Agamemnon
Agamemnon, Yunan mitolojisinde Miken Kralı, Sparta Kralı Menelaos’un büyük kardeşi, orduları Truva (Troya) savaşına götüren kumandan. Atreus ve Aerope’nin oğludur. Yunan orduları Avlid’de Truva’ya yola çıkmak için toplandıklarında hiç rüzgâr olmadığı için Agamemnon Av Tanrıçası Artemis rüzgârları serbest bıraksın diye kızı İphigenia’yı kurban vermeye yönelir. Ancak İphigenia, kurban olarak kesileceği sırada Artemis, bir dişi geyik göndererek kızın yerine onu kurban ettirtti ve kızı Artemis tapınağına rahibe yaptı. Böylece Artemis rüzgârları serbest bıraktı. Truva savaşında kazanılan zaferden sonra Agamemnon güzel Kassandra’yı da yanına alıp evine döndü. Agamemnon'un kızları İphigenia'yı öldürmeye teşebbüs etmesini ve Kassandra'yla dönmesini sindiremeyen, Agamemnon’un karısı Clytemnestra, sevgilisi Aigisthos ile birlikte Agamemnon’u öldürdüler. Homeros'un Odysseia destanında baş karakter İthake kralı Odysseus, ölüler ülkesinde Agamemnon'un ruhuyla konuşur, Agamemnon ölümünden şöyle bahseder:
<i>Çok kurnaz Odysseus, tanrıya denk Laertesoğlu, ⓘ
gemilerimde alt etmiş değil Poseidon beni ⓘ
uğursuz yellerin azgın soluğunu salıp üstüme, ⓘ
beni düşman adamlar da yok etmiş değil karada, ⓘ
Aigisthos'tur hazırlayan bana ölümü ve eceli, ⓘ
o öldürdü beni hain karımın yardımıyla, ⓘ
evine buyur etmiş oturtmuştu beni sofrasına, ⓘ
öldürdü yemek yerken, boğazlar gibi ağılda bir sığırı. ⓘ
Ben yürekler acısı bir ölümle böyle öldüm işte.</i>
Oğlu Orestes sonradan babasının intikamını aldı ve annesi ile sevgilisini öldürdü. ⓘ
Başka bir rivayete göre ise de Tantalos gibi havuzda boğularak öldürüldü. ⓘ
Etimoloji
Yunancadaki adı Ἀγαμέμνων, "çok kararlı", "boyun eğmeyen" veya "çok kararlı" anlamına gelir. Bu sözcük *Ἀγαμέδμων (*Agamédmōn) sözcüğünden ἄγαν, "çok" ve μέδομαι, "düşünmek" sözcüklerinin birleşmesiyle oluşmuştur. ⓘ
Açıklama
Frigyalı Dares'in anlatısında Agamemnon "...sarışın, iri yarı ve güçlü" olarak tanımlanır. Güzel konuşan, bilge ve soyluydu, zengin bir donanıma sahipti." ⓘ
Soyu ve erken yaşamı
Agamemnon, Tantalos'un oğlu Pelops'un soyundan geliyordu. Homeros'un İlyada ve Odysseia'sında anlatılan hikâyenin alışılagelmiş versiyonuna göre Agamemnon ve küçük kardeşi Menelaos, Miken kralı Atreus ile Girit kralı Catreus'un kızı Aerope'nin oğullarıydı. Ancak başka bir geleneğe göre Agamemnon ve Menelaos, Atreus'un oğlu Pleisthenes'in oğullarıydı ve anneleri Aerope, Cleolla ya da Eriphyle idi. Bu geleneğe göre Pleisthenes genç yaşta ölmüş, Agamemnon ve Menelaos Atreus tarafından büyütülmüştür. Agamemnon'un Crisus'un oğlu Strophius ile evlenen bir kız kardeşi Anaxibia (ya da Astyoche) vardı. ⓘ
Agamemnon'un babası Atreus, ikiz kardeşi Thyestes'in oğullarını öldürmüş ve Thyestes'in karısı Aerope ile zina yaptığını öğrendikten sonra onları Thyestes'e yedirmiştir. Thyestes kendi kızı Pelopia'dan Aegisthus'u doğurmuş ve bu oğul Atreus'un çocuklarından korkunç bir intikam almaya yemin etmiştir. Aegisthus Atreus'u öldürdü, Thyestes'i yeniden tahta çıkardı ve Mycenae tahtını ele geçirerek babasıyla birlikte yönetti. Bu dönemde Agamemnon ve kardeşi Menelaos, Sparta Kralı Tyndareus'a sığınırlar. ⓘ
Orada sırasıyla Tyndareus'un kızları Clytemnestra ve Helen ile evlendiler. Agamemnon ve Clytemnestra'nın dört çocuğu oldu: bir oğul Orestes ve üç kız Iphigenia, Electra ve Chrysothemis. Menelaos Sparta'da Tyndareus'un yerine geçerken, Agamemnon kardeşinin yardımıyla Aegisthus ve Thyestes'i kovarak babasının krallığını geri aldı. Fetih yoluyla egemenliğini genişletti ve Yunanistan'ın en güçlü prensi oldu. ⓘ
Agamemnon'un aile tarihi, atası Tantalos'un işlediği iğrenç suçun ve ardından öldürdüğü Myrtilus tarafından Tantalos'un oğlu Pelops'un üzerine konan lanetin sonuçları olan cinayet, ensest ve ihanetle lekelenmişti. Böylece talihsizlik, insanlar ve tanrılar tarafından ortaklaşa düzenlenen bir adalet mahkemesinde Orestes tarafından telafi edilene kadar Atreus Hanedanı'nın birbirini izleyen nesillerinin peşini bırakmadı. ⓘ
Truva Savaşı
Troya'ya Yelken Açmak
Agamemnon isteksiz Yunan kuvvetlerini Troya'ya doğru yelken açmak üzere toplar. Savaşa gitmek zorunda kalmamak için deli numarası yapan Odysseus'u askere almak için Agamemnon, Odysseus'un küçük oğlu Telemakhos'u öldürmekle tehdit eden Palamedes'i gönderir. Odysseus oğlunu kurtarmak için deli numarası yapmaktan vazgeçmek zorunda kalır ve toplanan Yunan kuvvetlerine katılır. Boeotia'da bir liman olan Aulis'ten ayrılmaya hazırlanan Agamemnon'un ordusu, tanrıça Artemis'in gazabına uğrar. Efsanede bu gazabın çeşitli nedenleri vardır: Aeschylus'un Agamemnon oyununda Artemis Troya'da ölecek olan genç erkekler için kızgındır, Sophokles'in Electra'sında ise Agamemnon Artemis için kutsal olan bir hayvanı öldürmüş ve ardından avcılıkta Artemis'e denk olmakla övünmüştür. Veba ve rüzgârsızlık gibi talihsizlikler ordunun denize açılmasını engellemiştir. Sonunda kahin Calchas, tanrıçanın gazabının ancak Agamemnon'un kızı Iphigenia'nın kurban edilmesiyle yatıştırılabileceğini duyurur. ⓘ
Klasik dramatizasyonlar baba ya da kızın bu kadere ne kadar razı olduğu konusunda farklılık gösterir; bazıları Akhilleus ile evlendirileceğini iddia etmek gibi hileler içerir, ancak Agamemnon sonunda Iphigenia'yı kurban etmiştir. Onun ölümü Artemis'i yatıştırmış ve Yunan ordusu Truva'ya doğru yola çıkmıştır. Yunan mitolojisinde insan kurban etmeye çeşitli alternatifler sunulmuştur. Iphigenia at Aulis gibi diğer kaynaklar Agamemnon'un kızını öldürmeye hazır olduğunu, ancak Artemis'in onun yerine bir geyiği kabul ettiğini ve onu Kırım Yarımadası'ndaki Tauris'e götürdüğünü söyler. Hesiod onun tanrıça Hekate olduğunu söyler. ⓘ
Savaş sırasında, ancak İlyada'daki olaylardan önce Odysseus, oğlunun hayatını tehdit ettiği için Palamedes'ten intikam almak üzere bir plan yapar. Troyalıların kralı Priam'dan gelen bir mektubu taklit ederek ve Palamedes'in çadırına bir miktar altın saklayarak, Odysseus Palamedes'i vatana ihanetle suçlattı ve Agamemnon onun taşlanarak öldürülmesini emretti. ⓘ
İlyada
İlyada, savaşın son yılında Agamemnon ve Akhilleus arasındaki çekişmeyi anlatır. Birinci kitapta, Akha Ordusu'nun baskınlarından birinin ardından, Apollon'un rahiplerinden Chryses'in kızı Chryseis, Agamemnon tarafından savaş ganimeti olarak alınmıştır. Chryses kızını serbest bırakması için Agamemnon'a yalvarır ama pek başarılı olamaz. Bunun üzerine Chryses kızının sağ salim geri dönmesi için Apollon'a dua eder, Apollon da Akha Ordusu'nun üzerine bir veba salgını göndererek karşılık verir. Kahin Calchas'tan Chryseis'in babasına geri verilmesiyle vebanın yok edilebileceğini öğrenen Agamemnon isteksizce kabul eder (ama önce Calchas'ı Agamemnon'u kızı Iphigenia'yı kurban etmeye zorladığı için azarlar) ve ödülünü serbest bırakır. Ancak Agamemnon kaybettiği ödülün telafisi olarak yeni bir ödül talep etti. Savaş ganimetlerinden biri olan Briseis adlı çekici bir köleyi Akhilleus'tan çaldı. Bu durum Akhilleus ve Agamemnon'un arasını açmış, Akhilleus'un savaştan çekilmesine ve savaşmayı reddetmesine neden olmuştur. ⓘ
Agamemnon daha sonra Zeus'tan güçlerini toplamasını ve 2. kitapta Truvalılara saldırmasını söyleyen bir rüya alır. Menelaus ile Paris ve Ajax ile Hektor arasındaki düellolar da dahil olmak üzere birkaç gün süren savaştan sonra Akhalar gemilerinin etrafındaki surlara geri püskürtülür. 9. kitapta, Akhilleus'un Truva Ordusu'na karşı savaşın kazanılmasındaki önemini fark eden Agamemnon, elçiler göndererek Akhilleus'un geri dönmesi için yalvarır, ona zenginlik ve kızıyla evlenmeyi teklif eder. Akhilleus bunu reddetmiş, ancak Patroklos savaşta Kral Priam ve Kraliçe Hekabe'nin en büyük oğlu Hektor tarafından öldürülünce tekrar harekete geçmiştir. 19. kitapta Agamemnon Akhilleus'la uzlaşır ve ona savaşa dönmesi için teklif edilen ödülleri verir, Akhilleus Truvalıları geri döndürmek ve Hektor'la düello etmek için yola çıkmadan önce. Hektor'un ölümünden sonra Agamemnon, 23. kitapta Patroklos'un cenaze töreninde Akhilleus'a yardım etmiştir. Agamemnon, Patroklos onuruna düzenlenen oyunlardan biri olan cirit atma yarışması için gönüllü olmuştur, ancak ciritteki yeteneği o kadar iyi bilinmektedir ki Akhilleus ona ödülü yarışmasız olarak vermiştir. ⓘ
Cesarette Akhilleus'un dengi olmasa da Agamemnon "krallık otoritesinin" temsilcisiydi. Başkomutan olarak prensleri konseye çağırır ve savaşta orduyu yönetirdi. Agamemnon'un en büyük hatası kibirli olmasıydı; konumunu aşırı yücelterek Chryses ve Achilles'i aşağılaması ve böylece Yunanlıların başına büyük bir felaket getirmesiydi. ⓘ
Agamemnon, Truva Savaşı sırasında Yunanlıların başkomutanıydı. Bir kaynağa göre Agamemnon savaş sırasında Antiphus'u ve diğer on beş Truvalı askeri öldürmüştür. İlyada'nın kendisinde, 11. Kitapta, gevşek bir şekilde "zafer günü" olarak çevrilen aristea sırasında yüzlerce kişiyi daha katlettiği gösterilir ki bu, Akhilleus'un 21. Kitaptaki aristea'sına en çok benzeyen şeydir. Her ikisi de savaşta aslanlara ve yıkıcı ateşlere benzetilir, elleri "kana bulanmış" ve "yenilmez" olarak tanımlanır, Troyalılar surlara kaçar, her ikisi de kurbanlarından biri tarafından çağrılır, her ikisi de Hektor tarafından engellenir, her ikisi de kolundan ya da elinden yaralanır ve her ikisi de kendilerini yaralayan kişiyi öldürür. Aristea'sından önce bile Agamemnon, Yunan tarafındaki en iyi üç savaşçıdan biri olarak kabul edilir, Hektor 7. Kitap'ta Yunan tarafındaki herhangi bir şampiyonu kendisiyle dövüşmeye davet ettiğinde kanıtlandığı gibi, Agamemnon (Diomedes ve Büyük Ajax ile birlikte) gönüllü olan en güçlü dokuz Yunan savaşçı arasında Hektor'un dövüşmeyi en çok istediği üç kişiden biridir. ⓘ
Savaşın sonu
Sophokles'in Ajax'ına göre, Akhilleus savaşta düştükten sonra Agamemnon ve Menelaus, Akhilleus'un zırhını Odysseus'a verirler. Bu durum, Akha savaşçıları arasında artık en güçlüsü olduğunu ve bu yüzden zırhı hak ettiğini düşünen Ajax'ı kızdırır. Ajax onları öldürmeyi düşünür, ancak Athena tarafından deliliğe sürüklenir ve bunun yerine savaş ganimeti olarak henüz paylaşılmamış olan çobanları ve sığırları katleder. Daha sonra yaptıklarından utanarak intihar eder. Ajax ölürken tüm Akha ordusuyla birlikte Atreus'un oğullarını (Agamemnon ve Menelaus) lanetler. Agamemnon ve Menelaos, Ajax'ın cesedini çürümeye terk etmeyi, ona uygun bir cenaze töreni yapmayı reddederler, ancak Odysseus ve Ajax'ın üvey kardeşi Teucer tarafından aksi yönde ikna edilirler. Troya'nın ele geçirilmesinden sonra, Priam'ın kızı ve lanetli kahin Cassandra, savaş ganimetlerinin dağıtılmasında Agamemnon'un payına düşer. ⓘ
Yunanistan'a dönüş ve ölüm
Fırtınalı bir yolculuktan sonra Agamemnon ve Kassandra Argolis'e inerler ya da başka bir versiyonda rotalarından saparak Aegisthus'un ülkesine gelirler. Agamemnon'un karısı Clytemnestra, Thyestes'in oğlu Aegisthus'u sevgili olarak almıştır. Agamemnon eve döndüğünde Aegisthus (hikâyenin en eski versiyonlarında) ya da Clytemnestra tarafından öldürülür. Pindar ve tragedyacıların anlattıklarına göre Agamemnon, direnişi önlemek için üzerine atılan bir battaniye ya da ağ tarafından tuzağa düşürüldükten sonra, karısı tarafından banyoda tek başına öldürülür.
Homeros'un Odysseia'daki hikâyesinde Aegisthus, Agamemnon'un Truva'dan eve dönüşü şerefine bir ziyafet verme bahanesiyle Agamemnon'u bir ziyafet salonunda pusuya düşürür ve öldürür. Clytemnestra da Cassandra'yı öldürür. Kassandra'yı kıskanması, Iphigenia'nın kurban edilmesine ve Agamemnon'un Truvalı Helen için savaşa gitmesine duyduğu öfkenin, işlediği suçun nedenleri olduğu söylenir. ⓘ
Aegisthus ve Clytemnestra daha sonra Agamemnon'un krallığını bir süre yönetir, Aegisthus Atreus'un Thyestes'e karşı işlediği suçların intikamını alma hakkını talep eder (Thyestes daha sonra "Pleisthenes'in tüm soyu böylece yok olsun!" diye haykırır, böylece Aegisthus'un eylemini babasının laneti ile haklı çıkarır). Agamemnon'un oğlu Orestes daha sonra kız kardeşi Electra'nın yardımı ya da teşvikiyle Aegisthus'u ve Clytemnestra'yı (kendi annesi) öldürerek babasının intikamını alır ve böylece suçluları av köpeklerinin burunlarıyla takip eden ve onları deliliğe sürükleyen kanatlı tanrıçalar olan Erinyes'in (İngilizce: the Furies) öfkesini kışkırtır. ⓘ
Atreus Hanedanı'nın Laneti
Agamemnon'un aile geçmişi talihsizliklerle doludur ve ailenin etrafındaki miazmaya katkıda bulunan çeşitli lanetlerden doğmuştur. Lanet, Agamemnon'un büyük büyükbabası Tantalus ile başlar; Tantalus, Zeus'un gözüne girmiştir, ta ki oğlu Pelops'u tanrıların her şeyi bilip bilmediklerini test etmek için onlara yedirmeye çalışana ve biraz ambrosia ve nektar çalana kadar. Bunun üzerine Tantalos yeraltı dünyasına sürülür; burada içmek için her uzandığında buharlaşan bir su havuzunda durur ve üzerinde, meyveye her uzandığında dalları rüzgâr tarafından ulaşamayacağı bir yere savrulan bir meyve ağacı vardır. Böylece lanetli Atreus Hanedanı başlar ve onun soyundan gelenler de benzer ya da daha kötü kaderlerle karşılaşacaklardır. ⓘ
Daha sonra Pelops, Poseidon'la olan ilişkisini kullanarak tanrıyı kendisine bir savaş arabası vermesi için ikna eder, böylece Pisa kralı Oenomaus'u bir yarışta yenebilir ve kızı Hippodamia'yı elde edebilir. Bazı anlatılarda Pelops'un araba yarışını kazanmasına yardım eden Myrtilus, Pelops'un yeni gelini Hippodamia ile yatmaya çalışır. Pelops öfkeyle Myrtilus'u bir uçurumdan aşağı atar, ancak Myrtilus Pelops'u ve tüm soyunu lanetlemeden önce değil. Pelops ve Hippodamia'nın aralarında üvey kardeşleri Chrysippus'u öldürdükleri söylenen Atreus ve Thyestes'in de bulunduğu pek çok çocukları olur. Pelops, Atreus ve Thyestes'i Mycanae'ye sürgün eder ve burada Atreus kral olur. Thyestes daha sonra Atreus'un karısı Aerope ile Atreus'un yerine geçmek için komplo kurar, ancak başarısız olurlar. Atreus daha sonra Thyestes'in oğlunu öldürür ve onu Thyestes'in yediği bir yemek haline getirir ve daha sonra Atreus artık ölü olan oğlunun elleri ve ayaklarıyla onunla alay eder. Thyestes bir kahinin tavsiyesi üzerine kendi kızı Pelopia'dan bir erkek çocuk sahibi olur. Pelopia, bebek Aegisthus'u ifşa etmeye çalışır, ancak bir çoban tarafından bulunur ve Atreus'un evinde büyütülür. Aegisthus yetişkinliğe ulaştığında Thyestes onun doğumuyla ilgili gerçeği açıklar ve Aegithus bunun üzerine Atreus'u öldürür. ⓘ
Atreus ve Aerope'nin Agamemnon, Menelaus ve Anaxibia adında üç çocukları olur. Atreus'un evini çevreleyen süregelen miasma, hayatları boyunca çeşitli olaylarda kendini gösterir. Agamemnon, tanrıları yatıştırmak ve Yunan kuvvetlerinin Truva'ya yelken açmasına izin vermek için kendi kızı Iphigenia'yı kurban etmek zorunda kalır. Agamemnon, Chryseis'i babası Chryses'e geri vermeyi reddettiğinde, Yunan kampına veba getirir. Daha sonra, Iphigenia'nın ölümünün intikamını almak için yeni sevgilisi Aegisthus ile komplo kuran karısı Clytemnestra tarafından öldürülür. Menelaus'un karısı Truvalı Helen, Paris ile kaçar ve sonuçta Truva Savaşı'na yol açar. Odysseia'nın 4. kitabına göre, savaştan sonra donanması tanrılar tarafından Mısır ve Girit'e dağıtılır. Menelaos nihayet eve döndüğünde, Helen'le olan evliliği artık gergindir ve hiç oğulları olmaz. Hem Agamemnon hem de Menelaos, intihar ederken Akhilleus'un zırhını kendisine vermediği için Ajax tarafından lanetlenir. ⓘ
Agamemnon ve Clytemnestra'nın Electra, Orestes ve Chrysothemis adında üç çocuğu kalır. Yetişkinliğe eriştikten sonra Electra'nın baskısıyla Orestes, annesi Clytemnestra ve Aegisthus'u öldürerek babası Agamemnon'un intikamını almaya yemin eder. Bunu başarıyla yaptıktan sonra, günahları yüzünden Erinyeler (Öfkeliler) tarafından sürekli rahatsız edilerek yıllarca Yunan kırsalında dolaşır. Sonunda Athena ve Apollon'un yardımıyla suçlarından arınır, miasma dağılır ve Atreus hanesinin üzerindeki lanet sona erer. ⓘ
Diğer hikâyeler
Athenaeus, Agamemnon'un arkadaşı ya da sevgilisi Argynnus Cephisus nehrinde boğulduğunda onun yasını nasıl tuttuğuna dair bir hikâye anlatır. Onu bir mezar ve Aphrodite Argynnis için bir tapınakla onurlandırarak gömer. Bu bölüm İskenderiyeli Clement'te, Bizanslı Stephen'da (Kopai ve Argunnos) ve küçük farklılıklarla Propertius, III'te de bulunur. ⓘ
Agamemnon'un kaderi, en ünlüsü Aeschylus'un Oresteia'sı olmak üzere, antik ve modern birçok tragedyaya konu olmuştur. Peloponnesus efsanelerinde Agamemnon, güçlü bir hükümdarın en yüksek tipi olarak kabul edilir ve Sparta'da Zeus Agamemnon unvanı altında ona tapılırdı. Mycenae ve Amyclae'deki kalıntılar arasında onun mezarına işaret edilmiştir. ⓘ
Sanat eserlerinde, tanrıların kralı Zeus ile insanların kralı Agamemnon'un tasvirleri arasında önemli benzerlikler vardır. Genellikle kralların geleneksel özellikleri olan asa ve diadem ile tasvir edilir. ⓘ
Agamemnon'un kısrağının adı Aetha'dır. Aynı zamanda Patroklos'un cenaze oyunlarında Menelaos tarafından sürülen iki attan biridir. ⓘ
Homeros'un Odysseia'sında Agamemnon ölümünden sonra Hades krallığında ortaya çıkar. Eski kral orada Odysseus'la buluşur ve Odysseus'a bir kadına güvenmenin tehlikeleri hakkında bir uyarıda bulunmadan önce nasıl öldürüldüğünü açıklar. ⓘ
Agamemnon, William Shakespeare'in Troya Savaşı sırasında geçen Troilus ve Cressida adlı oyununda yer alan bir karakterdir. ⓘ
Medya ve sanatta
Görsel sanatlar
Genel işler
- Heinrich Schliemann tarafından 1876 yılında keşfedilen Agamemnon'un Maskesi, Atina Ulusal Arkeoloji Müzesi'nde sergileniyor, Atina
- Agamemnon'un Mezarı, Louis Desprez, 1787, The Metropolitan Museum of Art, New York'ta sergileniyor
- Clytemnestra ve Agamemnon, Pierre-Narcisse Guérin, 1817, Musée des Beaux-Arts d'Orléans, Orléans'da sergileniyor
- Electra Agamemnon'un Mezarında, Frederic Leighton, 1868, Ferens Sanat Galerisi, Kingston upon Hull'da sergileniyor
- Agamemnon Odios'u Öldürüyor, anonim, 1545, The Metropolitan Museum of Art, New York'ta sergileniyor ⓘ
Iphigenia ile
- Iphigenia'nın Kurban Edilişi, Arnold Houbraken, 1690-1700, Rijks Müzesi, Amsterdam'da sergileniyor
- Iphigenia'nın Kurban Edilişi, Charles de la Fosse, 1680, Versailles Sarayı'nda sergileniyor, Versailles
- Iphigenia'nın Kurban Edilişi, Gaetano Gandolfi, 1789, New York Metropolitan Sanat Müzesi'nde sergileniyor
- Sacrificio di Ifigenia, Pietro Testa, 1640
- Iphigenia'nın Kurban Edilişi, Giovanni Battista Tiepolo, 1757, Villa Varmarana, Vicenza'da sergileniyor
- Iphigenia'nın Kurban Edilişi, Jan Steen, 1671, Leiden Koleksiyonu'nda sergileniyor, New York
- Iphigenia'nın Kurban Edilişi, Sebastian Bourdon, 1653, Musée des Beaux-Arts d'Orléans, Orléans'da sergilenmektedir ⓘ
Achilles ile
- Agamemnon ve Aşil Arasındaki Kavga, Giovanni Battista Gaulli, 1695, Beauvais, Museé de l'Oise'de sergileniyor
- Aşil'in Öfkesi, Jacques-Louis David, 1819, Kimbell Sanat Müzesi, Fort Worth'da sergileniyor
- Aşil'in Gazabı, Michel-Martin Drolling, 1810, École des Beaux-Arts, Paris'te sergileniyor
- Akhilleus ve Agamemnon'un Kavgası, William Page, Smithsonian Amerikan Sanat Müzesi, Washington DC'de sergileniyor ⓘ
Film ve televizyonda tasvir
- Karl Wüstenhagen'in 1924 yapımı filmi Helena
- Robert Douglas'ın 1956 yapımı Truvalı Helen filmi
- Nerio Bernardi'nin 1961 yapımı Truva Atı filmi
- Mario Petri'nin 1962 yapımı filmi Aşil'in Öfkesi
- Theodoros Dimitriou'nun 1962 yapımı Electra filmi
- Rolf Boysen'in 1968 yapımı mini dizisi The Odyssey
- Kostas Kazakos'un 1977 yapımı Iphigenia filmi
- Sean Connery'nin 1981 yapımı Zaman Haydutları filmi
- Yorgo Voyagis'in 1997 yapımı TV mini dizisi The Odyssey
- Rufus Sewell'in 2003 yapımı TV mini dizisi Truvalı Helen
- Brian Cox'un yönettiği 2004 yapımı Troy filmi
- 2018 TV mini dizisi Troy: Johnny Harris tarafından yazılan Bir Şehrin Düşüşü ⓘ
Ayrıca bakınız
- HMS Agamemnon
- Atina Ulusal Arkeoloji Müzesi ⓘ
Genel referanslar
İkincil kaynaklar
- Aeschylus, Agamemnon in Aeschylus, with an English translation by Herbert Weir Smyth, Ph. D. in two volumes, Vol 2, Cambridge, Massachusetts, Harvard University Press, 1926, Online version at the Perseus Digital Library.
- Apollodorus, Apollodorus, The Library, with an English Translation by Sir James George Frazer, F.B.A., F.R.S. in 2 Volumes. Cambridge, Massachusetts, Harvard University Press; Londra, William Heinemann Ltd. 1921. Perseus Digital Library'de çevrimiçi versiyon.
- Athenaeus, The Learned Banqueters, Volume VI: Books 12-13.594b, edited and translated by S. Douglas Olson, Loeb Classical Library No. 345, Cambridge, Massachusetts, Harvard University Press, 2011. ISBN 978-0-674-99673-1. Harvard Üniversitesi Yayınları'nda çevrimiçi versiyon.
- Collard, Christopher ve Martin Cropp (2008a), Euripides Fragmanları: Aegeus-Meleanger, Loeb Classical Library No. 504, Cambridge, Massachusetts, Harvard University Press, 2008. ISBN 978-0-674-99625-0. Harvard University Press'de çevrimiçi versiyon.
- Collard, Christopher ve Martin Cropp (2008b), Euripides Fragments: Oedipus-Chrysippus: Other Fragments, Loeb Classical Library No. 506, Cambridge, Massachusetts, Harvard University Press, 2008. ISBN 978-0-674-99631-1. Harvard University Press'de çevrimiçi versiyon.
- Dictys Cretensis, Troya Savaşı. The Chronicles of Dictys of Crete and Dares the Phrygian, çeviren R. M. Frazer (Jr.). Indiana Üniversitesi Yayınları. 1966.
- Euripides, Helen, E. P. Coleridge tarafından The Complete Greek Drama içinde çevrilmiştir, Whitney J. Oates ve Eugene O'Neill, Jr. Cilt 2. New York. Random House. 1938. Perseus Digital Library'de çevrimiçi versiyonu.
- Euripides, Iphigenia in Tauris, Robert Potter tarafından The Complete Greek Drama içinde çevrilmiştir, Whitney J. Oates ve Eugene O'Neill, Jr. Cilt 2. New York. Random House. 1938. Perseus Digital Library'de çevrimiçi versiyonu.
- Euripides, Orestes, E. P. Coleridge tarafından çevrilmiştir, The Complete Greek Drama içinde, Whitney J. Oates ve Eugene O'Neill, Jr. tarafından derlenmiştir. Cilt 1. New York. Random House. 1938. Perseus Digital Library'de çevrimiçi versiyonu.
- Gantz, Timothy, Early Greek Myth: A Guide to Literary and Artistic Sources, Johns Hopkins University Press, 1996, İki cilt: ISBN 978-0-8018-5360-9 (Cilt 1), ISBN 978-0-8018-5362-3 (Cilt 2).
- Grimal, Pierre, The Dictionary of Classical Mythology, Wiley-Blackwell, 1996. ISBN 978-0-631-20102-1.
- Hard, Robin, The Routledge Handbook of Greek Mythology: H.J. Rose'un "Handbook of Greek Mythology" kitabından uyarlanmıştır, Psychology Press, 2004, ISBN 9780415186360. Google Kitaplar.
- Homeros, İlyada, A.T. Murray, Ph.D. tarafından yapılan İngilizce çevirisiyle birlikte iki cilt halinde. Cambridge, MA., Harvard University Press; Londra, William Heinemann, Ltd. 1924. Perseus Digital Library'de çevrimiçi versiyon.
- Homeros, The Odyssey with an English Translation by A.T. Murray, PH.D. in two volumes. Cambridge, MA., Harvard University Press; Londra, William Heinemann, Ltd. 1919. Perseus Digital Library'de çevrimiçi versiyon.
- Hyginus, Gaius Julius, Fabulae, in The Myths of Hyginus, edited and translated by Mary A. Grant, Lawrence: University of Kansas Press, 1960. ToposText adresinde çevrimiçi versiyon.
- Most, G.W., Hesiod: The Shield, Catalogue of Women, Other Fragments, Loeb Classical Library, No. 503, Cambridge, Massachusetts, Harvard University Press, 2007, 2018. ISBN 978-0-674-99721-9. Harvard University Press'de çevrimiçi versiyon.
- Parada, Carlos, Genealogical Guide to Greek Mythology, Jonsered, Paul Åströms Förlag, 1993. ISBN 978-91-7081-062-6.
- Pausanias, Pausanias Description of Greece with an English Translation by W.H.S. Jones, Litt.D., and H.A. Ormerod, M.A., in 4 Volumes. Cambridge, Massachusetts, Harvard University Press; Londra, William Heinemann Ltd. 1918. Perseus Digital Library'de çevrimiçi versiyonu.
- Sophokles, Sophokles'in Ajax'ı. Sir Richard Jebb, Sir Richard Jebb tarafından giriş ve notlarla düzenlenmiştir. Cambridge. Cambridge University Press. 1893 Perseus Digital Library'de çevrimiçi versiyon.
- Bu makale artık kamu malı olan bir yayının metnini içermektedir: Chisholm, Hugh, ed. (1911). "Agamemnon". Encyclopædia Britannica. Cilt 1 (11. baskı). Cambridge University Press. pp. 363-364. ⓘ