmuştur. Genel kargo, navlun ve kömür ve pamuk gibi hammaddelerin yanı sıra tüccarlar köle ticaretinde de yer almıştır. 19. yüzyılda Liverpool, Kuzey Amerika'ya göç eden İngiliz ve İrlandalı göçmenler için önemli bir çıkış limanıydı. Aynı zamanda hem Cunard hem de White Star Lines'a ev sahipliği yapmış ve RMS Titanic, RMS Lusitania, RMS Queen Mary ve RMS Olympic okyanus gemilerinin tescil limanı olmuştur. ⓘ
Liverpool, 2019 yılında Birleşik Krallık'ta en çok ziyaret edilen beşinci şehir olmuştur. Kültürü, mimarisi ve ulaşım bağlantılarıyla dikkat çekmektedir. Şehir sanatla, özellikle de müzikle yakından ilişkilidir; tüm zamanların en etkili grubu olarak kabul edilen Beatles'ın popülaritesi, şehrin bir turizm merkezi haline gelmesine yol açmıştır. Liverpool çok sayıda önemli müzisyene ve plak şirketine ev sahipliği yapmaya devam etmiştir - şehirdeki müzisyenler, dünyadaki diğer tüm şehirlerden daha fazla olmak üzere 56 No. 1 hit single çıkarmıştır. Şehir aynı zamanda sayısız aktör ve aktris, sanatçı, sporcu, komedyen, gazeteci, romancı ve şair yetiştirme konusunda da köklü bir üne sahiptir. Liverpool, Birleşik Krallık'ta en fazla sanat galerisi, ulusal müze, listelenmiş bina ve listelenmiş parka sahip ikinci şehirdir; sadece başkent Londra'da bu sayı daha fazladır. Eski Liverpool Deniz Ticaret Şehri Pier Head, Albert Dock ve William Brown Street'i içerir. Spor alanında şehir en çok Premier Lig futbol takımları Liverpool FC ve Everton FC'ye ev sahipliği yapmasıyla tanınır ve iki rakip arasındaki maçlar Merseyside derbisi olarak bilinir. Her yıl düzenlenen Grand National at yarışı Aintree Hipodromu'nda gerçekleştirilmektedir. ⓘ
Liverpool şehir merkezinin bazı bölgeleri 2004 yılından 2021 yılına kadar Dünya Mirası Alanı statüsü taşımıştır; şehrin geniş park ve açık alan koleksiyonu, İngiltere'nin Özel Tarihi İlgi Alanlarına Sahip Tarihi Park ve Bahçeler Sicili tarafından "ülkedeki en önemli" olarak tanımlanmıştır. Bir liman kenti olması, tarihsel olarak başta İrlanda, Norveç ve Galler olmak üzere çok çeşitli kültürlerden gelen farklı bir nüfusu kendine çekmiştir. Ayrıca Birleşik Krallık'taki en eski siyahi topluluğa ve Avrupa'daki en eski Çinli topluluğa da ev sahipliği yapmaktadır. Liverpool'un yerlileri ve bazı uzun süreli sakinleri resmi olarak Liverpudlians olarak anılır, ancak genellikle şehirdeki denizciler tarafından popüler hale getirilen yerel bir güveç olan Scouse'a atıfta bulunarak Scousers olarak adlandırılır ve bu aynı zamanda yerel aksan ve lehçenin en yaygın adıdır. Kent 2007 yılında 800. kuruluş yıldönümünü kutlamış ve Norveç'in Stavanger kenti ile paylaştığı 2008 Avrupa Kültür Başkenti unvanını almıştır ve Avrupa Kültür Başkenti statüsü kentin ekonomik rönesansını başlatmıştır. ⓘ
| Liverpool | |
|---|---|
|
Şehir | |
|
Liverpool | |
 | |
 Arma | |
|
Takma ad: The Pool | |
 Liverpool | |
| Ülke |
 Birleşik Krallık |
| Kurucu Ülke |
 İngiltere |
| Bölge | Kuzey Batı |
| Kontluk | Merseyside |
| Tek seviyeli Metropoliten bölge | Liverpool Şehri |
| Yüzölçümü | |
| • Şehir | 111,84 km² (43,18 mil²) |
| Rakım | 70 m (220 ft) |
| Nüfus (2019) | |
| • Şehir | 498,042 |
| • Yoğunluk | 4,424/km² (11,45/mil²) |
| • Kent | 864,122 |
| • Metropol | 2,241,000 |
| Zaman dilimi | UTC±00.00 (BAS) |
| • Yaz (YSU) | UTC+01.00 (BAYS) |
| Alan kodu | 0151 |
|
Resmî site http://www.liverpool.gov.uk/] | |
| UNESCO Dünya Mirası | |
|---|---|
 Liverpool limanında Albert Dokları | |
| Konum |
 Birleşik Krallık |
| Kriter | Kültür: (ii) (iii) (iv) |
| Referans | 1150 |
| Tescil | 2004 (28. oturum) |
| Bölge | Avrupa ve Kuzey Amerika |
| Koordinatlar | 53°24′24″K 02°59′40″B / 53.40667°K 2.99444°B |
Liverpool, Birleşik Krallık'ta, İngiltere ülkesinde Mersey Nehri Halici'nin doğusunda bulunan şehir yerleşkesidir. Yerel idare bakımdan törensel Merseyside Metropoliten Kontluğu'nda bulunan bir tek-seviyeli metropoliten yerel bölge olan Liverpool Şehri yerel idaresi altındadır. ⓘ
1207'de bir belde olarak kurulmuş ve 1880 kraliyet beratı ile şehir olma statüsünü kazanmıştır. Liverpool Şehri yerel idari sınırları içinde (2017 tahminiyle) 491,500 kişilik nüfus bulunmaktadır. Fakat Liverpool idari şehri çok daha geniş bir alana yayılmıştır. Ayrıca coğrafi bir şehirsel Liverpool Metropoliten bölgesi bulunmaktadır ve bu şehirsel bölgenin nüfusu (2012 tahminiyle) 1,381,200 kişidir. ⓘ
Liverpool tarihsel olarak İngiltere ülkesinin "Lancashire" kontluğu içindeydi ve hala da çok İngiliz, Liverpool'un güneybatı Lancashire olduğunu kabul ederler. Fakat Liverpool'da bulunan limanın çok hızla gelişmesiyle; şehir nüfusunun da çok değişik göçlerle hızla artması dolayısıyla ve bir büyük şehir olma karakterini giderek alması dolayısıyla Liverpool şehri ve halkı, kendine has çok özel nitelikler almış ve kırsal olan Lancashire niteliklerinden ayrılmıştır. ⓘ
Şehir 18. yüzyılda İrlanda, Karayip adaları, Amerika ve ana Avrupa kıtasıyla çok yakın ticari bağlantılar kurmuştur. Bunun yanında Liverpool gemi sahipleri ve tüccarları Atlantik'te Üç köşeli ticaret sistemini (yani Afrika'dan Karayiplere ve Amerika'ya köleler; Karayipler'den ve Amerika'dan İngiltere'ye şeker, tütün, keten ve İngiltere'den Afrika'ya hafif sanayi mallarını içeren bir ticaret yolları sistemini) geliştirmiş; bunun ana ögesi olan Köle Ticaretinin İngiltere'deki merkezlerinden biri (diğeri Bristol) olmuştur. Şehirdeki gemi sahipleri, tüccarları ve şehir bu köle ticaretinden büyük servetler yapmıştır. 19. yüzyılda başlarından itibaren köle ticaretine karşı gelişmeler, Liverpool limanının diğer ticarî ilişkileri geliştirmesine, (örneğin zahire, pamuk ve pamuklu dokuma) yol açmıştır. 19. yüzyıl başlarında dünya ticaretinin %40'ı Liverpool dokları ve limanından geçmekte idi. Liman aynı yüzyılın içinde ve 20. yüzyıl başlarında Avrupa'dan Amerika'ya giden göçmenlere Atlantik yolculuğunun başlangıç noktası olmuştur. ⓘ
Liverpool şehir merkezinin bazı kısımları "Liverpool, Orta Çağ Ticari Liman Şehri" adı altında 2004'te UNESCO Dünya Mirasları listesine konulmuştur. Bu kısımlar içinde "Pier Head", "Albert Dokları" ve "William Brown Sokağı" bulunmaktadır. ⓘ
Etimoloji
Bu isim Eski İngilizce'de kalın veya çamurlu su anlamına gelen lifer ve havuz veya dere anlamına gelen pōl kelimelerinden gelmektedir ve ilk olarak 1190 civarında Liuerpul olarak kaydedilmiştir. Cambridge Dictionary of English Place-Names'e göre, "Orijinal referans, şimdi iki akarsuyun boşaldığı bir havuz veya gelgit deresiydi". Leyrpole olarak 1418 tarihli bir yasal kayıtta geçen yer, Liverpool'a da atıfta bulunuyor olabilir. Mersey'deki çok sayıda yılan balığına atıfta bulunan "elverpool" da dahil olmak üzere ismin başka kökenleri de öne sürülmüştür. "Liverpudlian" sıfatı ilk olarak 1833 yılında kaydedilmiştir. ⓘ
Liverpool adının Eski İngilizce kökeni tartışmasız olsa da, bazen Liverpool adının Galce kökenli olduğuna dair iddialar ortaya atılmaktadır, ancak bunlar temelsizdir. Liverpool'un Galce adı Lerpwl'dir ve eski bir İngilizce yerel formu olan Leerpool'dan gelmektedir. Bu, "Leverpool" formunun intervokalik [v]'nin kaybı ile indirgenmesidir (diğer İngilizce isim ve kelimelerde görülür, örneğin Daventry (Northamptonshire) > Danetry, never-do-well > ne'er-do-well). ⓘ
On dokuzuncu yüzyılda bazı Galce yayınlar, muhtemelen "Lle'r Pwll "in orijinal biçim olduğu inancıyla, Lerpwl'in yeniden yorumlanmasıyla "Lle'r Pwll" ("(havuzun) yeri") adını kullanmıştır. ⓘ
Bugün bile yaygın olarak bilinen bir başka isim de Llynlleifiad'dır ve yine bir on dokuzuncu yüzyıl uydurmasıdır. "Llyn" bir havuzdur, ancak "lleifiad "ın açık bir anlamı yoktur. Galler'de bilimsel toponiminin öncülerinden Profesör G. Melville Richards (1910-1973), "Kuzey Galler Yer Adları" adlı kitabında, "lleifiad "ın Galce'de "Karaciğer" karşılığı olarak kullanıldığını belirtmenin ötesinde bir açıklama getirmemiştir. ⓘ
Latince lāma'nın (slough, bog, fen) Galce'ye (*llaf) öğrenilmiş bir ödünçleme biçiminin "lleifiad "ı vermesi mümkündür, ancak kanıtlanmamıştır. ⓘ
Tarihçe
Erken tarihçe
Kral John'un 1207 tarihli patent mektubu Liverpool ilçesinin kuruluşunu ilan etmiştir. 16'ncı yüzyılın ortalarında nüfus hala 500 civarındaydı. Liverpool'un orijinal cadde planının Kral John tarafından, ilçenin kraliyet beratı alarak ilçe olmasıyla hemen hemen aynı zamanda tasarlandığı söylenmektedir. Orijinal yedi cadde H şeklinde düzenlenmişti: Bank Street (şimdi Water Street), Castle Street, Chapel Street, Dale Street, Juggler Street (şimdi High Street), Moor Street (şimdi Tithebarn Street) ve Whiteacre Street (şimdi Old Hall Street). ⓘ
17. yüzyılda ticaret ve nüfus artışında yavaş bir ilerleme kaydedilmiştir. İngiliz İç Savaşı sırasında 1644 yılında kısa bir kuşatma da dahil olmak üzere kasabanın kontrolü için savaşlar yapılmıştır. Kayıtlara geçen ilk köle gemisi Liverpool Merchant'ın Afrika'ya yelken açtığı yıl olan 1699'da Liverpool, Parlamento Yasası ile bir parish haline getirildi, ancak muhtemelen Liverpool konseyini yeniden düzenleyen 1695 yasası sonraki gelişimi için daha önemliydi. Roma döneminden beri Dee Nehri üzerindeki Chester şehri bölgenin İrlanda Denizi'ndeki başlıca limanı olmuştur. Ancak Dee Nehri'nin alüvyonlarla dolmaya başlamasıyla Chester'dan yapılan deniz ticareti giderek zorlaşmış ve komşu Mersey Nehri üzerindeki Liverpool'a doğru kaymıştır. ⓘ
Şeker de dahil olmak üzere Batı Hint Adaları'ndan yapılan ticaretin İrlanda ve Avrupa'dan yapılan ticareti geçmesi ve Dee Nehri'nin alüvyonlarla dolmaya devam etmesiyle Liverpool artan bir hızla büyümeye başladı. İlk ticari ıslak rıhtım 1715 yılında Liverpool'da inşa edilmiştir. William Rathbone, William Roscoe ve Edward Rushton gibi önde gelen birkaç yerel adam yerel kölelik karşıtı hareketin ön saflarında yer almasına rağmen, köle ticareti ve tütünden elde edilen önemli karlar şehrin zenginleşmesine ve hızla büyümesine yardımcı oldu. ⓘ
19. yüzyıl
19'uncu yüzyılın başlarında Liverpool'dan büyük bir ticaret hacmi geçiyordu ve büyük binaların inşası bu zenginliği yansıtıyordu. 1830 yılında Liverpool ve Manchester, Liverpool ve Manchester Demiryolu aracılığıyla şehirlerarası demiryolu bağlantısına sahip ilk şehirler oldu. Nüfus hızla artmaya devam etti, özellikle 1840'larda Büyük Kıtlık nedeniyle yüz binlerce İrlandalı göçmen gelmeye başladı. ⓘ
L. E. L. tarafından yazılmış bir şiir.
Letitia Elizabeth Landon, şehrin dünya çapındaki ticaretini kutlayan "Liverpool" (1832) adlı şiirinde, özellikle Macgregor Laird'in o sırada devam etmekte olan Nijer Nehri seferine atıfta bulunur. ⓘ
İngiltere, Amerika Birleşik Devletleri'nin güneyinden ithal edilen ve ülkedeki tekstil endüstrisini besleyen pamuk için önemli bir pazardı. Pamuğun kent ekonomisindeki önemli yeri göz önüne alındığında, Amerikan İç Savaşı sırasında Liverpool, tarihçi Sven Beckert'in ifadesiyle, "Konfederasyonun kendisi dışında dünyadaki en Konfederasyon yanlısı yerdi." ⓘ
Liverpool'un zenginliği 19. yüzyıl boyunca Londra'nın zenginliğini aşmış ve Liverpool Gümrük Dairesi İngiliz maliyesine en büyük katkıyı yapan kurum olmuştur. Liverpool, kendi Whitehall ofisine sahip olan tek İngiliz şehriydi. ⓘ
19. yüzyılın başlarında Liverpool, Antarktika mühürleme endüstrisinde önemli bir rol oynamıştır ve bu nedenle Güney Shetland Adaları'ndaki Liverpool Plajı'na şehrin adı verilmiştir. ⓘ
1851 gibi erken bir tarihte şehir "Avrupa'nın New York'u" olarak tanımlanmıştır. 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarında Liverpool, Avrupa'nın dört bir yanından göçmenleri kendine çekiyordu. Bu durum, kentte yeni etnik ve dini gruplar için birçoğu bugün hala kullanılmakta olan çeşitli dini binaların inşa edilmesine neden oldu. Deutsche Kirche Liverpool, St Nicholas Rum Ortodoks Kilisesi, Gustav Adolf Kilisesi ve Princes Road Sinagogu 1800'lü yıllarda sırasıyla Liverpool'un büyüyen Alman, Yunan, İskandinav ve Yahudi topluluklarına hizmet vermek üzere kurulmuştur. Liverpool'un ayakta kalan en eski kiliselerinden biri olan Aziz Peter Roma Katolik Kilisesi, son yıllarında ibadet yeri olarak Polonya toplumuna hizmet vermiştir. ⓘ
20. yüzyıl
Büyük Savaş'tan sonraki savaş sonrası dönem, toplum genç erkeklerin büyük savaş kayıplarıyla boğuşurken ve gazileri ekonomiye entegre etmeye çalışırken sosyal huzursuzlukla damgasını vurdu. Londra'da Metropolitan Polisi arasında yapılan polis grevleri de dahil olmak üzere birçok yerde sendikal örgütlenme ve grevler gerçekleşti. İngiltere'ye hizmet etmiş olan Afrika ve Hindistan'dan çok sayıda sömürge askeri ve denizci Liverpool ve diğer liman şehirlerine yerleşti. Haziran 1919'da ırkçı ayaklanmalarda beyazların saldırısına maruz kaldılar; limanda yaşayanlar arasında İsveçli göçmenler de vardı ve her iki grup da iş ve konut için Liverpool'un yerli halkıyla rekabet etmek zorunda kaldı. Bu dönemde Cardiff, Newport ve Barry'de de ırkçı ayaklanmalar meydana gelmiş, Glasgow, South Shields, Londra, Hull ve Salford'da da olaylar yaşanmıştı. ⓘ
1919 Konut Yasası, 1920'ler ve 1930'larda Liverpool genelinde toplu belediye konutlarının inşa edilmesiyle sonuçlandı. Binlerce aile, yaşam standartlarını iyileştireceği inancıyla şehir merkezinden yeni banliyö sitelerine taşınmıştır, ancak bu büyük ölçüde özneldir. Bu dönemde çok sayıda özel ev de inşa edilmiştir. 1930'ların başında yaşanan Büyük Buhran sırasında kentte işsizlik %30'lara kadar çıkmıştır. ⓘ
Liverpool, 1930'dan itibaren faaliyet gösteren İngiltere'nin ilk taşra havaalanının bulunduğu yerdi. İkinci Dünya Savaşı sırasında Liverpool'un kritik stratejik önemi hem Hitler hem de Churchill tarafından kabul edilmiştir. Şehir Almanlar tarafından ağır bir şekilde bombalanmış ve Londra'dan sonra ikinci bir saldırıya maruz kalmıştır. Çok önemli Atlantik Savaşı Liverpool'da planlandı, savaşıldı ve kazanıldı. ⓘ
Luftwaffe, Merseyside'a 80 hava saldırısı düzenleyerek 2.500 kişinin ölümüne ve metropol bölgesindeki evlerin neredeyse yarısının hasar görmesine neden oldu. Savaşın ardından, devasa konut siteleri ve İngiltere'nin en büyük rıhtım projesi olan Seaforth Rıhtımı da dahil olmak üzere önemli ölçüde yeniden inşa edildi. Şehir merkezinin yeniden inşasının büyük bir kısmı hiç de popüler olmamıştır. En az 1950'ler ve 1960'lardaki şehir planlama yenilemeleri kadar kusurluydu. Şehrin Alman bombardımanından kurtulan tarihi bölümleri kentsel yenileme sırasında büyük yıkıma uğramıştır. Liverpool 1952'den bu yana, savaş sırasında ağır hava bombardımanına maruz kalan Almanya'nın Köln kenti ile kardeş şehir olmuştur. ⓘ
Şehirde 20. yüzyılın ilk yirmi yılından beri önemli bir Batı Hintli siyah topluluğu bulunmaktadır. Çoğu İngiliz şehri ve sanayileşmiş kasabası gibi Liverpool da I. Dünya Savaşı'ndan sonra bölgede görev yapan sömürge askerleri ve denizcilerle başlayarak önemli sayıda İngiliz Milletler Topluluğu göçmenine ev sahipliği yapmıştır. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra daha fazla göçmen gelmiş ve çoğunlukla konutların daha ucuz olduğu Toxteth gibi eski şehir içi bölgelere yerleşmişlerdir. Liverpool'un siyah nüfusu 2011 yılında %1,90 olarak kaydedilmiştir. ⓘ
İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra banliyö toplu konutlarının inşası genişlemiştir. Bazı eski şehir içi bölgeleri yeni evler için yeniden geliştirilmiştir. ⓘ
1960'larda Liverpool, Beatles ve diğer Liverpoollu rock gruplarıyla eşanlamlı hale gelen "Merseybeat" soundunun merkeziydi. Amerikan rhythm and blues ve rock müziğinden etkilenen Beatles, Amerikan müziğini de yıllarca güçlü bir şekilde etkiledi ve uluslararası alanda popüler oldu. Beatles 1960'ların başında uluslararası alanda tanındı ve yıllarca birlikte sahne aldı; popüler tarihin ticari açıdan en başarılı ve müzikal açıdan en etkili grubuydu. Grubun kurucu ortağı, şarkıcı ve besteci John Lennon 1980 yılında New York'ta öldürüldü. Liverpool havalimanına 2002 yılında Lennon'ın adı verildi ve bu isim bir kişinin onuruna verilen ilk İngiliz havalimanı oldu. ⓘ
Daha önce Lancashire'ın bir parçası ve 1889'dan itibaren bir ilçe olan Liverpool, 1974'te yeni oluşturulan Merseyside metropolitan ilçesi içinde bir metropolitan ilçe oldu. ⓘ
1970'lerin ortalarından itibaren Liverpool'un rıhtımları ve geleneksel imalat sanayileri, gemicilik ve ağır sanayinin yeniden yapılandırılması nedeniyle gerilemiş ve büyük iş kayıplarına neden olmuştur. Konteynerleşmenin ortaya çıkması, şehrin rıhtımlarının büyük ölçüde kullanılmaz hale gelmesi ve rıhtım işçilerinin işlerinden atılması anlamına geliyordu. 1980'lerin başında Liverpool'daki işsizlik oranları Birleşik Krallık'taki en yüksek oranlar arasındaydı ve Ocak 1982'de %17'ye ulaşmıştı. Bu, 50 yıl önceki Büyük Buhran sırasında kenti etkileyen işsizlik seviyesinin yaklaşık yarısı kadardı. Bu dönemde Liverpool, Londra'daki merkezi hükümete karşı şiddetli bir sol muhalefetin merkezi haline geldi. ⓘ
20. yüzyılın sonlarında Liverpool'un ekonomisi toparlanmaya başladı. Şehir 1990'ların ortalarından bu yana ulusal ortalamanın üzerinde büyüme oranlarına sahip olmuştur.
20. yüzyılın sonunda Liverpool, bugün de devam eden bir süreç olan yenilenmeye odaklanmıştır. ⓘ
21. yüzyıl
Elizabeth'in 2002 yılındaki Altın Jübilesini kutlamak amacıyla, koruma amaçlı yardım kuruluşu Plantlife, ilçe çiçeklerini seçmek için bir yarışma düzenlemiş; Liverpool'un son seçimi deniz çiçeği olmuştur. ⓘ
Beatles gibi 1960'ların rock gruplarının popülerliğinin yanı sıra kentin birinci sınıf sanat galerileri, müzeleri ve simge yapılarından yararlanan turizm, Liverpool ekonomisinde de önemli bir faktör haline gelmiştir. ⓘ
2004 yılında emlak geliştiricisi Grosvenor, Paradise Caddesi'nde 920 milyon sterlinlik bir geliştirme olan Paradise Projesi'ni başlattı. Bu proje, savaş sonrası yeniden yapılanmadan bu yana Liverpool şehir merkezinde yapılan en önemli değişiklikleri ortaya çıkarmıştır. 'Liverpool ONE' olarak yeniden adlandırılan merkez Mayıs 2008'de açılmıştır. ⓘ
2007 yılında şehir, Liverpool ilçesinin kuruluşunun 800. yıldönümünü kutlamış ve bunun için bir dizi etkinlik planlanmıştır. Liverpool 2008 yılı için ortak bir Avrupa Kültür Başkenti olarak belirlenmiştir. Eylül 2008'deki ana kutlamalar, 20 metre yüksekliğinde ve 37 ton ağırlığında büyük bir mekanik örümcek olan ve Liverpool'un "sekiz ayağını" temsil eden La Princesse'in dikilmesini içeriyordu: onur, tarih, müzik, Mersey, limanlar, yönetim, güneş ışığı ve kültür. La Princesse kutlamalar sırasında şehrin sokaklarında dolaştı ve Queensway Tüneline girerek kutlamaları sonlandırdı. ⓘ
Milyarlarca poundluk Liverpool ONE gelişiminin öncülük ettiği yenilenme 2010'ların başına kadar devam etmiştir. En önemli yeniden geliştirme projeleri arasında Ticaret Bölgesi, King's Dock, Mann Island, Lime Street Gateway, Baltic Triangle, RopeWalks ve Edge Lane Gateway'deki yeni binalar yer almaktadır. Tüm projeler, inşa edilmesi halinde 5,5 milyar sterline mal olacak ve Birleşik Krallık tarihindeki en büyük mega projelerden biri olacak Liverpool Waters projesi tarafından gölgede bırakılabilir. Liverpool Waters, Avrupa'nın en büyük gökdelen kümelerinden birini içermesi planlanan karma kullanımlı bir gelişmedir. Proje, Liverpool'un Dünya Mirası statüsünü olumsuz etkileyeceğini iddia eden UNESCO gibi grupların şiddetli muhalefetine rağmen 2012 yılında ana hatlarıyla planlama izni aldı. ⓘ
Haziran 2014'te Başbakan David Cameron, 2014'te dünyanın en büyük iş etkinliği ve 1951'deki Britanya Festivali'nden bu yana Birleşik Krallık'taki en büyük etkinlik olan Uluslararası İş Festivali'ni Liverpool'da başlattı. Temmuz 2021'de UNESCO, Bramley-Moore Dock Stadyumu ve Liverpool Waters projelerinin bir Dünya Mirası alanına uygun olmadığını gerekçe göstererek Liverpool'un Dünya Mirası statüsünü kaybetmesine neden olmuştur. ⓘ
İcatlar ve yenilikler
Liverpool bir icat ve yenilik merkezi olmuştur. Demiryolları, transatlantik buharlı gemiler, belediye tramvayları ve elektrikli trenlerin hepsi Liverpool'da toplu taşıma araçları olarak öncülük etmiştir. 1829 ve 1836 yıllarında Liverpool'un altında dünyanın ilk demiryolu tünelleri inşa edilmiştir (Wapping Tüneli). 1950'den 1951'e kadar dünyanın ilk tarifeli yolcu helikopter servisi Liverpool ve Cardiff arasında çalışmıştır. ⓘ
İlk Körler Okulu, Mekanik Enstitüsü, Kız Lisesi, belediye binası ve Çocuk Mahkemesi Liverpool'da kurulmuştur. RSPCA, NSPCC, Age Concern, Relate ve Citizen's Advice Bureau gibi hayır kurumlarının hepsi şehirdeki çalışmalardan gelişmiştir. ⓘ
İlk cankurtaran botu istasyonu, hamam ve çamaşırhane, sağlık yasası, sağlık memuru (William Henry Duncan), bölge hemşiresi, gecekonduların temizlenmesi, amaca yönelik ambulans, X-ray tıbbi teşhis, tropikal tıp okulu (Liverpool Tropikal Tıp Okulu), motorlu belediye itfaiye aracı, ücretsiz okul yemeği, kanser araştırma merkezi ve zoonoz araştırma merkezi Liverpool'da ortaya çıkmıştır. İlk İngiliz Nobel Ödülü 1902 yılında, dünyada türünün ilk örneği olan Tropikal Tıp Okulu'nda profesör olan Ronald Ross'a verilmiştir. Ortopedik cerrahi Hugh Owen Thomas tarafından, modern tıbbi anestezi ise Thomas Cecil Gray tarafından Liverpool'da öncülük edilmiştir. ⓘ
Dünyanın ilk entegre kanalizasyon sistemi, 1847 yılında İngiltere'nin ilk ilçe mühendisi olarak atanan James Newlands tarafından Liverpool'da inşa edilmiştir. Liverpool ayrıca İngiltere'nin ilk Sigortacılar Birliği'ni ve ilk Muhasebeciler Enstitüsü'nü kurmuştur. Batı dünyasının ilk finansal türevleri (pamuk vadeli işlemleri) 1700'lerin sonunda Liverpool Pamuk Borsası'nda işlem görmüştür. ⓘ
Sanat alanında Liverpool, ilk ödünç kütüphane (The Lyceum), athenaeum topluluğu (Liverpool Athenaeum), sanat merkezi (Bluecoat Chambers) ve kamusal sanat koruma merkezine (National Conservation Centre) ev sahipliği yapmıştır. Ayrıca İngiltere'nin ayakta kalan en eski klasik orkestrasına (Royal Liverpool Philharmonic Orchestra) ve repertuar tiyatrosuna (Liverpool Playhouse) ev sahipliği yapmaktadır. ⓘ
1864 yılında Peter Ellis, gökdelenin bir prototipi olan dünyanın ilk demir çerçeveli, perde duvarlı ofis binası Oriel Chambers'ı inşa etti. Birleşik Krallık'ın amaca yönelik olarak inşa edilen ilk büyük mağazası, 1867 yılında perakendeci J.R. Jeffrey için tamamlanan Compton House'dur. O dönemde dünyanın en büyük mağazasıydı. ⓘ
1862 ve 1867 yılları arasında Liverpool'da her yıl Büyük Olimpiyat Festivali düzenlenmiştir. John Hulley ve Charles Melly tarafından tasarlanan bu oyunlar, doğası gereği tamamen amatör ve uluslararası görünümde olan ilk oyunlardı. Atina'da 1896 yılında düzenlenen ilk modern olimpiyatın programı Liverpool Olimpiyatlarınınkiyle neredeyse aynıydı. Hulley, 1865 yılında Liverpool'da İngiliz Olimpiyat Derneği'nin öncüsü olan Ulusal Olimpiyat Derneği'ni kurdu. Derneğin kuruluş sözleşmesi Uluslararası Olimpiyat Tüzüğü'nün çerçevesini oluşturdu. ⓘ
Bir armatör olan Sir Alfred Lewis Jones, 1884 yılında Liverpool rıhtımları aracılığıyla İngiltere'ye muz getirmiştir. 1886'da açılan Mersey Demiryolu, dünyanın gelgit halici altındaki ilk tünelini ve dünyanın ilk derin seviyeli yeraltı istasyonlarını (Liverpool James Street tren istasyonu) içeriyordu. ⓘ
1889 yılında ilçe mühendisi John Alexander Brodie futbol kale ağını icat etmiştir. Ayrıca prefabrik konut kullanımında öncü olmuş ve İngiltere'nin ilk çevre yolu (A5058) ve şehirlerarası otoyolunun (Doğu Lancashire Yolu) yanı sıra Liverpool ve Birkenhead'i birbirine bağlayan Queensway Tüneli'nin yapımını denetlemiştir. Yapıldığı dönemde "dünyanın sekizinci harikası" olarak tanımlanan tünel, 24 yıl boyunca dünyanın en uzun sualtı tüneli olmuştur. ⓘ
1897 yılında Lumière kardeşler, dünyanın ilk elektrikli demiryolu olan Liverpool Havai Demiryolu'ndan çekilen ve dünyanın ilk takip çekimi olduğuna inanılan film de dahil olmak üzere Liverpool'u filme aldılar. Havai Demiryolu, dünyada elektrikli çoklu ünite kullanan, otomatik sinyalizasyona sahip ve yürüyen merdivenli ilk demiryoluydu. ⓘ
Liverpoollu mucit Frank Hornby, oyuncak geliştirme ve üretiminde vizyon sahibi biriydi ve 20. yüzyılın en popüler üç oyuncak serisini üretti: Meccano, Hornby Model Demiryolları ve Dinky Toys. Phillip Ellaby Cleator tarafından 1933 yılında Liverpool'da kurulan İngiliz Gezegenlerarası Topluluğu, uzay uçuşlarının teşvik edilmesine adanmış dünyanın mevcut en eski kuruluşudur. Dergileri olan Journal of the British Interplanetary Society, dünyanın en uzun soluklu astronotik yayınıdır. ⓘ
1999 yılında Liverpool, "hayatın her alanında oğulları ve kızları tarafından yapılan önemli katkılar" nedeniyle English Heritage tarafından mavi plaketle ödüllendirilen Londra dışındaki ilk şehir olmuştur. ⓘ
Hükümet
Yerel yönetim amaçları doğrultusunda, Liverpool şehri bir metropolitan ilçe olarak sınıflandırılmıştır. Metropoliten ilçe hem Merseyside kontluğu hem de Liverpool Şehir Bölgesi içinde yer almaktadır. Bu coğrafi alanların her biri, her biri için farklı yerel yönetim seviyelerinin uygulandığı bir idari alan olarak kabul edilir. ⓘ
Liverpool Kent Konseyi yalnızca Liverpool kentinin yönetim organıdır ve bir İngiliz Üniter Otoritesinin standart işlevlerini yerine getirir. Liverpool Şehir Bölgesi Birleşik Otoritesi, Liverpool Şehir Bölgesi'nin çevresindeki 5 ilçe ile birlikte şehir için ulaşım, ekonomik kalkınma ve yenilenme gibi konularda önemli stratejik yetkileri saklı tutar. Birleşik Otorite, ulusal hükümet tarafından devredilen ve yerel bölgeye özgü alanlar üzerinde yetkiye sahiptir. ⓘ
Bununla birlikte, bu iki yapı dışında yerel yönetişimde birkaç istisna bulunmaktadır. Liverpool 1974-1986 yılları arasında Merseyside İlçe Konseyi tarafından yönetilmiş ve bu dönemden kalan bazı örgütlenme unsurları günümüze kadar ulaşmıştır. İlçe Konseyi 1986 yılında lağvedildiğinde, çoğu sivil işlev Liverpool Şehir Konseyi'ne devredilmiştir. Bununla birlikte, polis ve itfaiye ve kurtarma hizmetleri gibi bazı makamlar ilçe çapında yönetilmeye devam etmektedir. Bu nedenle, Merseyside kontluğu sadece birkaç sınırlı hizmet için idari bir alan olarak varlığını sürdürürken, Liverpool Şehir Bölgesi Birleşik Otoritesi'nin kapasitesi ve kabiliyeti zaman içinde gelişmektedir. ⓘ
Şehir ayrıca Westminster Parlamentosuna dört Parlamento üyesi (Milletvekili) seçmektedir. ⓘ
Üç Belediye Başkanı
Liverpool Şehri, her biri farklı görev ve yetkilere sahip üç ayrı Belediye Başkanı tarafından yönetilmektedir. ⓘ
Doğrudan Seçilen Liverpool Belediye Başkanı
Liverpool Belediye Başkanı, Liverpool Kent Konseyi'ni yönetmek üzere her dört yılda bir halk tarafından doğrudan seçilir. Belediye Başkanı, Kent Konseyi'nin politikalarını yönlendirmekten sorumludur ve eğitim ve konut gibi temel konsey işlevlerini yürütmek üzere kabine üyelerini atar. Konseyin, kent genelindeki yerel toplulukları temsil eden 90 seçilmiş meclis üyesi, belediye başkanının kararlarını denetlemekten, bütçeyi ve kentin politika çerçevesini belirlemekten sorumludur. Belediye Başkanı'nın sorumluluğu, kentin hem ulusal hem de uluslararası alanda güçlü bir sesi olmak, liderlik etmek, yatırımcı güveni oluşturmak ve kaynakları ekonomik önceliklere yönlendirmektir. Belediye Başkanı ayrıca Belediye Başkanları Kabinesi'ndeki koltuğu aracılığıyla hükümet bakanları ve Başbakan ile doğrudan diyalog kurar. Görüşmeler, hükümetteki karar alıcılara yerel konularda baskı yapmanın yanı sıra İngiltere ve Galler'deki diğer doğrudan seçilmiş belediye başkanlarıyla ilişkiler kurmayı da içerir. Şu anki Belediye Başkanı Joanne Anderson'dır. ⓘ
Liverpool Belediye Başkanı
Bu rol üç belediye başkanının en eskisidir ve çoğunlukla törenseldir. Belediye Başkanı halk tarafından değil, sadece Liverpool Belediye Meclisi üyeleri tarafından seçilir ve bir yıl süreyle görev yapar. Belediye Başkanı 'ilk vatandaş' ve şehrin seçilmiş temsilcisi olarak nitelendirilir. Şehri etkinliklerde temsil eder, daha geniş bir dünyaya tanıtır ve dini törenlere katılırlar. Ayrıca tam konsey toplantılarına başkanlık etmek gibi önemli bir görevleri vardır ve görev süreleri boyunca destekleyecekleri bir dizi hayır kurumu seçebilirler. ⓘ
Liverpool Şehir Bölgesi Metro Belediye Başkanı
Liverpool Şehri, Liverpool Şehir Bölgesi'nin altı kurucu yerel yönetim bölgesinden biridir. Liverpool Şehir Bölgesi Metro Belediye Başkanı, her dört yılda bir bu altı ilçenin sakinleri tarafından doğrudan seçilir ve Liverpool Şehir Bölgesi Birleşik Otoritesini denetler. Birleşik Otorite, şehir bölgesinin yerel yönetimi için en üst düzey idari organdır ve ulaşım ve yatırım, ekonomik kalkınma, istihdam ve beceriler, turizm, kültür, konut ve fiziksel altyapı gibi konularda önemli stratejik kararlar almakla görevlidir. Şu anki Metro Belediye Başkanı Steve Rotheram'dır. ⓘ
Kent Konseyi ve Milletvekilleri
Liverpool Belediye Meclisi Seçimleri
Yerel seçimler için şehir, alfabetik sıraya göre 30 yerel meclis bölgesine ayrılmıştır:
|
|
|
Mayıs 2011'de yapılan yerel seçimlerde İşçi Partisi, Mayıs 2010'da yapılan bir önceki seçimlerde 12 yıl sonra ilk kez iktidarı yeniden kazanmasının ardından Liverpool Şehir Konseyi'ndeki kontrolünü pekiştirdi. İşçi Partisi seçimlerde 11 sandalye kazanarak toplam sandalye sayısını 62'ye çıkarırken, Liberal Demokratlar 22 sandalyeye sahip oldu. Kalan sandalyelerden üçünü Liberal Parti, ikisini ise Yeşiller Partisi kazandı. Birleşik Krallık'taki üç büyük siyasi partiden biri olan Muhafazakar Parti'nin Liverpool Belediye Meclisi'nde temsiliyeti yoktu. ⓘ
Şubat 2008'de Liverpool Kent Konseyi'nin ülkedeki en kötü performans gösteren konsey olduğu ve sadece bir yıldız derecesi (yetersiz olarak sınıflandırılmış) aldığı bildirildi. Kötü derecelendirmenin ana nedeni, Kültür Başkenti fonunda 20 milyon sterlinlik bir açığın birikmesi de dahil olmak üzere, konseyin vergi mükelleflerinin parasını kötü idare etmesine bağlandı. ⓘ
Liverpool 19. yüzyılın büyük bir bölümünde ve 20. yüzyılın başlarında Muhafazakar Parti'nin kalelerinden biriyken, özellikle 1979 genel seçim zaferinden sonra Başbakan Margaret Thatcher'ın monetarist ekonomi politikalarının kentte uzun yıllar boyunca düşmeyen yüksek işsizliğe katkıda bulunmasından bu yana Muhafazakar Parti'ye verilen destek İngiltere'nin herhangi bir yerinde en düşük seviyededir. Liverpool İşçi Partisi'nin en önemli kalelerinden biridir; ancak şehir İşçi Partisi hükümetleri döneminde de zor zamanlar geçirmiştir, özellikle de Hoşnutsuzluk Kışı'nda (1978 sonu ve 1979 başı) Birleşik Krallık'ın geri kalanıyla birlikte Liverpool da kamu sektöründe grevler yaşamış, ayrıca mezar kazıcılarının greve gitmesi ve ölülerin gömülmeden bırakılması gibi özellikle aşağılayıcı bir talihsizlik yaşamıştır. ⓘ
Parlamento seçim bölgeleri ve milletvekilleri
Liverpool'un, Westminster'da şehri temsil etmek üzere milletvekillerinin seçildiği, tamamen şehir içinde dört parlamento seçim bölgesi vardır: Liverpool Riverside, Liverpool Walton, Liverpool Wavertree ve Liverpool West Derby. Son genel seçimlerde tümünü İşçi Partisi kazanmış ve sırasıyla Kim Johnson, Dan Carden, Paula Barker ve Ian Byrne temsil edilmiştir. Liverpool Garston seçim bölgesi, 2010 seçimlerinden önceki sınır değişiklikleri nedeniyle Knowsley South'un büyük bir kısmıyla birleştirilerek Garston ve Halewood sınır ötesi koltuğunu oluşturmuştur. En son 2019 seçimlerinde bu koltuğu İşçi Partisi'nden Maria Eagle kazanmıştır. ⓘ
Coğrafya
Coğrafî konumu
Liverpool Birleşik Krallık'ın ve İngiltere ülkesinin başkent ve merkezi olan Londra'nın 283 km kuzey-batısında Mersey halicinin doğu kıyısında bulunur. ⓘ
Liverpool'un coğrafi konumu "diğer İngiltere kentleri arasında en muhteşem konuma sahiptir" olarak tanımlanmıştır. Liverpool Kent Everton Tepesi'nde denizden 70 metre rakıma yükselen kumtaşından oluşan küçük tepe sırtlarında kurulmuştur. Bu sırtlar "Batı Lancashire Sahil Ovası"nın güney sınırını teşkil etmektedirler. ⓘ
Liverpool şehirleşmiş alanı ise Liverpool Şehrini sınırlarını aşarak kuzey'de "Sefton Metropoliten Bölgesi"nde bulunan "Bootle", "Crosby" ve "Maghull"'a; doğuda "Knowsley Metropoliten Bölgesi"nde bulunan "Kirby", "Huyton" ve "Prescot"'a ve batıda Mersey Nehri halici karşında halicin batısında bulunan "Wirral" yarımadasındaki "Wallasey" ve "Birkenhead"'e de yayılmaktadır. ⓘ
|
İrlanda Denizi | Southport, Ormskirk, Preston | Wigan, Bolton |
| |||
| Mersey Halici, Wirral yarımadası, Birkenhead, Wallasey | 
|
St Helens, Warrington, Manchester | |||||
 Liverpool 
| |||||||
| |||||||
| Ellesmere Port | Chester | Halton |
İklim
Liverpool, Britanya Adalarının çoğunda olduğu gibi ılıman deniz iklimine (Köppen: Cfb) sahiptir; yazları nispeten ılıman, kışları serin geçer ve yağışlar yıl boyunca oldukça eşit bir şekilde yayılır. Yağış ve Sıcaklık kayıtları 1867'den beri Bidston'da tutulmaktadır, ancak atmosferik basınç kayıtları en az 1846'ya kadar gitmektedir. Bidston 2002 yılında kapanmıştır ancak Met Office'in Crosby'de de bir meteoroloji istasyonu bulunmaktadır. Kayıtların başladığı 1867 yılından bu yana, sıcaklıklar 21 Aralık 2010 tarihinde -17,6 °C (0,3 °F) ile 2 Ağustos 1990 tarihinde 34,5 °C (94,1 °F) arasında değişmiştir, ancak Liverpool Havaalanı 19 Temmuz 2006 tarihinde 35,0 °C (95,0 °F) sıcaklık kaydetmiştir. ⓘ
Kayıtlara geçen en düşük güneş ışığı miktarı Aralık 1927'de 16,5 saat iken en fazla güneş ışığı Temmuz 2013'te 314,5 saat olmuştur. ⓘ
Liverpool bölgesi ve çevresinde hortum aktivitesi veya huni bulutu oluşumu çok nadirdir ve oluşan hortumlar genellikle zayıftır. Merseyside'da son zamanlarda hortumlar veya huni bulutları 1998 ve 2014 yıllarında görülmüştür. ⓘ
1981-2010 döneminde Crosby'de yılda ortalama 32,8 gün hava donu kaydedilmiştir ki bu Birleşik Krallık için düşük bir orandır. Yoğun kar yağışı nadir görülse de kış aylarında kar oldukça yaygındır. Kar genellikle Kasım ve Mart ayları arasında yağar, ancak bazen daha erken ve daha geç yağabilir. Son zamanlarda en erken kar yağışı 1 Ekim 2008'de, en geç kar yağışı ise 15 Mayıs 2012'de gerçekleşmiştir. Tarihsel olarak bakıldığında ise en erken kar yağışı 10 Eylül 1908'de, en geç kar yağışı ise 2 Haziran 1975'te gerçekleşmiştir. ⓘ
Yağmur yağışı, hafif olmasına rağmen, Liverpool'da oldukça yaygın bir olaydır, kayıtlardaki en yağışlı ay 221,2 mm (8,71 inç) yağmur kaydedilen Ağustos 1956 ve en kurak ay ise 0,9 mm (0,035 inç) ile Şubat 1932'dir. Kayıtlara geçen en kurak yıl 480,5 mm (18,92 inç) yağışla 1991, en yağışlı yıl ise 1.159,9 mm (45,67 inç) ile 1872'dir. ⓘ
| Ay | Jan | Şubat | Mar | Nisan | Mayıs | Haziran | Temmuz | Ağustos | Eylül | Ekim | Kasım | Aralık | Yıl |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rekor yüksek °C (°F) | 15.1 (59.2) |
18.9 (66.0) |
21.2 (70.2) |
24.6 (76.3) |
28.2 (82.8) |
30.7 (87.3) |
35.5 (95.9) |
34.5 (94.1) |
30.4 (86.7) |
25.9 (78.6) |
18.7 (65.7) |
15.8 (60.4) |
35.5 (95.9) |
| Ortalama yüksek °C (°F) | 7.5 (45.5) |
7.9 (46.2) |
9.9 (49.8) |
12.8 (55.0) |
15.9 (60.6) |
18.4 (65.1) |
20.0 (68.0) |
19.7 (67.5) |
17.7 (63.9) |
14.2 (57.6) |
10.5 (50.9) |
8.0 (46.4) |
13.6 (56.5) |
| Günlük ortalama °C (°F) | 5.2 (41.4) |
5.3 (41.5) |
6.9 (44.4) |
9.2 (48.6) |
12.1 (53.8) |
14.9 (58.8) |
16.7 (62.1) |
16.6 (61.9) |
14.5 (58.1) |
11.4 (52.5) |
8.1 (46.6) |
5.6 (42.1) |
10.5 (50.9) |
| Ortalama düşük °C (°F) | 2.8 (37.0) |
2.7 (36.9) |
3.9 (39.0) |
5.6 (42.1) |
8.3 (46.9) |
11.3 (52.3) |
13.5 (56.3) |
13.5 (56.3) |
11.2 (52.2) |
8.5 (47.3) |
5.7 (42.3) |
3.1 (37.6) |
7.5 (45.5) |
| Rekor düşük °C (°F) | −13.1 (8.4) |
−11.3 (11.7) |
−7.2 (19.0) |
−5.6 (21.9) |
−1.7 (28.9) |
3.4 (38.1) |
6.6 (43.9) |
3.1 (37.6) |
1.7 (35.1) |
−2.9 (26.8) |
−7.5 (18.5) |
−17.6 (0.3) |
−17.6 (0.3) |
| Ortalama yağış mm (inç) | 69.4 (2.73) |
57.1 (2.25) |
53.3 (2.10) |
49.8 (1.96) |
52.5 (2.07) |
64.4 (2.54) |
65.5 (2.58) |
72.1 (2.84) |
76.6 (3.02) |
89.7 (3.53) |
82.2 (3.24) |
91.9 (3.62) |
824.3 (32.45) |
| Ortalama yağış günleri (≥ 1,0 mm) | 13.8 | 11.5 | 11.3 | 10.0 | 9.8 | 10.4 | 11.0 | 12.2 | 11.8 | 14.4 | 15.5 | 15.4 | 146.9 |
| Ortalama karlı günler | 6 | 5 | 4 | 2 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1 | 4 | 22 |
| Ortalama bağıl nem (%) | 85.1 | 83.5 | 80.7 | 77.9 | 76.6 | 78.9 | 79.0 | 80.1 | 81.9 | 84.6 | 85.1 | 85.6 | 80.8 |
| Ortalama aylık güneş ışığı saatleri | 56.0 | 70.3 | 105.1 | 154.2 | 207.0 | 191.5 | 197.0 | 175.2 | 132.7 | 97.3 | 65.8 | 46.8 | 1,499.1 |
| Ortalama günlük gün ışığı saatleri | 8.2 | 9.9 | 11.9 | 14.1 | 15.9 | 16.9 | 16.4 | 14.7 | 12.7 | 10.5 | 8.6 | 7.6 | 12.3 |
| Ortalama ultraviyole indeksi | 0 | 1 | 2 | 4 | 5 | 6 | 6 | 5 | 4 | 2 | 1 | 0 | 3 |
| Kaynak 1: Met Office | |||||||||||||
| Kaynak 2: Ulusal Oşinografi Merkezi WeatherAtlas CEDA Arşivi | |||||||||||||
Liverpool iklimi Atlantik Denizi'ndeki Gulf Stream nedeniyle epeyce ılımlı bir deniz iklimidir ve yazlar nispeten serin, kışlar ise fazla soğuk ve kar olmadan mutedil olarak geçmektedir. Şu tablo Liverpool içindeki ısı gözlemlerinden aylık en yüksek ve en düşük ısıları oC birimleriyle vermektedir:
 Liverpool iklimi 
| |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
| En yüksek sıcaklık (°C) | 15,1 | 18,9 | 21,2 | 24,6 | 28,2 | 30,7 | 34,3 | 34,5 | 30,4 | 25,9 | 18,7 | 15,8 | 34,5 |
| Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 7,2 | 7,3 | 9,4 | 12,2 | 15,6 | 17,9 | 19,7 | 19,4 | 17,3 | 13,9 | 10,2 | 7,5 | 13,2 |
| Ortalama sıcaklık (°C) | 4,8 | 4,7 | 6,6 | 8,7 | 11,8 | 14,5 | 16,5 | 16,3 | 14,2 | 11,1 | 7,7 | 5,0 | 10,1 |
| Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | 2,4 | 2,1 | 3,8 | 5,1 | 7,9 | 11,1 | 13,3 | 13,2 | 11,0 | 8,2 | 5,2 | 2,5 | 7,2 |
| En düşük sıcaklık (°C) | −12,8 | −11,3 | −7,5 | −5,6 | −1,7 | 2,5 | 6,6 | 3,1 | 1,7 | −2,9 | −7,5 | −17,6 | −17,6 |
| Ortalama yağış (mm) | 74,9 | 54,4 | 63,6 | 54,3 | 54,9 | 66,2 | 59,0 | 68,9 | 71,7 | 97,3 | 82,6 | 88,8 | 836,6 |
| Kaynak: Met Office | |||||||||||||
| Liverpool Şehri İçin Aylık En Yüksek En Düşük Isı (oC) ⓘ | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ocak | Şubat | Mart | Nisan | Mayıs | Haziran | Temmuz | Ağustos | Eylül | Ekim | Kasım | Aralık | Yıl | ||
| En yüksek ısı | 6,6 | 6,6 | 9,4 | 11,6 | 15,5 | 17,7 | 20,0 | 19,4 | 16,6 | 12,7 | 9,4 | 7,7 | 12,7 | |
| En düşük ısı | 2,2 | 2,2 | 3,3 | 4,4 | 7,2 | 10,5 | 12,7 | 12,2 | 10 | 7,2 | 4,4 | 3,3 | 6,6 | |
İnsan
Banliyöler ve ilçeler
Liverpool'un banliyöleri ve semtleri şunlardır:
- Aigburth
- Allerton
- Anfield
- Belle Vale
- Broadgreen
- Konserve
- Childwall
- Çin Mahallesi
- Şehir Merkezi
- Clubmoor
- Croxteth
- Dingle
- Dovecot
- Edge Hill
- Everton
- Fairfield
- Fazakerley
- Garston
- Gateacre
- Gillmoss
- Grassendale
- Hunt's Cross
- Kensington
- Kirkdale
- Knotty Ash
- Mossley Hill
- Netherley
- Norris Green
- Oglet
- Yaşlı Kuğu
- Orrell Park
- St Michael's Hamlet
- Speke
- Stoneycroft
- Toxteth
- Tuebrook
- Vauxhall
- Walton
- Wavertree
- Batı Derby
- Woolton ⓘ
Yeşil Liverpool
2010 yılında Liverpool Kent Konseyi ve Temel Bakım Vakfı, Mersey Forest'ı kent için "Yeşil Altyapı Stratejisi "ni tamamlaması için görevlendirmiştir. ⓘ
Yeşil Kuşak
Liverpool, daha geniş çevre ilçelere uzanan bir yeşil kuşak bölgesinin çekirdek kentsel unsurudur ve kentsel yayılmayı azaltmak, şehir merkezindeki kasabaların daha fazla yakınlaşmasını önlemek, dışarıdaki toplulukların kimliğini korumak, kahverengi alanların yeniden kullanımını teşvik etmek ve yakındaki kırsal alanları korumak için mevcuttur. Bu, belirlenen alanlar içinde uygunsuz gelişmeyi kısıtlayarak ve izin verilen binalara daha sıkı koşullar getirerek sağlanır. ⓘ
Halihazırda yüksek oranda yapılaşmış olması nedeniyle şehir, Fazakerley, Croxteth Hall ve kır parkı ile Netherley'deki Craven Wood, Woodfields Park ve yakındaki golf sahaları, St Ambrose ilkokulunun bulunduğu Speke bölgesinin doğusundaki küçük yeşil alanlar ve Liverpool Havaalanı'nın güneyindeki küçük Oglet mezrası ve çevresindeki alan olmak üzere ilçe genelinde yeşil alan içinde sınırlı miktarda korunan yeşil kuşak alanı içermektedir. ⓘ
Yeşil kuşak ilk olarak 1983 yılında Merseyside İlçe Konseyi tarafından düzenlenmiştir ve şehirdeki büyüklüğü 530 hektardır (5.3 km2; 2.0 sq mi). ⓘ
Demografi
Nüfus
Şehir
Diğer Birleşik Krallık büyük şehirleri gibi Liverpool şehri de çok karışık bir nüfusa sahiptir. ⓘ
Son nüfus sayımı olan 2001'de Liverpool Şehri idarî sınırları içinde bulunan nüfus 441.900 olarak bulunmuştur. ONS-Millî İstatistikler Ofisi'nin 2008 yılı tahminlerine göre şehrin nüfusu 434.900'dür. Yanda verilen 1801 nüfus sayımından itibaren her 10 yılda bir yapılan nüfus sayımlarının Liverpool Şehri için sonuçlarının gösterimine göre 19. yüzyılda devamlı artan Liverpool nüfusu 1930'lu yıllarda bir zirveye erişmiş ve 1931 sayımına göre 846.101 olmuştur. Bu tarihten sonra her sayıma göre şehrin nüfusu azalma göstermiştir. Bu azalmanın en çok olduğu on yıl 1971 ile 1981'dedir ve 100.000 kişinin şehrinden ayrılmasını göstermektedir. İngiltere'deki şehirsel tek-seviyeli yerel idarelerde genellikle görülen bu nüfus azalması en büyük azalma oranından en küçüğe göre sıralanırsa Liverpool Şehrinin 9. sırayı aldığı görülmektedir. ⓘ
Mersey Partnership gelişme-yenileşme kurulunun özel etkenleri ele alarak yaptığı tarifine göre "Liverpool şehirleşmiş bölgesi", Wirral, Warrington, Flintshire, Chester ve diğer şehirleşmiş alanları da ihtiva etmektedir. Bu özel tanıma göre "Liverpool şehirleşmiş bölgesi"nin nüfusunun 2 milyon civarında olduğu tahmin edilmiştir. ⓘ
Liverpool'da bulunan çalışma çağında bulunan nüfus, toplam şehir nüfusunun %65,1 oranındadır. Liverpool şehrindeki 30 yaş altında bulunanların toplam şehir nüfusuna oranı £42,3 olmaktadır. Bu oranın İngiltere ülkesi için ortalaması %37,4 olur. Bundan Liverpool şehri nüfusunun İngiltere nüfusundan daha da genç olduğu sonucu çıkartılabilir. ⓘ
Liverpool'un nüfusu İngiltere'nin genelinden daha gençtir; nüfusun yüzde 42,5'i 30 yaşın altındadır, İngiltere ortalaması ise yüzde 37,7'dir. Temmuz 2014 itibariyle nüfusun yüzde 66'sı çalışma yaşındadır. ⓘ
Liverpool nüfusunun yüzde 75'i (tahminen) İrlanda kökenlidir. Bu nedenle şehir, Glasgow ile birlikte İrlanda mirasının en güçlü olduğu İngiliz şehri olma iddiasına sahiptir. ⓘ
Kentsel ve metropolitan alan
Liverpool, Merseyside'daki nüfus, GSYİH ve alan bakımından en büyük yerel otoritedir. Liverpool, metropolitan ayak izini tanımlamak amacıyla tipik olarak daha geniş Merseyside bölgesi ile gruplandırılır ve çeşitli metodolojiler vardır. Liverpool, ONS tarafından istatistiksel amaçla bağımsız bir NUTS3 alanı olarak tanımlanır ve Doğu Merseyside (Knowsley, St Helens ve Halton), Sefton ve Wirral ile birlikte NUTS2 alanı "Merseyside "ın bir parçasını oluşturur. Bu bölgenin nüfusu 2014 tahminlerine göre 1,513,306'dır. ⓘ
"Liverpool Kentsel Alanı" Ulusal İstatistik Ofisi (ONS) tarafından Mersey Nehri'nin doğusundaki şehir çevresindeki kentsel alanı belirtmek için kullanılan bir terimdir. Bitişik yerleşik alan, Liverpool Şehir Konseyi tarafından yönetilen alanın ötesinde, özellikle Sefton ve Knowsley'in bazı kısımları olmak üzere bitişik yerel yönetim alanlarına uzanır. ONS tarafından tanımlandığı gibi, alan Haydock ve St. Helens'e kadar uzanır. Metropoliten alanın aksine, Kentsel Alan Wirral'ı veya bitişiğindeki bölgeleri içermez. Bu bölgenin 2011 yılı itibariyle nüfusu 864,211'dir. ⓘ
"Liverpool Şehir Bölgesi", Mersey Ortaklığı tarafından tanımlanan Liverpool Şehir Bölgesi Birleşik Otoritesi çatısı altında Merseyside'daki yerel otoriteler arasındaki bir ekonomik ortaklıktır. Bölge, Merseyside ve Halton Borough'sunu kapsamaktadır ve tahmini nüfusu 1.500.000 ile 2.000.000 arasındadır. ⓘ
2006 yılında ESPON (şimdiki adıyla Bölgesel Kalkınma ve Uyum için Avrupa Gözlem Ağı), "Liverpool/Birkenhead Metropoliten alanını" bitişik kentsel alanlar, işgücü havuzu ve işe gidip gelenlerin "İşe Gidiş-Geliş Alanlarından" oluşan işlevsel bir kentsel alan olarak tanımlayan bir çalışma yayınlamıştır. Analiz, Merseyside metropolitan ilçesini Halton ilçesi, Greater Manchester'daki Wigan, Chester şehri ve Ormskirk ve Warrington dahil Lancashire ve Cheshire'daki bir dizi kasaba ile gruplandırmış ve çok çekirdekli metropolitan alanın 2.241.000 kişilik bir nüfusa sahip olduğunu tahmin etmiştir. ⓘ
Liverpool ve Manchester bazen tek bir büyük polinükleer metropolitan alan ya da megalopolis olarak kabul edilmektedir. ⓘ
Etnik köken
2011'deki nüfus sayımı verilerine göre Liverpool nüfusunun yüzde 84,8'i Beyaz Britanyalı, yüzde 1,4'ü Beyaz İrlandalı, yüzde 2,6'sı Beyaz Diğer, yüzde 4,1'i Asyalı veya Asyalı Britanyalı (yüzde 1,1'i Hintli Britanyalı ve yüzde 1,7'si Çinli Britanyalı), yüzde 2,6'sı Siyah veya Siyah Britanyalı (yüzde 1,8'i Siyah Afrikalı) ve yüzde 2,5'i karışık ırktan oluşmaktadır. Katılımcıların yüzde 1,8'i diğer etnik gruplardan gelmektedir. ⓘ
2014 yılında yapılan bir ankete göre, Liverpool'un en popüler on soyadı (Soyadı kökeni ile), nüfusları ile birlikte şunlardır;
- 1. Jones (Galli) - 23,012
- 2. Smith (İngilizce) - 16,276
- 3. Williams (Galler) - 13,997
- 4. Davies (Galler) - 10,149
- 5. Hughes (Galler) - 9,787
- 6. Roberts (Galler) - 9,571
- 7. Taylor (İngilizce) - 8,219
- 8. Johnson (İngiliz/İskoç) - 6,715
- 9. Brown (İngiliz/İskoç) - 6,603
- 10. Murphy (İrlandalı) - 6,495 ⓘ
Liverpool, en azından 1730'lara dayanan, Britanya'nın en eski Siyah topluluğuna ev sahipliği yapmaktadır. Bazı Liverpoollular kentteki siyah soylarının izini on kuşak geriye kadar sürebilmektedir. Şehirdeki ilk Siyah yerleşimciler arasında denizciler, eğitim için gönderilen tüccarların çocukları ve 1722'den sonra ülkeye giren köleler özgür insanlar olarak kabul edildiğinden azat edilmiş köleler vardı. Liverpool, 20. yüzyıldan bu yana, daha yeni Afrika kökenli göçmenlerden ve onların sonraki nesillerinden oluşan büyük Afrika-Karayip, Gana ve Somali topluluklarıyla da dikkat çekmektedir. ⓘ
Şehir aynı zamanda Avrupa'daki en eski Çin topluluğuna da ev sahipliği yapmaktadır; şehrin Çin Mahallesi'nin ilk sakinleri 19. yüzyılda denizci olarak gelmiştir. Liverpool'un Çin Mahallesi'nde inşa edilen geleneksel Çin kapısı, Çin dışındaki en büyük kapıdır. Liverpool'da ayrıca köklü bir Filipinli topluluğu da bulunmaktadır. İngiltere'de bir numaraya ulaşan ilk kadın şarkıcı olan Liverpoollu Lita Roza Filipin kökenlidir. ⓘ
Şehir aynı zamanda büyük İrlandalı nüfusu ve tarihsel olarak büyük Galli nüfusu ile de bilinir. 1813 yılında Liverpool nüfusunun yüzde 10'unun Galli olması, kentin "Kuzey Galler'in başkenti" olarak anılmasına yol açmıştır. Büyük İrlanda Kıtlığı'nın 19. yüzyılın ortalarında başlamasının ardından, on yıl içinde iki milyona yakın İrlandalı Liverpool'a gelmiş ve birçoğu daha sonra Amerika Birleşik Devletleri'ne gitmiştir. 1851 yılına gelindiğinde Liverpool nüfusunun yüzde 20'sinden fazlası İrlandalıydı. 2001 Nüfus Sayımı'nda nüfusun yüzde 1.17'si Galler doğumlu, yüzde 0.75'i İrlanda Cumhuriyeti doğumlu, yüzde 0.54'ü ise Kuzey İrlanda doğumludur, ancak çok daha fazla Liverpoollu Galler ya da İrlanda kökenlidir. ⓘ
Diğer çağdaş etnik kökenler arasında her biri birkaç bin kişiyi bulan Hint, Latin Amerika, Malezya ve Yemen toplulukları bulunmaktadır. ⓘ
Din
Liverpool'dan geçen binlerce göçmen ve denizci, bugün hala belirgin olan bir dini çeşitliliğe yol açmıştır. Bu durum, iki Hıristiyan katedrali de dahil olmak üzere, eşit derecede çeşitlilik gösteren dini yapı koleksiyonuna da yansımıştır. ⓘ
Liverpool, İngiltere'nin diğer bölgelerine kıyasla çok daha fazla Katolik nüfusu ile İngiltere'nin 'en Katolik şehri' olarak bilinmektedir. Bunun başlıca nedeni İrlanda'dan şehre olan tarihi göç ve o zamandan beri onların soyundan gelenlerdir. ⓘ
Liverpool'un cemaat kilisesi, halk arasında "denizciler kilisesi" olarak bilinen Anglikan Our Lady ve St Nicholas'tır ve 1257'den beri rıhtımın yakınında bulunmaktadır. Düzenli olarak Katolik ayinlerine ev sahipliği yapmaktadır. Diğer önemli kiliseler arasında Aziz Nicholas Rum Ortodoks Kilisesi (Neo-Bizans mimari tarzında inşa edilmiştir) ve Gustav Adolf Kilisesi (İskandinav tarzını anımsatan İsveç Denizciler Kilisesi) bulunmaktadır. ⓘ
Liverpool'un bir liman kenti olarak zenginliği 20. yüzyılda iki devasa katedralin inşa edilmesini sağlamıştır. Sir Giles Gilbert Scott tarafından tasarlanan ve her yıl Liverpool Shakespeare Festivali'ne ev sahipliği yapan Anglikan Katedrali, dünyanın en uzun neflerinden, en büyük orglarından ve en ağır ve en yüksek çan seslerinden birine sahiptir. Liverpool Bilim Parkı'nın yanındaki Mount Pleasant'ta bulunan Roma Katolik Metropolitan Katedrali'nin başlangıçta daha da büyük olması planlanmıştı. Sir Edwin Lutyens'in orijinal tasarımından sadece mahzen kısmı tamamlanmıştır. Katedral sonunda Sir Frederick Gibberd tarafından daha basit bir tasarıma göre inşa edilmiştir. Bu, Lutyens'in orijinal tasarımından daha küçük ölçekli olsa da, yine de dünyanın en büyük vitray panelini içermektedir. İki katedral arasında uzanan yolun adı Hope Street'tir ve bu tesadüf inananları memnun etmektedir. Katedral, şekli nedeniyle halk arasında "Paddy's Wigwam" olarak anılmaktadır. ⓘ
Liverpool'da birkaç sinagog bulunmaktadır; bunlardan I. Derece listede yer alan Mağribi Uyanışı Princes Road Sinagogu mimari açıdan en dikkate değer olanıdır. Princes Road, İngiltere'nin Mağribi Uyanışı sinagoglarının en görkemlisi ve Liverpool'daki en iyi binalardan biri olarak kabul edilmektedir. Liverpool, biri şehrin Allerton bölgesinde, diğeri de önemli bir Yahudi topluluğunun yaşadığı şehrin Childwall bölgesinde olmak üzere iki Ortodoks Sinagogu ile gelişen bir Yahudi topluluğuna sahiptir. L17'nin Greenbank Park bölgesinde bulunan üçüncü bir Ortodoks Sinagogu yakın zamanda kapanmıştır ve 1930'lardan kalma bir yapıdır. Ayrıca bir Lubavitch Chabad Evi ve bir reform Sinagogu bulunmaktadır. Liverpool 18. yüzyılın ortalarından beri bir Yahudi cemaatine sahiptir. Liverpool'un Yahudi nüfusu yaklaşık 5.000'dir. Liverpool Talmudical College 1914'ten 1990'a kadar varlığını sürdürmüş ve bu tarihten sonra dersleri Childwall Sinagogu'na taşınmıştır. ⓘ
Liverpool'da ayrıca Edge Lane, Edge Hill'de bir Mandir ile bir Hindu topluluğu vardır. Liverpool'daki Hindu Kültür Örgütü'nün Shri Radha Krishna Tapınağı burada bulunmaktadır. Liverpool'da ayrıca Wavertree'de Guru Nanak Sih Gurdwara ve aynı bölgede bir Bahai Merkezi bulunmaktadır. ⓘ
Şehir, İngiltere'nin ve muhtemelen Birleşik Krallık'ın en eski camisine sahipti. 1887 yılında İslam'ı seçen bir avukat olan William Abdullah Quilliam, West Derby Road'daki teraslı bir evde Liverpool Müslüman Enstitüsü'nü kurdu. Bina 1908 yılına kadar ibadethane olarak kullanılmış, bu tarihte Şehir Konseyi'ne satılarak ofise dönüştürülmüştür. Bir zamanlar caminin bulunduğu binanın yeniden müzeye dönüştürülmesine ilişkin planlar kabul edilmiştir. Liverpool'da üç cami bulunmaktadır: şehrin Toxteth bölgesinde bulunan en büyük ve ana cami olan Al-Rahma camisi ve yakın zamanda şehrin Mossley Hill bölgesinde açılan bir cami. Üçüncü cami de yakın zamanda Toxteth'de açılmıştır ve Granby Caddesi üzerindedir. ⓘ
Demonimi ve kimlik
Liverpool şehrinin yerlileri Liverpudlians ve halk arasında bir tür yahni olan "scouse "a atfen "Scousers" olarak anılır. "Scouse" kelimesi aynı zamanda Liverpool aksanı ve lehçesi ile eş anlamlı hale gelmiştir. Birçok insan Liverpool şehir sınırları içinde doğmadan ya da yaşamadan kendini Liverpudlians ya da Scousers olarak "tanımlar". ⓘ
Ekonomi
Liverpool ekonomisi, İngiltere'nin Kuzey Batısındaki iki çekirdek ekonomiden birinin merkezinde yer alan, Birleşik Krallık'ın en büyük ekonomilerinden biridir. 2006 yılında kentin GSKD'si 7.626 milyon £ olup, kişi başına düşen GSKD rakamı 17.489 £ ile Kuzey Batı ortalamasının üzerindedir. Liverpool ekonomisi 1990'ların ortalarından bu yana güçlü bir büyüme göstermiştir. 1995 ve 2006 yılları arasında GSKD %71.8, 1998 ve 2006 yılları arasında ise istihdam %12 artmıştır. Kişi başına düşen GSYİH'nın 2014 yılında 32.121 $ ve toplam GSYİH'nın 65,8 milyar $ olduğu tahmin edilmektedir. ⓘ
Bugün Birleşik Krallık'ın geri kalanının çoğunda olduğu gibi, Liverpool'un ekonomisine de hem kamu hem de özel hizmet sektörü endüstrileri hakimdir. 2007 yılında şehirdeki tüm istihdamın %60'ından fazlası kamu yönetimi, eğitim, sağlık, bankacılık, finans ve sigorta sektörlerindeydi. Son yıllarda medya ve yaşam bilimleri gibi sektörlerde Liverpool Knowledge Quarter'ın kurulmasıyla Liverpool'un bilgi ekonomisinde de önemli bir büyüme olmuştur. Liverpool'un zengin mimari temeli, kentin Londra dışında Birleşik Krallık'ta en çok film çekilen ikinci şehir olmasına da yardımcı olmuştur; Chicago, Londra, Moskova, New York, Paris ve Roma'yı ikiye katlamıştır. ⓘ
Liverpool ekonomisinin bir diğer önemli bileşeni de turizm ve eğlence sektörleridir. Liverpool, Birleşik Krallık'ta en çok ziyaret edilen altıncı şehirdir ve uluslararası turistler tarafından dünyada en çok ziyaret edilen 100 şehirden biridir. 2008 yılında, kentin Avrupa Kültür Başkenti kutlamaları sırasında, geceleyen ziyaretçiler yerel ekonomiye 188 milyon sterlin kazandırırken, turizm bir bütün olarak Liverpool'a yılda yaklaşık 1,3 milyar sterlin kazandırmıştır. Kentin Pier Head'e yakın bir yerde bulunan yeni yolcu gemisi terminali de Liverpool'u dünyada yolcu gemilerinin kentin tam merkezine yanaşabildiği birkaç yerden biri haline getirmektedir. Liverpool'daki Echo Arena ve Liverpool One gibi diğer yeni gelişmeler Liverpool'u önemli bir eğlence merkezi haline getirmiş ve sonuncusu Liverpool'u Birleşik Krallık'taki ilk beş perakende destinasyonu arasına yükseltmeye yardımcı olmuştur.
Tarihsel olarak Liverpool ekonomisi kentin limanı ve üretim üssü üzerinde yoğunlaşmıştır, ancak günümüzde toplam istihdamın daha küçük bir oranı limandan elde edilmektedir. Yine de şehir, 2008 yılında 32,2 milyon tondan fazla yük elleçleyerek Birleşik Krallık'ın en önemli limanlarından biri olmaya devam etmektedir. Liverpool Limanı'nda milyonlarca sterlinlik yeni bir genişleme projesi olan Liverpool2'nin 2015'in sonundan itibaren faaliyete geçmesi planlanmaktadır ve Liverpool'un elleçleyebileceği kargo hacmini büyük ölçüde artıracağı öngörülmektedir. Liverpool aynı zamanda Japon NYK ve Danimarkalı Maersk Line gibi birçok denizcilik şirketinin İngiltere'deki merkezlerine ev sahipliği yaparken, denizcilik şirketi Atlantic Container Line da yakın zamanda Liverpool'daki faaliyetlerini genişletmek için önemli miktarda yatırım yapmış olup, yeni merkezinin inşaatı devam etmektedir. Liverpool Waters olarak bilinen bir proje kapsamında kentin kuzey rıhtım sisteminin yeniden geliştirilmesine yönelik gelecek planları, önümüzdeki 50 yıl içinde kente 5,5 milyar sterlin yatırım yapılmasını ve 17.000 yeni istihdam yaratılmasını sağlayabilir. ⓘ
Şehirde ayrıca Range Rover Evoque modelinin montajının yapıldığı Jaguar Land Rover Halewood fabrikasında da otomobil üretimi yapılmaktadır. 2016 yılında The Beatles'ın Liverpool ekonomisine yılda 82 milyon Sterlin katkıda bulunduğu ve 2.335 kişiye doğrudan istihdam sağladığı bildirilmiştir. ⓘ
Simgesel yapılar ve yeni geliştirme projeleri
Liverpool'un tarihi, şehirde 16. yüzyıl Tudor binalarından günümüzün çağdaş mimarisine kadar çok çeşitli mimari tarzların bulunduğu anlamına gelmektedir. Kentteki binaların çoğunluğu, kentin Britanya İmparatorluğu'nun en önde gelen güçlerinden biri haline geldiği dönem olan 18. yüzyılın sonlarından itibaren inşa edilmiştir. Liverpool'da 27'si I. Derece ve 85'i II. derece* olmak üzere 2.500'ün üzerinde listelenmiş bina bulunmaktadır. Kentte ayrıca Westminster dışında Birleşik Krallık'taki diğer tüm yerlerden daha fazla sayıda kamusal heykel ve Bath kentinden daha fazla Gürcü evi bulunmaktadır. Bu mimari zenginlik daha sonra Liverpool'un English Heritage tarafından İngiltere'nin en iyi Viktorya dönemi şehri olarak tanımlanmasına neden olmuştur. ⓘ
Liverpool'un mimarisinin ve tasarımının değeri, 2004 yılında kentteki çeşitli alanların UNESCO Dünya Mirası Alanı ilan edilmesiyle anlaşılmıştır. Liverpool Deniz Ticaret Kenti olarak bilinen bu alanlar, kentin uluslararası ticaret ve liman teknolojisinin gelişimindeki rolünün tanınması amacıyla eklenmiştir. Ancak bu statü, UNESCO'nun Bramley-Moore Dock stadyumu ve Liverpool Waters projeleri gibi son zamanlarda yapılan ve önerilen gelişmelerin bölgenin öneminin "ciddi şekilde bozulmasına" neden olduğuna karar vermesi üzerine Temmuz 2021'de iptal edildi. ⓘ
Kıyı ve rıhtımlar
Büyük bir İngiliz limanı olan Liverpool'daki rıhtımlar tarihsel olarak kentin gelişiminin merkezinde yer almıştır. Şehirde, 1715 yılında dünyanın ilk kapalı ıslak rıhtımının (Old Dock) inşası ve ilk hidrolik kaldırma vinçleri de dahil olmak üzere birçok önemli rıhtım ilki gerçekleşmiştir. Liverpool'daki en iyi bilinen rıhtım, 1846 yılında inşa edilen ve bugün İngiltere'nin herhangi bir yerinde I. Derece listelenmiş binaların en büyük tek koleksiyonunu oluşturan Royal Albert Dock, Liverpool'dur. Jesse Hartley'in rehberliğinde inşa edilen rıhtım, tamamlandığında dünyanın en gelişmiş rıhtımlarından biri olarak kabul edilmiş ve şehrin dünyanın en önemli limanlarından biri haline gelmesine yardımcı olduğu düşünülmüştür. Albert Rıhtımı restoranlar, barlar, mağazalar, iki otelin yanı sıra Merseyside Denizcilik Müzesi, Uluslararası Kölelik Müzesi, Tate Liverpool ve The Beatles Story'ye ev sahipliği yapmaktadır. Şehir merkezinin kuzeyinde yer alan Stanley Rıhtımı, 1901 yılında inşa edildiğinde alan bakımından dünyanın en büyük binası olan Stanley Rıhtımı Tütün Deposu'na ev sahipliği yapmaktadır ve bugün dünyanın en büyük tuğla işçiliği binası olarak ayakta durmaktadır. ⓘ
Liverpool'un en ünlü yerlerinden biri olan Pier Head, üzerinde yer alan Royal Liver Binası, Cunard Binası ve Liverpool Limanı Binası gibi üç binayla ünlüdür. Toplu olarak Üç Güzeller olarak anılan bu binalar, 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarında şehirdeki büyük zenginliğin bir kanıtı olarak durmaktadır. Çeşitli mimari tarzlarda inşa edilen bu binalar, Denizcilik Liverpool'unun sembolü olarak kabul edilmekte ve birçok kişi tarafından dünyanın en etkileyici sahillerinden birine katkıda bulundukları düşünülmektedir. ⓘ
Son yıllarda Liverpool'un sahil şeridindeki çeşitli alanlar önemli ölçüde yeniden geliştirilmiştir. Liverpool Müzesi, Kings Dock'ta Liverpool Arena ve BT Kongre Merkezi'nin inşası, Prince's Dock'ta Alexandra Tower ve 1 Princes Dock ve Coburg ve Brunswick Rıhtımları çevresinde Liverpool Marina son dönemdeki önemli gelişmeler arasındadır. Wheel of Liverpool 25 Mart 2010 tarihinde açılmıştır. ⓘ
Ancak, Liverpool'un bazı bölümlerini yeniden geliştirme planları tartışmalarla gölgelenmiştir. Aralık 2016'da North Point Global Ltd. adlı yeni kurulan bir şirkete "Yeni Çin Mahallesi" başlığı altında rıhtımın bir kısmını geliştirme hakkı verildi. Liverpool, Hong Kong ve Çin şehirlerinde parlak reklamlar ve videolarla yoğun bir şekilde tanıtılmasına rağmen, "Yeni Çin Mahallesi" gelişimi gerçekleşmedi. Ocak 2018'de Liverpool Echo ve Asia Times, sitede herhangi bir inşaat yapılmadığını, North Point Global'in ve taşeronu "Bilt "in iflas ettiğini ve daireler için para ödemiş olan küçük yatırımcıların (çoğunlukla orta sınıf çiftler) birikimlerinin çoğunu kaybettiğini ortaya çıkardı. Çoğunlukla bireysel Çinli ve Hong Konglu vatandaşları hedefleyen beş benzer geliştirme projesi de mali suiistimaller nedeniyle askıya alınmıştı. ⓘ
Ticaret bölgesi ve kültür mahallesi
Tarihsel olarak Liverpool'un dünyanın en önemli ticaret limanlarından biri olması dolayısıyla uzunca bir zaman döneminde şehirde deniz nakliyat şirketleri, sigorta şirketleri, bankalar ve büyük şirketlerin idare binaları bina edilmiştir. Bu şehre çok büyük zenginlik getirmiştir ve bu da yerel idarecilerin şehirlerini büyük gururla idare etmelerini sağlamak için büyük kamu idare binaları yaptırmalarına neden olmuştur. ⓘ
Şehrin ticari bölgesi Castle Sokağı, Dale Sokağı ve Old Hall Sokağı etrafında toplanmıştır. Bu bölgenin sokakları şehrin Orta Çağ'da kurulma sokaklarından çok değişmemiştir. Üç yüzyıl dönemi içinde ortaya çıkan bölge Liverpool şehrinin en önemli mimarî örnekleri gösteren alanlarından biridir. Bu nedenle bu bölge Liverpool'un UNESCO Dünya Mirasları alanı içine konulmuştur. ⓘ
Bu bölgede bulunan en eski bina Castle Sokağından bulunan ve 1754'te inşa edilmiş olan "I. Derece Listelenmiş" olan "Liverpool Şehir Sarayı" dır. Bu bina şehirde bulunan "George Dönemi mimarî"sinin en güzel örneği olarak kabul edilir ve Britanya'da bulunan yerel kamu binalarının arasında en çok müsrif bir şekilde süslenmiş bir binadır. Yine Castle Sokağında "I. Derece Listelenmiş" olan "Bank of England Binası" bulunmakta ve eskiden bu millî merkez bankasının üç taşra branşından biri olarak 1845-1848 yılları arasında yapılmıştır. Bu bölgede bulunan ve dikkat çeken binalar arasında "Tower Binası", eskiden "White Star Line" denizcilik şirketinin merkezi olan "Albion House" ve "Liverpool Yerel İdare Binaları" bulunmaktadır. Yine bu bölgede bulunan "Oriel Chambers" binası Modernist stilin uygulandığı ilk binalardan biri olduğu kabul edilmektedir. ⓘ
William Brown Sokağı etrafındaki bölge şehrin "kültürel mahallesi" olarak anılır. Bu bölgede "William Brown Kütüphanesi", "Walker Güzel Sanatlar Galerisi", "Picton Okuma Salonları" ve "Liverpool Dünya Müzesi" bulunmaktadır. Bu bölgedeki binalar neo-klasik mimarı kurallarına göre yapılmışlardır. Bunların yanında en önemli bina olarak "St. George's Hall Salonu" bulunmaktadır. Bu bina da "İ. Derece Listelenmiş" olup 1840-1855 döneminde yapılmıştır ve şehirdeki çeşitli halka açık etkinliklerin merkezi olarak yapılmıştır. Sonra yeni mahkeme salonları binası yapılıncaya kadar, mahkeme salonu olarak kullanılmıştır. İçinde çok büyük bir org bulunmaktadır. Binanın kapısında, antik Roma'ya atıfla, "SPQL - Senatus popülüsque Liverpudliensis (Liverpool halkı ve senatosu)" kakması bulunmaktadır. William Brown Sokağı'nda çeşitli, "Wellington Sutunu" ve "Stebel Fiskiyesi" dahil birkaç kamu anıtı ve heykeller bulunmaktadır. St Georges Hall arkasında bulunan "St John Parkı"nda birçok heykel ve anıt bulunmaktadır ve bu park bu anıtları kapsamak için 19. yüzyılda özellikle yapılmıştır. ⓘ
Diğer önemli simge yapılar
Liverpool'un mimarisinin çoğunluğu 18. yüzyılın ortalarından itibaren inşa edilmiş olsa da, bu tarihten önce inşa edilmiş birkaç bina da bulunmaktadır. Günümüze ulaşan en eski binalardan biri, şehrin güneyinde yer alan ve 1598 yılında tamamlanan bir Tudor malikanesi olan Speke Hall'dur. Bina, İngiltere'nin kuzeyinde kalan birkaç ahşap çerçeveli Tudor evinden biridir ve özellikle 19. yüzyılın ortalarında eklenen Viktorya dönemi iç mekanlarıyla dikkat çekmektedir. Speke Hall'un yanı sıra, kentin ayakta kalan diğer en eski binalarının çoğu, sırasıyla 1702 ve 1704 yıllarında tamamlanan Croxteth Hall ve Woolton Hall da dahil olmak üzere eski malikanelerdir. Şehir merkezindeki en eski bina, 1717 ve 1718 yılları arasında inşa edilen ve I. Derece listesinde yer alan Bluecoat Chambers'tır. İngiliz Kraliçe Anne tarzında inşa edilen bina, kısmen Christopher Wren'in çalışmalarından etkilenmiştir ve başlangıçta Bluecoat Okulu'nun eviydi (daha sonra şehrin güneyindeki Wavertree'de daha büyük bir alana taşınmıştır). 1908 yılından bu yana Liverpool'da sanat merkezi olarak faaliyet göstermektedir. ⓘ
Liverpool, her biri çevresindeki manzaraya etki eden iki Katedrale sahip olmasıyla dikkat çekmektedir. 1904-1978 yılları arasında inşa edilen Anglikan Katedrali, İngiltere'nin en büyük, dünyanın ise beşinci büyük katedralidir. Gotik tarzda tasarlanan ve inşa edilen katedral, 20. yüzyılda inşa edilen en büyük yapılardan biri olarak kabul edilmekte olup, eski İngiliz Şair Ödülü sahibi John Betjeman tarafından 'dünyanın en büyük yapılarından biri' olarak tanımlanmıştır. Roma Katolik Metropolitan Katedrali 1962 ve 1967 yılları arasında inşa edilmiştir ve geleneksel uzunlamasına tasarımı kıran ilk Katedrallerden biri olarak bilinmektedir. ⓘ
Son yıllarda, Liverpool şehir merkezinin birçok bölümü, yıllarca süren gerilemenin ardından önemli ölçüde yeniden geliştirme ve yenileme sürecinden geçmiştir. Bu gelişmelerin en büyüğü, yeni perakende, ticari, konut ve eğlence alanı sağlayan 42 dönümlük (17 hektar) arazinin yeniden geliştirilmesi için yaklaşık 1 milyar £ yatırım yapılan Liverpool One olmuştur. Şehir merkezinin kuzeyinde, aralarında RIBA ödüllü Unity Buildings ve 140 metre ile Liverpool'un en yüksek binası olan West Tower'ın da bulunduğu çok sayıda yeni gökdelen inşa edilmiştir. Central Village / Circus, Lime Street geçidi ve son derece iddialı Liverpool Waters dahil olmak üzere birçok yeniden geliştirme projesi de devam etmektedir. ⓘ
Liverpool'da, Speke Havaalanı'nın art deco tarzındaki eski terminal binası, Liverpool Üniversitesi'nin Victoria Binası (Kırmızı Tuğla Üniversitesi terimine ilham kaynağı olmuştur) ve geçmişte dünyanın en iyi otellerinden biri olarak kabul edilen Adelphi Oteli gibi birçok önemli bina bulunmaktadır. ⓘ
Parklar ve bahçeler
İngiliz Mirası Ulusal Tarihi Parklar Sicili, Merseyside'ın Viktorya Dönemi Parklarını toplu olarak "ülkedeki en önemli" parklar olarak tanımlamaktadır. Liverpool şehrinde ikisi I. Derece ve beşi II. derece* olmak üzere on adet park ve mezarlık bulunmaktadır; bu sayı Londra dışındaki diğer İngiliz şehirlerinden daha fazladır. ⓘ
Ulaşım
Liverpool'da ulaşım öncelikle şehrin karayolu ve demiryolu ağları üzerinde yoğunlaşmaktadır, her ikisi de geniş kapsamlı olup Birleşik Krallık genelinde bağlantılar sağlamaktadır. Liverpool, Merseytravel tarafından yönetilen ve otobüsler, trenler ve feribotları içeren kapsamlı bir yerel toplu taşıma ağına sahiptir. Ayrıca, şehrin uluslararası bir havaalanı ve büyük bir limanı vardır ve her ikisi de ülke dışındaki yerlere bağlantılar sağlar. ⓘ
Ulusal ve uluslararası seyahat
Yollar
İngiltere'de büyük bir şehirsel merkez olarak Liverpool ülkenin diğer bölgelerine hemen hemen doğrudan doğruya bağlıdır. Şehrin doğu yönünde M62 Otoyolu Liverpool ile Kingston-upon-Hull'a bağlıdır ve bu bağlantıya kısa ek otoyollarla Manchester, Leeds ve Bradford gibi, diğer büyük şehirsel merkezler bağlanmıştır. M62 Otoyolu ayrıca güney kuzey yönlü ülkenin doğusundaki M1 Otoyolu ve ülkenin batısındaki M6 Otoyolu'nu birbirine bağlamakta ve bu yollar dolayısıyla endirekt olarak Birmingham, Sheffield, Preston, Londra ve Nottingham şehirleriyle bağlantı kurmaktadır. Şehrin batı yönünde bulunan Mersey Nehri halici altından geçen Kingsway(Kral Yolu) Tüneli ve Queensway (Kraliçe Yolu) Tüneli Liverpool ile Wirral Yarımadası üzerinde bulunan Birkenhead ve Wallessay kentleri arasındaki bağlantıyı sağlarlar. A41 Karayolu Birkenhead'den başlayıp Cheshire ve Shropshire kontluklarındaki kent ve kasabalara ve ona bağlı A45 karayolu ile Kuzey Galler'e bağlantılar vermektedir. Liverpool güney yönünde Widnes ve Warrington'a A52 Karayolu ile ve bu karayolunu takiben güney Mersey Nehri üzerinden geçen Silver Jübliee Köprüsü ile Runcorn'a bağlanır. Bu nehir geçişi köprüsü yıllardır günün bazı saatlerinde trafik tıkanıklığı göstermektedir ve bunu elemine etmek için yıllar önce yapılmış olan yeni bir köprü yapma planı finansman için hala beklemektedir. ⓘ
Demiryolu
Liverpool'a iki ayrı demiryolu ağı hizmet vermektedir. Yerel demiryolu ağı Merseyrail tarafından yönetilir ve işletilir ve Merseyside ve ötesinde bağlantılar sağlar (aşağıdaki Yerel seyahat bölümüne bakınız), Network Rail tarafından yönetilen ulusal ağ ise Liverpool'a İngiltere'deki büyük kasaba ve şehirlere bağlantılar sağlar. Şehrin ana hat istasyonu Lime Street istasyonu olup, Londra (Pendolino trenleri ile 2 saat 8 dakikada), Birmingham, Newcastle upon Tyne, Manchester, Preston, Leeds, Scarborough, Sheffield, Nottingham ve Norwich dahil olmak üzere çok sayıda varış noktası ile şehre giden çeşitli hatların son noktasıdır. Şehrin güneyinde yer alan Liverpool South Parkway, şehrin havalimanına bağlantı sağlamaktadır. ⓘ
Liman
Liverpool Limanı, İrlanda Denizi üzerinden Belfast, Dublin ve Man Adası'na yolcu feribot seferleri sağlayan İngiltere'nin en büyük limanlarından biridir. Hizmetler, Isle of Man Steam Packet Company, P&O Ferries ve Stena Line gibi çeşitli şirketler tarafından sağlanmaktadır. 2007 yılında Liverpool'da, şehir merkezindeki Pier Head'in yanında yer alan yeni bir kruvaziyer terminali açılmıştır. Kasım 2016'da, Panamax sonrası gemilerin Liverpool'a yanaşmasına olanak tanıyan limanın bir uzantısı olan Liverpool2'nin resmi açılışı yapılmıştır. ⓘ
Leeds ve Liverpool Kanalı, 2009 yılından bu yana Pier Head'deki Liverpool Canal Link üzerinden Liverpool şehir merkezine ulaşmaktadır. ⓘ
Şehir merkezindeki Liverpool Kruvaziyer Terminali, uzun mesafeli yolcu yolculukları, Fred. Olsen Cruise Lines MS Black Watch ve Cruise & Maritime Voyages MS Magellan İzlanda, Fransa, İspanya ve Norveç'e gitmek için terminali kullanmaktadır. ⓘ
.jpg)
Liverpool Limanı için şehir merkezine yakın; eski yolcu ve göçmen rıhtım merkezi olan "Pier Head"'de 2007'de yeni bir "kruvazör terminali" açılmıştır. Bazı gemi firmaları özellikle Atlas Okyanusu ve Baltık Denizi kruvazör hizmetlerini bu terminalden vermektedirler. ⓘ
Havaalanı
Liverpool şehrinin güneyinde konumlanmış olan "Liverpool John Lennon Havameydanı"'ndan Liverpool ile Birleşik Krallık'ta ve Avrupa'da bulunan hava meydanları arasında direk uçak hava seferleri sağlanmaktadır. 2008'de bu hava meydanından 5.3 milyon uçak yolcusu uçak seferleri ile uçmuşlardır. Elde bulunan son bilgilere göre, Liverpool John Lennon Hava Meydanı 69 değişik hava meydanı ile karşılıklı hizmet sağlamaktadır. Bunlar arasında önemli olanlar Berlin, Roma, Milano, Paris, Paselona ve Zürih'tir. Bu havaalanından genellikle Birleşik Krallık'ta iskontolu ucuz hava uçuş seferi sağlayan uçak şirketleri uçmaktadırlar. Bunların başında Ryanair ve Easyjet şirketleri gelmektedir. Yaz aylarında yaz tatilleri için özel olarak çok sayıda popüler yaz tatili havameydanlarına ek "charter" uçuşları da yapılmaktadır. ⓘ
Şehrin güneyinde yer alan Liverpool John Lennon Havalimanı, Liverpool'a Birleşik Krallık ve Avrupa genelinde doğrudan hava bağlantıları sağlamaktadır. Havalimanı 2008 yılında 5,3 milyondan fazla yolcuya hizmet vermiştir ve bugün aralarında Berlin, Roma, Milano, Paris, Barselona ve Zürih'in de bulunduğu 68 noktaya hizmet vermektedir. Havalimanına öncelikle Ryanair ve Easyjet başta olmak üzere düşük maliyetli havayolları hizmet vermektedir, ancak yaz aylarında ek charter hizmetleri de sunmaktadır. ⓘ
Yerel seyahat
Trenler
Liverpool'un yerel demiryolu ağı ülkedeki en işlek ve en kapsamlı demiryolu ağlarından biridir. Ağ üç hattan oluşmaktadır: Southport, Ormskirk, Kirkby ve Hunts Cross'a giden Kuzey Hattı; Mersey Demiryolu Tüneli'nden geçen ve New Brighton, West Kirby, Chester ve Ellesmere Port'a giden şubeleri olan Wirral Hattı; ve Lime Street'ten başlayan ve St Helens, Wigan, Preston, Warrington ve Manchester'a bağlantı sağlayan Şehir Hattı. ⓘ
Şebeke ağırlıklı olarak elektriklidir. Şehir Hattının elektrifikasyonu 2015 yılında tamamlanmıştır. Merseyrail tarafından işletilen iki hat, Londra dışındaki en yoğun İngiliz şehir içi banliyö ağıdır. 75 mil (120 kilometre) uzunluğundaki hat boyunca hafta içi ortalama 110.000 yolcu taşınmaktadır. Hizmetler Merseyrail franchise tarafından işletilmekte ve Merseytravel tarafından yönetilmektedir. Şehir Hattı üzerindeki yerel hizmetler Merseyrail yerine Northern tarafından işletilmektedir, ancak hattın kendisi Merseyrail ağının bir parçası olmaya devam etmektedir. Şehir merkezinde, dört şehir merkezi istasyonu ve 6+1⁄2 milden (10,5 kilometre) fazla tünel ile ağın çoğunluğu yer altındadır. ⓘ
Otobüsler
Liverpool içinde ve civarında yerel otobüs hizmetleri genellikle "Merseytravel" olarak bilinen £MPT: Merseyside Yolcu Taşıma İdaresi" tarafından organize edilmektedir. Başta "Stagecoach Şirketi" ve "Arriva Şirketi"'nin "kuzeybatı İngiltere" şube firmaları olmak üzere, birkaç tane değişik özel şirket fiilen yerel otobüs hizmeti sağlamaktadırlar. ⓘ
Şehirde iki tane ana yerel otobüs terminal durağı bulunmaktadır: "Liverpool Lime Street Tren Garı" yakında bulunan "Queen Square Otobüs Terminali" şehrin kuzey ve doğusundaki mevkilere yönelik otobüs seferleri için başlangıç terminalidir. "Albert Dokları" civarında bulunan (eskiden "Paradise Street Otobüs Aktarma İstasyonu" adı verilen) "Liverpool One Otobüs Terminali" şehrin güney ve doğusuna yönelik otobüs seferleri için başlangıç terminalidir. Mersey Nehri'nin karşısında bulunan Wirral yarımadasına yönelik otobüs seferleri ise "Castle Street" ve "Sir Thomas Street" sokakları kenarlarında bulunan üstü kapalı otobüs duraklarını başlangıç terminali olarak kullanmaktadırlar. Cumartesi gecesi tüm geceleyin Liverpool şehrinin ortasından ve çeşitli Merseyside mevkilerine şehrin ortasındaki duraklara uğrayarak geçen gece otobüsü seferleri bulunmaktadır. ⓘ
Mersey Feribotu
Liverpool'un batısındaki geniş Merdey Nehri halıcı üzerinde tarihsel olarak şehir ulaşımı için yolcu feri gemileri işletilmekte idi. Günümüzde bu servislerden ancak bir tanesi kalmıştır. "Mersey Ferry" adı verilen bu nehir halici üzerindeki tek yolcu ferisi "Merseytravel" kurumu tarafından organize edilip fiilen işletilmektedir. ⓘ
Bu yolcu feris Liverpool'da "Pier Head" iskelesi ile Wirral'da Birkenhead'de bulunan "Woodside" iskelesi ve Wallasey'de bulunan "Seacombe" iskelesi arasında düzenli olarak en kalabalık saatlerde 20 dakika ve hafta sonları ve iş günlerinin diğer zamanlarında 1 saat ara ile işletilmektedir. Bu feri servisi Liverpool şehri ile Wirral yarımadası arasında günlük olarak iş yerlerine gidip gelen çok sayıda yolcuya hizmet sağlamaktadır. Günümüzde bu düzenli feri seferleri şehri ziyarete gelen turistler için popüler bir turist çeken bir hizmet de olmuştur. ⓘ
Bundan dolayı feri işletme kurumu günlük feri servislerine ek olarak şehrin Mersey halicinin tarihsel kıyılarını özel olarak görmek isteyen turistler için günlük olarak turistik"River Explorer Cruises (Nehir Keşif Kruvazor Seyahati)" adli bir hizmet de vermeye başlamıştır. ⓘ
Bisiklet
Mayıs 2014'te şehirde CityBike kiralama programı başlatılmıştır. Program, şehir genelinde 140'tan fazla yerleştirme istasyonuna yerleştirilmiş 1.000'den fazla bisiklete erişim sağlamaktadır. Ulusal Bisiklet Rotası 56, Ulusal Bisiklet Rotası 62 ve Ulusal Bisiklet Rotası 810 Liverpool'dan geçmektedir. ⓘ
Kültür
Diğer büyük şehirlerde olduğu gibi Liverpool da müzik, sahne sanatları, müzeler ve sanat galerileri, edebiyat ve gece hayatı ile Birleşik Krallık'ın önemli bir kültür merkezidir. Kentin kültürel mirası 2008 yılında Avrupa Kültür Başkenti unvanıyla kutlanmış ve bu süre zarfında kentte Go Superlambananas! ve La Princesse gibi çok çeşitli kültürel kutlamalar gerçekleştirilmiştir. Liverpool ayrıca Avrupa'nın en büyük müzik ve şiir etkinliği olan Galler Ulusal Eisteddfod'u İngiltere'de olmasına rağmen 1884, 1900 ve 1929 yıllarında üç kez düzenlemiştir. ⓘ
Müzik
Liverpool uluslararası alanda müzikle tanınmaktadır ve Guinness Dünya Rekorları tarafından Pop'un Dünya Başkenti olarak kabul edilmektedir. Şehirdeki müzisyenler, dünyadaki diğer tüm şehirlerden daha fazla olmak üzere 56 adet 1 numara single üretmiştir. Küresel müzik tarihinin en başarılı erkek ve kız gruplarının her ikisi de Liverpoollu üyelerden oluşmaktadır. Liverpool en çok Beatles'ın doğduğu yer olarak ünlüdür ve 1960'larda, sonunda İngiliz İstilası'na yol açacak olan Beat Müzik hareketinin ön saflarında yer almıştır. Billy J. Kramer, Cilla Black, Gerry and the Pacemakers ve The Searchers gibi dönemin pek çok önemli müzisyeni bu şehirden çıkmıştır. Liverpoollu müzisyenlerin etkisi, Liverpoollu şairler gibi dönemin diğer kültürel başarılarıyla birleşince, Amerikalı şair Allen Ginsberg'in şehrin "insan evreninin bilinç merkezi" olduğunu ilan etmesine yol açtı. Liverpoollu diğer müzisyenler arasında Billy Fury, A Flock of Seagulls, Echo & the Bunnymen, Frankie Goes to Hollywood, Frankie Vaughan, Anathema, Ladytron, The Zutons, Cast, Atomic Kitten ve Rebecca Ferguson sayılabilir. The La'nın 1990 tarihli hit single'ı "There She Goes" Rolling Stone tarafından "Britpop'un kuruluşunun kurucu parçası" olarak tanımlandı. ⓘ
Şehir aynı zamanda Birleşik Krallık'ın ayakta kalan en eski profesyonel senfoni orkestrası olan ve merkezi Filarmoni Salonu'nda bulunan Royal Liverpool Filarmoni Orkestrası'na da ev sahipliği yapmaktadır. Orkestranın şefi Vasily Petrenko'dur. Sir Edward Elgar, Pomp and Circumstance March No. 1 adlı eserini Liverpool Orkestra Topluluğu'na ithaf etmiş ve eser ilk kez 1901 yılında şehirde seslendirilmiştir. Liverpool'un ilginç kişilikleri arasında Avusturyalı göçmen Fritz Spiegl dikkat çekicidir. Kendisi sadece Scouse kelimesinin etimolojisi konusunda dünya çapında bir uzman olmakla kalmamış, aynı zamanda Z-cars ve Radio 4 UK Theme'in müziklerini de bestelemiştir. ⓘ
Mathew Sokak Festivali, Liverpool'un takvimindeki en önemli müzik etkinliklerinden biri olan yıllık bir sokak festivalidir. Avrupa'nın en büyük ücretsiz müzik etkinliğidir ve her Ağustos ayında gerçekleştirilir. Şehirdeki diğer köklü festivaller arasında sırasıyla İngiltere'nin en büyük ücretsiz Afrika ve Brezilya müzik festivalleri olan Africa Oyé ve Brazilica yer almaktadır. Dans müziği festivali Creamfields, Nation gece kulübünde haftalık bir etkinlik olarak hayata başlayan Liverpool merkezli Cream clubbing markası tarafından kurulmuştur. Şehir genelinde çok sayıda müzik mekânı bulunmaktadır, ancak Echo Arena açık ara en büyüğüdür. 2008 yılında açılan 11.000 kişilik arena aynı yıl MTV Avrupa Müzik Ödülleri'ne ev sahipliği yapmış ve o tarihten bu yana Andrea Bocelli, Beyoncé, Elton John, Kanye West, Kasabian, The Killers, Lady Gaga, Oasis, Pink, Rihanna, UB40 gibi dünyaca ünlü sanatçıları ağırlamıştır. ⓘ
Liverpool şehri modern pop-müzik için bir hazine olmuştur; bu şehirde gelişmiş olan "pop-müzik" müzisyenleri İngiltere'de pop-müzik single müzik satış chartlarında birinci sırayı 56 defa almışlardır ve diğer hiçbir İngiliz şehri bu rekora erişememiştir. Bu nedenle Liverpool UNESCO'ya "Dünya Müzik Şehri" unvanını almak için müracaat etmiştir. ⓘ
Dünya'nın birçok şehrinde (bu arada İstanbul'da) yapılan "Creamfields" kulüp dans festivali Liverpool'un "Cream" adli kulübüne atıfla isimlendirilmiştir ve ilk festivaller Liverpool'da yapılmıştır. ⓘ
Liverpool'da müzik konserleri verilecek çok sayıda irili ufaklı salon bulunmaktadır. Bunlardan en büyüğü 11.000 oturan seyirci kapasiteli "Echo Arena" kapalı konser salonudur. 2008'de "MTV Avrupa Müziği Ödülleri Konseri" ile açılmasından beri bu müzik salonunda dünyaca tanınmış müzisyenler konserler vermişlerdir. ⓘ
Görsel sanatlar
.jpg)
Liverpool şehri, Londra dışında, Birleşik Krallık şehir ve kentlerinin arasında en çok sayıda millî müzelerin ve güzel sanatlar galerilerinin bulunduğu şehirdir. ⓘ
- Millî Müzeler Liverpool "Birleşik Krallık Kültür, Medya ve Spor Bakanlığı" tarafından sponsor edilen 21 millî müze ve galerinden tümüyle Londra dışında bulunan koleksiyonun müzelendiği tek kurumdur. Bu kurum bir Liverpool'da bulunan bir grup galeri ve sergi merkezini kontrol etmektedir.
- Museum of Liverpool (Liverpool için Müze): Liverpool Pier-Head, Mersey rıhtımı, kenarında, "Üç Zarafetler" binalarına ek olarak yeni yapılan, gayet modern şekli ile ve modern çimento renkli duvarlar ile çok dikkati çeken yeni müze binasında konumlanmıştır. 20 Temmuz 2011'de açılmıştır. Bu müze Liverpool şehrinin dünyada bir eşi bulunmayan coğrafi, tarihsel ve kültürel özellikleri bulunan bu yerleşkenin global önemini yansıtmak hedefiyle şehrin halkının, şehrin limanının, şehrin yaratıcı gücünün ve sportif katkılarının tarihsel gelişmelerini sergilemek üzere hazırlanmıştır.
- Walker Güzel Sanatlar Galerisi: Liverpool Millî Müzeler'e bağlı Güzel Sanatlar Galerisi'dir. Geniş bir resim ve heykel koleksiyonu bulunup özellikle 19. yüzyıl İngiliz "Ön-Raffaeloculuk akımı" eserleri ile çok iyi bilinmektedir.
- Dünya Müzesi Liverpool :
- Merseyside Denizcilik Müzesi:
- Uluslararası Kölelik Müzesi:
- Millî Konservasyon Merkezi:
- Sudley House: Eski bir malikane konağında 20. yüzyıl öncesi, genellikle İngiliz, resim sanatı eserlerinin sergilendiği önemli bir galeri.
- Tate Liverpool Galerisi: Millî Tate Müzesi'nin modern güzel sanatlar koleksiyonun Kuzey İngiltere'de müzelendiği galeridir. Liverpool'da eski Albert Doklarının yenileştirilmiş büyük bir antrepo binasında konumlanmıştır. Londra'da bulunan Tate Modern galerisi dışında Birleşik Krallık'ta modern güzel sanatlara en büyük sergileme alanı sağlayan galeridir. ⓘ
- FACT Merkezi: Ülkede tur yapan birçok çoklu-medya sergisine ve sanat sinema filmleri gösterisine merkez olmaktadır.
- Victoria Galerisi ve Müzesi V.G.M.: Liverpool Üniversitesi'ne bağlıdır ve üniversitenin en eski "kırmızı tuğladan" Victoria Binasında konumlanmıştır. 16.-21. yüzyıl dönemlerini kapsayan resim, heykel, mobilya, seramik, cam ve gümüşten eşya şeklinde sanat eserlerini kapasan bir güzel sanatlar galerisi vardır. Bunun yanında müzenin ikinci katında bulunan "Tate Hall" büyük salonunda üniversiteye ait müze eşyaları ve sergiler bulunmaktadır. Örneğin 2012'de bu büyük salonda 1907-1941'de üniversitede arkeoloji profesörü olan John Garstang'ın 1908 ve 1911 Boğazköy kazılarını sergileyen "Hititler" sergisi açılmıştır.
- Liverpool Biennial: Liverpool Şehrinde iki yılda bir Eylül-ortasından Kasım-sonuna kadar devam eden birçok güzel sanatlar etkinliklerini kapsayan Liverpool Biennial adlı bir güzel sanatlar festivali de yapılmaktadır. Bu festivaldeki etkinlikler "Uluslararası", "Bağımsızlar" ve "Günümüz Sanatı" kısımlarına bölünmüştür ve bunlar yanında aynı dönemde "fringe" adı verilen resmî olmayan etkinlikler de yapılmaktadır. ⓘ
Liverpool Bienali sanat festivali Eylül ortasından Kasım sonuna kadar devam eder ve üç ana bölümden oluşur; Uluslararası, Bağımsızlar ve Yeni Çağdaşlar, ancak yan etkinlikler aynı zamana denk getirilir. Yoko Ono'nun "My mother is beautiful" (Benim annem güzeldir) adlı eseri, 2004 yılındaki festival sırasında ana alışveriş caddesinde çıplak bir kadının kasık bölgesinin fotoğraflarının sergilenmesi üzerine geniş çaplı protestolara neden olmuştur. ⓘ
Edebiyat
Felicia Hemans (kızlık soyadı Browne) 1793 yılında Dale Street, Liverpool'da doğdu, ancak daha sonra Galler'deki Flintshire'a taşındı. Felicia, Liverpool'da, bu şehirdeki Venedik konsolosunun torunu olarak doğdu. Babasının işi kısa süre sonra aileyi gençliğini geçirdiği Kuzey Galler'deki Denbighshire'a getirdi. Evlerini Abergele ve St Asaph (Flintshire) yakınlarında kurdular ve kendisini evlat edinme yoluyla Galli olarak görmeye başladığı açıktır, daha sonra Galler'den "Çocukluğumun, evimin ve ölülerimin ülkesi" olarak bahsetmiştir. Galler Prensi'ne ithaf ettiği ilk şiirleri 1808 yılında, henüz on dört yaşındayken Liverpool'da yayınlanmış ve kendisiyle kısa bir süre mektuplaşan Percy Bysshe Shelley'nin ilgisini çekmiştir. ⓘ
Daniel Defoe, Washington Irving, Thomas De Quincey, Herman Melville, Nathaniel Hawthorne, Charles Dickens, Gerard Manley Hopkins ve Hugh Walpole gibi birçok önemli yazar Liverpool'u ziyaret etmiştir. Daniel Defoe, şehri ziyaret ettikten sonra, "İngiltere ve Galler Turu" adlı eserinde şehri "Britanya'nın harikalarından biri" olarak tanımlamıştır. ⓘ
Herman Melville'in romanı Redburn, 19 yaşındaki Wellingborough Redburn'ün 1839 yılında New York ve Liverpool arasında yaptığı ilk deniz yolculuğunu konu alır. Büyük ölçüde otobiyografik olan kitabın orta bölümleri Liverpool'da geçer ve genç tüccarın gezintilerini ve düşüncelerini anlatır. Hawthorne 1853-1856 yılları arasında Birleşik Devletler konsolosu olarak Liverpool'da görev yapmıştır. Charles Dickens halka açık okumalar yapmak üzere birçok kez şehri ziyaret etmiştir. Hopkins, 1879-81 yılları arasında Liverpool, Langdale Caddesi'ndeki St Francis Xavier Kilisesi'nde rahip olarak görev yapmıştır. Liverpool'u hiç ziyaret ettiği bilinmese de, Jung'un bu kente dair canlı bir rüya gördüğü ve bunu eserlerinden birinde analiz ettiği bilinmektedir. ⓘ
Liverpool ile bağlantılı tüm şairler arasında belki de en büyüğü, İskenderiye'de doğmuş olmasına rağmen yirminci yüzyıl Yunan kültür ikonu olan Constantine P. Cavafy'dir. Varlıklı bir aileden gelen babasının Mısır, Londra ve Liverpool'da ticari çıkarları vardı. Babasının ölümünden sonra Cavafy'nin annesi onu 1872'de dokuz yaşındayken Liverpool'a getirdi ve çocukluğunun bir bölümünü burada eğitim görerek geçirdi. Önce Balmoral Road'da yaşadı, daha sonra aile şirketi iflas edince Huskisson Street'te daha yoksul koşullarda yaşadı. Babası 1870 yılında öldükten sonra Cavafy ve ailesi bir süreliğine Liverpool'a yerleşti. Ailesi 1876'da, 1873 Uzun Buhranı nedeniyle mali sorunlarla karşılaştı ve 1877'de İskenderiye'ye geri taşınmak zorunda kaldılar. ⓘ
Metodist vaiz Silas K. Hocking tarafından kaleme alınan ve 1870'lerde Liverpool'daki sokak çocuklarının trajik öyküsünü anlatan Her Benny adlı roman çok satanlar listesine girdi ve yazarın yaşamı boyunca bir milyon kopya satan ilk kitap oldu. Macera romanlarının üretken yazarı Harold Edward Bindloss (1866-1945) Liverpool'da doğmuştur. ⓘ
Yazar, liman işçisi ve siyasi aktivist George Garrett, 1896 yılında Wirral Yarımadası'ndaki Secombe'de doğdu ve Liverpool'un Güney ucunda, Park Road civarında, koyu Liverpool-İrlandalı Katolik bir anne ile sadık bir 'Orange' liman işçisi babanın oğlu olarak büyüdü. 1920'lerde ve 1930'larda, Denizcilerin Uyanıklık Komiteleri'ndeki örgütlenmesi, işsiz gösterileri ve Liverpool'dan açlık yürüyüşleri daha geniş bir kültürel gücün parçası haline geldi. Mezhepçi Liverpool'da uzlaşma toplantılarında konuşmalar yaptı ve 1930'larda faşizmin yükselişine, özellikle de İspanya İç Savaşı'ndaki yankılarına karşı Halk Cephesi'nin bir parçası olarak Birlik Tiyatrosu'nun kurulmasına yardımcı oldu. Garrett 1966 yılında öldü. ⓘ
Romancı ve oyun yazarı James Hanley (1897-1985) 1897'de (genellikle ima ettiği gibi Dublin ya da 1901'de değil) Kirkdale, Liverpool'da işçi sınıfı bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Hanley rıhtımlara yakın bir yerde büyümüştür ve ilk dönem yazılarının çoğu denizciler hakkındadır. The Furys (1935), Liverpool'daki işçi sınıfı yaşamı hakkında otobiyografik beş romandan oluşan bir dizinin ilkidir. James Hanley'in kardeşi romancı Gerald Hanley (1916-92) de Liverpool'da doğmuştur (iddia ettiği gibi County Cork, İrlanda'da değil). Çok sayıda roman yayımlayan Hanley, BBC için radyo oyunları ve başta The Blue Max (1966) olmak üzere bazı film senaryoları da yazmıştır. Ayrıca Gandhi'nin hayatını anlatan bir filmin (1964) senaryo yazarlarından biriydi. Romancı Beryl Bainbridge (1932-2010) Liverpool'da doğdu ve yakınlardaki Formby'de büyüdü. Genellikle İngiliz işçi sınıfı arasında geçen psikolojik kurgu eserleriyle tanındı. Bainbridge 1977 ve 1996 yıllarında Whitbread Ödülleri'nde en iyi roman ödülünü kazandı ve Booker Ödülü'ne beş kez aday gösterildi. The Times gazetesi Bainbridge'i "1945'ten bu yana en büyük 50 İngiliz yazar" listesinde gösterdi. ⓘ
J. J. G. Farrell 1935'te Liverpool'da doğdu ancak 1939'da savaş patlak verince buradan ayrıldı. İrlanda kökenli bir romancı olan Farrell, özellikle İngiliz sömürge yönetiminin siyasi ve insani sonuçlarını ele alan İmparatorluk Üçlemesi (Troubles, The Siege of Krishnapur ve The Singapore Grip) gibi tarihi kurgu eserleriyle ün kazanmıştır. Ancak kariyeri 1979 yılında 44 yaşındayken İrlanda'da boğularak hayatını kaybetmesiyle sona erdi. ⓘ
Helen Forrester, June Bhatia'nın (kızlık soyadı Huband) (1919-2011) takma adıydı ve Büyük Buhran döneminde Liverpool'da geçen çocukluğunu anlattığı Twopence to Cross the Mersey (1974) gibi kitaplarının yanı sıra çeşitli kurgu eserleriyle de tanınıyordu. 1960'ların sonlarında şehir, Roger McGough ve merhum Adrian Henri'nin de aralarında bulunduğu Liverpoollu şairlerle tanınmıştır. Henri, McGough ve Brian Patten tarafından yazılan The Mersey Sound adlı şiir antolojisi 1967 yılında ilk kez yayınlandığından bu yana çok satmıştır. ⓘ
Liverpool, genellikle Merseyside'da geçen birçok ünlü korku romanı yazarı yetiştirmiştir - Ramsey Campbell, Clive Barker ve Peter Atkins bunlar arasındadır. Liverpoollu korku romanlarının bir derlemesi olan Spook City, Liverpoollu bir gurbetçi olan Angus Mackenzie tarafından düzenlenmiş ve yine Liverpoollu olan Doug Bradley tarafından tanıtılmıştır. Bradley, Hellraiser film serisinde Barker'ın yarattığı Pinhead karakterini canlandırmasıyla ünlüdür. ⓘ
Dramatik sanatlar
Liverpool şehrin tarihsel olarak önemli bir dramatik sanat merkezi olma durumunu korumaktadır. ⓘ
Şehirde günümüzde "Liverpool Empire Tiyatrosu", "Everyman Tiyatrosu", "Liverpool Playhouse Tiyatrosu", "Liverpool Royal Court Tiyatrosu" ve "Unity Tiyatrosu" salonları bulunmaktadır. Bunların yanında diğer eğlence türleri için de kullanılan "St Georges Hall" Salonu, "Olympia Hall" Salonu bulunmakta ve birçok eski tiyatro salonu (örneğin Neptune Tiyatro Salonu vb) kapalıdır veya yıkılmıştır. "Everyman Tiyatrosu"'nun eski bir sinemadan çevrilmiş olan binasının tümü 2011'de yıkılıp, yeni yapılan plana göre, daha uygun tiyatro binası olarak yeniden yapılmıştır. Bu yeni tiyatro binası yeniden hizmete Mart 2014 başından itibaren girmiştir. ⓘ
1866'da yapılan "Liverpool Playhouse Tiyatrosu" 1911-1999 döneminde İngiltere'nin başta gelen taşra repertuvar tiyatrosu olmuştur. Fakat 1999'da iflas etmiş ve Liverpool'da bulunan diğer repertuvar kumpanyası olan "Everyman Tiyatrosu" ile birleşik kumpanya olarak idare edilmeye başlanmıştır. "Everyman Tiyatrosu" eski bir kilise ve sinema binasından değiştirilerek, 1964'te Liverpool'un sanat çevrelerinin, Liverpool Filarmonik Orkestrası'nin konser salonunun, şimdi üç Liverpool üniversitesinin bulunduğu iki katedrali birbirine bağlayan "Hope Sokağı" üzerinde kurulmuştur. Günümüzde tek bir tiyatro kumpanyası olarak Playhouse Tiyatrosu ve Everyman Tiyatrosu hem kendi sahne salonlarında hem de çevredeki önemli şehirleri tur ederek Liverpool şehrine ve civarına dramatik sanatları getiren başlıca kurum olmuştur. ⓘ
"Merseyside Unity Tiyatrosu" klasik tiyatro oyunlar yanında deneysel ve radikal sol-düşünceli yeni tiyatro oyunlarını Liverpool'a getirmek ve özellikle işçi sınıfını tiyatroya çekmek amaçlı bir tiyatro kumpanyasıdır. ⓘ
Şehirdeki dramatik sanatlara katkılar şehirde yılda bir yapılan çeşitli dramatik sanat festivali tarafından da ortaya çıkmaktadır. Her yaz "Liverpool Shakespeare Festivali"'nde Anglikan "Liverpool Katedrali" ve yanında bulunan tarihî "St James' Gardens" Parkı o yıl için belirtilen bir Shakespeare oyununa sahne olmaktadır. "Everyman Festivali" Birleşik Krallık'ta tek olarak yeni tiyatro eserlerinin gösterimini sağlayan yılda bir yapılan dramatik festivaldir. "Fiziksel Fest" adlı "fiziksel tiyatro" festivali her yıl "Tmesis Tiyatro Kumpanyası" tarafından organize edilmektedir. Liverpool'da dramatik sanat ve müzik yüksek eğitimi sağlayan LİPA ve Liverpool John Moores Üniversitesi Dram Bölümü her yıl bir dram festivali organize etmektedirler. Ayrıca şehirde bulunan Tiyatrolar da yıl içinde festival adını verdikleri özel oyun temsilleri vermektedirler. ⓘ
Liverpool'lu önemli aktör ve aktrisler arasında Arthur Askey, Tom Baker, Kim Cattrall, Jodie Comer, Stephen Graham, Rex Harrison, Jason Isaacs, Tina Malone, McGann kardeşler (Joe, Mark, Paul ve Stephen), David Morrissey, Elizabeth Morton, Peter Serafinowicz, Elisabeth Sladen, Alison Steadman ve Rita Tushingham sayılabilir. Kanadalı aktör Mike Myers (anne ve babası Liverpoolludur) ve Amerikalı aktris Halle Berry (annesi Liverpoolludur) gibi dünyanın başka yerlerinden gelen aktör ve aktrislerin de şehirle güçlü bağları vardır. ⓘ
Gece Hayatı
Liverpool, şehrin gece barları, pubları, gece kulüpleri, canlı müzik mekanları ve komedi kulüplerinin çoğunun farklı bölgelerde yer almasıyla gelişen ve çeşitlilik gösteren bir gece hayatına sahiptir. 2011 yılında yapılan bir TripAdvisor anketinde Liverpool, Manchester, Leeds ve hatta Londra'nın da önünde, Birleşik Krallık'taki en iyi gece hayatına sahip şehir olarak seçilmiştir. Konser Meydanı, Aziz Peter Meydanı ve bitişiğindeki Seel, Duke ve Hardman Caddeleri Alma de Cuba, Blue Angel, Korova, The Krazyhouse (Şimdi Electrik Warehouse), The Magnet, Nation (Cream markasının ve İngiltere'nin en büyük ve en uzun soluklu haftalık öğrenci etkinliği olan Medication'ın evi), Popworld gibi Liverpool'un en büyük ve en ünlü gece kulüplerinin yanı sıra çok sayıda diğer küçük işletmelere ve zincir barlara ev sahipliği yapmaktadır. Şehir merkezindeki bir diğer popüler gece hayatı mekânı ise Mathew Caddesi ve Gay Mahallesi'dir. Şehrin ticaret bölgesine yakın olan bu bölge, Garlands ve G-Bar gibi çok sayıda gay barın yanı sıra The Cavern Club ile ünlüdür. Aigburth'daki Albert Dock ve Lark Lane'de de çok sayıda bar ve gece mekanı bulunmaktadır. ⓘ
Eğitim
Liverpool'da devlet tarafından desteklenen ilk ve orta öğretim okulu çeşitli şekillerde bulunmaktadır. Bu devlet okullarının çoğu "dinsel olmayan" şekilde idare ve kontrol edilmektedir. Fakat bazı okullar "dinsel idareler" tarafında kısmen idare ve kontrol edilmektedir. Örneğin 31 tane ikinci derecede okuldan 4'ü "Anglikan", 11'i "Katolik" ve 1'i "Yahudi" dinsel idareleri tarafından kısmen idare ve kontrol edilmektedir. ⓘ
Bunlar yanında seçimle öğrenci alan, paralı, hayırsever gayeli, özel okullar da bulunmaktadır. Özellikle bu okullar ikinci dereceli sistem sonunda yapılan imtihanlarda yüksek ortalama sonuçlar aldıkları için ve üniversitelere girişte imtiyaz taşımakta oldukları için özellikle yüksek orta sınıf tarafından çok tutulmaktadır. Bu özel okullar arasında "Bluecoat Okulu" (kuruluşu 1708), "Merchant Taylors' Okulları" (kuruluşu 1620), "Liverpool College" (kuruluşu 1840), "St.Edwards College" sayılabilir. ⓘ
Liverpool'da üniversite diploması altında okul sonrası eğitim, "ileri eğitim" ve hatta üniversite birinci sınıfı ("foundation") dersleri veren ve şehrin içinde birçok ayrı mevkide eğitim sağlayan "Liverpool Community College" bulunmaktadır. ⓘ
Liverpool'da üç tane üniversite bulunmaktadır: Liverpool Üniversitesi, Liverpool John Moores Üniversitesi ve Liverpool Hope Üniversitesi; ⓘ
- Liverpool Üniversitesi:
Kraliçe Victoria döneminde 1881'de kuzeyde kurulan diğer birkaç üniversite kurumu ile birlikte "University College Liverpool" olarak kurulmuş ve 1903'te bir Parlamento Kanunu ve Kraliçe Beratı ile özerk üniversite haline geçmiştir. Birleşik Krallık üniversiteleri arasında ilk defa biyokimya, mimarlık, sivil dizayn ve planlama, veterinerlik, okyanus bilimi ve sosyal bilimler diplomalarını bu üniversite vermiştir. Eldeki istatistiklere göre (2007/2008) 3,860 diploma-üstü çalışma yapan 20.655 öğrencisi bulunmaktadır. ⓘ
- "Liverpool Tropik Tıp Okulu" ⓘ
İngiltere'nin denizleraşırı ticaretinin doğurduğu tıp sorunları ile özel olarak ilgilenmek için kurulmuştur ve Liverpool Üniversitesi'ne bağlı bir diploma-üstü araştırma ve eğitim kurumudur. Mevcut hayvan-zehirlerinin saklanması ve üzerinde özel araştırmalar yapılması için tüm dünyada bulunan iki kurumdan biridir. Modern mimarili yeni bir ek binası açılmıştır. ⓘ
- Liverpool John Moores Üniversitesi: ⓘ
1970'te kurulan yüksek eğitim kurumu olan "Liverpool Politeknik"'den ve bununla birleşen birkaç yüksek öğretmen okulundan oluşmuştu ve 1992'de özerk üniversite statüsü aldı. Politeknikler 1970'te kurulan ve yerel idarelere malî olarak bağlı olan ve verdikleri yüksek eğitim ve üniversite diploması CNAA adlı (diploma derecelerinin ve imtihanlarının politeknik akademik üyelerinin bileşik ve standart olarak kontrolü için kurulmuş) bir kurumun adına verilmekteydi. Bu üniversitenin adı 20. yüzyılda Liverpool'da perakende satışlar ve futbol loto şirketi olan Littlewoods'un sahibi ve idarecisi olan John Moores anısınadır. Bu üniversitenin şehrin içine yayılmış binaları bulunmaktaydı ama hâlen bunların sayısını azaltmak ve bazı mevcut kampüsleri genişletmek uğraşı ile yatırımlar yapılmaktadır. Eldeki istatistiklere göre (2007/2008) 4.000 kadar diploma-üstü çalışma yapan 24.370 öğrencisi bulunmaktadır. ⓘ
- Liverpool Hope Üniversitesi: 2005'te özerk üniversite statüsünü kazanmıştır. Daha önce değişik, özellikle karışık dinsel ekümenik tabanlı, (1845, 1856 ve 1960'lı yıllarda kurulan) yüksek öğretmen okullarından oluşmaktaydı. Bu üniversitenin de şehrin üç değişik yerinde kampüsleri bulunmakta ve bunları konsolide etmek için yatırımlar yapılmaktadır. Eldeki istatistiklere göre (2007/2008) 1,675'i diploma-üstü çalışma yapan 7.885 öğrencisi bulunmaktadır. ⓘ
Liverpool'da ilk ve orta öğretim, laik, İngiliz Kilisesi, Yahudi ve Roma Katolik dahil olmak üzere devlet tarafından desteklenen çeşitli şekillerde mevcuttur. İslami eğitim ilköğretim düzeyinde mevcuttur, ancak ortaöğretimde yoktur. Liverpool'un önemli ilk okullarından biri Liverpool Blue Coat School'dur; 1708 yılında bir hayır okulu olarak kurulmuştur. ⓘ
Liverpool Blue Coat School, GCSE'de %100 5 ya da daha fazla A*-C notu alarak ülkenin en iyi 30. GCSE sonuçlarını elde eden ve A/AS seviyelerinde öğrenci başına ortalama 1087.4 puan alan şehrin en iyi performans gösteren okuludur. Diğer önemli okullar arasında 1840 yılında kurulan Liverpool College ve 1620 yılında kurulan Merchant Taylors' School bulunmaktadır. Liverpool'un bir diğer önemli üst düzey okulu ise şehrin West Derby bölgesinde yer alan St. Liverpool Institute High School ve Liverpool Collegiate School gibi tarihi gramer okulları - her ikisi de 1980'lerde kapanmıştır - hala akademik mükemmellik merkezleri olarak hatırlanmaktadır. Bellerive Katolik Koleji, 2007 yılındaki GCSE sonuçlarına göre şehrin en iyi performans gösteren seçmeli olmayan okuludur. ⓘ
En eskisi 1844 yılında kurulan üç kolejin birleşmesiyle oluşan Liverpool Hope Üniversitesi, 2005 yılında üniversite statüsü kazanmıştır. Avrupa'daki tek ekümenik üniversitedir. Childwall'daki Taggart Avenue'nun her iki tarafında yer alır ve şehir merkezinde ikinci bir kampüsü vardır (Cornerstone). ⓘ
Ticaretin yarattığı bazı sorunları çözmek için kurulan Liverpool Tropikal Tıp Okulu, bugün Liverpool Üniversitesi'ne bağlı bir yüksek lisans okulu olarak devam etmekte ve bir anti-venom deposuna ev sahipliği yapmaktadır. ⓘ
Liverpool'da her ikisi de King David Vakfı'na ait olan iki Yahudi okulu vardır. King David School, Liverpool, Lise ve King David İlkokuludur. Ayrıca Harold House toplum merkezinde yer alan bir King David Anaokulu da bulunmaktadır. Bu okulların hepsi Childwall'daki Harold House'da bulunan King David Vakfı tarafından yönetilmektedir; Childwall Sinagogu'nun hemen yanında. ⓘ
Spor
Futbol
Liverpool Şehrinde iki tane Premier League'de oynayan futbol kulübü, Everton ve Liverpool FC bulunmaktadır. Liverpool 1888'de İngiltere'de English Football League kurulmasından itibaren her sezon bu ligin en yüksek basamağında futbol oynanan tek İngiltere ülkesi şehridir. Liverpool'da bulunan her iki takımın da büyük seyirci kapasiteli stadları bulunmaktadır. ⓘ
Liverpool'daki iki profesyonel futbol kulübünden daha önce kurulanı Everton FC'dir. Bu kulüp 1878'de kurulmuş; önce Anfield Stadıyumu'nda oynamış ama bu yeni Liverpool FC tarafından alınınca 1892'de Goodison Park Stadına geçmiş ve o zamandan beridir bu stadda oynamaktadır. Everton 9 kere İngiltere ligi şampiyonu olmuş; 5 kere İngiltere FA Kupası'nı kazanmış; 1 kere de Avrupa Kupa Galipleri Kupası'nı kazanmıştır. ⓘ
Liverpool'da bulunan diğer profesyonel futbol kulübü Liverpool FC olup bu takım İngiltere futbol tarihinde en başarılı kulüp olarak görülmektedir. Bu takım 18 defa Premier League birinciliği; 9 defa EFL Cup,7 kere FA Cup,5 kere UEFA Şampiyonlar Ligi şampiyonluğunu ve 3 kez UEFA Süper Kupasını kazanmıştır. Bu kulüp 1892'de, o zamana Anfield'de oynayan Everton FC ile stadın sahibi arasında çıkan anlaşmazlık üzerine Everton FC kulübünün yeni bir stadyum bulması nedeniyle, Anfield sahasının sahibinin girişimciliği ile Liverpool FC olarak kurulmuştur. Bu kulüp 1962'den beri devamlı olarak İngiltere'nin en yüksek futbol liginde oynamıştır. Bu dönemde kulübün menajerliğini yapanlar Bill Shankly, Bob Paişley, Joe Fagan, Kenny Dalglish, Gerard Houllier,Rafael Benítez ve Roy Hodgsondur. ⓘ
Liverpool FC 1892'den itibaren iç maçlarını Anfield Stadında oynamaktadır. Anfield Stadı 1970'li yıllardan beri yenileştirilip geliştirilmiştir. Daha önce Liverpool taraftarlarının ayakta maç seyirleri ve çeşitli şamataları ile ün yapmış "Spion Kop" kısmı 1994/1995'te sırf oturarak maç seyir edecek şekilde yenilenmiştir. Ana tribün 1992'de yapılmıştır. Şimdiki haliyle Anfield Stadı 45.000 kapasiteli olup UEFA 4-yıldızlı stadyum olarak kabul edilmiştir. Liverpool FC'nin milyonlarca dolar yatırım yaptığı "The Academy" adlı bir genç sporcuları yetiştirme kurumu bulunmaktadır. ⓘ
Fakat Liverpool FC kulübünün tarihinde iki büyük futbol trajedisi bulunmaktadır. Heysel Faciası ismi ile bilinen de 1985'te Liverpool FC-Juventus FC maçı Brüksel, Belçika'da Heysel Stadı'nda oynanmakta iken seyirciler arasında çıkan çatışmalar sonunda bir panik başlamış ve (çoğu Juventus taraftarı) 39 seyirci ölmüştür. 1989'da ise İngiltere FA Cup yarı-finali için Liverpool FC-Nottingham Forest maçının Hillsborough Stadı'nda oynanması sırasında Liverpool'lu seyircilerin ayakta maç seyrettikleri stadyum kısmında çıkan bir panik sonucu 94 seyirci ölmüştür. Bu trajedinin bir sonucu olarak 1990'lı yılların ortasından sonra bütün Britanya stadyumlarının sadece oturan seyirciye açık olması kabul edilmiş ve eski ünlü ayakta maç seyir kısımları (bu arada Liverpool FC'nin "Spion Kop" adlı kısmı) kapatılmıştır. ⓘ
21. yüzyılın başından beri her iki Liverpool futbol takımı da yeni stadyumlara geçme planları yapmaktadırlar. Everton takımı Liverpool doklarında, King's Dök'ta, bir stadyum kurma planları yapmış ama mali problemler dolayısıyla bu planı bırakmıştır ve şimdi kuzey'de bir varoş-kasaba olan "Kırby"de bir stadyum yapma planları bulunmaktadır. Liverpool FC takımı ise şimdiki stadı yakınlarında bulunan "Stanley Parkı"'nda bir yeni stad yaptırma planları yapmıştır. ⓘ
İki kulüp 'dostluk derbisi' olarak adlandırılan Merseyside derbisinde karşı karşıya gelmektedir. İsmine rağmen bu fikstür keskin rekabetiyle bilinmektedir ve bu fikstürde diğerlerinden daha fazla oyuncu gönderilmiştir. Diğer birçok derbinin aksine, şehirdeki ailelerin her iki kulübün taraftarlarını barındırması nadir görülen bir durum değildir. Liverpool F.C., sonuncusu 2019'da olmak üzere altı Avrupa Kupası şampiyonluğu ile en çok Avrupa Kupası şampiyonluğu yaşayan İngiliz ve Britanya kulübüdür. ⓘ
Liverpool, Everton'ın ev sahibiyle yaşadığı anlaşmazlık nedeniyle stadyumu terk etmesinin ardından kulübün kurulduğu 1892 yılından bu yana Anfield'da oynamaktadır. Zemin 1970'lerden bu yana tamamen yeniden inşa edilmiş olsa da Liverpool 125 yıl sonra hala burada oynuyor. Spion Kop (1994-95'te tamamı koltuklu bir tribün olarak yeniden inşa edildi) sahanın en ünlü bölümüydü ve teraslarına doluşan çok sayıda taraftarın şarkıları ve kutlamaları nedeniyle dünya çapında kült statüsü kazandı. Anfield, 54.000 seyirci kapasitesiyle 4 Yıldızlı UEFA Elit Stadyumu olarak sınıflandırılmıştır ve daha küçük ve eski binalarla dolu bir bölgede ayırt edici bir simge yapıdır. Liverpool kulübü ayrıca The Academy adında milyonlarca poundluk bir gençlik eğitim tesisine sahiptir. ⓘ
1892'de Anfield'dan ayrıldıktan sonra Everton, Stanley Park'ın karşı tarafındaki Goodison Park'a taşındı. Sahanın açılışı 24 Ağustos 1892'de Lord Kinnaird ve FA'den Frederick Wall tarafından yapıldı ancak sahaya gelen ilk kalabalık kısa bir atletizm karşılaşmasının ardından bir dizi müzik ve havai fişek gösterisi izledi. Everton buradaki ilk maçını 2 Eylül 1892'de Bolton'u 4-2 yenerek oynadı. Şu anda tamamı koltuklu 40.000'den az seyirci kapasitesine sahiptir, ancak son genişleme 1994 yılında yeni bir kale arkası tribününün stadyuma tamamı koltuklu bir kapasite kazandırmasıyla gerçekleşmiştir. Ana Tribün 1970'lerden kalma, diğer iki tribün ise İkinci Dünya Savaşı öncesi yenilenmiş yapılardır. ⓘ
Everton şu anda taşınma sürecindedir ve stadyumun taşınması 1996 yılında gündeme gelmiştir. Kulüp, 2003 yılında finansal kısıtlamalar nedeniyle King's Dock'ta 55.000 kişilik bir stadyum planından vazgeçmek zorunda kaldı ve Kirkby (Destination Kirkby'nin bir bölümünü oluşturuyor ve stadyumu Liverpool'un konsey sınırının hemen ötesine Kirkby'ye taşıyor) ve Walton Hall Park'a taşınma önerileri de benzer şekilde çöpe atıldı. En son plan, Liverpool'un sahilindeki Bramley-Moore Dock'a taşınmaktır ve projenin temeli Ağustos 2021'de atılmıştır. ⓘ
Rugby ligi
Rugby ligi Liverpool'da gelişmekte olan bir spordur ve birçok toplum ortağı, sporun yönetim organına (RFL) katılım fırsatları sunmak için yardımcı olmaktadır. Bunlar arasında komşu kentler St Helens ve Widnes'deki köklü profesyonel kulüpler de bulunmaktadır. Şehirde gelişen bir öğrenci rugby ligi sahnesi vardır; Liverpool Üniversitesi 1968'de ilk üniversite oyununda yer almıştır ve diğer üniversiteler BUSA yarışmasının düzenli katılımcıları olmuştur. ⓘ
Bugün kentte, 2006 yılında Rugby Ligi Konferansı bölgesel finalini kazanan ve 2008 yılında Rugby Ligi Konferansı Ulusal ligine yükselen Liverpool Buccaneers'ın da aralarında bulunduğu bir dizi profesyonel olmayan kulüp bulunmaktadır. İki genç kulüp, Liverpool Lions (Croxteth merkezli) ve Liverpool Storm (Childwall merkezli), 2008 yılında kurulmuştur. Bu kulüpler 2009 yılında NWC Junior liglerinde mücadele edeceklerdir. Rugby ligi son zamanlarda Huyton Bulldogs A.R.L.F.C. şeklinde Huyton-with-Roby'ye geri dönmüştür. Huyton Bulldogs şu anda RL Merit Liginde mücadele etmektedir ve ana sahaları Jubilee Playing Fields, Twig Lane, Huyton'dadır. ⓘ
Merseyside'daki bir dizi orta öğretim okulu şu anda ilk merit ligine katılmaktadır ve 2008 yılı Merseyside okullarının RFL'nin Şampiyon Okullar turnuvasına katılmaya hak kazandıkları ilk yıl olmuştur. İlköğretim okulları birkaç yıldır tag festivallerinde yarışmaktadır ve her yıl düzenlenen Tag Dünya Kupası Liverpool okullarının yarışma takvimindeki en önemli etkinliklerden biridir. ⓘ
Boks
Liverpool'da boks sporu gayet popülerdir. Şehirde bu sporun tarihi çekiciliği bulunmaktadır. Şehirde 22 tane amatör boks kulübü bulunmaktadır. Bunlar gayet başarılı boksörler yetiştirmişler ve hala da yetiştirmektedirler. Büyük Britanya'da amatör boks sporunu geliştirmek ve idare etmek için kurulan "GB Boxing" kurumunun boks takımı içinde en büyük sayıda boksörle temsil edilen Britanya şehri Liverpool'dur. Liverpool şehri amatör takımları en son 2012 Yaz Olimpiyatları'na katılan millî boks takımına da çok sayıda boksör katkısı yapmış ve Büyük Britanya takımında Olimpiyat madalyası kazanan boksörler arasında bulunmuşlardır. Şehirde eskiden boks maçlarının yapıldığı kapalı spor salonu İngiltere'de çok tanınmış "Liverpool Stadium" idi; fakat yeni yatırımlarla inşa edilen modern ve çok daha kullanışlı "Liverpool Olympia" ve "Liverpool Echo" kapalı spor salonları Liverpool'da boks maçlarının yapıldığı salonlar olmaktadır. ⓘ
At yarışları
Liverpool Şehri'nin kuzeyinde bulunan "Aintree At Yarıș Hipadromu" yılda bir defa, Nisan ayı başlarında tüm Büyük Britanya'da hatta dünyada at yarışı sevenler tarafından çok iyi tanınan günümüzde sponsor adıyla "Crabbie's Grand National" adlı ama genel olarak "Grand National" olarak bilinen bir manialı at yarışına sahne olmaktadır. Bu at yarışı yarışçı atlar ve jokeyler için çok uğraş gerektiren 6.4 km uzunlukta ve bitkilerden yapılmış 30 yüksek maniayı atlama gerektiren pistte yapılıp ülkenin her tarafında at sahipleri ve jokeylerinin ilgisini çekmektedir. Bu yarışlar yıllar sonra bile at yarışı sevenlerince hatırlanmaktadır. Hatıralarda kalan eski yarışlar arasında 1967'de 100/1 kazanma şansı verilen Foinavon adlı atın yarış kazanması; 1970'li yıllarda "Red Rum" adlı atın ve "Ginger McCain" adlı jokeyin birincilikleri; 2009 yarışında 100/1 kazanma şansı verilen "Mon Mome" adlı atın yarış kazanması bulunmaktadır. ⓘ
Golf
Wirral Yarımadası'ndaki Hoylake kasabası yakınlarında bulunan Royal Liverpool Golf Kulübü, en son 2014 yılında olmak üzere birçok kez Açık Şampiyonaya ev sahipliği yapmıştır. Ayrıca 1983 yılında Walker Cup'a da ev sahipliği yapmıştır.
Tazı Yarışı
Liverpool'da bir zamanlar dört tazı pisti vardı: Seaforth Tazı Stadyumu (1933-1965), Breck Park Stadyumu (1927-1948), Stanley Tazı Stadyumu (1927-1961) ve White City Stadyumu (1932-1973). Breck Park ayrıca boks müsabakalarına ve hem Stanley hem de Seaforth Motosiklet hız yarışlarına ev sahipliği yapmıştır. ⓘ
Atletizm
Wavertree Spor Parkı, Curtis Robb, Allyn Condon (hem Yaz hem de Kış Olimpiyatlarında yarışan tek İngiliz atlet) ve Katarina Johnson-Thompson gibi sporcuları yetiştiren Liverpool Harriers atletizm kulübüne ev sahipliği yapmaktadır; Büyük Britanya, 2012 Londra Olimpiyatlarında kadınlar heptatlonda Johnson-Thompson tarafından temsil edilmiştir ve 2019 Dünya Şampiyonasında altın madalya kazanarak Liverpool'a ilk altın madalyasını kazandırmış ve bu süreçte Britanya rekorunu kırmıştır. ⓘ
Jimnastik
Ağustos 2012'de Liverpool'lu jimnastikçi Beth Tweddle Londra 2012'de üçüncü Olimpiyat Oyunlarında eşit olmayan barda Olimpiyat bronz madalyası kazanarak tarihteki en çok madalya kazanan İngiliz jimnastikçi olmuştur. Park Road Jimnastik Merkezi yüksek seviyede eğitim vermektedir. ⓘ
Yüzme
Liverpool, Olimpiyat Oyunları gibi büyük şampiyonalarda ülkelerini temsil eden birçok yüzücü yetiştirmiştir. Bunlardan en dikkat çekeni 2004 Atina Olimpiyatlarında 200 metre kelebekte bronz madalya kazanan Steve Parry'dir. Diğerleri arasında Herbert Nickel Haresnape, Margaret Kelly, Shellagh Ratcliffe ve Austin Rawlinson bulunmaktadır. Wavertree Spor Parkı'nda 2008 yılında açılan, amaca yönelik olarak inşa edilmiş bir su sporları merkezi bulunmaktadır. City of Liverpool Yüzme Kulübü son 11 yılın 8'inde Ulusal Speedo Ligi Şampiyonu olmuştur. ⓘ
Kriket
Şehir, bir ECB Premier Ligi olan Liverpool ve Bölgesi Kriket Müsabakalarının merkezidir. Sefton Park ve Liverpool ligin şehirdeki kurucu üyeleridir ve Wavertree, Alder ve Old Xaverians kulüpleri lige daha yakın zamanda katılmıştır. Liverpool, Lancashire County Kriket Kulübü'ne çoğu sezon dış saha olarak ev sahipliği yapar, buna Lancashire'ın 2011 şampiyonluk kampanyası sırasında Old Trafford yenilenirken ev sahibi olduğu sekiz County Championship maçının altısı da dahildir. ⓘ
Tenis
Liverpool Kriket Kulübü 2014 yılından bu yana Novak Djokovic, David Ferrer, Mardy Fish, Laura Robson ve Caroline Wozniacki gibi tenis yıldızlarının katıldığı yıllık Tradition-ICAP Liverpool Uluslararası tenis turnuvasına ev sahipliği yapmaktadır. Daha önce bu turnuva şehrin güneyindeki Allerton'da bulunan Calderstones Park'ta düzenleniyordu. Wavertree Tenis Merkezindeki Liverpool Tenis Gelişim Programı İngiltere'deki en büyük programlardan biridir. ⓘ
Basketbol
Profesyonel basketbol şehre 2007 yılında, şu anda Mersey Tigers olarak bilinen Everton Tigers'ın elit İngiliz Basketbol Ligi'ne girmesiyle geldi. Kulüp başlangıçta Everton F.C. ile ilişkiliydi ve her yıl 1.500'den fazla gence ulaşan Toxteth Tigers gençlik geliştirme programının bir parçasıydı. Tigers 2007-08 sezonunda İngiltere'nin en üst liginde oynamaya başladı ve o sezon yeni tamamlanan Echo Arena'ya taşınmadan önce Greenbank Sports Academy'de oynadı. 2009-10 sezonundan sonra Everton F.C. Tigers'tan finansmanını çekti ve Tigers adını Mersey Tigers olarak değiştirdi. En yakın profesyonel rakipleri, 18 mil (29 km) uzaklıktaki Chester'da bulunan Cheshire Jets'tir. ⓘ
Beyzbol
Liverpool, halen geleneksel İngiliz beyzbol sporuna ev sahipliği yapan üç şehirden biridir ve her iki yılda bir Cardiff ve Newport ile dönüşümlü olarak İngiltere-Galler uluslararası maçına ev sahipliği yapmaktadır. Liverpool Trojans, İngiltere'deki mevcut en eski beyzbol kulübüdür. ⓘ
Bisiklet
2014 Tour of Britain bisiklet yarışı 7 Eylül'de Liverpool'da başladı ve 130 km'lik (80,8 mil) yarışı tamamlamak için şehir merkezindeki bir pisti kullandı. Britanya Turu dokuz etaptan oluşmuş ve 14 Eylül'de Londra'da sona ermiştir. ⓘ
Diğer yarışlar
2016 yılında Birleşik Krallık'taki fitness merkezleri üzerine yapılan bir araştırma, Birleşik Krallık'ın en büyük 20 kentsel bölgesi arasında Liverpool'un 100.000 şehir nüfusu başına 4,3 merkez ile kişi başına en fazla eğlence ve spor merkezine sahip olduğunu ortaya koymuştur. ⓘ
Medya
Şehirde bir günlük gazete vardır: Reach plc tarafından yayınlanan Echo. Liverpool Daily Post da 2013 yılına kadar yayınlanmıştır. Southport Reporter (Southport ve Mersey Reporter) adlı İngiltere'nin ilk çevrimiçi haftalık gazetesi de kenti kapsayan diğer birçok haber kaynağından biridir. Bağımsız medya kuruluşu The Post da Liverpool'u ele alırken, Nerve dergisi kültürel etkinliklerle ilgili makaleler ve incelemeler yayınlamaktadır. ⓘ
LOCAL TV Liverpool, Liverpool Şehir Bölgesi ve çevresindeki bölgelere hizmet veren yerel bir televizyon istasyonudur. İstasyonun sahibi ve işletmecisi Made Television Ltd'dir ve sekiz yerel TV istasyonundan oluşan bir grubun parçasıdır. Liverpool'daki stüdyo ve ofislerden yayın yapmaktadır. ⓘ
Liverpool'u kapsayan ITV bölgesi ITV Granada'dır. Televizyon şirketi 2006 yılında Royal Liver Building'de yeni bir haber merkezi açtı. Granada'nın bölgesel haber yayınları 1980'ler ve 1990'lar boyunca Albert Dock Haber Merkezinde üretilmiştir. BBC de 2006 yılında Hanover Street'te yeni bir haber merkezi açtı. ⓘ
ITV'nin günlük magazin programı This Morning, yapımın Londra'ya taşındığı 1996 yılına kadar Albert Dock'taki stüdyolardan yayınlandı. Granada'nın kısa ömürlü alışveriş kanalı "Shop!" da 2002'de yayından kaldırılana kadar Liverpool'da üretildi. ⓘ
Liverpool, eskiden Mersey Television olan ve artık feshedilmiş olan Brookside ve Grange Hill pembe dizilerinin yapımcılığını üstlenen Lime Pictures adlı TV yapım şirketine ev sahipliği yapmaktadır. Ayrıca daha önce Chester'da çekilen ve 1995 yılında Channel 4'te başlayan Hollyoaks adlı pembe dizinin de yapımcısıdır. Her üç dizi de büyük ölçüde Liverpool'un Childwall bölgesinde çekilmiştir/çekilmektedir. ⓘ
Radyo istasyonları arasında BBC Radio Merseyside, Liverpool Live Radio, Melodic Distraction, Capital Liverpool, Radio City ve Greatest Hits Radio Liverpool & The North West bulunmaktadır. Son ikisi Bauer'e aittir ve iki katedralle birlikte şehrin siluetine hakim olan Radio City Tower'da yer almaktadır. ⓘ
Liverpool filmlerde de yer almıştır; bunlardan bazıları için Liverpool'da geçen filmlerin listesine bakınız. Filmlerde şehir Londra, Paris, New York, Chicago, Moskova, Dublin, Venedik ve Berlin'in yerine "ikiye katlanmıştır". ⓘ
Liverpool hakkında alıntılar
- "Lyrpole, diğer adıyla Lyverpoole, küçük bir kasaba, sadece bir şapeli var ... Kralın orada bir kalesi, Darbe Kontu'nun da orada taştan bir kalesi vardır. İrlandalı tüccarlar iyi bir liman olarak oraya çok gelirler. Lyrpole'de, tüccarların oraya gitmesine neden olan bir gelenek vardır. Lyrpole'de iyi marchandis ve Manchester'lıların oradan satın aldığı çok sayıda İrlanda ipliği var..." - John Leland, Seyahatname, 1536-1539 civarı
- "Liverpoole Britanya'nın harikalarından biridir... Tek kelimeyle, Londra hariç, İngiltere'de sokakların inceliği ve binaların güzelliği açısından [buraya] denk hiçbir şehir yoktur." - Daniel Defoe, A tour thro' the Whole Island of Great Britain, 1721-1726
- "[O] İngiltere'de gördüğüm en temiz, en iyi kasabalardan biri." - John Wesley. Günlük, 1755
- "Buraya, her tuğlası bir Afrikalının kanıyla örülmüş cehennem gibi bir kasabada yaşayan bir grup sefil tarafından aşağılanmaya gelmedim." - George Frederick Cooke (1756-1812), Liverpool'a yaptığı bir ziyaret sırasında sahneye sarhoş çıktığında kendisine tıslanmasına tepki gösteren bir aktör
- "Suyun üzerinde başka bir Venedik gibi duran o muazzam Şehir... zenginliklerin taştığı ve büyük bir toplumun ve büyük bir imparatorluğun refahını görmek isteyen bir insanı memnun edebilecek her şeyin bulunduğu yer... Şimdi dünyadaki herhangi bir imparatorluğun gururlu başkenti olmaya uygun olan bu tuhaf köy, yaşayan insanların hafızasında bile büyülü bir saray gibi yükselmeye başladı." - Thomas Erskine, 1. Baron Erskine, 1791
- "Liverpool'un büyüklüğünü duymuştum, ancak gerçek beklentilerimin çok ötesinde." - Prens Albert, konuşma, 1846
- "Liverpool ... bir dünya harikası haline geldi. Avrupa'nın New York'u, sadece bir İngiliz taşrası değil, bir dünya kenti." - Illustrated London News, 15 Mayıs 1886
- "Rüya o zamanki durumumu temsil ediyordu. Yağmurun ıslaklığıyla parlayan grimsi sarı yağmurlukları hala görebiliyorum. Her şey son derece tatsız, siyah ve donuktu - tıpkı o zaman hissettiğim gibi. Ama olağanüstü güzellikte bir vizyonum vardı ve işte bu yüzden yaşayabildim. Liverpool "yaşam havuzu "dur. Eski bir görüşe göre "karaciğer" yaşamın merkezidir, yaşamayı sağlayan şeydir." - C. G. Jung, Anılar, Düşler, Yansımalar, 1928
- "Merkez, oldukça kasvetli bir Viktorya dönemi romanındaki bir şehir gibi heybetli, ağırbaşlı ve karanlık... Artık büyük şehrin kalbine varmıştık ve her zamanki gibi burası neredeyse karanlığın kalbiydi. Ama büyük bir şehre benziyordu, bunu inkar etmek mümkün değildi. Burası kesinlikle Londra'dan sonra ikinci İngiliz limanıydı. Taşların ağırlığı bu gerçeği vurguluyordu. Ve güneş hiçbir zaman tam olarak üzerine doğmasa bile, büyük bir şehrin kendisini hemen büyük bir şehir olarak ilan etmesini severim..." - J. B. Priestley, İngiliz Yolculuğu, 1934
- "Liverpool yeniden en üst vitese çıkabilirse, şehrin potansiyelinin sınırı yok. Binaların ve insanların ölçeği ve esnekliği inanılmaz - burası bir dünya kenti, Londra ve Manchester'dan çok daha fazla. Lancashire'daki başka hiçbir yere benzemiyor: karşılaştırmalar hep yurtdışında yapılıyor - Dublin, Boston ya da Hamburg. Şehir muazzamdır ve Birinci Dünya Savaşı'na kadar üzerine inşaat yapan mimarların yetenekleri de öyleydi. Merkez insancıldır ve içinde dolaşmak için elverişlidir, ancak ölçeğini asla kaybetmez. Bombalamalara ve dikkatsizliğe rağmen hala muhteşem binalarla dolu. Elli yıl önce İngiltere'deki her şeyi geride bırakmış olmalı." - Ian Nairn, Britanya'nın Değişen Kentleri, 1967 ⓘ
Uluslararası bağlantılar
Kardeş şehirler
Liverpool şehrinin şu resmî kardeş şehirleri vardır:
Köln, Almanya
Arkadaşlık bağlantıları
Liverpool şehrinin (resmî formel anlaşmalara bağlı olmadan) şu şehirlerle "Uluslararası dostluk bağlantıları" vardır:
La Plata, Arjantin
Memphis, ABD
Konsolosluklar
Amerika Birleşik Devletleri'nin ilk denizaşırı konsolosluğu 1790 yılında Liverpool'da açılmış ve neredeyse iki yüzyıl boyunca faaliyette kalmıştır. Günümüzde şehirde Şili, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Almanya, Macaristan, İzlanda, İtalya, Hollanda, Norveç, Romanya, İsveç ve Tayland'a hizmet veren çok sayıda konsolosluk bulunmaktadır. Tunus ve Fildişi Sahili Konsoloslukları komşu Sefton Metropolitan Borough'da yer almaktadır ⓘ
Liverpool'da şu ülkelerin konsoloslukları bulunmaktadır:
Şehir Özgürlüğü
Aşağıdaki kişiler ve askeri birlikler Liverpool Şehri Özgürlüğünü almıştır. ⓘ
Bireyler
- Liverpool Şehri Hür Adamları Listesi. ⓘ
Askeri birimler
- Lancaster Dükü'nün Alayı: 14 Eylül 2008.
- Savaş Dulları Derneği (Merseyside Şubesi): 1 Aralık 2014.
- 208 (3. Batı Lancashire) Batarya 103. (Lancashire Topçu Gönüllüleri) Alay Kraliyet Topçuları: 14 Ekim 2017.
- 8. Mühendis Tugayı, RE: 11 Aralık 2020. ⓘ
Organizasyonlar ve Gruplar
- Ağrı Giderme Vakfı: 3 Mart 2010.
- The Whitechapel Centre: 5 Ekim 2016.
- Paraşüt Alayı Derneği (Liverpool Şubesi): 24 Ekim 2021.
- The Royal Signals Association (Liverpool Şubesi): 26 Kasım 2021. ⓘ
Resimler
Liverpool "Pier Head" rıhtımı
Anglikan Katedralinden Liverpool panaroması
Royal Liver Binası
Albert Dock ve Tate Liverpool Galerisi
Walker Güzel Sanatlar Galerisi
Liverpool Şehir Konağı
Liverpool Müzesi ve Şehir Merkezî Kütüphanesi
Liverpool St George's Hall salonu
Liverpol St.John kapalı çarşısı kulesi
Liverpool Sefton Parkında 19. yüzyıldan kalma Palmiye Serası
Liverpool Metropoliten Katedrali'nin modern çan kulesi
Liverpool John Moores Üniversitesi Byrom Street Kampüsü
Liverpool Victoria Üniversitesi Victoria Kulesi
Liverpool Lime Street Tren Garı
Liverpool John Lennon Havaalanı terminal binası
Superlambananas, 2010 ⓘ
