Kriminoloji

Boyunduruk altındaki üç kadın, Çin, 1875 ⓘ

Kriminoloji (Latince crimen, "suçlama" ve Eski Yunanca -λογία, -logia, λόγος logos anlamındadır: "söz, sebep") suç ve sapkın davranışların incelenmesidir. Kriminoloji, hem davranış hem de sosyal bilimler alanında disiplinler arası bir alandır ve temel olarak sosyologlar, siyaset bilimciler, ekonomistler, psikologlar, filozoflar, psikiyatristler, sosyal hizmet uzmanları, biyologlar, sosyal antropologlar ve hukuk akademisyenlerinin araştırmalarından yararlanır. ⓘ

Kriminologlar, suç ve toplumun suça tepkisi üzerine çalışan ve araştırma yapan kişilerdir. Bazı kriminologlar olası suçluların davranış kalıplarını inceler. Genel olarak, kriminologlar araştırma ve incelemeler yapar, teoriler geliştirir ve ampirik kalıpları analiz ederler. ⓘ

Kriminologların ilgi alanları arasında suçun ve suçluların doğası, ceza hukukunun kökenleri, suçun etiyolojisi, suça karşı toplumsal tepki ve kolluk kuvvetleri ile ceza infaz kurumlarının işleyişi yer alır. Genel olarak kriminolojinin araştırmalarını üç hat boyunca yönlendirdiği söylenebilir: birincisi, ceza hukukunun doğasını, yönetimini ve hangi koşullar altında geliştiğini araştırır; ikincisi, suçun nedenselliğini ve suçluların kişiliğini analiz eder; ve üçüncüsü, suçun kontrolünü ve suçluların rehabilitasyonunu inceler. Dolayısıyla kriminoloji, yasama organlarının, kolluk kuvvetlerinin, adli kurumların, ıslah kurumlarının ve eğitim, özel ve kamusal sosyal kurumların faaliyetlerini kapsamına alır. ⓘ

Kriminoloji ya da suç bilimi suçun açıklamasını yapan, suçlu davranışın nedenlerini inceleyen, suçun önlenmesi ve suçlulukla mücadele ile ilgilenen bir bilimsel öğretidir. ⓘ

İngiliz yazar Thomas More, sınırsız suçun daha az ahlaki ve hukuki ama "sosyolojik" açıklamasının arayışının yerindeliğinin farkına vararak kriminolojinin doğuşunu sağlamıştır. Ancak o devirlerde anlaşılamayan bu görüş geçerliliği görmesi için 18. hatta 19. yüzyılı bekleme zorunda kalacaktır. ⓘ

Kriminoloji sözcüğünün mucidinin kim olduğu kesin olarak bilinmemekle birlikte isim babalığı çoğunlukla bir Fransız doktoru olan 1851-1911 yılları arasında yaşayan P. Topinard'ın bulduğu yönünde yakıştırmalar yapılmaktadır. Ancak İtalyan yargıç Garofalo 1855 yılında La Criminologie (Kriminoloji) adlı kitabını yayınlayarak büyük oranda bu bilimin tanınmasını sağlamıştır. 1855 tarihinden 1913'e kadar suç ve onun bastırılması amacıyla uluslararası düzeyde birçok kongre "Kriminal Antropoloji" adı altında düzenlenmiştir. ⓘ

Augusto Comte'nin etkisinden kalan Les Horizons Du Droit Penal (Ceza Yasasının Yeni Ufukları) adlı eserini yayınlayan Dr. Cesare Lombroso'nun, 1876 yılında iki cilt halinde yayınlanan Homo Criminalis (Suçlu İnsan'ıyla) belli yakınlıkları olmakta ve kendisini suç karşısında savunmanın toplumun ödevi olduğu yönünde fikirlerini beyan etti. Öylece öncülüğü toplumun korunmasına veren ama artık bunun gerçekleştirmek için yollar öngörene toplumsal savunma kavramının ortaya çıkmasına neden oldu. ⓘ

Kriminoloji çoğunlukla bir gözlem bilimi olarak kabul edilmesine rağmen uyumlu bir strateji belirlenmesi ile toplumun suç karşısındaki tepkisinin derinlemesine değişmesine öncelik ederek toplumu daha huzurlu bir zemine oturtmasında ana damar olma vasfını gösterebilir. Kriminoloji yalnızca ceza hukukunun yetersizliklerinden doğmakla kalmamış, onun yenilenmesinin koşullarını da belirlemede aktif rol almıştır. ⓘ

Suç nedenleri bilimi olarak da tanımlanan Kriminoloji, o kadar geniş bir bilim alanıdır ki, sosyoloji, psikoloji, tıp, psikiyatri gibi daha birçok sosyal bilim dalları ile insan üzerinde etkili olan fen bilimlerinden de faydalanmaktadır. Bu bilimlerdeki gelişmelere paralel olarak kriminoloji kendisini geliştirecek ve toplumun sağlığa kavuşmasında bir toplum doktorluğu görevini üstlenecektir. ⓘ

Suça karşı açılmış savaşın yetersizliklerinden doğmuş olan kriminoloji günümüzde hala daha tam olarak yerine oturamamıştır. Bunda bilim dalının yeterince bilinemeyişi ve siyasetçiler tarafından gevşek politikaların uygulanmasına dayanmaktadır. Suçla mücadele edebilmek için suçu tanımanın önemli olduğunda yola çıkacak olursak özgürlükçü anlayışa dayalı bir bilim ile huzur topluma ulaşmak zor olmasa gerekir. Kriminoloji biriminde araştırmalar yapan Roger Hood ve Richard Sparks'ın gözlemleri sonucunda kriminolojinin bir sosyal hizmet türünden ziyade toplumdaki suç olgusuna akılcı bir yaklaşım olarak değerlendirilmektedir. ⓘ

Akademik Kriminolojinin Tarihçesi

18. yüzyılın ortalarında kriminoloji, sosyal filozofların suç ve hukuk kavramları üzerine düşünmesiyle ortaya çıkmıştır. Kriminoloji terimi 1885 yılında İtalyan hukuk profesörü Raffaele Garofalo tarafından Criminologia [it] olarak ortaya atılmıştır. Daha sonra Fransız antropolog Paul Topinard benzer Fransızca terimi Criminologie [fr] olarak kullanmıştır. Paul Topinard'ın başlıca çalışması 1879 yılında yayınlandı. ⓘ

On sekizinci ve on dokuzuncu yüzyılın başlarında, suç bilimcileri suçun nedenlerine değil ceza hukuku reformuna odaklandılar. Cesare Beccaria ve Jeremy Bentham gibi akademisyenler daha çok suçlularla ilgilenmenin ve ceza yasalarında reform yapmanın insani yönleriyle ilgilenmişlerdir. Kriminoloji yirminci yüzyılın ilk çeyreğinde bir disiplin olarak önemli ölçüde gelişti. Kriminoloji üzerine ilk Amerikan ders kitabı 1920 yılında sosyolog Maurice Parmalee tarafından Kriminoloji başlığı altında yazılmıştır. Öğrencileri kriminolog olarak yetiştirmek amacıyla akademik programlar geliştirildi, ancak gelişim oldukça yavaş oldu. ⓘ

1900'den 2000'e kadar bu araştırma alanı Amerika Birleşik Devletleri'nde üç önemli aşamadan geçmiştir: (1) Çok faktörlü yaklaşım olarak tanımlanan Araştırmanın Altın Çağı (1900-1930), (2) Kriminolojik araştırmayı teoriye sistematik olarak bağlamanın sınırlarını göstermeye çalışan Teorinin Altın Çağı (1930-1960) ve (3) Kriminoloji için önemli bir dönüm noktası olarak görülen 1960-2000 dönemi. ⓘ

Düşünce ekolleri

Erken kriminoloji teorisinde, 18. yüzyılın ortalarından yirminci yüzyılın ortalarına kadar uzanan dönemi kapsayan üç ana düşünce okulu vardı: Klasik, Pozitivist ve Chicago. Bu düşünce okullarının yerini, alt-kültür, kontrol, zorlama, etiketleme, eleştirel kriminoloji, kültürel kriminoloji, postmodern kriminoloji, feminist kriminoloji ve aşağıda tartışılan diğerleri gibi çeşitli çağdaş kriminoloji paradigmaları almıştır. ⓘ

Klasik

Klasik okul 18. yüzyılın ortalarında ortaya çıkmıştır ve temelini faydacı felsefeden almaktadır. Suçlar ve Cezalar Üzerine (1763-64) kitabının yazarı Cesare Beccaria, Jeremy Bentham (panoptikonun mucidi) ve bu ekoldeki diğer filozoflar şunları savunmuştur

1. İnsanlar nasıl davranacaklarını seçmek için özgür iradeye sahiptir.
2. Caydırıcılığın temeli, insanların zevk arayan ve acıdan kaçınan 'hedonistler' ve her eylemin maliyet ve faydalarını tartan 'rasyonel hesaplayıcılar' olduğu fikridir. Mantıksızlık ve bilinçdışı dürtülerin 'motive edici' olma olasılığını göz ardı eder.
3. Ceza (yeterli şiddette) insanları suçtan caydırabilir, çünkü maliyetler (cezalar) faydalardan ağır basar ve cezanın şiddeti suçla orantılı olmalıdır.
4. Ceza ne kadar hızlı ve kesin olursa, suç davranışına karşı caydırıcı olarak o kadar etkili olur.

Bu ekol, toplumun aşırı cezalandırma amacıyla hapishaneler tasarlamaya başladığı penolojide büyük bir reform sırasında gelişmiştir. Bu dönem aynı zamanda birçok yasal reforma, Fransız Devrimi'ne ve Amerika Birleşik Devletleri'nde hukuk sisteminin gelişimine tanıklık etmiştir. ⓘ

Pozitivist

Pozitivist okul, suçlu davranışının bireyin kontrolü dışındaki iç ve dış faktörlerden kaynaklandığını savunur. Temel düşünce yöntemi, suçluların suçlu olarak doğdukları ve suçlu yapılmadıklarıdır; bu düşünce okulu aynı zamanda doğa ve yetiştirme arasındaki tartışmada doğa teorisini de desteklemektedir. Ayrıca suçlu davranışının doğuştan geldiğini ve kişinin içinde olduğunu savunurlar. Bu ekoldeki filozoflar insan davranışını incelemek için bilimsel yöntemi uygulamıştır. Pozitivizm üç bölümden oluşur: biyolojik, psikolojik ve sosyal pozitivizm. ⓘ

Biyolojik pozitivizm, suçluların ve suçlu davranışlarının temel içsel "kusurlar" nedeniyle beyindeki veya DNA'daki "kimyasal dengesizliklerden" veya "anormalliklerden" kaynaklandığı inancıdır. ⓘ

Psikolojik Pozitivizm, suç teşkil eden eylemlerin ya da söz konusu suçları işleyen kişilerin bu eylemleri, onları yönlendiren içsel faktörler nedeniyle gerçekleştirdiği kavramıdır. Suçluların suçlu olarak doğduğunu söyleyen biyolojik pozitivizmden farklıdır, oysa psikolojik bakış açısı iç faktörlerin istismarcı ebeveynler, istismarcı ilişkiler, uyuşturucu sorunları vb. gibi dış faktörlerin sonucu olduğunu kabul eder. ⓘ

Genellikle Sosyolojik Pozitivizm olarak adlandırılan Sosyal Pozitivizm, suçluların toplum tarafından üretildiği düşünce sürecini tartışır. Bu ekol, düşük gelir seviyelerinin, yüksek yoksulluk/işsizlik oranlarının ve zayıf eğitim sistemlerinin suçluları ve suçları yarattığını ve körüklediğini iddia eder. ⓘ

Suçlu kişilik

Suçlu bir kişiliğe sahip olma kavramı, psikolojik pozitivizm düşünce okulundan türetilmiştir. Esasen, bir bireyin kişiliğinin bazı bölümlerinin, nevrotiklik, anti-sosyal eğilimler, saldırgan davranışlar ve diğer faktörler gibi suçluların sahip olduğu özelliklerin çoğuyla aynı hizada olduğu anlamına gelir. Bu kişilik özellikleri ile suç eylemleri arasında nedensellik değil ama korelasyon olduğuna dair kanıtlar vardır. ⓘ

İtalyan

19. yüzyılın sonlarında çalışan İtalyan sosyolog Cesare Lombroso (1835-1909) genellikle "kriminolojinin babası" olarak adlandırılır. Biyolojik pozitivizme önemli katkılarda bulunanlardan biriydi ve İtalyan kriminoloji okulunu kurdu. Lombroso bilimsel bir yaklaşım benimsemiş, suçu incelemek için ampirik kanıtlarda ısrar etmiştir. Elmacık kemiklerinin veya saç çizgisinin ölçüsü ya da yarık damak gibi fizyolojik özelliklerin "atavistik" suç eğilimlerine işaret edebileceğini öne sürmüştür. Frenoloji teorisi ve Charles Darwin'in evrim teorisinden etkilenen bu yaklaşımın yerini daha sonra evrim teorisi almıştır. Lombroso'nun öğrencisi olan Enrico Ferri, biyolojik faktörlerin yanı sıra sosyal faktörlerin de rol oynadığına inanıyor ve suçluluğa neden olan faktörler kendi kontrolleri dışında olduğunda suçluların sorumlu tutulmaması gerektiğine inanıyordu. Kriminologlar, çalışmalarında kontrol grupları kullanılmadığı için Lombroso'nun biyolojik teorilerini reddetmişlerdir. ⓘ

Sosyolojik pozitivist

Sosyolojik pozitivizm, yoksulluk, alt kültürlere üyelik veya düşük eğitim seviyesi gibi toplumsal faktörlerin insanları suça yatkın hale getirebileceğini öne sürer. Adolphe Quetelet, suç ve sosyolojik faktörler arasındaki ilişkiyi incelemek için veri ve istatistiksel analiz kullanmıştır. Yaş, cinsiyet, yoksulluk, eğitim ve alkol tüketiminin suç için önemli faktörler olduğunu bulmuştur. Lance Lochner, her biri eğitimin suçu azalttığını kanıtlayan üç farklı araştırma deneyi gerçekleştirdi. Rawson W. Rawson suç istatistiklerini kullanarak nüfus yoğunluğu ile suç oranları arasında bir bağlantı olduğunu, kalabalık şehirlerin daha fazla suç ürettiğini öne sürdü. Joseph Fletcher ve John Glyde, Londra İstatistik Derneği'nde suç ve dağılımı üzerine yaptıkları çalışmalarla ilgili bildiriler sunmuşlardır. Henry Mayhew, sosyal sorunları ve yoksulluğu ele almak için ampirik yöntemler ve etnografik bir yaklaşım kullandı ve London Labour and the London Poor adlı çalışmasını sundu. Émile Durkheim suçu, servetin ve insanlar arasındaki diğer farklılıkların eşitsiz dağıldığı bir toplumun kaçınılmaz bir yönü olarak görmüştür. ⓘ

Diferansiyel ilişki (alt-kültürel)

Diferansiyel ilişkilendirme (alt-kültürel) insanların suçu ilişkilendirme yoluyla öğrendiğini öne sürer. Bu teori Edwin Sutherland tarafından savunulmuştur ve Sutherland "bir kişinin, hukukun ihlaline elverişli tanımların, hukukun ihlaline elverişsiz tanımlardan fazla olması nedeniyle nasıl suçlu hale geldiğine" odaklanmıştır. Sutherland'ın teorisine göre, suç teşkil eden davranışlara göz yuman ya da belirli koşullar altında suçu meşrulaştıran kişilerle ilişki kurmak, kişinin bu görüşü benimseme olasılığını artırır. Bu tür "antisosyal" akranlarla etkileşimde bulunmak suçluluğun önemli bir nedenidir. Suç davranışının pekiştirilmesi onu kronik hale getirir. Suç alt kültürlerinin olduğu yerlerde, birçok birey suçu öğrenir ve bu bölgelerde suç oranları artar. ⓘ

Chicago

Chicago Okulu, yirminci yüzyılın başlarında Robert E. Park, Ernest Burgess ve Chicago Üniversitesi'ndeki diğer kent sosyologlarının çalışmalarıyla ortaya çıkmıştır. 1920'lerde Park ve Burgess, kentler büyürken genellikle var olan ve en değişken ve düzensizliğe maruz kalan "geçiş bölgesi" de dahil olmak üzere beş eşmerkezli bölge tanımladılar. 1940'larda Henry McKay ve Clifford R. Shaw, çocuk suçlulara odaklanmış ve bunların geçiş bölgesinde yoğunlaştığını tespit etmiştir. Chicago Okulu, insan davranışları için sosyal yapıları suçlayan bir düşünce ekolü geliştirmiştir. Bu düşünce kriminoloji ile ilişkilendirilebilir veya kullanılabilir, çünkü esasen suçluları ve suçlu davranışları savunma duruşunu benimser. Savunma ve argüman, bu insanların ve eylemlerinin kendi hataları olmadığı, aslında toplumun (işsizlik, yoksulluk vb.) bir sonucu olduğu ve bu insanların aslında düzgün davrandıkları düşüncesinde yatmaktadır. ⓘ

Chicago ekolü sosyologları kentleri incelemek için sosyal ekoloji yaklaşımını benimsemiş ve yoksulluğun yüksek olduğu kentsel mahallelerin genellikle sosyal yapıda ve aile ve okul gibi kurumlarda bir çöküş yaşadığını öne sürmüşlerdir. Bu da sosyal düzensizliğe yol açarak bu kurumların davranışları kontrol etme kabiliyetini azaltmakta ve sapkın davranışlar için uygun bir ortam yaratmaktadır. ⓘ

Başka araştırmacılar da sosyal-psikolojik bir bağlantı olduğunu öne sürmüşlerdir. Edwin Sutherland, insanların suç davranışını daha yaşlı, daha deneyimli suçlulardan öğrendiklerini ve bu suçlularla ilişki kurabileceklerini öne sürmüştür. ⓘ

Kriminolojide kullanılan teorik perspektifler arasında psikanaliz, işlevselcilik, etkileşimcilik, Marksizm, ekonometri, sistem teorisi, postmodernizm, genetik, nöropsikoloji, evrimsel psikoloji vb. yer almaktadır. ⓘ

Sosyal yapı teorileri

Bu teori, özelde kriminoloji, genelde ise sosyoloji ve suç sosyolojisinde çatışma teorisi ya da yapısal çatışma perspektifi olarak çeşitli yaklaşımlara uygulanmaktadır. Bu perspektifin kendisi de yeterince geniş olduğundan, çeşitli pozisyonları kucaklamaktadır. ⓘ

Dezorganizasyon

Sosyal düzensizlik teorisi, Chicago Okulu'ndan Henry McKay ve Clifford R. Shaw'un çalışmalarına dayanmaktadır. Sosyal düzensizlik teorisi, yoksulluk ve ekonomik yoksunlukla boğuşan mahallelerin yüksek oranda nüfus değişimi yaşama eğiliminde olduğunu varsayar. Bu teori, suç ve sapkınlığın toplumdaki gruplar, 'alt kültürler' veya 'çeteler' içinde değer gördüğünü öne sürmektedir. Bu gruplar sosyal normlardan farklı değerlere sahiptir. Bu mahalleler aynı zamanda yüksek nüfus heterojenliğine sahip olma eğilimindedir. Yüksek nüfus devir hızı nedeniyle gayri resmi sosyal yapı genellikle gelişemez ve bu da toplumda sosyal düzenin korunmasını zorlaştırır. ⓘ

Ekoloji

1950'lerden bu yana, sosyal ekoloji çalışmaları sosyal düzensizlik teorileri üzerine inşa edilmiştir. Birçok çalışma suç oranlarının yoksulluk, düzensizlik, çok sayıda terk edilmiş bina ve diğer toplumsal bozulma belirtileri ile ilişkili olduğunu ortaya koymuştur. Çalışan ve orta sınıf insanlar kötüleşen mahalleleri terk ettikçe, nüfusun en dezavantajlı kesimleri kalabilir. William Julius Wilson, mahallelerin toplumun ana akımından izole olmasına ve şiddete eğilimli hale gelmesine neden olabilecek bir yoksulluk "yoğunlaşma etkisi" önermiştir. ⓘ

Strain

Amerikalı sosyolog Robert Merton tarafından geliştirilen ve Mertonian Anomie olarak da bilinen gerginlik teorisi, özellikle Amerika Birleşik Devletleri'nde ana akım kültürün fırsat, özgürlük ve refah hayalleriyle -Merton'un deyimiyle Amerikan Rüyası- doyurulduğunu öne sürmektedir. Çoğu insan bu rüyayı satın alır ve bu güçlü bir kültürel ve psikolojik motivasyon kaynağı haline gelir. Merton da anomi terimini kullanmıştır, ancak bu terim onun için Durkheim için olduğundan biraz daha farklı bir anlam ifade etmektedir. Merton bu terimi, toplumun vatandaşlarından bekledikleri ile bu vatandaşların gerçekte başarabildikleri arasındaki bir ikilik olarak görmüştür. Dolayısıyla, fırsatların sosyal yapısı eşitsizse ve çoğunluğun hayalini gerçekleştirmesini engelliyorsa, hayal kırıklığına uğrayanların bir kısmı bunu gerçekleştirmek için gayrimeşru yollara (suça) yönelecektir. Diğerleri ise geri çekilecek ya da sapkın alt kültürlere (çete üyeleri ya da "serseriler" olarak adlandırdığı kişiler gibi) karışacaktır. Robert Agnew bu teoriyi, finansal kısıtlamalardan kaynaklanmayan gerginlik türlerini de içerecek şekilde daha da geliştirmiştir. Bu, genel gerginlik teorisi olarak bilinir. ⓘ

Altkültürel

Chicago okulunu ve gerginlik teorisini takip eden ve Edwin Sutherland'ın diferansiyel çağrışım fikrinden de yararlanan alt-kültür teorisyenleri, küçük kültürel grupların kendi değerlerini ve hayata dair anlamlarını oluşturmak üzere ana akımdan ayrıldıklarına odaklanmışlardır. ⓘ

Albert K. Cohen, anomi teorisini Sigmund Freud'un tepki oluşumu fikriyle ilişkilendirerek, alt sınıf gençler arasındaki suçluluğun orta sınıfın sosyal normlarına karşı bir tepki olduğunu öne sürmüştür. Özellikle fırsatların az olduğu yoksul bölgelerden gelen bazı gençler, "sertlik" ve otoriteye saygısızlık gibi o bölgelere özgü sosyal normları benimseyebilir. Gençler sapkın alt kültürün normlarına uyduklarında suç eylemleri ortaya çıkabilir. ⓘ

Richard Cloward ve Lloyd Ohlin, suçluluğun alt sınıftan gençler için fırsat farklılığından kaynaklanabileceğini öne sürmüştür. Bu tür gençler, kendilerine sunulan asgari ücretli işler gibi yasal seçenekler yerine, geleneksel olana kıyasla daha kazançlı ekonomik faydalar sağlayan gayrimeşru bir yolu seçerek suç faaliyetlerine yönelebilirler. ⓘ

Suçluluk, Albert Cohen'in (Cohen, 1965) kapsamlı bir şekilde bahsettiği gibi, kendilerine sunulan kaynaklardan yoksun olan ve yoksul bölgelerde yaşayan alt işçi sınıfı erkekleri arasında ortaya çıkma eğilimindedir. Kolluk kuvvetleri arasında önyargı olduğu bilinmektedir; memurlar, suç işleyip işlemediklerinden emin olmadan azınlık gruplarına önyargılı yaklaşma eğilimindedir. Suçlular, birçok akademisyen tarafından incelendiği üzere, silahlı soygun yapmak gibi, kendilerine veya sevdiklerine para sağlamak için de suç işleyebilirler (Briar & Piliavin). ⓘ

İngiliz alt-kültür kuramcıları, bazı suç faaliyetlerinin alt sınıfa ait olma sorununa "hayali çözümler" olarak görüldüğü sınıf meselesine daha fazla odaklanmıştır. Chicago ekolü tarafından yapılan bir baĢka çalıĢmada çeteler ve yetiĢkinlerin gözlemi altında çete liderlerinin etkileĢimi incelenmiĢtir. ⓘ

Raymond D. Gastil gibi sosyologlar Güneyli onur kültürünün şiddet içeren suç oranları üzerindeki etkisini araştırmışlardır. ⓘ

Kontrol

Diğer bir yaklaşım ise sosyal bağ ya da sosyal kontrol teorisidir. Bu teoriler, insanları suçlu yapan faktörleri aramak yerine, insanların neden suçlu olmadıklarını açıklamaya çalışır. Travis Hirschi dört ana özellik belirlemiştir: "Başkalarına bağlılık", "kuralların ahlaki geçerliliğine inanç", "başarıya bağlılık" ve "geleneksel faaliyetlere katılım". Bir kişi bu özelliklere ne kadar çok sahipse, sapkın (ya da suçlu) olma olasılığı o kadar düşüktür. Öte yandan, bu faktörler mevcut değilse, bir kişinin suçlu olma olasılığı daha yüksektir. Hirschi bu teoriyi, düşük özdenetime sahip bir kişinin suçlu olma ihtimalinin daha yüksek olduğu fikriyle genişletmiştir. Çoğu kriminoloji teorisinin aksine, bunlar insanların neden suç işlediğine değil, neden suç işlemediğine bakar. ⓘ

Basit bir örnek: Birisi büyük bir yat istiyor ama satın alacak parası yok. Eğer bu kişi özdenetim uygulayamıyorsa, yatı (ya da bunun için gerekli araçları) yasadışı yollardan elde etmeye çalışabilir; oysa özdenetimi yüksek olan biri (daha büyük olasılıkla) ya bekleyecek, ya istediği şeyden kendini mahrum bırakacak ya da sosyal normları ihlal etmeden kaynakları grup halinde birleştirerek yatı kullanmak için bir yat kulübüne katılmak gibi akıllıca bir ara çözüm arayacaktır. ⓘ

Akranlar, ebeveynler ve diğerleri aracılığıyla kurulan sosyal bağlar, kişinin düşük özdenetimi üzerinde karşıt bir etkiye sahip olabilir. Düşük sosyo-ekonomik statüye sahip aileler için, suçlu çocukları olan aileleri suçlu olmayanlardan ayıran bir faktör, ebeveynler veya refakatçi tarafından uygulanan kontroldür. Buna ek olarak, David Matza ve Gresham Sykes gibi teorisyenler, suçluların içsel ahlaki ve sosyal-davranışsal kısıtlamaları nötralizasyon teknikleri yoluyla geçici olarak etkisiz hale getirebildiklerini savunmuştur. ⓘ

Psikanalitik

Psikanaliz, bilinçdışını, bastırılmış anıları ve travmayı davranışın, özellikle de sapkın davranışın temel itici güçleri olarak gören psikolojik bir teoridir (ve terapidir). Sigmund Freud, "Haz İlkesinin Ötesinde" adlı makalesinde bilinçdışı acı arzusunun psikanalizle nasıl bir ilişkisi olduğunu anlatır. Freud, 'tekrarlama dürtüsü' ve 'ölüm dürtüsü' gibi bilinçdışı dürtülerin bir kişinin yaratıcılığına hükmederek kendine zarar verici davranışlara yol açabileceğini öne sürmüştür. Phillida Rosnick, Ruhsal Acı ve Toplumsal Travma adlı makalesinde, travmatik bilinçdışı acı çeken bireylerin düşüncelerinde, gerçek benliklerinin yansıması olmayan düşünce ve duygulara sahip olmalarına karşılık gelen bir farklılık olduğunu ileri sürmektedir. Bu değişmiş zihin durumu ile suçluluk arasında nedensellik ilişkisi olduğunu öne sürmek için yeterli korelasyon vardır. Sander Gilman, Freud and the Making of Psychoanalysis adlı makalesinde, insan beyninin ve sinir sisteminin fiziksel mekanizmalarında kanıt aramakta ve bilinçdışı acı veya ceza arzusu ile suç işleme veya sapkın eylemlerde bulunma dürtüsü arasında doğrudan bir bağlantı olduğunu öne sürmektedir. ⓘ

Sembolik etkileşimcilik

Sembolik etkileşimcilik, Edmund Husserl ve George Herbert Mead'in fenomenolojisinin yanı sıra alt kültür teorisi ve çatışma teorisinden de yararlanır. Bu düşünce ekolü devlet, medya ve muhafazakar-iktidar seçkinleri ile diğer daha az güçlü gruplar arasındaki ilişkiye odaklanmıştır. Güçlü gruplar, daha az güçlü grupların anlam üretme süreçlerinde "önemli öteki" olma yeteneğine sahipti. Birinciler bir dereceye kadar kendi anlamlarını ikincilere empoze edebiliyordu; bu nedenle küçük suçlu gençleri suçlu olarak "etiketleyebiliyorlardı". Bu gençler genellikle bu etiketi benimsiyor, suça daha kolay bulaĢıyor ve güçlü grupların "kendini gerçekleĢtiren kehanetinin" aktörleri haline geliyorlardı. Bu teoriler dizisinde daha sonraki gelişmeler 20. yüzyılın ortalarında Howard Becker ve Edwin Lemert tarafından yapılmıştır. Stanley Cohen, olağanüstü, endişe verici sosyal olaylara (örneğin 1964'te İngiltere'deki Mods ve Rockers gibi 2. Dünya Savaşı sonrası gençlik kültürleri, AIDS salgını ve futbol holiganizmi) verilen toplumsal tepkiyi tanımlayan "ahlaki panik" kavramını geliştirmiştir. ⓘ

Etiketleme teorisi

Etiketleme teorisi, başkaları tarafından belirli bir şekilde etiketlenen bir bireyi ifade eder. Bu teori Becker tarafından ayrıntılı olarak incelenmiştir. Başlangıçta sosyolojiden türetilmiştir, ancak kriminolojik çalışmalarda düzenli olarak kullanılmaktadır. Bir kişiye suçlu etiketi yapıştırıldığında, bu kişi bu etiketi reddedebilir ya da kabul edebilir ve suç işlemeye devam edebilir. Başlangıçta etiketi reddedenler bile, etiket özellikle akranları arasında daha iyi bilinir hale geldikçe sonunda kabul edebilirler. Bu damgalama, etiketler sapkınlıkla ilgili olduğunda daha da derinleşebilir ve bu damgalamanın sapkınlığın artmasına yol açabileceği düşünülmektedir. Malcolm Klein, etiketleme teorisinin bazı genç suçluları etkilediğini ancak diğerlerini etkilemediğini gösteren bir test yapmıştır. ⓘ

Hain teorisi

Yelpazenin diğer tarafında, kriminolog Lonnie Athens, genellikle çocuklukta ebeveynler veya akranlar tarafından uygulanan şiddet sürecinin yetişkinlikte şiddet suçlarına nasıl yol açtığına dair bir teori geliştirmiştir. Richard Rhodes'un Why They Kill adlı kitabı Athens'in suçluların geçmişlerindeki aile içi ve toplumsal şiddetle ilgili gözlemlerini anlatmaktadır. Hem Athens hem de Rhodes genetik kalıtım teorilerini reddetmektedir. ⓘ

Rasyonel seçim teorisi

Cesare Beccaria ⓘ

Rasyonel seçim teorisi, Jeremy Bentham tarafından popülerleştirilen Cesare Beccaria'nın faydacı, klasik okul felsefelerine dayanmaktadır. Cezanın kesin, hızlı ve suçla orantılı olması halinde suç için caydırıcı olduğunu, risklerin suçluya olası faydalardan daha ağır bastığını savunmuşlardır. Beccaria, Dei delitti e delle pene (Suçlar ve Cezalar Üzerine, 1763-1764) adlı eserinde rasyonel bir penolojiyi savunmuştur. Beccaria cezayı, bir suç için yasanın gerekli uygulaması olarak düşünmüştür; bu nedenle, yargıç sadece cezasını yasaya uygun hale getirmelidir. Beccaria ayrıca suç ve günah arasında ayrım yapmış ve ölüm cezasının yanı sıra işkence ve insanlık dışı muameleleri de rasyonel caydırıcılar olarak görmediği için bunlara karşı çıkmıştır. ⓘ

Bu felsefenin yerini pozitivist ve Chicago ekolleri almış ve 1970'lere kadar James Q. Wilson'ın yazıları, Gary Becker'in 1965 tarihli Suç ve Ceza makalesi ve George Stigler'in 1970 tarihli Kanunların Optimum Uygulanması makalesi ile yeniden canlanmamıştır. Rasyonel seçim teorisi, suçluların da diğer insanlar gibi suç işleyip işlememeye karar verirken maliyetleri veya riskleri ve faydaları tarttıklarını ve ekonomik terimlerle düşündüklerini savunur. Ayrıca zaman, yer ve diğer durumsal faktörleri göz önünde bulundurarak suç risklerini en aza indirmeye çalışacaklardır. ⓘ

Örneğin Becker, birçok insanın yüksek bir ahlaki ve etik kısıtlama altında hareket ettiğini kabul etmiş, ancak suçluların rasyonel olarak, yakalanma ve mahkumiyet olasılığı, cezanın ağırlığı ve mevcut fırsatlar kümesi gibi, işledikleri suçun faydalarının maliyetinden daha ağır bastığını düşündüklerini belirtmiştir. Kamu politikası perspektifinden bakıldığında, para cezasını artırmanın maliyeti gözetimi artırmanın maliyetine göre marjinal olduğundan, en iyi politikanın para cezasını en üst düzeye çıkarmak ve gözetimi en aza indirmek olduğu sonucuna varılabilir. ⓘ

Bu bakış açısıyla, suçun işlenmesi için gereken çabayı arttırmak için suç önleme veya azaltma tedbirleri geliştirilebilir, örneğin hedef sertleştirme gibi. Rasyonel seçim teorileri ayrıca, ilave gözetim, kolluk kuvvetlerinin varlığı, ilave sokak aydınlatması ve diğer tedbirler yoluyla risk ve yakalanma olasılığını artırmanın suçu azaltmada etkili olduğunu öne sürmektedir. ⓘ

Bu teori ile Bentham'ın kriminolojide terk edilmiş olan rasyonel seçim teorisi arasındaki temel farklardan biri, Bentham'ın suçu tamamen ortadan kaldırmanın (panoptikon yoluyla) mümkün olduğunu düşünmesine karşın, Becker'in teorisinin bir toplumun suçu belirli bir seviyenin altında ortadan kaldıramayacağını kabul etmesidir. Örneğin, bir süpermarketin ürünlerinin %25'i çalınıyorsa, bu oranı %15'e düşürmek çok kolay, %5'e kadar düşürmek oldukça kolay, %3'ün altına düşürmek zor ve sıfıra indirmek neredeyse imkansız olacaktır (gerekli önlemlerin süpermarkete maliyeti faydalarından çok daha fazla olacaktır). Bu durum, faydacılık ve klasik liberalizmin hedeflerinin pratikte uygulanabilir olması için yumuşatılması ve daha mütevazı önerilere indirgenmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. ⓘ

Neoliberalizmle bağlantılı olan bu tür rasyonel seçim teorileri, çevresel tasarım yoluyla suçun önlenmesinin temelini oluşturmakta ve Mike Sutton'ın hırsızlığa yönelik Piyasa Azaltma Yaklaşımını desteklemektedir; bu yaklaşım, hırsızlara hırsızlık yoluyla mal tedarik etmeleri için motivasyon sağlayan çalıntı mal piyasalarıyla mücadele ederek dikkatleri "suçu kolaylaştıran unsurlara" odaklamak isteyenler için sistematik bir araç setidir. ⓘ

Rutin faaliyet teorisi

Marcus Felson ve Lawrence Cohen tarafından geliştirilen rutin faaliyet teorisi, kontrol teorilerine dayanmakta ve suçu günlük hayatta ortaya çıkan suç fırsatları açısından açıklamaktadır. Bir suç fırsatı, motive olmuş bir fail, uygun bir hedef veya mağdur ve yetenekli bir koruyucunun eksikliği gibi unsurların zaman ve mekanda bir araya gelmesini gerektirir. Sokak gibi bir yerdeki bir koruyucu, güvenlik görevlilerini veya hatta suç eylemine tanıklık edecek ve muhtemelen müdahale edecek veya kolluk kuvvetlerine bildirecek sıradan yayaları içerebilir. Rutin faaliyet teorisi, John Eck tarafından genişletilmiş ve dördüncü bir unsur olan "yer yöneticisi" eklenmiştir; örneğin, rahatsızlığı giderici önlemler alabilecek kiralık mülk yöneticileri gibi. ⓘ

Biyososyal teori

Biyososyal kriminoloji, suç ve antisosyal davranışları hem biyolojik faktörleri hem de çevresel faktörleri araştırarak açıklamayı amaçlayan disiplinler arası bir alandır. Çağdaş kriminolojiye sosyolojik teoriler hakim olsa da, biyososyal kriminoloji genetik, nöropsikoloji ve evrimsel psikoloji gibi alanların potansiyel katkılarını da kabul etmektedir. Evrimsel nöroandrojenik teori gibi çeşitli teorik çerçeveler, suçluluktaki eğilimleri evrimsel biyoloji merceğinden açıklamaya çalışmıştır. Özellikle, suçluluğun neden erkeklerde kadınlardan çok daha yüksek olduğunu ve neden genç erkeklerin suçlu davranışlar sergileme olasılığının daha yüksek olduğunu açıklamaya çalışmaktadırlar. Ayrıca bakınız: saldırganlık genetiği. ⓘ

Saldırgan davranış, vücuttaki üç temel düzenleyici sistemdeki anormalliklerle ilişkilendirilmiştir: serotonin sistemleri, katekolamin sistemleri ve hipotalamik-hipofiz-adrenokortikal eksen. Bu sistemlerdeki anormalliklerin, şiddetli, akut stres ya da kronik düşük dereceli stres gibi stres tarafından tetiklendiği de bilinmektedir. ⓘ

Marksist

1968 yılında genç İngiliz sosyologlar Ulusal Sapkınlık Konferansı (NDC) grubunu oluşturdu. Grup akademisyenlerle sınırlıydı ve 300 üyeden oluşuyordu. Ian Taylor, Paul Walton ve Jock Young - NDC üyeleri - suç ve sapkınlığa ilişkin önceki açıklamaları reddettiler. Böylece yeni bir Marksist kriminolojik yaklaşım benimsemeye karar verdiler. Yeni Kriminoloji'de Lombroso, Hans Eysenck ve Gordon Trasler tarafından temsil edilen biyolojik "pozitivizm" perspektifine karşı çıktılar. ⓘ

Suça ilişkin Marksist bakış açısına göre, "meydan okuma normaldir - insanların artık bilinçli bir şekilde ... insani çeşitliliklerini güvence altına almaya dahil oldukları duygusu." Bu nedenle Marksist kriminologlar, ister toplumsal ister kişisel olsun, insan çeşitliliğinin kriminalize edilmeyeceği bir toplumu savunmuşlardır. Ayrıca suç yaratma süreçlerini genetik ya da psikolojik olgulara değil, verili bir toplumun maddi temeline bağladılar. ⓘ

Devlet suçları, Marksist kriminoloji tarafından incelenen ayrı bir suç alanıdır. Bu suçların, toplam zarar/yaralanma açısından topluma en maliyetli olanlardan bazıları olduğu bilinmektedir. Bize soykırımların, çevresel bozulmanın ve savaşın nedenselliklerini sağlarlar. Bunlar, hemcinslerini hor gördükleri için işlenen suçlar değildir. Bunlar, devlet suçu ve devlet-şirket suçunun yanı sıra devlet-şirket kar amacı gütmeyen suçluların insanları yönetmeye devam etmesini sağlayan kontrol ve hegemonya sistemlerini sürdürmek için işlenen güç suçlarıdır. ⓘ

Hükümlü

Hükümlü kriminolojisi, kriminoloji alanında bir düşünce ekolüdür. Hükümlü kriminologları ceza adaleti sisteminden doğrudan etkilenmiş, çoğu zaman yıllarını cezaevi sistemi içinde geçirmiş kişilerdir. John Irwin ve Stephan Richards gibi hükümlü kriminolojisi alanındaki araştırmacılar, geleneksel kriminolojinin hapishane duvarları arasında yaşayanlar tarafından daha iyi anlaşılabileceğini savunmaktadır. Martin Leyva, "hapishaneleştirmenin" çoğu zaman hapishaneden önce, evde, toplumda ve okullarda başladığını savunmaktadır. ⓘ

Rod Earle'e göre, mahkum kriminolojisi 1970'lerde cezaevlerinin büyük ölçüde genişlemesinden sonra ABD'de başlamıştır ve ABD hala mahkum kriminolojisi üzerine çalışanların ana odağı olmaya devam etmektedir. ⓘ

Queer

Queer kriminoloji, LGBT bireylere ve onların ceza adaleti sistemiyle etkileşimlerine odaklanan bir çalışma alanıdır. Bu çalışma alanının hedefleri aşağıdaki gibidir:

• LGBT bireylerin tarihini ve topluma karşı uygulanan yasaları daha iyi anlamak
• LGBT vatandaşların neden hapsedildiği ve heteroseksüel ve cisgender bireylere göre daha yüksek oranlarda tutuklanıp tutuklanmadıkları veya neden tutuklandıkları
• Queer aktivistler LGBT bireyleri kriminalize eden baskıcı yasalara karşı nasıl mücadele etti?
• Araştırma yapmak ve bunu eğitim yoluyla bir aktivizm biçimi olarak kullanmak ⓘ

Queer kriminolojinin meşruiyeti: Kriminolojiyi queer kuramcı bir perspektiften takip etmenin değeri tartışmalıdır; bazıları bunun araştırmaya değer olmadığına ve bir bütün olarak alanla ilgili olmadığına ve sonuç olarak geniş bir araştırma yelpazesinden yoksun bir konu olduğuna inanmaktadır. Öte yandan, bu konunun LGBT bireylerin ceza adaleti sisteminden nasıl etkilendiklerini vurgulamak açısından son derece değerli olduğu ileri sürülebilir. Bu araştırma aynı zamanda eğitim kurumlarındaki kriminoloji müfredatını, odağı LGBT topluluklarını kontrol etmek ve izlemekten onları özgürleştirmeye ve korumaya kaydırarak "queerleştirme" fırsatına da sahiptir. ⓘ

Kültürel

Kültürel kriminoloji suçu ve kontrolünü kültür bağlamında ele alır. Ferrell, kriminologların suçun anlamını inşa etmek için suçluların, kontrol ajanlarının, medya yapımcılarının ve diğerlerinin eylemlerini inceleyebileceğine inanmaktadır. Bu eylemleri kültürün baskın rolünü göstermek için bir araç olarak tartışır. Kane, kültürel kriminolojinin üç mecazı olduğunu ekliyor; köy, şehir sokakları ve medya, erkeklerin coğrafi olarak toplumun neyin yayınlandığı ve doğru ya da yanlış olarak kabul edildiğine dair görüşlerinden etkilenebileceği yerler. Köy, kişinin mevcut sosyal faaliyetlerde bulunduğu yerdir. Bir bireyin geçmişini bir yere bağlamak sosyal dinamikleri belirlemeye yardımcı olabilir. Şehir sokağı, kişinin kendisini kültürel alanda konumlandırmasını içerir. Burası yoksulluktan, kötü sağlık koşullarından ve suçtan etkilenenlerle ve mahalleleri değil ama şehri etkileyen büyük binalarla doludur. Kitle iletişim araçları, çevre ve belirli bir coğrafi alanın ötesinde var olabilecek olası diğer alt kültürler hakkında çok yönlü bir bilgi verir. ⓘ

Naegler ve Salman daha sonra feminist teoriyi kültürel kriminolojiye tanıtmış ve erkeklik ve kadınlık, cinsel cazibe ve cinsellik ve kesişimsel temaları tartışmıştır. Naegler ve Salman, Ferrell'in kalıbının sınırlı olduğuna ve kadınları ve Ferrell'in kalıbına uymayanları inceleyerek kültürel kriminoloji anlayışına katkıda bulunabileceklerine inanıyorlardı. Hayward daha sonra sadece feminist teorinin değil, yeşil teorinin de adrenalin, yumuşak şehir, transgresif özne ve dikkatli bakış mercekleri aracılığıyla kültürel kriminoloji teorisinde rol oynadığını ekleyecektir. Adrenalin merceği, rasyonel seçim ve bir kişinin kendi uygunluk, fırsat ve düşük sosyal kontrol seviyelerine sahip olmasına neden olan şeylerle ilgilenir. Yumuşak şehir merceği, şehrin dışındaki gerçeklikle ve hayali gerçeklik duygusuyla ilgilenir: ihlalin gerçekleştiği, katılığın eğildiği ve kuralların büküldüğü dünya. Sınırları aşan özne, kuralların çiğnenmesinden etkilenen ve herkesin kendilerine karşı olduğu bir dünyada kendileri olmaya çalışan bir kişiyi ifade eder. Dikkatli bakış, çoğunlukla bir etnograf olmak üzere, kültürün içine dalmış ve yaşam tarz(lar)ı ile sembolik, estetik ve görsel yönlerle ilgilenen kişidir. İncelendiğinde, hepsinin aynı olmadığı, ancak aynı alanda birlikte yaşamanın bir uzlaşmaya vardığı bilgisiyle baş başa kalırlar. Tüm bunlarla birlikte, kültürel kriminoloji teorisine sosyolojik bakış açısı, bireyin içinde bulunduğu çevrenin suç davranışını nasıl belirlediğini anlamaya çalışır. ⓘ

Göreceli yoksunluk

Göreceli yoksunluk, bir bireyin kendi refahını ve maddi değerini diğer insanlarınkiyle karşılaştırarak ölçtüğü ve kıyaslandığında daha kötü durumda olduğunu algıladığı süreci içerir. İnsanlar kendilerine borçlu olunduğuna inandıkları şeyleri elde edemediklerinde, haksız yere dezavantajlı duruma düştükleri düşüncesiyle öfke veya kıskançlık yaşayabilirler. ⓘ

Göreceli yoksunluk, sosyoloji alanında ilk olarak bu teorinin öncülerinden olan Samuel A. Stouffer tarafından kullanılmıştır. Stouffer, İkinci Dünya Savaşı'nda savaşan askerlerin kişisel başarılarını ordu tarafından belirlenen standartlardan ziyade birliklerindeki deneyimlerle ölçtüklerini ortaya koymuştur. Göreceli yoksunluk, adaletsizlik duygusu yaratan toplumsal, siyasi, ekonomik veya kişisel faktörlerden oluşabilir. Temel yaşam standartlarını sürdürmek için gerekli seviyeyi karşılayamama durumu olan mutlak yoksulluğa dayanmaz. Daha ziyade, göreli yoksunluk, bir kişinin mali açıdan istikrarlı olsa bile, yine de nispeten yoksun hissedebileceği fikrini güçlendirir. Görece yoksunluk algısı, suç teşkil eden davranışlara ve/veya ahlaki açıdan sorunlu kararlara yol açabilir. Göreceli yoksunluk teorisi, yükselen yaşam standartlarının yükselen suç seviyeleriyle sonuçlanabilmesi nedeniyle suçu kısmen açıklamak için giderek daha fazla kullanılmaktadır. Kriminolojide göreceli yoksunluk teorisi, başkalarını kıskanan ve hoşnutsuzluk hisseden insanların, karşılayamadıkları şeyleri elde etmek için suça yönelebileceklerini açıklar. ⓘ

Kırsal

Kırsal kriminoloji, metropol ve banliyö alanlarının dışındaki suç eğilimlerinin incelenmesidir. Kırsal kriminologlar sosyal düzensizlik ve rutin faaliyet teorilerini kullanmışlardır. FBI Tek Tip Suç Raporu, kırsal toplulukların metropol ve banliyö bölgelerine kıyasla önemli ölçüde farklı suç eğilimlerine sahip olduğunu göstermektedir. Kırsal topluluklardaki suçlar ağırlıklı olarak uyuşturucu üretimi, kullanımı ve kaçakçılığı gibi narkotikle ilgili suçlardan oluşmaktadır. Sosyal düzensizlik teorisi narkotikle ilgili eğilimleri incelemek için kullanılmaktadır. Sosyal düzensizlik, düşük eğitim fırsatları ve yüksek işsizlik oranları nedeniyle kırsal alanlarda narkotik kullanımına yol açmaktadır. Rutin faaliyet teorisi, hırsızlık gibi tüm düşük seviyeli sokak suçlarını incelemek için kullanılır. Kırsal bölgelerdeki suçların çoğu rutin faaliyet teorisi ile açıklanır çünkü kırsal bölgelerde genellikle yetenekli koruyucu eksikliği vardır. ⓘ

Kamu

Kamu kriminolojisi, kriminoloji içinde "kamu sosyolojisi" ile ilişkili fikirlere yakından bağlı olan ve kriminolojik içgörüleri akademiden daha geniş bir kitleye yaymaya odaklanan bir daldır. Kamusal kriminolojinin savunucuları, kriminologların "etkilenen topluluklarla diyalog halinde suç, hukuk ve sapkınlık üzerine araştırma yapmaları ve bunları yaymaları" gerektiğini savunmaktadır. Amacı, kriminoloji alanındaki akademisyenlerin ve araştırmacıların, kamusal kararları ve politika yapımını bilgilendirmek için araştırmalarını kamuya sunmalarıdır. Bu, kriminologların geleneksel kriminolojik araştırmaların kısıtlamalarından kaçınmalarını sağlar. Bunu yaparken, kamusal kriminoloji, medya ve politika danışmanlığının yanı sıra aktivizm, sivil odaklı eğitim, topluma erişim, uzman tanıklığı ve bilginin ortak üretimi dahil olmak üzere birçok biçim alır. ⓘ

Suç türleri ve tanımları

Hem pozitivist hem de klasik okullar suç konusunda ortak bir görüşe sahiptir: suç, toplumun temel değer ve inançlarını ihlal eden bir eylemdir. Bu değerler ve inançlar toplumun üzerinde uzlaştığı yasalar olarak tezahür eder. Bununla birlikte, iki tür yasa vardır:

• Doğal yasalar birçok kültür tarafından paylaşılan temel değerlere dayanır. Doğal kanunlar kişilere (cinayet, tecavüz, saldırı gibi) veya mallara (hırsızlık, soygun, soygun) zarar verilmesine karşı koruma sağlar ve örfi hukuk sistemlerinin temelini oluşturur.
• Tüzükler yasama organları tarafından çıkarılır ve mevcut kültürel adetleri yansıtır, ancak bazı yasalar tartışmalı olabilir, örneğin esrar kullanımını ve kumarı yasaklayan yasalar. Marksist kriminoloji, çatışma kriminolojisi ve eleştirel kriminoloji, devlet ve vatandaş arasındaki çoğu ilişkinin rıza dışı olduğunu ve bu nedenle ceza hukukunun halkın inançlarını ve isteklerini temsil etmediğini iddia eder: egemen veya baskın sınıfın çıkarları doğrultusunda uygulanır. Daha sağcı kriminolojiler, devlet ile vatandaş arasında rızaya dayalı bir toplumsal sözleşme olduğunu varsayma eğilimindedir. ⓘ

Bu nedenle, suç tanımları kültürel normlara ve adetlere uygun olarak yerden yere değişecektir, ancak genel olarak mavi yaka suçu, şirket suçu, organize suç, siyasi suç, kamu düzeni suçu, devlet suçu, devlet-şirket suçu ve beyaz yaka suçu olarak sınıflandırılabilir. Bununla birlikte, çağdaş kriminoloji teorisinde liberal çoğulculuk, kültüralizm ve postmodernizmden uzaklaşarak kriminolojik tartışmaya yasal "suç" teriminin yerine evrensel "zarar" terimini getirme yönünde hareketler olmuştur. ⓘ

Alt konular

Kriminolojideki çalışma alanları şunları içerir:

• Karşılaştırmalı kriminoloji, suç kalıplarındaki farklılıkları ve benzerlikleri belirlemek için kültürler arasında sosyal suç olgusunun incelenmesidir.
• Suç önleme
• Suç istatistikleri
• Suç teşkil eden davranışlar
• Suç kariyerleri ve suçtan kaçış
• Aile içi şiddet
• Sapkın davranış
• Ceza adaleti kurumlarının değerlendirilmesi
• Suç korkusu
• Uluslararası Suç Mağdurları Araştırması
• Çocuk suçluluğu
• Penoloji
• Hukuk Sosyolojisi
• Victimoloji ⓘ