Kodein
| Kodein ⓘ | |
|---|---|
 | |
| Sistematik (IUPAC) adı | |
| 3-metoksi-6-hidroksi-4,5-epoksi-17-metilmorfinan-7-en | |
| Kimlik belirteçleri | |
| CAS numarası | 76-57-3 |
| ATC kodu | R05 DA04 |
| PubChem | 5284371 |
| DrugBank | APRD00120 |
| Kimyasal özellikler | |
| Kimyasal formül | C18H21NO3 |
| Moleküler ağırlık | 299,364 g/mol |
| Farmakokinetik özellikler | |
| Biyoyararlanım | % 90 Oral |
| Yarılanma ömrü | 2,5 - 3 saat |
| Tedavi bilgileri | |
| Uygulama yolu | oral, rektal, subkutan, intramuskular |
Kodein (metilmorfin), afyondan elde edilen ve analjezik, antitussif ve antidiyareik özellikleri olan bir opioiddir. Kodein sülfat ve kodein fosfat olarak pazarlanmaktadır. Avrupa'da ise daha çok klorhidratı (kodein hidroklorid) olarak pazarlanır. Molekül DSÖ'nün Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır. ⓘ
Kodein ham afyonda en fazla %0,5 oranında bulunur. Doğal olarak elde edilen kodein ilaç sanayiinde yeterli olmadığı için morfinin o-metillendirilmesiyle elde edilir. Morfinin metillendirilmesi ilk defa Grimaux tarafından metil iyodür (CH3I) ile yapılmıştır. Reaktif olarak CH3I, dimetil sülfat, diazometan ve trimetilfenil amonyum klorür denenmiş, en etkili reaktifin trimetilfenil amonyum klorür olduğu bulunmuştur. Bunu elde etmek için dimetil anilin otoklavda mutlak alkollü ortamda metil klorür (CH3Cl) ile 100-120 oC'de metillendirilir. ⓘ
Morfinden daha zayıf bir narkotik olup alışkanlık yapma derecesi de azdır. Bu yüzden çok kullanılan bir uyuşturucudur. Ağrı dindirme etkisi aspirinden çok yüksektir. Analjezik etkisi morfine göre daha azdır. Ancak iyi bir öksürük dindiricidir. Uyuşturma etkisi 2-3 saat kadardır. Öksürük azaltma etkisi de olup, astımlı kimseler için tehlikelidir. Kodeinin alışkanlık yapma derecesi daha az olmakla beraber, morfin ve eroin alanlar bunları bulamadıklarında kodeine başvururlar. Kodeinin toksik etkisi de nispeten azdır. Tıpta kullanılış sebebi, merkezi sinir sistemi ni etkileyerek öksürük refleksini ortadan kaldırma tesiridir. Bu yüzden bazı kuru öksürüklerde, doktorun lüzum görmesiyle geçici olarak kullanılabilir. Diğer ağrı kesicilere katılarak daha kuvvetli etki elde etmek için de kullanılmaktadır. ⓘ
Kodeinde 5,6,9,13 ve 14 numaralı karbonlar asimetriktir. Alkoldeki %2'lik çözeltisi polarize ışığı sola çevirir. ⓘ
[α]D = –135o ⓘ
 | Farmakoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. ⓘ |
 | |
 | |
| Klinik veriler | |
|---|---|
| Telaffuz | /ˈkoʊdiːn/ |
| Diğer isimler | 3-Metilmorfin |
| AHFS/Drugs.com | Monografi |
| MedlinePlus | a682065 |
| Hamilelik Kategori |
|
| Bağımlılık sorumluluk | Yüksek |
| Güzergahları YÖNETİM | Ağız yoluyla, rektal, subkutan enjeksiyon, intramüsküler enjeksiyon |
| ATC kodu |
|
| Yasal statü | |
| Yasal statü |
Kontrollü İlaç: Çizelge II (eczaneden düşük dozda satın alınmadığı sürece)
|
| Farmakokinetik veriler | |
| Biyoyararlanım | Ağızdan: ~%90 |
| Metabolizma | Karaciğer: CYP2D6 (morfine), CYP3A4 (norkodine), UGT2B7 (kodein, norkodin ve morfinin 3- ve 6-glukuronidlerine) |
| Metabolitler | - Morfin - Norcodeine - Diğerleri (örn. konjugatlar) |
| Etki başlangıcı | 15-30 dakika |
| Eliminasyon yarı ömrü | 2,5-3 saat |
| Etki süresi | 4-6 saat |
| Tanımlayıcılar | |
IUPAC adı
| |
| CAS Numarası | |
| PubChem CID | |
| IUPHAR/BPS | |
| DrugBank | |
| ChemSpider | |
| UNII | |
| KEGG | |
| ChEBI | |
| ChEMBL | |
| Kimyasal ve fiziksel veriler | |
| Formül | C18H21NO3 |
| Molar kütle | 299.370 g-mol-1 |
| 3D model (JSmol) | |
GÜLÜMSEMELER
| |
InChI
| |
  (bu nedir?) (doğrulayın) | |
Yaygın yan etkileri arasında kusma, kabızlık, kaşıntı, baş dönmesi ve uyuşukluk yer alır. Ciddi yan etkiler arasında solunum güçlüğü ve bağımlılık sayılabilir. Hamilelikte kullanımının güvenli olup olmadığı belirsizdir. Bebekte opiat toksisitesine yol açabileceğinden emzirme döneminde dikkatli kullanılmalıdır. 2016 itibariyle çocuklarda kullanımı önerilmemektedir. Kodein, karaciğer tarafından morfine parçalandıktan sonra etki gösterir; bunun ne kadar hızlı gerçekleşeceği kişinin genetiğine bağlıdır. ⓘ
Kodein 1832 yılında Pierre Jean Robiquet tarafından keşfedilmiştir. 2013 yılında yaklaşık 361.000 kg (795.000 lb) kodein üretilirken 249.000 kg (549.000 lb) kullanılmış ve bu da onu en yaygın kullanılan opiat yapmıştır. Dünya Sağlık Örgütü'nün Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır. Kodein doğal olarak oluşur ve afyonun yaklaşık %2'sini oluşturur. ⓘ
Tıbbi kullanımları
Ağrı
Kodein hafif ve orta şiddetteki ağrıları tedavi etmek için kullanılır. Genellikle cerrahi sonrası diş ağrısını tedavi etmek için kullanılır. ⓘ
Zayıf kanıtlar kanser ağrısında faydalı olduğunu göstermektedir, ancak diğer opioidlere kıyasla başta kabızlık olmak üzere yan etkileri artmış olabilir. Amerikan Pediatri Akademisi yan etkileri nedeniyle çocuklarda kullanımını önermemektedir. FDA, 12 yaşın altını kullanım için bir kontrendikasyon olarak listelemektedir. ⓘ
Öksürük
Kodein öksürüğü hafifletmek için kullanılır. Kanıtlar, çocuklarda akut öksürük bastırma için kullanımını desteklememektedir. Avrupa'da 12 yaşından küçüklerde öksürük ilacı olarak önerilmemektedir. Bazı geçici kanıtlar yetişkinlerde kronik öksürüğü azaltabileceğini göstermektedir. ⓘ
İshal
İshal ve ishalin baskın olduğu irritabl bağırsak sendromunu tedavi etmek için kullanılır, ancak loperamid (daha hafif ishal için reçetesiz temin edilebilir), difenoksilat, paregorik ve hatta laudanum şiddetli ishali tedavi etmek için daha sık kullanılır. ⓘ
Formülasyonlar
Kodein hem tek bileşenli bir ilaç olarak hem de parasetamol ile (ko-kodamol olarak: örneğin, Paracod, Panadeine markaları ve Tylenol 3 ve 1, 2 ve 4 dahil olmak üzere Tylenol-with-codeine serisi); aspirin ile (ko-kodaprin olarak) veya ibuprofen ile (Nurofen Plus olarak) kombinasyon preparatları halinde pazarlanmaktadır. Bu kombinasyonlar her iki ilacın tek başına sağladığından daha fazla ağrı kesici sağlar (ilaç sinerjisi). ⓘ
Kodein ayrıca yaygın olarak diğer ağrı kesiciler veya kas gevşeticilerle birlikte kodein içeren ürünlerde ve fenasetin (Emprazil with codeine No. 1, 2, 3, 4 ve 5), naproksen, indometasin, diklofenak ve diğerleri ile aspirin + parasetamol + kodein ± kafein ± antihistaminikler ve yukarıda belirtilenler gibi diğer ajanlar gibi karışımları içeren daha karmaşık karışımlarda pazarlanmaktadır. ⓘ
Sadece kodein içeren ürünler reçete ile zaman ayarlı tablet olarak alınabilir. Kodein ayrıca sıfır ila yarım düzine başka aktif bileşen içeren öksürük şurupları ve kodeinin endike olduğu tüm kullanımlar için bir linctus (örn. Paveral) olarak da pazarlanmaktadır. ⓘ
Enjekte edilebilir kodein sadece subkutan veya intramüsküler enjeksiyon için mevcuttur; intravenöz enjeksiyon kontrendikedir, çünkü bu immün olmayan mast hücre degranülasyonuna ve sonuçta anafilaktoid reaksiyona neden olabilir. Kodein fitilleri de bazı ülkelerde pazarlanmaktadır. ⓘ
Yan etkiler
Kodein kullanımıyla ilişkili yaygın advers etkiler arasında uyuşukluk ve kabızlık yer almaktadır. Daha az yaygın olanları ise kaşıntı, bulantı, kusma, ağız kuruluğu, miyozis, ortostatik hipotansiyon, idrar retansiyonu, öfori ve disforidir. Nadir görülen advers etkiler arasında anafilaksi, nöbet, akut pankreatit ve solunum depresyonu yer alır. Tüm opiyatlarda olduğu gibi, uzun vadeli etkiler değişebilir, ancak libido azalması, apati ve hafıza kaybını içerebilir. Bazı kişilerde kodeine karşı ciltte şişme ve kızarıklık gibi alerjik reaksiyonlar görülebilir. ⓘ
Kodeinin terapötik etkileri de dahil olmak üzere birçok etkisine karşı tolerans, uzun süreli kullanımla gelişir. Bu, farklı etkiler için farklı oranlarda gerçekleşir; örneğin kabızlık yapıcı etkilere karşı tolerans özellikle yavaş gelişir. ⓘ
Diğer opioidlerde olduğu gibi potansiyel olarak ciddi bir advers ilaç reaksiyonu solunum depresyonudur. Bu depresyon dozla ilişkilidir ve aşırı dozun potansiyel olarak ölümcül sonuçları için bir mekanizmadır. Kodein morfine metabolize olduğundan, morfin anne sütüne potansiyel olarak ölümcül miktarlarda geçebilir ve emzirilen bir bebeğin solunumunu ölümcül şekilde baskılayabilir. Ağustos 2012'de Birleşik Devletler Federal İlaç İdaresi 6 yaşından küçük çocuk hastalarda tonsillektomi sonrası "normal" dozda kodeinli parasetamol alımından sonra meydana gelen ölümlerle ilgili bir uyarı yayınlamıştır; bu uyarı Şubat 2013'te kara kutu uyarısına yükseltilmiştir. ⓘ
Bazı hastalar kodeini aktif formu olan morfine çok etkili bir şekilde dönüştürerek ölümcül kan seviyelerine neden olabilirler. FDA şu anda genç tonsillektomi hastalarında kodeinin çok dikkatli kullanılmasını önermektedir; ilaç ağrıyı kontrol edebilecek en düşük miktarda kullanılmalı, "günün her saati" değil "gerektiği kadar" kullanılmalı ve kullanıcı olumsuz yanıt verirse derhal tıbbi yardım alınmalıdır. ⓘ
Yoksunluk ve bağımlılık
Diğer opiyatlarda olduğu gibi, kodeinin kronik kullanımı fiziksel bağımlılığa neden olabilir ve bu da kişinin ilacı aniden bırakması durumunda ciddi yoksunluk semptomlarına yol açabilir. Yoksunluk belirtileri arasında ilaç özlemi, burun akıntısı, esneme, terleme, uykusuzluk, halsizlik, mide krampları, bulantı, kusma, ishal, kas spazmları, titreme, sinirlilik ve ağrı yer alır. Bu yan etkiler daha az oranda da olsa asetaminofen/aspirin kombinasyonlarında da görülür. Yoksunluk semptomlarını en aza indirmek için, uzun süreli kullanıcılar bir sağlık uzmanının gözetimi altında kodein ilaçlarını kademeli olarak azaltmalıdır. ⓘ
Ayrıca, kodeinin morfine metabolizmasının (ve dolayısıyla glukuronid morfin konjugatlarına metabolizmasının) kodeinin kötüye kullanım potansiyeli üzerinde bir etkisi olmasına rağmen, CYP2D6 inhibisyonunun kodein bağımlılığının tedavisinde yararlı olduğunu gösteren hiçbir kanıt yoktur. Bununla birlikte, CYP2D6, özellikle enzim aktivitesi yüksek olan ("ultra hızlı" metabolize edenler) emziren annelere kodein uygulandığında yenidoğanların toksisitesi ve ölümüyle ilişkilendirilmiştir. ⓘ
Farmakoloji
Farmakodinamik
| Bileşik | Yakınlıklar (Ki) | Oran | Ref | ||
|---|---|---|---|---|---|
| MOR | DOR | KOR | MOR:DOR:KOR | ||
| Kodein | 79 nM | >1,000 nM | >1,000 nM | ND | |
| Morfin | 1,8 nM | 90 nM | 317 nM | 1:50:176 | |
| Bileşik | Rota | Doz |
|---|---|---|
| Kodein | PO | 200 mg |
| Hidrokodon | PO | 20-30 mg |
| Hidromorfon | PO | 7,5 mg |
| Hidromorfon | IV | 1,5 mg |
| Morfin | PO | 30 mg |
| Morfin | IV | 10 mg |
| Oksikodon | PO | 20 mg |
| Oksikodon | IV | 10 mg |
| Oksimorfon | PO | 10 mg |
| Oksimorfon | IV | 1 mg |
Kodein sentetik olmayan bir opioiddir. μ-opioid reseptörünün (MOR) seçici bir agonistidir. Kodeinin kendisi MOR için nispeten zayıf bir afiniteye sahiptir. Kodein doğrudan MOR üzerinde etkili olmak yerine, karşılaştırıldığında çok daha güçlü MOR agonistleri olan başlıca aktif metabolitleri morfin ve kodein-6-glukuronidin bir ön ilacı olarak işlev görür. ⓘ
Kodein, depolarize nöronlara sahip insan olmayan primatların beyinlerinde morfin ile birlikte endojen bir bileşik olarak bulunmuştur, bu da kodeinin merkezi sinir sisteminde bir nörotransmitter veya nöromodülatör olarak işlev görebileceğini göstermektedir. Morfin gibi, kodein de allodini ve hiperaljeziye neden olan TLR4 sinyaline neden olur. Ağrı duyarlılığını artırmak için morfine dönüştürülmesine gerek yoktur. ⓘ
Etki mekanizması
Kodein bir opioiddir ve mu opioid reseptörünün (MOR) agonistidir. Analjezik etkiye sahip olmak için merkezi sinir sistemi üzerinde etkilidir. Karaciğerde metabolize edilerek mu reseptörüne karşı on kat daha güçlü olan morfin üretilir. Opioid reseptörleri, aşağı yönlü sinyalizasyon yoluyla sinaptik iletimi pozitif ve negatif olarak düzenleyen G proteinine bağlı reseptörlerdir. Kodein veya morfinin mu opioid reseptörüne bağlanması, nöronun hiperpolarizasyonuna yol açarak nosiseptif nörotransmitterlerin salınımının inhibisyonuna neden olur, analjezik bir etkiye ve nöronal uyarılabilirliğin azalması nedeniyle ağrı toleransının artmasına neden olur. ⓘ
Farmakokinetik
Kodeinin morfine dönüşümü karaciğerde gerçekleşir ve sitokrom P450 enzimi CYP2D6 tarafından katalize edilir. CYP3A4 norkodein üretir ve UGT2B7 kodein, norkodein ve morfini karşılık gelen 3- ve 6-glukuronidlere konjuge eder. Srinivasan, Wielbo ve Tebbett, kodein-6-glukuronidin kodein analjezisinin büyük bir kısmından sorumlu olduğunu ve bu nedenle bu hastaların bir miktar analjezi yaşaması gerektiğini düşünmektedir. Zayıf metabolize edicilerde advers etkilerin çoğu görülmeye devam edecektir. Buna karşılık, nüfusun %0,5 ila %2'si "yoğun metabolize edicidir"; 2D6 geninin birden fazla kopyası yüksek seviyelerde CYP2D6 üretir ve ilaçları bu yolla diğerlerinden daha hızlı metabolize eder. ⓘ
Bazı ilaçlar CYP2D6 inhibitörüdür ve kodeinin morfine dönüşümünü azaltır ya da tamamen engeller. Bunlardan en iyi bilinenleri seçici serotonin geri alım inhibitörlerinden ikisi olan paroksetin (Paxil) ve fluoksetin (Prozac) ile antihistaminik difenhidramin (Benadryl) ve antidepresan bupropiondur (Wellbutrin, Zyban olarak da bilinir). Rifampisin ve deksametazon gibi diğer ilaçlar CYP450 izozimlerini indükler ve böylece dönüşüm oranını artırır. ⓘ
CYP2D6 kodeini morfine dönüştürür ve bu da glukuronidasyona uğrar. Entübasyon gerektiren solunum depresyonu da dahil olmak üzere hayatı tehdit eden zehirlenme, CYP2D6'nın çoklu fonksiyonel alellerine sahip hastalarda birkaç gün içinde gelişebilir, bu da kodein gibi opioidlerin morfine ultra hızlı metabolizmasıyla sonuçlanır. ⓘ
Kodeinin analjezik etkisi üzerine yapılan çalışmalar, CYP2D6 tarafından morfine metabolize edilmesinin önemli olduğu fikriyle tutarlıdır, ancak bazı çalışmalar zayıf metabolize edenler ile geniş metabolize edenler arasında büyük farklılıklar olmadığını göstermektedir. Aşırı metabolizörlerin artan morfin oluşumu nedeniyle kodeinden daha fazla analjezi alabileceği hipotezini destekleyen kanıtlar vaka raporlarıyla sınırlıdır. ⓘ
Kodeinin morfine artan metabolizması nedeniyle, ultrarapid metabolizörler (CYP2D6 alelinin ikiden fazla fonksiyonel kopyasına sahip olanlar) morfin toksisitesine bağlı advers ilaç etkileri açısından daha yüksek risk altındadır. Klinik Farmakogenomik Uygulama Konsorsiyumu (CPIC) tarafından yayınlanan kılavuzlar, bu genetik bilginin mevcut olduğu durumlarda, ultrarapid metabolizörlere kodein verilmemesini tavsiye etmektedir. CPIC ayrıca, bu gruptaki etkinlik eksikliği nedeniyle zayıf metabolizörlerde kodein kullanımından kaçınılmasını önermektedir. ⓘ
Kodein ve tuzları gastrointestinal sistemden kolayca emilir ve kodein fosfatın yutulması yaklaşık bir saat içinde pik plazma konsantrasyonları oluşturur. Plazma yarı ömrü 3 ila 4 saat arasındadır ve oral/intramüsküler analjezik etki oranı yaklaşık 1:1.5'e eşittir. Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Birleşik Krallık, İrlanda Cumhuriyeti, Avrupa Birliği, Rusya ve diğer ülkelerde kullanılan ekivaljezi tablolarında verilen en yaygın dönüşüm oranı 130 mg IM 200 mg PO'ya eşittir - her ikisi de 10 mg morfin sülfat IV ve 60 mg morfin sülfat PO'ya eşdeğerdir. Kullanılan her iki ilacın tuzlarının tuz:serbest baz oranı kabaca eşdeğerdir ve genellikle klinik bir fark yaratmaz. ⓘ
Kodein karaciğerde O- ve N-demetilasyon yoluyla morfin ve norkodeine metabolize olur. Hidrokodon da insanlarda kodeinin bir metabolitidir. Kodein ve metabolitleri neredeyse tamamen böbrek yoluyla, esas olarak glukuronik asit ile konjugatlar halinde atılır. ⓘ
Kodeinin aktif metabolitleri, özellikle morfin, etkilerini μ-opioid reseptörüne bağlanarak ve onu aktive ederek gösterir. ⓘ
Kimya
Diğer opioidlerle ilişkisi
Kodein geçmişte hidrokodon (Almanya'da 1920), oksikodon (Almanya'da 1916), dihidrokodein (Almanya'da 1908) ve nikokodein (Avusturya'da 1956) gibi türevleri gibi çoğunlukla hafif ila orta derecede güçlü opioidlerin geniş bir sınıfının başlangıç malzemesi ve prototipi olarak kullanılmıştır. Ancak bu opioidler artık kodeinden sentezlenmemekte ve genellikle diğer afyon alkaloidlerinden, özellikle de thebaine'den sentezlenmektedir. Diğer kodein türevleri serisi, 1920'lerden itibaren Almanya'da geliştirilen izokodein ve türevlerini içerir. Genel olarak, ketonlar, dihidromorfin gibi semisentetikler, halojeno-morfitler, esterler, eterler ve diğerleri gibi çeşitli morfin türevleri sınıflarında kodein, dihidrokodein ve izokodein analogları bulunur. Kodein esteri asetilkodein, yeraltı eroin ve morfin baz laboratuvarlarında afyondan çıkarıldığında bir miktar kodein morfinle birlikte çözünme eğiliminde olduğundan sokak eroininde yaygın bir aktif safsızlıktır. ⓘ
Analjezik olarak kodein diğer opiatlara kıyasla zayıftır. Kodeinle başka şekillerde ilişkili olan ilaçlar arasında kodoksim, thebacon, kodein-N-oksit (genokodein), kodein metobromid gibi nitrojen morfin türevleriyle ilişkili olan ve molekülün küçük bir yeniden düzenlenmesi, yani metil grubunun morfin karbon iskeletindeki 3 konumundan 6 konumuna taşınması nedeniyle morfinden altı kat ve kodeinden 72 kat daha güçlü bir ilaç olan heterokodein bulunmaktadır. ⓘ
Yakın yapısal ilişki nedeniyle etkilerinde kodeine benzerlik gösteren ilaçlar, kodetilin (Dionin) olarak da bilinen etilmorfin ve benzilmorfin (Peronin) dahil olmak üzere 3 pozisyonundaki metil gruplarındaki varyasyonlardır. Kendine ait narkotik etkileri olmamakla birlikte, önemli opioid öncüsü thebaine yapı olarak kodeinden çok az farklılık gösterir. Pseudocodeine ve şu anda tıpta kullanılmayan diğer bazı benzer alkaloidler de afyonda eser miktarda bulunur. ⓘ
Tarihçe
Kodein veya 3-metilmorfin, Papaveraceae familyasından bir bitki olan afyon haşhaşında (Papaver somniferum var. album) bulunan bir alkaloiddir. Afyon haşhaşı, morfin, kodein ve papaverin içeren aktif bileşenlerinin çeşitliliğine bağlı olarak çeşitli tıbbi (analjezik, anti-tussif ve anti-ishal) ve hipnotik özellikleri için insanlık tarihi boyunca yetiştirilmiş ve kullanılmıştır. ⓘ
Kodein, Papaver somniferum'un olgunlaşmamış kabuklarından lateks yöntemiyle hazırlanan afyonda %1 ila %3 konsantrasyonlarda bulunur. Kodein ismi Antik Yunanca κώδεια (kṓdeia, "haşhaş başı") kelimesinden türetilmiştir. Kodeinin %4 ila %23 oranında en yaygın afyon alkaloidi olan morfine oranı, afyon alkaloidlerinin hazırlanmasında kullanılan haşhaş samanı yönteminde biraz daha yüksek olma eğilimindedir. ⓘ
Ham afyon 19. yüzyılın başlarına kadar laudanum (bkz. Thomas de Quincey'nin Confessions of an English Opium-Eater, 1821) ve paregorik iksirler olarak bilinen ve 18. yüzyılın başlarından beri İngiltere'de popüler olan çeşitli preparatlarda kullanılmıştır; Orijinal preparatın 1715 civarında Hollanda'nın Leiden kentinde Lemort adlı bir kimyager tarafından hazırlandığı anlaşılmaktadır; 1721'de Londra Farmakopesi'nde Elixir Asthmaticum'dan bahsedilmiş, 1746'da Elixir Paregoricum ("ağrı kesici") terimiyle değiştirilmiştir. ⓘ
Afyonun çeşitli aktif bileşenlerinin aşamalı olarak izole edilmesi, afyon bazlı farmakopenin seçiciliğini ve güvenliğini artırmanın yolunu açtı. ⓘ
Morfin, 1804 yılında Friedrich Sertürner tarafından Almanya'da izole edilmişti. Kodein ilk kez 1832 yılında Fransa'da, rafine morfin ekstraksiyon işlemleri üzerinde çalışırken en yaygın kırmızı boya olan alizarinin keşfiyle ünlenen Pierre Robiquet tarafından izole edilmiştir. Robiquet aynı zamanda Pelletier, Caventou ve Runge'den bağımsız olarak kafeini keşfetmesiyle de tanınır. ⓘ
Kodein dünyada en yaygın olarak kullanılan opiattır ve Dünya Sağlık Örgütü ve Milletler Cemiyeti'nin öncül kuruluşu da dahil olmak üzere çok sayıda kuruluşun raporlarına göre genel olarak en yaygın kullanılan ilaçlardan biridir. ⓘ
Kodein, orijinal kaynağı olan afyondan doğrudan elde edilebilirken, kodeinin çoğu, ilk olarak 20. yüzyılın sonlarında Robert C. Corcoran ve Junning Ma tarafından tamamlanan bir süreçle, O-metilasyon işlemi yoluyla çok daha bol bulunan morfinden sentezlenir. ⓘ
İlaç keşfedildiğinden bu yana çok sayıda kodein tuzu hazırlanmıştır. En yaygın kullanılanları hidroklorür (serbest baz dönüşüm oranı 0,805, yani 10 mg hidroklorür tuzu 8,05 mg serbest baz formuna eşdeğerdir), fosfat (0,736), sülfat (0,859) ve sitrattır (0,842). Diğerleri arasında bir salisilat NSAID, kodein salisilat (0.686), bir bromür (kodein metilbromür, 0.759) ve en az beş kodein bazlı barbitürat, feniletilbarbitürat (0. 56), siklohekseniletilbarbitürat (0.559), siklopentenilalilbarbitürat (0.561), dialilbarbitürat (0.561) ve dietilbarbitürat (0.619). Sonuncusu 1912 yılında Codeonal olarak tanıtılmış ve sinirlilikle birlikte ağrı için endike olmuştur. Kodein metilbromür de çeşitli amaçlar için ayrı bir ilaç olarak kabul edilir. ⓘ
Kodein ve morfinin yanı sıra afyon, 1880'lerde ve daha sonra 1950'lere kadar diyabet tedavisinde kullanılmıştır. ⓘ
Toplum ve kültür
İsimler
Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık ve Avustralya'da genellikle kodein sülfat veya kodein fosfat şeklinde bir tuz olarak satılmaktadır. Kodein hidroklorür dünya çapında daha yaygındır ve sitrat, hidroiodid, hidrobromid, tartrat ve diğer tuzları da görülür. Kodeinin kimyasal adı morfinan-6-ol, 7,8-didehidro-4,5-epoksi-3-metoksi-17-metil-, (5α,6α)- ⓘ
Rekreasyonel kullanım
Bir eroin (diamorfin) veya diğer opiat/opioid bağımlısı, tercih ettikleri ilacın bulunmadığı veya satın alınamadığı dönemlerde yoksunluğun etkilerinden korunmak için kodein kullanabilir. ⓘ
Kodein ayrıca bulantı önleyici prometazin ilacı ile birlikte şurup şeklinde de mevcuttur. Phenergan with Codeine veya jenerik formda promethazine with codeine olarak adlandırılan bu ilaç, 1990'larda 'şurup', 'yağsız' veya 'mor içki' olarak adlandırılan eğlence amaçlı bir uyuşturucu olarak meşrubatlarla karıştırılmaya başlanmıştır. UGK grubundan rapçi Pimp C, bu kombinasyonun aşırı dozundan ölmüştür. ⓘ
Kodein yasadışı uyuşturucu laboratuvarlarında morfin yapımında kullanılmaktadır. ⓘ
Tespit
Kodein ve başlıca metabolitleri, tedaviyi izlemek, zehirlenme tanısını doğrulamak veya mediko-legal ölüm soruşturmasına yardımcı olmak için kan, plazma veya idrarda ölçülebilir. Uyuşturucu bağımlılığı tarama programları genellikle idrar, saç, ter veya tükürüğü test eder. Morfine yönelik birçok ticari opiat tarama testi kodein ve metabolitleriyle kayda değer ölçüde çapraz reaksiyon gösterir, ancak kromatografik teknikler kodeini diğer opiatlardan ve opioidlerden kolayca ayırt edebilir. Kodein kullanımının atılım ürünü olarak önemli miktarlarda morfine yol açtığına dikkat etmek önemlidir. Ayrıca, eroin bir safsızlık olarak kodein (veya asetil kodein) içerir ve kullanımı az miktarda kodein atılımına neden olur. Haşhaş tohumu gıdaları, kişinin biyolojik sıvılarında düşük seviyelerde kodein için bir başka kaynağı temsil eder. Kan veya plazma kodein konsantrasyonları, ilacı tedavi amaçlı kullanan kişilerde tipik olarak 50-300 µg/L aralığında, kronik kullanıcılarda 700-7.000 µg/L ve akut ölümcül aşırı dozaj vakalarında 1.000-10.000 µg/L'dir. ⓘ
Kodein insan vücudunda morfin ile aynı biyosentetik yol boyunca üretilir. Parkinson hastalığının tedavisi için L-DOPA alan bireylerde endojen kodein ve morfinin idrar konsantrasyonlarının önemli ölçüde arttığı tespit edilmiştir. ⓘ
Yasal statü
Dünya genelinde kodein, konsantrasyonuna bağlı olarak, Narkotik Uyuşturuculara İlişkin Tek Sözleşme kapsamında II ve III sayılı cetvellerde yer alan bir ilaçtır. Avustralya, Kanada, Yeni Zelanda, İsveç, Birleşik Krallık, Amerika Birleşik Devletleri ve diğer birçok ülkede kodein çeşitli narkotik kontrol yasaları kapsamında düzenlenmektedir. Bazı ülkelerde, 20 mg'a kadar dozlarda veya 500 mg parasetamol ile birlikte satıldığında 30 mg'a kadar dozlarda lisanslı eczacılardan kombinasyon preparatlarında tıbbi reçete olmadan temin edilebilir. ⓘ
Avrupa Birliği üye ülkelerinden 12'si (Bulgaristan, Kıbrıs, Danimarka, Estonya, İrlanda, Letonya, Litvanya, Malta, Polonya, Romanya, Slovenya) reçetesiz kodein katı dozaj formlarının satışına izin vermektedir. ⓘ
Avustralya
Avustralya'da 1 Şubat 2018 tarihinden itibaren kodein içeren müstahzarlar reçetesiz satılmamaktadır. ⓘ
Saf kodein içeren müstahzarlar (örneğin, kodein fosfat tabletleri veya kodein fosfat linctus) reçeteyle alınabilir ve S8 (Çizelge 8 veya "Yetkisiz Kontrollü İlaç Bulundurma Yasadışı") olarak kabul edilir. Çizelge 8 preparatları, tüketicilere sunulan tüm ilaçlar arasında en katı düzenlemeye tabidir. ⓘ
1 Şubat 2018'den önce Kodein reçetesiz (OTC) satılmaktaydı. ⓘ
Kanada
Kanada'da kodein, Kontrollü İlaçlar ve Maddeler Yasası (CDSA) kapsamına giren Narkotik Kontrol Yönetmeliği (NCR) altında düzenlenmektedir. Yönetmelikler, eczacıların reçetesiz olarak düşük doz kodein ürünleri (tablet başına en fazla 8 mg kodein veya sıvı preparatta 30 mL başına en fazla 20 mg içeren) satabileceğini belirtmektedir. narkotik dışında ilave tıbbi bileşenler (S.36.1 NCR). ⓘ
Kanada'da 8 mg kodein ile birlikte 15 mg kafein ve 300 mg asetaminofen içeren tabletler reçetesiz olarak T1s (Tylenol Number 1) olarak satılmaktadır. "A.C. & C." adlı benzer bir tablet Asetaminofen yerine 325-375 mg asetilsalisilik asit (Aspirin) içeren "A.C. & C." (Kafein ve Kodein ile Asetilsalisilik asit anlamına gelir) adlı benzer bir tablet de reçetesiz olarak satılmaktadır. Bir antihistaminik ve genellikle kafein ile kombine edilmiş kodein, çeşitli ticari isimler altında satılmaktadır ve reçetesiz olarak temin edilebilir. Bu ürünler tezgahın arkasında tutulur ve miktarları sınırlayabilen bir eczacı tarafından verilmelidir. ⓘ
Kanada'daki birçok kodein ve dihidrokodein ürününün adı, aşağıda Amerika Birleşik Devletleri ile ilgili bölümde bahsedilen narkotik içerik numarası sistemini (Tylenol With Codeine No. 1, 2, 3, 4 &c) takip etme eğilimindedir; 1906 tarihli Saf Gıda ve İlaç Yasası ile bugünkü halini almıştır. ⓘ
Kontrollü İlaçlar ve Maddeler Yasası (S.C. 1996, c. 19) 28 Temmuz 2020'de yürürlüğe girmiştir. Kodein artık Çizelge 1 altında sınıflandırılmakta ve bu da ona kanun suçlularının tedavilerinde daha yüksek bir öncelik vermektedir. ⓘ
Kodein, 1 Şubat 2016 tarihinde Manitoba eyaletinde sadece reçeteyle satılan bir ilaç haline gelmiştir. Manitoba'da satılan düşük doz kodein tabletlerinin sayısı, politika değişikliğinden önceki yıl satılan 52,5 milyon tabletten sonraki yıl 3,3 milyona düşerek yüzde 94 oranında azalmıştır. Bir eczacı reçete düzenleyebilir ve aşırı reçete yazılmasını önlemek için tüm satın alımlar merkezi bir veri tabanına kaydedilir. Saskatchewan eczacılık fakültesi de Manitoba'dakine benzer bir yasağı yürürlüğe koymayı düşünüyor. ⓘ
9 Mayıs 2019 tarihinde Kanada Eczacılar Birliği, Health Canada'ya bir mektup yazarak NCR, BOTSR ve FDR - Bölüm G'de değişiklik yapılmasını ve kodein içeren tüm ürünlerin sadece reçeteyle satılmasını öngören düzenlemeler yapılmasını teklif etti. ⓘ
Health Canada tarafından 28 Temmuz 2016 tarihinde yeni güvenlik önlemleri yayınlanmıştır; "kodein artık 18 yaşın altındaki hastalarda bademcik veya geniz eti alınması ameliyatı sonrası ağrıyı tedavi etmek için kullanılmamalıdır (kontrendikedir), çünkü bu hastalar ciddi solunum problemleri riskine daha yatkındır. Kodein (reçeteli ve reçetesiz) 12 yaşın altındaki çocuklar için herhangi bir kullanım için zaten önerilmemektedir." ⓘ
Danimarka
Danimarka'da kodein 9,6 mg'a kadar (aspirinle birlikte, marka adı Kodimagnyl) reçetesiz satılmaktadır; daha yüksek dozlar için reçete gerekmektedir. ⓘ
Estonya
Estonya'da kodein 8 mg'a kadar dozajlarda reçetesiz satılmaktadır (parasetamol ile birlikte, marka adı Co-Codamol). ⓘ
Fransa
Fransa'da kodein içeren preparatların çoğu 2017 yılında doktor reçetesi gerektirmeye başlamıştır. Kodein içeren ürünler arasında Néocodion (kodein ve kafur), Tussipax (etilmorfin ve kodein), Paderyl (tek başına kodein), Codoliprane (parasetamol ile kodein), Prontalgine ve Migralgine (kodein, parasetamol ve kafein) bulunmaktadır. 2017 yılında yapılan yasa değişikliği, etilmorfin ve dekstrometorfan içerenlerin yanı sıra tüm kodein ürünleri için reçete zorunluluğu getirmiştir. ⓘ
Almanya, İsviçre ve Avusturya
Kodein, Almanya'da Betäubungsmittelgesetz ve İsviçre'de benzer şekilde adlandırılan narkotik ve kontrollü maddeler yasası kapsamında listelenmiştir. Avusturya'da ilaç, Suchtmittelgesetz altında, Narkotik İlaçlar Tek Sözleşmesi kapsamındaki sınıflandırmalarına karşılık gelen kategorilerde listelenmiştir. Kodein ve benzer ilaçlar (dihidrokodein, nikokodein, benzilmorfin, etilmorfin, vb.) içeren ürünlerin dağıtımı genellikle bir doktorun reçeteli siparişini veya eczacının takdirini gerektirir. ⓘ
Belediye ve il düzenlemeleri, özellikle şehirlerin ve illerin SMG/BtMG'nin en az düzenlenmiş programının satışını düzenlemesine izin veren Avusturya ve İsviçre'de bulunabilirliği etkileyebilir. Bireysel eczacı dükkanları bunları sağlamaktan vazgeçebilir veya hacim, sıklık veya tek satın alma sınırlamaları ve aynı mağazanın diğer şeylerini uygulayabilir. Sade kodein hidroklorür tabletlerinin yanı sıra diğer enjekte edilemeyen kodein formları ve orta seviye türevleri bu şekilde dağıtılabilir; aynı durum benzodiazepinlerin çoğu kimyasal sınıfı, barbitürat olmayan sedatif/hipnotiklerin çoğu ve en azından bir avuç barbitürat için de geçerlidir. ⓘ
Schengen Anlaşması'nın 76. Maddesi, anlaşmaya taraf olan ülkelerin çeşitli provizyonlar, kayıt ve sipariş gereklilikleri ve diğer çeşitli kurallarla uyuşturucu ithal ve ihraç etmesini mümkün kılmıştır. ⓘ
Yunanistan
Kodein Yunanistan'da yasadışı bir uyuşturucu olarak sınıflandırılmaktadır ve başka bir ülkede yasal olarak reçete edilmiş olsa bile, bulunduran kişiler muhtemelen tutuklanabilir. Sadece doktor reçetesi ile satılmaktadır (Lonarid-N, Lonalgal). ⓘ
Hong Kong
Hong Kong'da kodein, Hong Kong Kanunları, Tehlikeli İlaçlar Yönetmeliği, Bölüm 134, Çizelge 1 kapsamında düzenlenmektedir. Yasal olarak sadece sağlık profesyonelleri tarafından ve üniversite araştırmaları için kullanılabilir. Madde eczacılar tarafından reçete ile verilebilir. Reçetesiz olarak maddeyi temin eden kişi 10.000 $ (HKD) para cezasına çarptırılabilir. Maddenin kaçakçılığı ya da üretimi için maksimum ceza 5.000.000 $ (HKD) para cezası ve ömür boyu hapis cezasıdır. Maddenin Sağlık Bakanlığı'ndan ruhsat almadan tüketim için bulundurulması 1.000.000 $ (HKD) para cezası ve/veya 7 yıl hapis cezası ile cezalandırılır. ⓘ
Bununla birlikte, kodein %0,1'e (yani 5 mg/5ml) kadar dozlarda lisanslı eczacılardan reçetesiz olarak temin edilebilir. ⓘ
Hindistan
Kodein preparatları Hindistan'da reçete gerektirir. Hindistan'da parasetamol ve kodein içeren bir preparat mevcuttur. Kodein ayrıca klorfeniramin maleat da dahil olmak üzere kodein fosfat olarak çeşitli öksürük şuruplarında bulunur. Saf kodein, kodein sülfat tabletleri olarak da mevcuttur. Kodein içeren öksürük ilaçları 14 Mart 2016 tarihinden itibaren Hindistan'da yasaklanmıştır. Sağlık ve Aile Refahı Bakanlığı, öksürük kontrolüne karşı etkinliğine dair hiçbir kanıt bulamamıştır. ⓘ
İran
İran'da kodein preparatları normalde parasetamol veya guaifenesin ile birlikte gelir ve reçetesiz olarak satın alınabilir. Saf kodein ayrıca kodein fosfat 30 mg tabletler halinde de mevcuttur ve satın almak için özel izin gereklidir. İran Sağlık Bakan Yardımcısı, kodein kombinasyonlarının İran'ın en çok satan reçetesiz ilacı olduğunu bildirmiştir. ⓘ
İrlanda
İrlanda'da, ilacın aşırı kullanımına ilişkin endişeler nedeniyle 1 Ağustos 2010 tarihinde kodein ile ilgili yeni düzenlemeler yürürlüğe girmiştir. Kodein, hap başına 12.8 mg sınırına kadar yarı reçetesiz, reçetesiz satılan bir ilaç olmaya devam etmektedir, ancak kodein ürünleri, bu ürünlerin "halkın kendi kendine seçmesi için erişilebilir olmaması" yönündeki yasal gerekliliği kolaylaştırmak için halkın görüş alanının dışında olmalıdır. Uygulamada bu, müşterilerin eczacılardan kodein içeren ürünü ismen istemesi gerektiği ve eczacının hastanın kodein kullanmasının uygun olup olmadığına karar vereceği ve hastaların bu ürünlerin doğru kullanımı konusunda tam olarak bilgilendirileceği anlamına gelmektedir. 12,8 mg'dan fazla kodein içeren ürünler sadece reçete ile alınabilir. ⓘ
İtalya
Kodein tabletleri veya preparatları İtalya'da reçete gerektirir. Parasetamol ve kodein preparatları İtalya'da Co-Efferalgan ve Tachidol olarak mevcuttur. ⓘ
Japonya
Kodein eczanelerde reçetesiz olarak satılmakta ve yetişkinler için günde 50 mg'a kadar kodein fosfat alınmasına izin verilmektedir. ⓘ
Letonya
Letonya'da kodein reçetesiz olarak 8 mg'a kadar dozajlarda satılmaktadır (parasetamol ile birlikte, marka adı Co-Codamol). ⓘ
Maldivler
Maldivler ilaçlar konusunda son derece katı bir tutum sergilemekte olup, noter tasdikli ve onaylı bir doktor reçeteniz olmadığı sürece başta kodein içeren ilaçlar olmak üzere pek çok yaygın ilaç yasaklanmıştır. İstemeden de olsa kuralları ihlal eden ziyaretçiler sınır dışı edilmiş ya da hapsedilmiştir. ⓘ
Nijerya
Nijerya 2018 yılında, içeriğinde kodein bulunan öksürük şuruplarının üretim ve ithalatını yasaklamayı planlıyor. Bunun nedeni, sarhoş olmak için kullanılmasına ilişkin endişelerdir. ⓘ
Romanya
Kodeine tıbbi reçete olmadan izin verilmez. Kodein Farmacod adı altında satılır ve konsantrasyonu 15 mg'ı geçmez. Aspaco adında asetilsalisilik asit, parasetamol ve kodein fosfat hemihidratın bilinen bir kombinasyonu vardır ve tıbbi reçete olmadan kullanılmasına izin verilmektedir, ancak kutusu ünlem işareti ile işaretlenmiştir, bu da tedavi sırasında araç kullanılmasına izin verilmeyeceği anlamına gelmektedir. İlacın reçetesiz verilmesine ilişkin herhangi bir yaptırım bulunmamaktadır. ⓘ
Rusya Federasyonu
ITAR-Tass ve Austria Presse-Agentur'a göre, kodein ürünlerinin reçetesiz satışı, Krokodil yeraltı desomorfin sentezi yönteminin keşfedilmesi nedeniyle 2012 yılında ülke çapında iptal edilmişti. Bu karara karşı çıkanlar, kodeinin Rusya'nın 22 bölgesinde yıllardır reçetesiz satılmadığını ve talebin kendi arzını yaratacağını, yani sadece meşru son kullanıcıların olumsuz etkileneceğini belirtmektedir (Pravda'nın konuyla ilgili haberinde bir aktivistten alıntı yapılmıştır). ⓘ
Güney Afrika
Kodein Güney Afrika'da reçetesiz satılmaktadır. Bazı eczaneler, kısa bir süre içinde çok fazla alım yapmadıklarından emin olmak için insanların isimlerini ve adreslerini yazmalarını istemekte, ancak birçoğu bunu hiç istememektedir. Ulusal Narkotik Kontrol Kurulu'nun eski başkanı Lochan Naidoo'ya göre, ilaçların elde edilmesini zorlaştırmak, yoksunluk çeken insanların kendilerini toparlamak için yasadışı uyuşturuculara yöneleceği daha da kötü sorunlara yol açabilir. Kodein serbestçe bulunabilmesine rağmen, Güney Afrika'da yıllık opiyat kullanım oranı %0,3 ile oldukça düşüktür ve bu oran tüm opiyatların sıkı bir şekilde düzenlendiği %0,57'lik Amerika Birleşik Devletleri ile kıyaslandığında oldukça düşüktür. ⓘ
Sri Lanka
Kodein preparatları Sri Lanka'da reçetesiz satılan eczane ilaçları olarak mevcuttur. En yaygın preparat 500 mg Parasetamol ve 8 mg Kodein içeren Panadeine'dir. Ancak kodein ve prometazin içeren öksürük şurubu reçeteyle bile olsa yasaklanmıştır. ⓘ
Birleşik Arap Emirlikleri
BAE ilaçlar konusunda son derece katı bir tutum sergilemekte olup, birçok yaygın ilaç, özellikle de kodein içeren her şey, noter tasdikli ve onaylı bir doktor reçetesi olmadığı sürece yasaklanmıştır. İstemeden de olsa kuralları ihlal eden ziyaretçiler sınır dışı edilmiş veya hapsedilmiştir. BAE'deki ABD Büyükelçiliği, nelerin ithal edilemeyeceğine dair gayri resmi bir liste tutmaktadır. ⓘ
Birleşik Krallık
Birleşik Krallık'ta kodein satışı ve bulundurulması kanunen ayrı ayrı sınırlandırılmıştır. ⓘ
Temiz kodein ve daha yüksek etkili kodein formülasyonları genellikle sadece reçeteyle satılan ilaçlardır (POM), yani bu tür ürünlerin satışı 1968 İlaç Yasası kapsamında kısıtlanmıştır. Parasetamol, ibuprofen veya aspirin ile birlikte dozaj birimi başına 12,8 mg'a kadar kodein kombinasyonlarını içeren daha düşük güçlü ürünler eczanelerde reçetesiz olarak satılmaktadır. Her 5 ml'de 15 mg kodein linctus da bazı eczanelerde mevcuttur, ancak alıcının bunu eczacıdan özel olarak talep etmesi gerekir. ⓘ
Kodein, 1971 tarihli Uyuşturucu Maddelerin Kötüye Kullanımı Yasası uyarınca B Sınıfı kontrollü bir madde veya enjeksiyon için hazırlandığında A Sınıfı bir ilaçtır. Kontrole tabi maddelerin reçetesiz bulundurulması cezai bir suçtur. Ancak, bazı kodein preparatları 2001 tarihli Uyuşturucuların Kötüye Kullanımı Yönetmeliği'nin 5. Çizelgesi uyarınca bu kısıtlamadan muaftır. Bu nedenle, en az bir başka aktif veya inaktif bileşenle birleştirilmiş olması ve her bir tablet, kapsül vb. dozajının 100 mg'ı veya sıvı preparatlar söz konusu olduğunda %2,5 konsantrasyonu aşmaması koşuluyla, reçetesiz kodein bulundurmak yasaldır. Muafiyetler, enjeksiyon için tasarlanmış herhangi bir kodein preparatı için geçerli değildir. ⓘ
Birleşik Devletler
Amerika Birleşik Devletleri'nde kodein, Kontrollü Maddeler Yasası tarafından düzenlenmektedir. Federal yasa, kodeinin tek başına veya dozaj birimi başına 80 mg'dan fazla kodein içeren ağrı kesici ürünlerde kullanıldığında Çizelge II kontrollü bir madde olmasını şart koşmaktadır. Aspirin veya asetaminofen (Tylenol) içermeyen kodein, kötüye kullanımı engellemek amacıyla çok nadiren bulunmakta veya reçete edilmektedir. Aspirin veya asetaminofen (parasetamol) ile kombine edilmiş ve ağrı kesici amaçlı kodein tabletleri Çizelge II olarak listelenmiştir ve doktor tarafından sipariş edilen reçetenin fiziksel bir kağıt kopyasını (diğer bir deyişle üç nüsha) gerektirir. ⓘ
Öksürük şurupları formülasyona bağlı olarak Çizelge III, IV veya V olarak sınıflandırılır. Örneğin, asetaminofen/kodein öksürük kesici sıvı, Çizelge IV kontrollü bir maddedir. ⓘ
Bazı eyaletler, kötüye kullanım vakalarını azaltmak için kodein preparatlarını daha kısıtlayıcı bir programda yeniden sınıflandırmayı seçmiştir. Örneğin Minnesota, bazı kodein preparatlarını (örneğin Cheratussin) Çizelge V'i Çizelge II kontrollü madde olarak yeniden sınıflandırmayı seçmiştir. ⓘ
Çizelge V Kontrollü Maddeler ⓘ
Bu çizelgedeki maddeler, Çizelge IV'te listelenen maddelere kıyasla düşük bir kötüye kullanım potansiyeline sahiptir ve esas olarak belirli narkotiklerin sınırlı miktarlarını içeren preparatlardan oluşur. ⓘ
Çizelge V maddelerine örnek olarak şunlar verilebilir: 100 mililitre veya 100 gram başına 200 miligramdan fazla kodein içermeyen öksürük preparatları (Robitussin AC®, Phenergan with Codeine®) ve ezogabin. ⓘ