W

Latin alfabesi Ww harfi
W	w
W	w

Ww, Türk alfabesinde bulunmayan Latince kökenli bir harftir. İngilizcede ötümlü dudaksıl-artdamaksıl sürtünmesiz ünsüzü karşılar. Bu ses, dudaklar büzülerek söylenen V harfi gibidir (Davul, Avukat, Havlu, Kavun sözcüklerinde dudaklarımızın meyilli olduğu yuvarlaklık gibi). Fakat Lehçe, Türkmence, Almanca gibi birçok dilde V harfinin yerine kullanılır. W, internet sayesinde dünya çapında sıkça kullanılan harflerden biri hâline gelmiştir. Günlük hayattaki yaygın kullanımı üzerine Türk Dil Kurumu bu harfi "çift v" adıyla tanımlamıştır. ⓘ

Türkî alfabeler içerisinde Tatarca’da ve Türkmence’de kullanılır. Tatarca'da tıpkı Arapçadaki gibi açık bir V harfidir. ⓘ

W ⓘ
W w
(Aşağıya bakınız)
Kullanım
Yazı sistemi	Latin alfabesi
Tip	Alfabetik ve Logografik
Fonetik kullanım	[w] [v] [β] [u] [uː] [ʊ] [ɔ] [ʋ] [ʕʷ] [ʙ] [◌ʷ] /ˈdʌbəl.juː/ [ɣ] [f]
Unicode kod noktası	U+0057, U+0077
Alfabetik konum	23
Tarih
Geliştirme	<hiero>G43</hiero><hiero>T3</hiero> Υ υ 𐌖 Y V W w
Zaman aralığı	~600'den günümüze
Torunlar	• ʍ  • ɯ ɰ  • ₩
Kız Kardeşler	F U Ѵ У Ў Ұ Ү ו و ܘ וּ וֹ ࠅ 𐎆 𐡅 ወ વ ૂ ુ उ
Varyasyonlar	(Aşağıya bakınız)
Diğer
Yaygın olarak kullanılan diğer harfler	w(x)

W ya da w, modern İngilizce ve ISO temel Latin alfabelerinin yirmi üçüncü ve sondan dördüncü harfidir. Sessiz harfleri temsil eder, ancak bazı dillerde sesli harfleri de temsil eder. İngilizcedeki adı double-u, çoğulu double-ues'dir. ⓘ

Tarih

Modern harfin yanında "çift u" kullanan 1693 tarihli bir kitap baskısı; matbaacıların stoklarında bu harf yoksa veya yazı tipi bu harf olmadan yapılmışsa bu kabul edilebilirdi. ⓘ

Modern Avrupa alfabelerinin türetildiği klasik Latin alfabesinde 'W' karakteri yoktu. "W" sesleri Latince "V" harfi ile temsil ediliyordu (o zamanlar henüz "U "dan farklı değildi). ⓘ

Klasik Latincedeki /w/ (⟨V⟩ olarak yazılır) ve /b/ (⟨B⟩ olarak yazılır) sesleri, Erken Ortaçağ Latincesinde ünlüler arasında iki dudaklı bir sürtünmeli /β/ sesine dönüşmüştür. Bu nedenle, ⟨V⟩ artık Cermen fonolojisinin labial-velar yaklaşımlı sesi /w/'yi yeterince temsil etmiyordu. ⓘ

Vyborg armasında görünen bir W harfi ⓘ

Bu nedenle Germence /w/ fonemi, 7. veya 8. yüzyıllarda Eski İngilizce ve Eski Yüksek Almanca'nın en eski yazarları tarafından ⟨VV⟩ veya ⟨uu⟩ (⟨u⟩ ve ⟨v⟩ ancak Erken Modern dönemde farklılaşmıştır) olarak yazılmıştır. Buna karşın Gotik (Latince temelli olmayan), 4. yüzyılda aynı ses için Yunanca Υ'ye dayanan bir harf kullanmıştı. VVV⟩/⟨uu⟩ digrafı Ortaçağ Latincesinde Wamba gibi Gotik isimler de dahil olmak üzere Germen isimlerini temsil etmek için de kullanılmıştır. ⓘ

Modern "double U" ismi bu ⟨uu⟩ digrafından türemiştir. Bu digraf Eski Yüksek Almanca'nın yazımında yaygın olarak kullanılmıştır, ancak yalnızca Eski İngilizce'nin en eski metinlerinde /w/ sesi kısa süre sonra Latince wynn harfi olarak uyarlanan ⟨ᚹ⟩ rune'u ödünç alınarak temsil edilmeye başlanmıştır: ⟨ƿ⟩. Orta İngilizcenin erken dönemlerinde, 11. yüzyıldaki Norman Fethi'nin ardından ⟨uu⟩ yeniden popülerlik kazanmış ve 1300 yılına gelindiğinde yaygın kullanımda wynn'in yerini almıştır. ⓘ

Digrafın yazımsal olarak gerçekleştirilmesi, dalları ortada kesişen bir çift Vs gibi görünebilir. Yuvarlak el, kurrent ve siyah harflerde yaygın olan bir diğeri, en sağdaki dalı el yazısı ⟨v⟩ (viz.) gibi kıvrılan bir ⟨n⟩ şeklini alır. ${\mathfrak {w}}.$) On dokuzuncu yüzyıla kadar Britanya'da kullanıldı ve Almanya'da da bilinmeye devam ediyor. ⓘ

VV⟩ digrafından farklı ⟨W⟩ ligatürüne geçiş bu nedenle kademelidir ve yalnızca abecedaria'da, tüm bireysel harflerin açık listelerinde belirgindir. Muhtemelen 14. yüzyılda hem Orta İngilizce hem de Orta Almanca yazımında ayrı bir harf olarak kabul edilmiştir, ancak 16. yüzyılda Valentin Ickelshamer tarafından ifade edildiği gibi, gerçekten Latin alfabesinin bir parçası olarak görülmeyen bir yabancı olarak kalmıştır:

Zavallı w o kadar kötü şöhretli ve bilinmiyor ki, pek çok kişi ne adını ne de şeklini biliyor, Latinist olmayı arzulayanlar değil, çünkü ona ihtiyaçları yok, Almanlar, hatta okul hocaları bile onunla ne yapacaklarını ya da onu nasıl adlandıracaklarını bilmiyorlar; bazıları ona we diyor, [... diğerleri] uu diyor, [...] Svabyalılar ona auwawau diyor ⓘ

Orta Yüksek Almanca'da (ve muhtemelen geç Eski Yüksek Almanca'da), Batı Germen fonemi /w/ [v] olarak gerçekleşmiştir; bu nedenle bugün Almanca ⟨w⟩ bu sesi temsil etmektedir. ⓘ

Telaffuz ve kullanım

Ww'nin telaffuzları

Dil	Lehçe(ler)	Telaffuz (IPA)	Çevre	Notlar ⓘ
Çince	Mandarin	/w/		Pinyin romanizasyonunda
Cornish		/ʊ/	Genellikle	Arkaik yazım
		/w/	Sesli harflerden önce
Hollandaca	Flamanca, Surinamca	/β/
	Standart		Sonra u
		/ʋ/	Genellikle
İngilizce		/w/
Alman	Standart	/v/
Endonezce		/w/
Kashubian		/v/
Kokborok		/ɔ/
Kürtçe		/w/
Düşük Almanca		/ʋ/
Aşağı Sorbça		/v/
Kuzey Frizce		/v/
Eski Prusyalı		/w/		Arkaik yazım
Lehçe		/v/
Saterlandic		/v/
Türkmen		/β/
Yukarı Sorbça		/β/
Valon		/w/
Welsh		/ʊ/	Genellikle
		/w/	Sesli harflerden önce
Batı Frizce		/v/	Sesli harflerden önce
		/w/	Sesli harflerden sonra
Wymysorys		/v/

İngilizce

İngilizcede /w/ sesini temsil etmek için ⟨w⟩ kullanılır. Ayrıca, (telaffuz edilen) ⟨r⟩'den önce çoğu lehçede sessiz olan yazılı bir ⟨w⟩ ile başlayan, ⟨w⟩'nin telaffuz edildiği Eski İngilizce'deki kullanımdan kalan bir dizi kelime vardır: wreak, wrap, wreck, wrench, wroth, wrinkle, vb. İskoç İngilizcesinin bazı lehçeleri hala bu digrafı ayırt eder. Galce'den ödünç alınan cwm ve crwth sözcüklerinde Galce telaffuzunu korur, /ʊ/. ⟨W⟩ aynı zamanda digraflarda da kullanılır: ⟨aw⟩ /ɔː/, ⟨ew⟩ /(j)uː/, ⟨ow⟩ /aʊ, oʊ/. İngilizcede en sık kullanılan on beşinci harftir ve sözcüklerdeki sıklığı yaklaşık %2,56'dır. ⓘ

Diğer diller

Avrupa'da anadili ⟨w⟩ olan diller Cornwall ve Polonya arasındaki orta-batı Avrupa bölgesindedir: İngilizce, Almanca, Aşağı Almanca, Felemenkçe, Frizce, Galce, Cornish, Bretonca, Valonca, Lehçe, Kashubian, Sorbian, Wymysorys, Resian ve İskandinav lehçeleri. Almanca, Lehçe, Wymysorys ve Kaşubyaca bu sesi sesli labiodental sürtünmeli /v/ için kullanır (Lehçe, ilgili Kaşubyaca ve Wymysorys /w/ için Ł kullanır, Ł'nin hala koyu L sesini temsil ettiği muhafazakar ve bazı doğu Lehçe konuşmaları hariç) ve Hollandaca /ʋ/ için kullanır. Diğer dillerdeki kullanımının aksine, bu harf Galce ve Cornish dillerinde /u/ ünlüsünün yanı sıra /w/ yakın ünsüzünü temsil etmek için de kullanılır. ⓘ

Aşağıdaki diller tarihsel olarak yerel kelimelerdeki /v/ için ⟨w⟩ kullanmış, ancak daha sonra ⟨v⟩ ile değiştirmiştir: İsveççe, Fince, Çekçe, Slovakça, Letonca, Litvanyaca, Estonca, Ukraynaca Łatynka ve Belarusça Łacinka. Ayrıca Belarusçanın modern Romanizasyon sistemlerinde, örneğin BGN/PCGN sisteminde, Belarusça coğrafi isimlerin Latin harfleriyle transliterasyonuna ilişkin Talimatta kullanılan ⟨ŭ⟩ harfinin aksine ⟨ў⟩ harfi için kullanılır. ⓘ

İsveççe ve Fince'de bu eski kullanımın izleri özel isimlerde hala bulunabilir. Macarcada ise Wesselényi gibi bazı aristokrat soyadlarında kalmıştır. ⓘ

Modern Alman lehçelerinde Batı Germence /w/ için genellikle sadece [v] veya [ʋ] bulunur, ancak [w] veya [β̞] hala ⟨w⟩ için alofonik olarak duyulur, özellikle ⟨schw⟩, ⟨zw⟩ ve ⟨qu⟩ kümelerinde. Bazı Bavyera lehçeleri, wuoz (Standart Almanca weiß [vaɪs] '[I] know') gibi "hafif" bir ilk [w] harfini korur. Klasik Latince [β] Güney Almancadaki Servus ('merhaba' veya 'hoşça kal') selamlamasında duyulur. ⓘ

Hollandaca'da ⟨w⟩ labiodental bir yaklaşım /ʋ/ olmuştur (-⟨eeuw⟩ içeren kelimeler hariç, bunlar /eːβ/ veya -⟨uw⟩ içeren diğer çift ünlülerdir). Flandre ve Surinam gibi Hollandaca konuşulan birçok bölgede her zaman /β/ telaffuzu kullanılır. ⓘ

Fince'de ⟨w⟩ bazen ⟨v⟩'nin bir varyantı olarak görülür ve ayrı bir harf değildir, ancak resmi alfabenin bir parçasıdır. Bununla birlikte, daha eski bir Almanca yazım standardını yansıtan bazı eski isimlerin yazımında ve bazı modern alıntı kelimelerde tanınmakta ve korunmaktadır. Her durumda /ʋ/ olarak telaffuz edilir. ⓘ

Danca, Norveççe ve İsveççe'de ⟨w⟩, double-u değil double-v olarak adlandırılır. Bu dillerde bu harf sadece eski isimlerde, alıntı kelimelerde ve yabancı kelimelerde bulunur. (Yabancı sözcükler, dildeki entegrasyon seviyesinin çok daha düşük olmasıyla alıntı sözcüklerden ayrılır). Genellikle /v/ olarak telaffuz edilir, ancak İngilizce kökenli bazı kelimelerde /w/ olarak telaffuz edilebilir. Harf, çok daha uzun süredir kullanılmasına rağmen, resmi olarak Danimarka ve İsveç alfabelerine sırasıyla 1980 ve 2006 gibi geç bir tarihte girmiştir. En eski resmi imla kuralları 1907 yılına ait olan modern Norveççe'nin kuruluşundan beri tanınmaktaydı. W⟩ daha önce ⟨v⟩'nin bir varyantı olarak görülüyordu ve ⟨w⟩ bir harf olarak (çift-v) konuşmada hala yaygın olarak ⟨v⟩ ile değiştirilmektedir (örneğin WC, VC olarak, www, VVV olarak, WHO, VHO olarak telaffuz edilir, vb. ) ⟨w⟩ resmi olarak tanınmadan önce iki harf eşit olarak sıralanırdı ve İsveç'te isimleri sıralarken bu uygulama hala tavsiye edilmektedir. Modern argoda, bazı anadil konuşurları ⟨w⟩'yi resmi /v/ telaffuzundan ziyade alıntı kelimenin kökenine daha yakın telaffuz edebilir. ⓘ

Ancak İsveççe ve Dancanın birçok lehçesinde bu ses kullanılmaktadır. Danimarka'da özellikle kuzey yarısının geleneksel lehçede yaygın olarak kullandığı Jutland'da ve İsveç'te birçok yerde. Güney İsveççede, örneğin "wesp" (wisp) ve "wann" (water) kelimelerinin geleneksel olarak kullanıldığı Halland'da kullanılır. Kuzey ve batı İsveç'te de /w/'li lehçeler vardır. V (/w/) ve f (/v/ veya /f/) arasındaki Eski Nors farkının korunduğu birçok lehçeden biri olan Elfdalian buna iyi bir örnektir. Dolayısıyla "warg" Eski Norsça "vargr "dan, "åvå" ise Eski Norsça "hafa "dan gelmektedir. ⓘ

Çoğu modern Roman dilinin alfabesinde (uzak kuzey Fransızcası ve Valonca hariç), ⟨w⟩ çoğunlukla yabancı isimlerde ve yakın zamanda ödünç alınan kelimelerde kullanılır (le week-end, il watt, el kiwi). ou⟩ digrafı yerli Fransızca sözcüklerde /w/ için kullanılır; ⟨oi⟩ ise /wa/ veya /wɑ/'dır. İspanyolca, İtalyanca ve Portekizce'de [w], /u/'nun hecesel olmayan bir varyantıdır ve ⟨u⟩ olarak yazılır. ⓘ

Endonezyaca'da "W" harfi 'wé' olarak adlandırılır. Endonezcede harf isimleri her zaman ürettikleri seslerle aynıdır, özellikle de ünsüzlerle. ⓘ

Japon dili, /daburu/ olarak telaffuz edilen "W" harfini "çift" anlamına gelen bir ideogram olarak kullanır. Aynı zamanda warau (笑う, "gülmek" anlamına gelir) kelimesinden türetilen ve kahkahayı ifade etmek için kullanılan "www" için bir İnternet argo teriminin kısa bir şeklidir. Bu argonun varyasyonları arasında kusa (草, "çimen" anlamına gelir) da yer alır ve tekrarlanan "www" örneklerinin çimen yapraklarına benzemesinden kaynaklanır. ⓘ

İtalyanca'da ⟨w⟩ harfi standart İtalyan alfabesinin bir parçası olarak kabul edilmese de, karakter genellikle Viva (yaşasın...) yerine, genellikle Vs'nin dallarının ortada kesiştiği biçimde, en azından el yazısında kullanılır (aslında bir monogram olarak kabul edilebilir). Aynı sembol baş aşağı yazıldığında abbasso (aşağı ile...) anlamına gelir. ⓘ

Kokborok dilinde ⟨w⟩ açık-orta arka yuvarlak sesli harf /ɔ/'yu temsil eder. ⓘ

Türkiye'de w harfinin kullanımı 1928-2013 yılları arasında yasaklanmıştır ve bu yasak, w harfi Kürt alfabesinin bir harfi olduğu için Türkiye'deki Kürt nüfus için bir sorun teşkil etmiştir. Kürtçe yeni yıl anlamına gelen Newroz kelimesinde w harfinin kullanılması yasaklanmış ve bu harfi içeren isimler kullanılamamıştır. 2008 yılında Gaziantep'te bir mahkeme, w harfinin kullanımının sivil kargaşaya yol açacağı gerekçesiyle yasakladı. Buna rağmen w harfi Türkiye genelinde su dolaplarında kullanıldı. ⓘ

Vietnamca'da ⟨w⟩, Fransızca çift vé'den gelen vê đúp olarak adlandırılır. Standart Vietnam alfabesine dahil değildir, ancak edebi lehçede ve çok gayri resmi yazılarda genellikle qu- yerine kullanılır. Ayrıca resmi belgelerde Ư'yi kısaltmak için yaygın olarak kullanılır, örneğin Trung Ương resmi belgelerde ve belge kimlik numarasında bile TW olarak kısaltılır ⓘ

"W" Modern Filipin Alfabesi'nde 24. harftir ve İngilizce ismine sahiptir. Ancak, eski Filipin alfabesi Abakada'da 19. harfti ve "wah" adını taşıyordu. ⓘ

Washo'da küçük harf ⟨w⟩ tipik bir /w/ sesini temsil ederken, büyük harf ⟨W⟩ sessiz bir w sesini temsil eder, tıpkı İngiliz hava durumu ile ayrımı koruyanlar için whether arasındaki fark gibi. ⓘ

Başkan Tokayev tarafından Kazak alfabelerinde yapılan değişikliğin 2020 versiyonuna göre W, Kiril У'nun yerine seçilmiştir ve Kazakça telaffuzlardan birini temsil etmektedir: [w], Kazakça telaffuz: [ʊw] ve/veya Kazakça telaffuz: [ʏw]. ⓘ

Diğer sistemler

Uluslararası Fonetik Alfabede, ⟨w⟩ seslendirilmiş labial-velar yaklaşım için kullanılır. ⓘ

Diğer kullanımlar

Bu el yazısı 'w' on sekizinci yüzyılın kaligrafisinde popülerdi; 1816 civarındaki bir yazı tipinde geç bir görünüm. ⓘ

W, Almanca (ve alternatif İngilizce) adı Wolfram'dan sonra tungsten kimyasal elementinin sembolüdür. Aynı zamanda standart güç birimi olan watt'ın SI sembolüdür. Ayrıca matematikte değişken olarak, özellikle karmaşık bir sayıyı veya bir vektörü temsil etmek için sıklıkla kullanılır. ⓘ

İsim

İsmi, harfin evriminde aynı harften iki tane, yani çift U olarak kabul edildiği aşamaları yansıtan double-u, ismi birden fazla heceye sahip olan tek modern İngilizce harftir. Aynı zamanda, bazı konuşmacılar için H harfi hariç, adı harfin kelimelerde tipik olarak çıkardığı seslerden hiçbiriyle telaffuz edilmeyen tek İngilizce harftir. ⓘ

Bazı konuşmacılar "double u" ismini "dub-u" veya sadece "dub" olarak kısaltır; örneğin, Wisconsin Üniversitesi, Washington Üniversitesi, Wyoming Üniversitesi, Waterloo Üniversitesi, Western Cape Üniversitesi ve Batı Avustralya Üniversitesi halk arasında "U Dub" olarak bilinir ve "VW" olarak kısaltılan otomobil şirketi Volkswagen bazen "V-Dub" olarak telaffuz edilir. Birçok web sitesi URL'sinin "www." ön eki gerektirmesi bu kısaltılmış telaffuzların yaygınlaşmasında etkili olmuştur. ⓘ

Almanca da dahil olmak üzere diğer Cermen dillerinde (ancak wé olarak telaffuz edildiği Hollandaca'da değil), adı İngilizce V'ye benzer: Portekizce duplo vê, İspanyolca doble ve (uve doble olarak da yazılabilir), Fransızca double vé, İzlandaca tvöfalt vaff, Çekçe dvojité vé, Estonca kaksisvee, Fince kaksois-vee, vb. ⓘ

Eski ABD başkanı George W. Bush'a, çocukluğunun büyük bölümünü geçirdiği Teksas'ta göbek adının halk arasındaki telaffuzundan sonra "Dubya" lakabı verilmiştir. ⓘ

İlgili karakterler

Atalar, torunlar ve kardeşler

Mısırca G43 (bıldırcın)	Mısırca T3 (topuz)	Protosinaitik Waw	Fenikece Waw	Yunanca İpsilon	Etrüskçe U/V/Y	Latince V/U	Latince W

ISO temel Latin alfabesi ⓘ
Aa	Bb	Cc	Dd	Ee	Ff	Gg	Hh	Ii	Jj	Kk	Ll	Mm	Nn	Oo	Pp	Qq	Rr	Ss	Tt	Uu	Vv	Ww	Xx	Yy	Zz
Özel işaret almış W harfi ẂẃẀẁŴŵẄẅẆẇẈẉW̊ẘ tarih • paleografi • türetimler • diyakritik • noktalama • rakamlar • harf listesi

• 𐤅: Semitik harf Waw, aşağıdaki sembollerin orijinal olarak türetildiği harf
• U : Latin harfi U
• V : Latin harfi V
• Ⱳ ⱳ : Kancalı W
• Ꝡ ꝡ : Latin harfi VY
• Ꟃ ꟃ : Anglicana W, Ortaçağ İngilizcesinde ve Cornish dilinde kullanılır
• W ile ilgili IPA'ya özgü semboller: ʍ ɯ ɰ ʷ
• W ile ilgili Ural Fonetik Alfabesine özgü semboller: U+1D21 ᴡ LATİN HARFİ KÜÇÜK BÜYÜK W ve U+1D42 ᵂ DEĞİŞTİRİCİ HARFİ BÜYÜK W
• ʷ : Hint-Avrupa çalışmalarında küçük w değiştirici harfi kullanılır
• ꭩ : Değiştirici harf küçük çevrilmiş w, İskoççanın dilbilimsel transkripsiyonlarında kullanılır
• Diyakritikli W: Ẃ ẃ Ẁ ẁ Ŵ ŵ Ẅ ẅ Ẇ ẇ Ẉ ẉ ẘ
• װ (çift vav): W'nin Yidiş ve İbranice karşılığı ⓘ

Ligatürler ve kısaltmalar

• ₩ : Won işareti, çift vuruşlu büyük W harfi ⓘ

Hesaplama kodları

Karakter bilgileri ⓘ

Önizleme	W		w
Unicode adı	LATİN BÜYÜK HARF W		LATİN KÜÇÜK HARF W
Kodlamalar	ondalık	altıgen	dec	altıgen
Unicode	87	U+0057	119	U+0077
UTF-8	87	57	119	77
Sayısal karakter referansı	W	W	w	w
EBCDIC ailesi	230	E6	166	A6
ASCII 1	87	57	119	77

¹ Ayrıca DOS, Windows, ISO-8859 ve Macintosh kodlama aileleri de dahil olmak üzere ASCII tabanlı kodlamalar için. ⓘ

Diğer gösterimler

NATO fonetik	Mors kodu
Viski	▄ ▄▄▄ ▄▄▄

Sinyal bayrağı	Bayrak semaforu	Amerikan el alfabesi (ASL fingerpelling)	İngiliz el alfabesi (BSL parmak yazımı)	Braille noktaları-2456 Birleşik İngilizce Braille

V ile W harfinin farkı

W harfi klasik V sesinden farklıdır. V harfinde dudak ile diş birbirine değerken, bu seste (W harfinde) tıpkı U sesinde olduğu gibi dudakların birbirine değmesi söz konusu değildir. Arapçadaki Vav (و) ve batı dillerindeki w sesi başlıca örneklerdir. Örneğin: Tatarcadaki Yawaş (Yavaş) kelimesi. Uygur Türkçesindeki V harfine benzeyen bir sesi karşılamak için üç noktalı ۋ harfi kullanılır. Yani aslında harflerin doğru ses değerleri şunlardır:

• W: و (Waw)
• V: ۋ (Vav) ⓘ