Hipokrat
Hipokrat ⓘ | |
|---|---|
 Yunan hekim | |
| Doğum |
MÖ 460 Yunanistan / İstanköy |
| Ölüm |
MÖ 370 Yunanistan / Larissa |
| Etkiledikleri | İbn-i Sina |
Hipokrat (Yunanca: Ἱπποκράτης, Hippokrates) (d. MÖ 460, İstanköy - ö. MÖ 370, Larissa), tıbbın babası olarak anılan İyon hekim. ⓘ
Prognoz ve klinik gözlemin kullanımı, hastalıkların sistemli sınıflandırılması veya hümoral teorinin formülasyonu gibi alana yaptığı kalıcı katkılardan dolayı geleneksel olarak "Tıbbın Babası" olarak anılır. Hipokrat tıp okulu antik yunan tıbbı’nda devrim yaparak, onu geleneksel olarak ilişkili olduğu diğer alanlardan (teürji ve felsefe) farklı bir disiplin yapıp doktorluk mesleğini kurmuştur. ⓘ
Bununla birlikte, Hipocratic Corpus yazarlarının, Hipokrat tıbbının uygulayıcılarının ve Hipokrat'ın çalışmalarının başarıları genellikle birbiriyle karıştırıldı; bu nedenle Hipokrat'ın gerçekte ne düşündüğü, yazdığı ve yaptığı hakkında çok az şey bilinir. Hipokrat yaygın olarak eski hekimin paragon olarak tasvir edilir ve günümüzde hala geçerli ve kullanımda olan Hipokrat Yemini'ni ile tanınır. Ayrıca klinik tıbbın sistematik çalışmasını büyük ölçüde ilerletmesi, önceki okulların tıbbi bilgilerini özetlemesi ve Hippocratic Corpus ve diğer eserler aracılığıyla doktorlar için reçete uygulamaları yapmasıyla da tanınır. ⓘ
Hekim olan babası tarafından yetiştirilip birçok yerde hekimlik yapmıştır. ⓘ
Anadolu’nun kuzey illerini gezdikten sonra İstanköy adasına dönerek hekimliğini sürdürdü. Antik İyonya’da bilimsel gelişme ve felsefe ile sımsıkı bağı olan hekimlik gözdeydi. Bu gelişme Hippokrates ile doruğa ulaştı. Kendisine göre tıbbın ilk kuralı “Primum non nocere” (Önce zarar verme!) ilkesidir. ⓘ
Çağdaşı Eflatun Protagoras adlı yapıtında Hipokrat’tan “Koslu Asklepiades” olarak bahseder. Hipokrat'ın öğrencilerini para karşılığında eğittiğini ve hekimlik alanında Polykleitos ile Phidias'ın heykelcilikte kazandığı üne yakın bir ün kazandığından bahseder. Eflatun, “Phaidros” adlı yapıtında ise Hipokrat'a değinerek onun tıbba felsefi bir yaklaşım getirmiş ünlü bir Asklepiades olduğunu ve insan vücudunu bir bütün olarak ele aldığını anlatır. ⓘ
Aristoteles'in öğrencilerinden Menon ise yazdığı tıp tarihinde Hipokrat'ın hastalıkların nedeni konusundaki görüşlerine özel bir yer verir. Menon’un aktardığına göre, Hipokrat'ın temel hastalık kuramı; yanlış beslenme sonucunda sindirilemeyen bazı artıkların buhar çıkardığı, bu buharların vücuttan atılamayarak hastalıklara yol açtığı şeklindedir. Hippokrates tarafından yazıldığı kabul edilen “Corpus Hippocraticum” (Hipokrat’ın Toplu Yapıtları) adlı yapıtı milattan sonra onuncu yüzyıldan kalmadır. Arap ve Avrupa tıbbına katkısı büyüktür. Bu yapıtta; batıl inançlar, büyülü şifa yöntemleri reddedilerek bir bilim dalı olan tıbbın temel ilkeleri öğretilmiştir. Hipokrat'ın çağında hekimler “Asklepiadlar” denen (hekimlik tanrısı olarak kabul edilen Asklepios adından türemiştir) loncalarda toplanırdı. Hekimlik babadan oğula geçerdi. Genç hekimler loncaya alınırken günümüzde de geçerli olan fakat bazı değişikliklerin yer aldığı ünlü “Hipokrat Yemini” ederlerdi. Eski Hipokrat Yemini’nde tıp tanrısı olarak kabul edilen Asklepios adına yemin edilirken, yeni yeminde kutsal inançlar üzerine yemin edilmektedir. ⓘ
Hipokrat'ın ölümünden sonra Kos Adası Hekimlik Okulu'nun bütün buluşları Hipokrat'a mal edilmiştir. Bunların tümünün değilse de büyük bir bölümünün onun buluşu olduğuna kuşku yoktur. Örneğin; bazı hastalıkları Hipokrat ilk kez tanımlamıştır, “Çomak Parmak” adlı hastalığa “Hipokratik parmaklar” denilmektedir. Çünkü ilk kez Hipokrat bu hastalığın tanımını yapmıştır. Diğer tanımladığı hastalıklar ise; "akciğer kanseri", “akciğer hastalığı”, “siyanotik kalp hastalığı”dır. ⓘ
Biyografi
.JPG)
Tarihçiler Hipokrat'ın MÖ 460 yılı civarında Yunanistan'ın Kos adasında doğduğu konusunda hemfikirdir; ancak diğer biyografik bilgiler muhtemelen doğru değildir. ⓘ
İkinci yüzyılda yaşamış Yunan bir hekim olan Efesli Soranus, Hipokrat'ın ilk biyografi yazarıdır ve onun hakkındaki kişisel bilgilerin çoğunun kaynağıdır. Daha sonraki biyografiler MS 10. yüzyıldan kalma Suda'da ve MS 12. yüzyıldan kalma John Tzetzes'in eserlerinde yer alır. Hipokrat'tan iki çağdaşının yazılarında geçerken bahsedilir: Platon'un Protagoras ve Phaedrus adlı eserlerinde ve Aristoteles'in MÖ 4. yüzyıldan kalma Politika adlı eserinde. ⓘ
Soranus, Hipokrat'ın babasının bir hekim olan Heraklides, annesinin ise Tizane'nin kızı Praksitela olduğunu yazmıştır. Hipokrat'ın iki oğlu Thessalus ve Draco ile damadı Polybus onun öğrencileriydi. Galen'e göre, daha sonraki bir hekim olan Polybus, Hippokrates'in gerçek halefi iken, Thessalus ve Draco'nun her birinin Hippokrates adında bir oğlu vardı (Hippokrates III ve IV). ⓘ
Soranus, Hipokrat'ın tıbbı babasından ve büyükbabasından (I. Hipokrat) öğrendiğini ve diğer konuları Demokritos ve Gorgias ile çalıştığını söylemiştir. Hipokrat muhtemelen Kos Asklepieion'unda eğitim görmüş ve Trakyalı hekim Selymbria'lı Herodicus'tan dersler almıştır. Platon iki diyalogunda Hipokrat'tan bahseder: Protagoras'ta Platon Hipokrat'ı "Asklepiad Kos'lu Hipokrat" olarak tanımlar; Phaedrus'ta ise Platon "Asklepiad Hipokrat "ın tıp için bedenin doğasına dair tam bir bilginin gerekli olduğunu düşündüğünü öne sürer. Hipokrat hayatı boyunca en azından Teselya, Trakya ve Marmara Denizi'ne kadar seyahat ederek tıp öğretmiş ve uygulamıştır. Ölümüyle ilgili birkaç farklı rivayet mevcuttur. Muhtemelen Larissa'da 83, 85 veya 90 yaşlarında ölmüştür, ancak bazıları 100 yaşın üzerinde yaşadığını söylemektedir. ⓘ
Hipokrat teorisi
Kutsal olarak adlandırılan hastalıkla ilgili olarak da durum böyledir: bana öyle geliyor ki bu hastalık diğer hastalıklardan ne daha ilahi ne de daha kutsaldır, ancak diğer hastalıklar gibi doğal bir nedeni vardır. İnsanlar onun doğasını ve nedenini cehalet ve meraktan dolayı tanrısal olarak görür....
- Hipokrat, Kutsal Hastalık Üzerine ⓘ
Hipokrat, hastalıkların batıl inançlardan ve tanrılardan değil, doğal yollardan kaynaklandığına inanan ilk kişi olarak kabul edilir. Hipokrat, Pythagoras'ın öğrencileri tarafından felsefe ve tıbbı bir araya getirmesiyle tanınır. Tıp disiplinini dinden ayırmış, hastalığın tanrılar tarafından verilen bir ceza değil, çevresel faktörler, beslenme ve yaşam alışkanlıklarının bir ürünü olduğuna inanmış ve bunu savunmuştur. Gerçekten de Hipokrat Külliyatı'nın tamamında mistik bir hastalıktan tek bir kez bile söz edilmez. Bununla birlikte, Hipokrat bugün yanlış anatomi ve fizyoloji olarak bilinen Humorizm gibi birçok inanca dayanarak çalışmıştır. ⓘ
Antik Yunan tıp okulları hastalıklarla nasıl başa çıkılacağı konusunda (Knidian ve Koan olarak) ikiye ayrılmıştır. Knidian tıp okulu teşhis üzerine odaklanmıştır. Hipokrat zamanındaki tıp, insanların diseksiyonunu yasaklayan Yunan tabusu nedeniyle insan anatomisi ve fizyolojisi hakkında neredeyse hiçbir şey bilmiyordu. Dolayısıyla Knidos ekolü, bir hastalığın birçok olası semptom dizisine neden olduğunu ayırt edememiştir. Hipokrat okulu ya da Koan okulu genel teşhisler ve pasif tedaviler uygulayarak daha büyük başarılar elde etmiştir. Odak noktası teşhis değil, hasta bakımı ve prognozdu. Hastalıkları etkili bir şekilde tedavi edebiliyor ve klinik uygulamada büyük bir gelişmeye olanak sağlıyordu. ⓘ
Hipokrat tıbbı ve felsefesi modern tıptan çok uzaktır. Artık hekim, her ikisi de Knidyen okul tarafından benimsenmiş olan spesifik teşhis ve özel tedaviye odaklanmaktadır. Hipokrat'ın zamanından beri tıbbi düşüncede yaşanan bu değişim, Hipokrat tıbbına yönelik ciddi eleştirilere neden olmuştur; örneğin Fransız doktor M. S. Houdart Hipokrat tedavisini "ölüm üzerine meditasyon" olarak adlandırmıştır. ⓘ
Thucydides'in tarihsel yöntemi ile Hipokratik yöntem arasında benzerlikler kurulmuştur; özellikle de "insan doğası" kavramı, başka zamanlar ya da başka vakalar için gelecekte yararlı olacak öngörülebilir tekrarları açıklamanın bir yoludur. ⓘ
Kriz
Hipokrat tıbbında önemli bir kavram olan kriz, hastalığın ilerleyişinde ya hastalığın zafer kazanmaya başlayacağı ve hastanın ölüme yenik düşeceği ya da tam tersinin gerçekleşeceği ve doğal süreçlerin hastayı iyileştireceği bir noktaydı. Bir krizin ardından bir nüksetme ve ardından karar verici bir başka kriz gelebilir. Bu doktrine göre, krizler kritik günlerde ortaya çıkma eğilimindedir ve bu günlerin hastalığın ortaya çıkmasından sonra sabit bir zaman olduğu varsayılır. Eğer bir kriz kritik günden uzak bir günde meydana gelirse, hastalığın nüksetmesi beklenebilirdi. Galen bu fikrin Hipokrat'tan kaynaklandığına inanmakla birlikte, ondan önce ortaya çıkmış olması da mümkündür. ⓘ
Hipokrat tıbbı mütevazı ve pasifti. Tedavi yaklaşımı "doğanın iyileştirici gücüne" (Latince'de "vis medicatrix naturae") dayanıyordu. Bu doktrine göre, vücut kendi içinde dört mizacı yeniden dengeleme ve kendini iyileştirme (physis) gücünü barındırır. Hipokrat terapisi bu doğal süreci kolaylaştırmaya odaklanmıştır. Bu amaçla Hipokrat "dinlenme ve hareketsiz kalmanın büyük önem taşıdığına" inanıyordu. Genel olarak Hipokrat tıbbı hastaya karşı çok nazikti; tedavi nazikti ve hastayı temiz ve steril tutmaya vurgu yapıyordu. Örneğin, yaralarda sadece temiz su veya şarap kullanılırdı, ancak "kuru" tedavi tercih edilirdi. Bazen yatıştırıcı merhemler de kullanılırdı. ⓘ
Hipokrat ilaç vermek ve yanlış seçildiği kanıtlanabilecek özel bir tedaviye girişmek konusunda isteksizdi; genel bir teşhisin ardından genel bir tedavi uygulardı. Önerdiği genel tedaviler arasında oruç tutmak ve bal ile sirke karışımı tüketmek de vardı. Hipokrat bir keresinde "hastayken yemek yemek, hastalığını beslemektir" demişti. Ancak bazı durumlarda güçlü ilaçlar da kullanılmıştır. Bu pasif yaklaşım, iskelet sistemini germek ve yaralı bölge üzerindeki baskıyı azaltmak için traksiyon gerektiren kırık kemikler gibi nispeten basit rahatsızlıkların tedavisinde çok başarılıydı. Hipokrat sehpası ve diğer cihazlar bu amaçla kullanılmıştır. ⓘ
Hipokrat tıbbının güçlü yönlerinden biri de prognoza verdiği önemdi. Hipokrat'ın zamanında tıbbi tedavi oldukça olgunlaşmamıştı ve çoğu zaman hekimlerin yapabileceği en iyi şey bir hastalığı değerlendirmek ve ayrıntılı vaka geçmişlerinde toplanan verilere dayanarak olası ilerlemesini tahmin etmekti. ⓘ
Profesyonellik
Hipokrat tıbbı katı profesyonelliği, disiplini ve titiz uygulamalarıyla dikkat çekiyordu. Hipokrat'ın Hekim Üzerine adlı eseri hekimlerin her zaman bakımlı, dürüst, sakin, anlayışlı ve ciddi olmalarını tavsiye eder. Hipokrat hekimi uygulamasının tüm yönlerine dikkat ederdi: Antik ameliyathanede "aydınlatma, personel, aletler, hastanın pozisyonu ve bandajlama ve atelleme teknikleri" için ayrıntılı şartnamelere uyardı. Tırnaklarını bile belirli bir uzunlukta tutardı. ⓘ
Hipokrat Okulu, gözlem ve belgelemenin klinik doktrinlerine önem vermiştir. Bu doktrinler, hekimlerin bulgularını ve tıbbi yöntemlerini çok açık ve objektif bir şekilde kaydetmelerini, böylece bu kayıtların diğer hekimlere aktarılabilmesini ve onlar tarafından kullanılabilmesini öngörür. Hipokrat ten rengi, nabız, ateş, ağrılar, hareket ve boşaltım gibi birçok belirtiyi dikkatli ve düzenli bir şekilde not etmiştir. Bir vakanın öyküsünü alırken hastanın yalan söyleyip söylemediğini anlamak için nabzını ölçtüğü söylenir. Hipokrat klinik gözlemlerini aile öyküsü ve çevreyi de kapsayacak şekilde genişletmiştir. "Tıp, klinik muayene ve gözlem sanatını ona borçludur." ⓘ
Tıbba doğrudan katkıları
Hipokrat ve takipçileri birçok hastalığı ve tıbbi durumu ilk kez tanımlamışlardır. Kronik akciğer hastalığı, akciğer kanseri ve siyanotik kalp hastalığında önemli bir tanı işareti olan parmaklarda çomaklaşmayı ilk kez tanımladığı için kendisine itibar edilmektedir. Bu nedenle çomak parmaklar bazen "Hipokrat parmakları" olarak anılır. Hipokrat aynı zamanda Prognoz'da Hipokrat yüzünü tanımlayan ilk hekimdir. Shakespeare, V. Henry'nin II. perdesinin iii. sahnesinde Falstaff'ın ölümünü yazarken bu tanıma atıfta bulunmuştur. ⓘ
Hipokrat hastalıkları akut, kronik, endemik ve epidemik olarak kategorize etmeye ve "alevlenme, nüks, rezolüsyon, kriz, paroksizm, pik ve nekahat" gibi terimler kullanmaya başlamıştır. Hipokrat'ın önemli katkılarından bir diğeri de torasik ampiyemin, yani göğüs boşluğunun iç yüzeyinin iltihaplanmasının semptomatolojisi, fiziksel bulguları, cerrahi tedavisi ve prognozuna ilişkin açıklamalarında bulunabilir. Öğretileri günümüzün akciğer tıbbı ve cerrahisi öğrencileri için de geçerliliğini korumaktadır. Hipokrat belgelenmiş ilk göğüs cerrahıdır ve bulguları ve teknikleri, göğüs duvarı apsesini boşaltmak için kurşun boruların kullanılması gibi kaba olsa da, hala geçerlidir. ⓘ
Hipokrat tıp okulu, okulun zayıf tıp teorisine rağmen, insan rektumunun rahatsızlıklarını ve bunların tedavisini iyi tanımlamıştır. Örneğin hemoroid, safra ve balgam fazlalığından kaynaklandığına inanılmasına rağmen, Hipokrat hekimleri tarafından nispeten gelişmiş yöntemlerle tedavi edilmiştir. Hipokrat Külliyatı'nda tercih edilen yöntemlere ek olarak koter ve eksizyon da tarif edilmiştir: hemoroidlerin bağlanması ve sıcak demirle kurutulması. Çeşitli merhemlerin uygulanması gibi diğer tedaviler de önerilmektedir. Günümüzde, "[hemoroid için] tedavi hala yakma, boğma ve kesip çıkarmayı içermektedir." Ayrıca, Corpus'ta özetlenen proktoskopinin bazı temel kavramları hala kullanılmaktadır. Örneğin, yaygın bir tıbbi cihaz olan rektal spekulumun kullanımı Hipokrat Külliyatı'nda tartışılmaktadır. Bu, endoskopiye ilişkin kaydedilmiş en eski referansı oluşturmaktadır. Hipokrat, günümüzde yaşam tarzı tıbbı olarak adlandırılan diyabet gibi hastalıkları tedavi etmek için diyet ve egzersiz gibi yaşam tarzı değişikliklerini sıklıkla kullanmıştır. ⓘ
Hipokrat'a atfedilen iki popüler ama muhtemelen yanlış alıntılanmış söz "Yiyecekler ilacınız, ilaçlar da yiyeceğiniz olsun" ve "Yürümek insanın en iyi ilacıdır" şeklindedir. Her ikisi de yanlış alıntı gibi görünmektedir ve kesin kökenleri bilinmemektedir. ⓘ
2017 yılında araştırmacılar, Güney Sina'daki Saint Catherine Manastırı'nda restorasyon yaparken Hipokrat'ın tıbbi bir tarifini içeren bir el yazması bulduklarını iddia ettiler. El yazması ayrıca anonim bir yazar tarafından oluşturulmuş, bitki resimleri içeren üç tarif içermektedir. ⓘ
Hipokrat Külliyatı
Hipokrat Külliyatı (Latince: Corpus Hippocraticum), İskenderiye Yunanistan'ında toplanan yaklaşık yetmiş erken dönem tıp eserinden oluşan bir koleksiyondur. İyon Yunancası ile yazılmıştır. Hipokrat'ın külliyattaki eserlerden herhangi birinin yazarı olup olmadığı sorusu kesin olarak yanıtlanmamıştır, ancak mevcut tartışmalar onun tarafından yazılmış olabileceği düşünülen eserlerden sadece birkaçı etrafında dönmektedir. Konuların çeşitliliği, yazım tarzları ve görünürdeki inşa tarihleri nedeniyle Hipokrat Külliyatı tek bir kişi tarafından yazılmış olamaz (Ermerins yazar sayısını on dokuz olarak vermektedir). Hipokrat'ın şöhreti nedeniyle külliyat onun adıyla anılmaya başlanmış, muhtemelen tüm tıp eserleri İskenderiye'deki bir kütüphaneci tarafından 'Hipokrat' adı altında sınıflandırılmıştır. Ciltler muhtemelen öğrencileri ve takipçileri tarafından üretilmiştir. ⓘ
Hipokrat Külliyatı, belirli bir sıralama olmaksızın, tıbbın çeşitli konuları üzerine ders kitapları, konferanslar, araştırmalar, notlar ve felsefi denemeler içerir. Bu eserler hem uzmanlar hem de meslekten olmayanlar olmak üzere farklı kitleler için yazılmıştır ve bazen karşıt bakış açılarından kaleme alınmışlardır; Külliyat'taki eserler arasında önemli çelişkiler bulunabilir. Hipokrat Yemini; Prognostikler Kitabı; Akut Hastalıklarda Rejim Üzerine; Aforizmalar; Havalar, Sular ve Yerler Üzerine; İndirgeme Araçları; Kutsal Hastalık Üzerine; vb. ⓘ
Hipokrat Yemini
Tıbbi uygulama etiği konusunda ufuk açıcı bir belge olan Hipokrat Yemini, antik dönemde Hipokrat'a atfedilmiş olsa da yeni bilgiler ölümünden sonra yazılmış olabileceğini göstermektedir. Bu belge muhtemelen Hipokrat Külliyatı'nın en ünlü belgesidir. Son zamanlarda belgenin yazarının gerçekliği inceleme altına alınmıştır. Yemin bugün orijinal haliyle nadiren kullanılsa da, iyi tıbbi uygulama ve ahlakı tanımlayan diğer benzer yeminler ve yasalar için bir temel oluşturmaktadır. Bu tür türevler bugün tıp uygulamasına girmek üzere olan tıp mezunları tarafından düzenli olarak kabul edilmektedir. ⓘ
Miras
Hipokrat ne kendi adıyla anılan tıp okulunu kurmuş ne de kendisine atfedilen eserlerin çoğunu yazmış olmasına rağmen, geleneksel olarak "Tıbbın Babası" olarak kabul edilir. Katkıları tıp pratiğinde devrim yarattı; ancak ölümünden sonra ilerleme durdu. Hipokrat'a o kadar saygı duyuluyordu ki, öğretileri büyük ölçüde geliştirilemeyecek kadar büyük kabul edildi ve yöntemlerinde uzun süre önemli bir ilerleme kaydedilmedi. Hipokrat'ın ölümünden sonraki yüzyıllar, ilerleme kadar gerilemenin de damgasını vurduğu yıllar olmuştur. Örneğin, Fielding Garrison'a göre, "Hipokrat döneminden sonra klinik vaka geçmişi alma uygulaması ortadan kalktı". ⓘ
Hipokrat'tan sonra bir diğer önemli hekim, MS 129 ile MS 200 yılları arasında yaşamış olan Yunanlı Galen'dir. Galen, Hipokrat tıbbı geleneğini sürdürmüş, bazı ilerlemeler kaydetmiş, ancak bazı gerilemeler de yaşamıştır. Orta Çağ'da İslam dünyası Hipokrat yöntemlerini benimsemiş ve yeni tıbbi teknolojiler geliştirmiştir. Avrupa Rönesans'ından sonra Hipokrat yöntemleri Batı Avrupa'da yeniden canlandırıldı ve 19. yüzyılda daha da genişletildi. Hipokrat'ın titiz klinik tekniklerini kullananlar arasında Thomas Sydenham, William Heberden, Jean-Martin Charcot ve William Osler dikkat çekmektedir. Fransız hekim Henri Huchard, bu canlanmaların "iç tıbbının tüm tarihini" oluşturduğunu söylemiştir. ⓘ
Resim
Aristoteles'in ifadesine göre, Hipokrat "Büyük Hipokrat" olarak bilinirdi. Huyuyla ilgili olarak Hipokrat önce "nazik, ağırbaşlı, yaşlı bir taşra doktoru", daha sonra ise "sert ve yasakçı" olarak tasvir edilmiştir. Kesinlikle bilge, çok büyük bir zekâya sahip ve özellikle çok pratik olarak kabul edilir. Francis Adams onu "kesinlikle deneyim ve sağduyu doktoru" olarak tanımlar. ⓘ
Bilge, yaşlı doktor imajı, kırışık bir yüz üzerine büyük sakallar takan büstleriyle pekiştirilmiştir. Dönemin pek çok hekimi saçlarını Jove ve Asklepius tarzında tarardı. Buna göre, bulunan Hipokrat büstleri, bu tanrıların portrelerinin yalnızca değiştirilmiş versiyonları olabilir. Hipokrat ve onun temsil ettiği inançlar tıbbi idealler olarak kabul edilir. Tıp tarihi konusunda bir otorite olan Fielding Garrison, "O, her şeyden önce, bilimsel ruhun özü olan esnek, eleştirel, iyi konumlandırılmış, her zaman hata kaynaklarını arayan zihin tutumunun örneğidir" demiştir. Ölümünden bu yana tıp mesleğine ilham veren A Short History of Medicine'e göre "Onun figürü... tüm zamanlar için ideal hekimin figürü olarak durmaktadır". ⓘ
Efsaneler
Sir John Mandeville'in Seyahatleri, Hipokrat'ın "Kos ve Lango" adalarının hükümdarı olduğunu (yanlış olarak) bildirir ve Hipokrat'ın kızı hakkında bir efsane anlatır. Tanrıça Diana tarafından yüz ayak uzunluğunda bir ejderhaya dönüştürülmüştür ve eski bir kalenin "malikanesinin hanımı "dır. Yılda üç kez ortaya çıkar ve bir şövalye onu öperse tekrar kadına dönüşür, şövalyeyi onun eşi ve adaların hükümdarı yapar. Çeşitli şövalyeler bunu dener ama korkunç ejderhayı görünce kaçarlar; kısa süre sonra da ölürler. Bu Melusine efsanesinin bir versiyonudur. ⓘ
İsimlikler
Bazı klinik semptom ve bulgular, bunları tanımlayan ilk kişi olduğuna inanıldığı için Hipokrat'ın adıyla anılmaktadır. Hipokrat yüzü, ölüm ya da uzun süren hastalık, aşırı boşaltım, aşırı açlık ve benzerleri nedeniyle yüzde meydana gelen değişikliktir. Parmaklarda ve tırnaklarda bir şekil bozukluğu olan çomaklaşma, Hipokrat parmakları olarak da bilinir. Hipokrat süküsyonu, hidropnömotoraks veya piyopnömotoraksın iç sıçrama sesidir. Hipokrat tezgahı (kemiklerin yerleştirilmesine yardımcı olmak için gerginlik kullanan bir cihaz) ve Hipokrat başlığı şeklindeki bandaj, Hipokrat'ın adını taşıyan iki cihazdır. Hipokrat Külliyatı ve Hipokrat Yemini de onun adaşlarıdır. Yüz kaslarının sürekli spazmı olan Risus sardonicus, Hipokrat Gülümsemesi olarak da adlandırılabilir. Saç dökülmesi ve kelliğin en şiddetli formuna Hipokrat formu denir. ⓘ
Modern çağda bir ay kraterine Hipokrat adı verilmiştir. Yunanistan'ın Kos adasında bulunan Hipokrat Müzesi ona adanmıştır. Hipokrat Projesi, New York Üniversitesi Tıp Merkezi'nin teknoloji kullanımı yoluyla eğitimi geliştirmeye yönelik bir programıdır. Project Hippocrates ("HIgh PerfOrmance Computing for Robot-AssisTEd Surgery "nin kısaltması) Carnegie Mellon Bilgisayar Bilimleri Okulu ve Shadyside Tıp Merkezi'nin "yeni nesil bilgisayar destekli cerrahi robotlar için gelişmiş planlama, simülasyon ve yürütme teknolojileri geliştirme" çabasıdır. Hem Kanada Hipokrat Sicili hem de Amerikan Hipokrat Sicili, orijinal Hipokrat Yemini'nin ilkelerini değişen sosyal zamanlar boyunca dokunulmaz olarak koruyan hekim örgütleridir. ⓘ
Şecere
Hipokrat'ın efsanevi soyağacı, baba soyunu doğrudan Asklepios'a, anne soyunu ise Herakles'e dayandırır. Tzetzes'in Chiliades'ine göre, II. Hippokrates'in ahnentafeli şudur:
1. Hipokrat II.
2. Heraklides
4. Hipokrat I.
8. Gnosidicus
16. Nebrus
32. Sostratus III.
64. Theodorus II.
128. Sostratus, II.
256. Thedorus
512. Cleomyttades
1024. Crisamis
2048. Dardanus
4096. Sostratus
8192. Hippolochus
16384. Podalirius
32768. Asklepius ⓘ