Seksoloji

Seksoloji, insanların cinsel ilgileri, davranışları ve işlevleri de dahil olmak üzere insan cinselliğinin bilimsel olarak incelenmesidir. Seksoloji terimi genellikle sosyal eleştiri gibi cinselliğin bilimsel olmayan çalışmalarına atıfta bulunmaz. ⓘ

Seksologlar antropoloji, biyoloji, tıp, psikoloji, epidemiyoloji, sosyoloji ve kriminoloji gibi çeşitli akademik alanlardan araçlar kullanırlar. Çalışma konuları arasında cinsel gelişim (ergenlik), cinsel yönelim, cinsiyet kimliği, cinsel ilişkiler, cinsel aktiviteler, parafililer ve atipik cinsel ilgiler yer alır. Ayrıca çocuk cinselliği, ergenlik, ergen cinselliği ve yaşlılar arasında cinsellik dahil olmak üzere yaşam boyu cinsellik çalışmalarını da içerir. Seksoloji ayrıca zihinsel veya fiziksel engelli kişiler arasındaki cinselliği de kapsar. Erektil disfonksiyon ve anorgazmi dahil olmak üzere cinsel işlev bozuklukları ve bozuklukların seksolojik çalışması da temel dayanak noktalarıdır. ⓘ

Hindistan'daki bir seksolojist doktorun tabelası. ⓘ

Seksoloji, diğer adıyla cinsellikbilim; insan türünün cinsellikle ilgili yönünü sistematik şekilde araştıran bilim dalıdır. Seksoloji Aydınlanma Çağı etkisi sonrasında Almanya'da ortaya çıkan bir bilim dalıdır. Sosyoloji ve antropoloji gibi bilimler ile çağdaştır. ⓘ

Tarihçe

Erken

Ovid'in Ars Amatoria'sı, Vatsyayana'nın Kama Sutra'sı, Ananga Ranga ve The Perfumed Garden for the Soul's Recreation gibi seks el kitapları antik çağlardan beri mevcuttur. Alexander Jean Baptiste Parent-Duchatelet tarafından 1830'ların başında Paris'teki 3.558 kayıtlı fahişe üzerinde yapılan bir çalışma olan De la prostitution dans la ville de Paris (Paris Şehrinde Fuhuş) (ölümünden bir yıl sonra 1837'de yayınlanmıştır), modern seks araştırmalarının ilk çalışması olarak adlandırılmıştır. ⓘ

İnsanlarda cinsel davranışın bilimsel olarak incelenmesi 19. yüzyılda, Michel Foucault'nun Psychopathia Sexualis (1844) adlı kitabını "doğum tarihi ya da her halükarda psikiyatrik alanda cinsellik ve cinsel sapkınlıkların ortaya çıkış tarihi" olarak tanımladığı Heinrich Kaan ile başlamıştır. Seksoloji terimi Amerika Birleşik Devletleri'nde ilk kez 1867 yılında Elizabeth Osgood Goodrich Willard tarafından kullanılmıştır. Kabaca eş zamanlı olarak, kendilerini henüz seksolog olarak tanımlamayan bir grup homofil aktivist, Avrupa'nın ulusal sınırlarındaki değişimlere, cinsel açıdan liberal yasalar ile eşcinsel aktivite gibi davranışları suç sayan yasaları karşı karşıya getiren bir krize yanıt veriyordu. ⓘ

Viktorya döneminden İkinci Dünya Savaşına

Havelock Ellis, 19. yüzyılın sonlarında cinsel özgürleşme hareketinin öncü isimlerinden biriydi ⓘ

Viktorya dönemindeki cinsel baskının hakim toplumsal tutumuna rağmen, on dokuzuncu yüzyılın sonlarına doğru İngiltere ve Almanya'da cinsel özgürleşme hareketi başladı. Richard Freiherr von Krafft-Ebing 1886 yılında Psychopathia Sexualis'i yayınladı. Bu çalışma, seksolojiyi bilimsel bir disiplin olarak kurmuş olarak kabul edilir. ⓘ

İngiltere'de seksolojinin kurucu babası, döneminin mastürbasyon ve eşcinsellikle ilgili cinsel tabularına meydan okuyan ve zamanının seks anlayışında devrim yaratan doktor ve seksolog Havelock Ellis'tir. Ellis'in çığır açan çalışması, erkeklerin erkek çocuklarla olan cinsel ilişkileri de dahil olmak üzere homoseksüel erkeklerin cinsel ilişkilerini anlatan 1897 tarihli Sexual Inversion'dır. Ellis, homoseksüelliği (bu terim Karl-Maria Kertbeny tarafından ortaya atılmıştır) bir hastalık, ahlaksızlık ya da suç olarak nitelendirmediği için homoseksüellik üzerine ilk nesnel çalışmayı yazmıştır. Çalışma, eşcinsel aşkın cinsiyet tabularının yanı sıra yaş tabularını da aştığını varsaymaktadır. Yirmi bir vaka çalışmasının yedisi kuşaklar arası ilişkilere aittir. Ellis ayrıca, her ikisi de daha sonra Sigmund Freud tarafından geliştirilecek olan otoerotizm ve narsisizm gibi diğer önemli psikolojik kavramları da geliştirmiştir. ⓘ

Ellis, Alman Magnus Hirschfeld ile birlikte transgender olgusuna öncülük etmiştir. Bunu eşcinsellikten ayrı ve farklı yeni bir kategori olarak ortaya koymuştur. Hirschfeld'in transvestizm çalışmalarından haberdar olan ancak onun terminolojisine katılmayan Ellis, 1913 yılında bu fenomeni tanımlamak için sekso-estetik inversiyon terimini önerdi. ⓘ

1908 yılında alanın ilk bilimsel dergisi olan Journal of Sexology (Zeitschrift für Sexualwissenschaft) yayınlanmaya başladı ve bir yıl boyunca aylık olarak yayınlandı. Bu sayılarda Freud, Alfred Adler ve Wilhelm Stekel'in makaleleri yer aldı. 1913 yılında ilk akademik dernek kuruldu: Seksoloji Derneği. ⓘ

Freud bir cinsellik teorisi geliştirdi. Bu gelişim aşamaları şunlardır: Oral, Anal, Fallik, Latans ve Genital. Bu aşamalar bebeklikten ergenliğe ve sonrasına kadar uzanmaktadır. 19. yüzyılın sonları ile 20. yüzyılın başları arasında danışanları üzerinde yaptığı çalışmalara dayanmaktadır. Wilhelm Reich ve Otto Gross, Freud'un öğrencileriydi, ancak insanlığın kurtuluşu için verilen devrimci mücadelede cinselliğin rolüne yaptıkları vurgu nedeniyle onun teorilerini reddettiler. ⓘ

Hirschfeld'in kitapları Berlin'de Naziler tarafından "Alman karşıtı" oldukları gerekçesiyle yakıldı. ⓘ

Nazi öncesi Almanyası, cinsel açıdan liberal Napolyon yasaları altında, cinsellik karşıtı Viktorya dönemi kültürel etkilerine karşı örgütlenmiş ve direnmiştir. Bu gruplardan gelen ivme, onları geleneksel akademik disiplinler arasında seks araştırmalarını koordine etmeye yöneltti ve Almanya'yı seksolojinin liderliğine getirdi. Doktor Magnus Hirschfeld, eşcinsel ve transseksüel haklarının ilk savunucusu olan Bilimsel İnsani Komite'yi kurarak cinsel azınlıkların açık sözlü bir savunucusu oldu. ⓘ

Hirschfeld ayrıca 1919 yılında Berlin'de ilk Institut für Sexualwissenschaft'ı (Seksoloji Enstitüsü) kurdu. Enstitünün kütüphanesinde 20.000'den fazla cilt, 35.000 fotoğraf, geniş bir sanat koleksiyonu ve diğer nesneler bulunuyordu. Avrupa'nın dört bir yanından insanlar cinselliklerini daha iyi anlamak ve cinsel kaygıları ve işlev bozuklukları nedeniyle tedavi olmak için enstitüyü ziyaret ediyordu. ⓘ

Hirschfeld, insan cinselliğinin potansiyel çeşitliliğini temsil etmek için heteroseksüel erkek ve kadın arasında çok sayıda gerçek veya varsayımsal cinsel aracı türü tanımlayan bir sistem geliştirdi ve bugün transseksüel veya transgender olarak adlandırılan bir grup insanı eşcinsellik kategorilerinden ayrı olarak tanımlamasıyla tanınır, bu insanları transvestiten (travestiler) olarak adlandırdı. Almanya'nın cinsel davranış araştırmalarındaki hakimiyeti Nazi rejimi ile sona erdi. Enstitü ve kütüphanesi, iktidarı ele geçirmelerinin üzerinden üç ay geçmeden, 8 Mayıs 1933'te Naziler tarafından yok edildi. Enstitü kapatıldı ve Hirschfeld'in kitapları yakıldı. ⓘ

Erken dönem eşcinsel hakları hareketinde yer alan diğer seksologlar arasında Ernst Burchard ve Benedict Friedlaender de vardı. G-noktasının adını aldığı Ernst Gräfenberg, rahim içi araç (RİA) geliştiren ilk araştırmayı yayınladı. ⓘ

İkinci Dünya Savaşı sonrası

İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra seksoloji hem Amerika Birleşik Devletleri'nde hem de Avrupa'da bir rönesans yaşamıştır. Cinsel davranış, cinsel işlev ve cinsel işlev bozukluğu üzerine yapılan geniş çaplı çalışmalar seks terapisinin gelişmesine yol açmıştır. ABD'de İkinci Dünya Savaşı sonrası seksoloji, Nazi rejiminden kaçan Avrupalı mültecilerin akınından ve Kinsey çalışmalarının popülerliğinden etkilenmiştir. O zamana kadar Amerikan seksolojisi öncelikle fuhuşu sona erdirmek ve gençleri cinsel yolla bulaşan hastalıklar konusunda eğitmek için çalışan gruplardan oluşuyordu. Alfred Kinsey 1947 yılında Bloomington'daki Indiana Üniversitesi'nde Seks Araştırmaları Enstitüsü'nü kurdu. Bu enstitü günümüzde Kinsey Cinsiyet, Toplumsal Cinsiyet ve Üreme Araştırmaları Enstitüsü olarak adlandırılmaktadır. 1948 tarihli kitabında çiftlik hayvanlarının cinsel davranışları hakkında bilimsel olarak insanlardan daha fazla şey bilindiğini yazmıştır. ⓘ

Psikolog ve seksolog John Money 1950'lerde cinsel kimlik ve cinsiyet kimliği üzerine teoriler geliştirmiştir. Özellikle David Reimer vakası üzerine yaptığı çalışmalar, vaka interseks bebekler ve çocuklar için tedavi protokollerinin geliştirilmesinde kilit rol oynamış olsa da, o zamandan beri tartışmalı olarak kabul edilmektedir. ⓘ

Kurt Freund 1950'lerde Çekoslovakya'da penil pletismografı geliştirmiştir. Cihaz, erkeklerde cinsel uyarılmanın objektif bir ölçümünü sağlamak için tasarlanmıştır ve şu anda pedofili ve hebefilinin değerlendirilmesinde kullanılmaktadır. Bu araç o zamandan beri cinsel suçlularda kullanılmaktadır. ⓘ

1966 ve 1970 yıllarında Masters ve Johnson sırasıyla Human Sexual Response ve Human Sexual Inadequacy adlı eserlerini yayınlamışlardır. Bu ciltler çok sattı ve 1978'de Masters & Johnson Enstitüsü olarak bilinen kuruluşun kurucuları oldular. ⓘ

Vern Bullough bu dönemde seksoloji tarihçisi ve aynı zamanda bu alanda araştırmacı olarak çalışmıştır. ⓘ

1980'lerde HIV/AIDS'in ortaya çıkması, seksolojik araştırma çabalarında hastalığın yayılmasını anlamaya ve kontrol etmeye yönelik dramatik bir değişime neden oldu. ⓘ

21. yüzyıl

Teknolojik gelişmeler, davranışsal genetik, nörogörüntüleme ve büyük ölçekli İnternet tabanlı anketler kullanılarak yapılan çalışmalarla seksolojik soruların ele alınmasına izin vermiştir. ⓘ

Seksoloji bazı yargı bölgelerinde düzenlenmiş bir meslektir. Quebec'te seksologlar Ordre professionnel des sexologues du Québec üyesi olmak zorundadır. Ordre des psychologues du Québec'ten psikoterapi izni almaya uygun mesleklerden biridir. ⓘ

Önemli katkıda bulunanlar

Bu, doğum yıllarına göre seksologların ve seksoloji alanına önemli katkılarda bulunanların bir listesidir:

• Carl Friedrich Otto Westphal (1833-1890)
• Richard Freiherr von Krafft-Ebing (1840-1902)
• Albert Eulenburg (1840-1917)
• Auguste Henri Forel (1848-1931)
• Sigmund Freud (1856-1939)
• Wilhelm Fliess (1858-1928)
• Havelock Ellis (1858-1939)
• Eugen Steinach (1861-1944)
• Robert Latou Dickinson (1861-1950)
• Albert Moll (1862-1939)
• Edvard Westermarck (1862-1939)
• Clelia Duel Mosher (1863-1940)
• Eugene Wilhelm (diğer adıyla Numa Praetorius) (1866-1951)
• Magnus Hirschfeld (1868-1935)
• Iwan Bloch (1872-1922)
• Theodoor Hendrik van de Velde (1873-1937)
• Max Marcuse (1877-1963)
• Otto Gross (1877-1920)
• Ernst Gräfenberg (1881-1957)
• Bronisław Malinowski (1884-1942)
• Harry Benjamin (1885-1986)
• Hans Blüher (1888-1955)
• Theodor Reik (1888-1969)
• Alfred Kinsey (1894-1956)
• Wilhelm Reich (1897-1957)
• Mary Calderone (1904-1998)
• Wardell Pomeroy (1913-2001)
• Albert Ellis (1913-2007)
• Kurt Freund (1914-1996)
• Ernest Borneman (1915-1995)
• William Masters (1915-2001)
• Gershon Legman (1917-1999)
• Harold I. Lief (1917-2007)
• Paul H. Gebhard (1917-2015)
• John Money (1921-2006)
• Robert Stoller (1924-1991)
• Ira Reiss (1925-günümüz)
• Virginia Johnson (1925-2013)
• Preben Hertoft (1928-2017)
• Oswalt Kolle (1928-2010)
• Vern Bullough (1928-2006)
• Ruth Westheimer (1928-günümüz)
• John Gagnon (1931-2016)
• Fritz Klein (1932-2006)
• Milton Diamond (1934-günümüz)
• Erwin J. Haeberle (1936-2021)
• Marco Aurelio Denegri (1938-2018)
• Gunter Schmidt (1938-günümüz)
• Rolf Gindorf (1939-2016)
• Volkmar Sigusch (1940-günümüz)
• Beverly Whipple (1941-günümüz)
• Martin Dannecker (1942-günümüz)
• Shere Hite (1943-2020)
• Ray Blanchard (1945-günümüz)
• Gilbert Herdt (1949-günümüz)
• Pan Suiming (1950-günümüz)
• Kenneth Zucker (1950-günümüz)
• Ava Cadell (1955-günümüz)
• Carol Queen (1958-günümüz)
• James Cantor (1966-günümüz)
• Marta Crawford (1969-günümüz) ⓘ

• 

  Sigmund Freud

• 

  Magnus Hirschfeld

• 

  Alfred Kinsey ⓘ

Tarihte seks

Antik dönemde seks üzerine yazılmış birçok el kitabı vardır. Hindistan'da Kama Sutra bunların önde gelenleridir. ⓘ