Apokrif

Luther İncil'inin kopyaları, Eski Ahit ile Yeni Ahit arasında kalan kitapları içerir; bu kitaplar, kökenleri Reformasyon'a dayanan Hıristiyan Kiliselerinde "Apokrifa" olarak adlandırılır.

İncil apokrifası (Eski Yunanca: ἀπόκρυφος, romanize: apókruphos, lit. 'gizli'), MÖ 200 ile MS 400 yılları arasında yazıldığı düşünülen apokrif antik kitaplar koleksiyonunu ifade eder. Bazı Hıristiyan kiliseleri aynı metinlerin bir kısmını ya da tamamını Eski Ahit'in kendi versiyonlarına dahil ederek bunları deuterokanonik kitaplar olarak adlandırır. Geleneksel 80 kitaplık Protestan İncilleri, Eski Ahit ile Yeni Ahit arasında kalan ve Apokrifa olarak adlandırılan bir bölümde on dört kitap içermekte ve bunları eğitim için yararlı ancak kanonik olmayan kitaplar olarak kabul etmektedir. ⓘ

Apokrif terimi 5. yüzyıldan beri kullanılıyor olsa da, Apokrif ilk kez Luther'in 1534 tarihli İncil'inde ayrı bir bölüm olarak yayınlanmıştır. Bu tarihten itibaren Apokrifler "Anglikan ve Lüteriyen Kiliselerinin ders kitaplarında yer almaktadır". Anabaptistler, Apokrifa'yı intertestamental kitaplar olarak içeren Luther İncil'ini kullanırlar; Amish düğün törenleri "Apokrifa'daki Tobias ve Sarah'nın evliliğinin yeniden anlatımını" içerir. Ayrıca, Metodistler ve Moravyalılar da dahil olmak üzere çoğu ana akım Protestan tarafından kullanılan Revize Edilmiş Ortak Seçim Takvimi, alternatif Eski Ahit kutsal metin dersleri sağlanmasına rağmen, ayin takviminde Apokrifa'dan okumalar listeler. ⓘ

Cenevre İncil'inde Apokrifa'nın önsözünde, bu kitapların "Kilise'de alenen okunmak ve açıklanmak üzere ortak bir rıza ile kabul edilmediği" ve "Hıristiyan dininin herhangi bir noktasını kanıtlamaya hizmet etmediği, ancak aynı şeyi doğrulamak için kanonik olarak adlandırılan diğer kutsal kitapların rızasına sahip oldukları" iddia edilse de, yine de "tanrısal insanlardan gelen kitaplar olarak, tarih bilgisinin ilerlemesi ve ilerletilmesi ve tanrısal davranışların öğretilmesi için okunmak üzere kabul edildiler." Daha sonra, İngiliz İç Savaşı sırasında, 1647 Westminster İtirafı Apokrif'i kanondan çıkarmış ve Apokrif'i "diğer insan yazılarından" üstün tutmamıştır ve Apokrif'e karşı bu tutum, 19. yüzyılın başlarında İngiliz ve Yabancı İncil Derneği'nin Apokrif'i basmama kararıyla temsil edilmiştir. Günümüzde, "Apokrifa'yı içeren İngilizce İnciller yeniden popüler hale gelmektedir" ve bunlar genellikle intertestamental kitaplar olarak basılmaktadır. ⓘ

Bu metinlerin çoğu Katolik Kilisesi tarafından kanonik Eski Ahit kitapları olarak kabul edilir, Roma Konseyi (MS 382) tarafından onaylanmış ve daha sonra Trent Konseyi (1545-63) tarafından yeniden onaylanmıştır; ve Doğu Ortodoks Kilisesi tarafından Kudüs Sinodu (1672) uyarınca anagignoskomena olarak adlandırılır. Anglikan Komünyonu "Apokrif'i yaşam ve görgü eğitimi için kabul eder, ancak doktrin oluşturmak için kabul etmez (Otuz Dokuz Maddede Madde VI)" ve "Ortak Dua Kitabı'ndaki birçok ders Apokrif'ten alınmıştır" ve bu dersler "Eski Ahit'tekilerle aynı şekilde okunur". İlk Metodist ayin kitabı olan Metodistlerin Pazar Ayini, Efkaristiya ayininde olduğu gibi Apokrifa'dan ayetler kullanır. Protestan Apokrifası, birçok Doğu Ortodoks Kilisesi ve Oryantal Ortodoks Kilisesi tarafından kanonik olarak kabul edilen, ancak Katolik Kilisesi tarafından kanonik olmayan olarak kabul edilen ve bu nedenle modern Katolik İncillerine dahil edilmeyen üç kitap (1 Esdras, 2 Esdras ve Manasseh'in Duası) içerir. ⓘ

Hristiyanlıkta apokrif, kanonik (dini otoritelerce genel kabul görmüş) dini metinlerin ve kitapların parçası olmayan metin. Dini metinlerin doğruluğunun şüpheli olduğu durumları tanımlamak amacıyla kullanılır. Kitab-ı Mukaddes'e eklenmemiş metinler apokrif kabul edilir. ⓘ

Vulgate önsözleri

Jerome, İncil'in Latince Vulgate versiyonunu 405 yılında tamamladı. Vulgate el yazmaları, Jerome'un eski Eski Latince Eski Ahit versiyonundaki bazı kitapları kutsal kitap olarak okunabilseler bile apokrif - ya da kanonik olmayan - olarak açıkça tanımladığı önsözler içeriyordu. ⓘ

Samuel ve Krallar kitaplarına yazdığı ve genellikle Prologus Galeatus olarak adlandırılan önsözde şöyle der:

Kutsal Yazılar'ın bu önsözü, İbranice'den Latince'ye çevirdiğimiz tüm kitaplara "miğferli" bir giriş olarak hizmet edebilir, böylece listemizde bulunmayanların Apokrif yazılar arasında yer alması gerektiğinden emin olabiliriz. Bu nedenle, genellikle Süleyman'ın adını taşıyan Bilgelik, Sirak'ın oğlu İsa'nın kitabı, Judith, Tobias ve Çoban kanonda yer almaz. Makabiler'in ilk kitabının İbranice, ikincisinin ise Yunanca olduğu, üslubundan da anlaşılmaktadır. ⓘ

Ezra'ya yazdığı önsözde Jerome, Ezra'nın üçüncü ve dördüncü kitaplarının apokrif olduğunu belirtir; Septuagint'in Ezra A ve Ezra B'sini çeviren Vetus Latina versiyonundaki iki Ezra kitabı ise aynı İbranice orijinalin 'varyant örnekleridir'. ⓘ

Süleyman'ın kitaplarına yazdığı önsözde şöyle der:

Ayrıca Sirak oğlu İsa'nın erdem modeli (παναρετος) kitabı ve Süleyman'ın Bilgeliği olarak adlandırılan yanlışlıkla atfedilen başka bir eser (ψευδεπιγραφος) de dahildir. Bunlardan birincisini İbranice'de de buldum, başlığı Latinler'deki gibi Ecclesiasticus değil, Ecclesiastes ve Song of Songs'a eklenen Parables idi, sanki sadece Süleyman'ın kitaplarının sayısı değil, aynı zamanda konuların türü de eşit değere sahipmiş gibi. İkincisi İbraniler arasında hiçbir zaman olmamıştır, üslubu Yunan belagatini andırır. Ve eski yazarların hiçbiri bunun Philo Judaeus'a ait olduğunu onaylamaz. Bu nedenle, Kilise nasıl Judith, Tobias ve Maccabees kitaplarını da okuyor, ancak bunları kanonik Kutsal Yazılar arasında kabul etmiyorsa, bu iki parşömen de insanları güçlendirmek için okunabilir, (ancak) kilise dogmalarının otoritesini doğrulamak için değil. ⓘ

Yeremya'ya yazdığı önsözde Baruch kitabından bahseder ancak onu 'apokrifa' olarak dahil etmez; "İbraniler arasında ne okunur ne de tutulur" der. ⓘ

Judith'e yazdığı önsözde "İbraniler arasında [Judith'in] otoritesinin tartışmaya açıldığını", ancak Birinci İznik Konsili tarafından "Kutsal Yazılar arasında sayıldığını" belirtir. Rufinus'a verdiği yanıtta, kendi zamanındaki Yahudilerin dahil etmediği Daniel'in deuterokanonik bölümlerinin hangi versiyonunun kullanılacağı konusunda kilisenin seçimiyle tutarlı olduğunu teyit etmiştir:

Kiliselerin kararına uymakla ne günah işledim? Ama Yahudilerin Susanna'nın Öyküsü'ne, Üç Çocuk İlahisi'ne ve İbranice Kutsal Kitap'ta yer almayan Bel ve Ejderha masallarına karşı söylediklerini tekrarladığımda, bunu bana karşı bir suçlama haline getiren kişi aptal ve iftiracı olduğunu kanıtlar; çünkü ben ne düşündüğümü değil, bize karşı genellikle ne söylediklerini açıkladım. (Rufinus'a Karşı, II:33 (MS 402)). ⓘ

Michael Barber'a göre, Jerome bir zamanlar apokriflere şüpheyle yaklaşsa da, daha sonra mektuplarında görüldüğü gibi onları Kutsal Kitap olarak görmüştür. Barber, Jerome'un Sirak 13:2'den alıntı yaptığı Eustochium'a mektubunu aktarır; Jerome başka bir yerde de Baruch, Susannah'nın Hikâyesi ve Bilgelik'ten kutsal kitap olarak bahseder. ⓘ

Kutsal Kitap baskılarında Apokrifa

page=21|thumb|80 kitaptan oluşan Kral James İncil'inin içindekiler sayfasında "Eski Ahit Kitapları", "Apokrifa olarak adlandırılan Kitaplar" ve "Yeni Ahit Kitapları" listelenmiştir. Apokrifler, Hıristiyan Kutsal Kitabı'nın günümüze ulaşan el yazmalarında iyi bir şekilde kanıtlanmıştır. (Örneğin, Codex Vaticanus, Codex Sinaiticus, Codex Alexandrinus, Vulgate ve Peshitta'ya bakınız). Luther (yaklaşık 1534) ve Trent (8 Nisan 1546) tarafından sırasıyla Lutherci ve Katolik kanonlar tanımlandıktan sonra, Kutsal Kitap'ın ilk Protestan baskıları (özellikle Almanca Luther İncili ve İngilizce 1611 Kral James Versiyonu) bu kitapları atlamamış, ancak statülerini belirtmek için Eski ve Yeni Ahit arasında ayrı bir Apokrifa bölümüne yerleştirmiştir. ⓘ

Gutenberg Kutsal Kitabı

Vulgate'in bu ünlü baskısı 1455 yılında yayımlanmıştır. Dayandığı el yazmaları gibi, Gutenberg Kutsal Kitabı'nda da belirli bir Apokrifa bölümü yoktur. Eski Ahit, Jerome'un apokrif olarak kabul ettiği ve Clement VIII'in daha sonra eke taşıdığı kitapları içerir. Manasseh'in Duası, Chronicles Kitaplarından sonra yer alır, 3 ve 4 Esdras 2 Esdras'ı (Nehemya) takip eder ve Süleyman'ın Duası Ecclesiasticus'u takip eder. ⓘ

Luther İncili

Martin Luther 16. yüzyılın başlarında Kutsal Kitap'ı Almanca'ya çevirmiş ve ilk olarak 1534 yılında tam bir Kutsal Kitap yayınlamıştır. Onun Kutsal Kitabı, Apokrifa olarak adlandırılan ayrı bir bölüme sahip olan ilk büyük baskıdır. Yahudiliğin Masoretik Metni'nde bulunmayan kitaplar ve kitap bölümleri Eski Ahit'in gövdesinden çıkarılarak bu bölüme taşınmıştır. Luther bu kitapları Eski ve Yeni Ahit'in arasına yerleştirmiştir. Bu nedenle, bu eserler bazen İnciller arası kitaplar olarak da bilinir. 1. ve 2. Esdras kitapları tamamen çıkarılmıştır. Luther bu kitapların kanonikliği konusunda polemik yaratmaya çalışıyordu. Bu ayrım için bir otorite olarak, 5. yüzyılın başlarında İbranice ve Yunanca Eski Ahit'i birbirinden ayıran ve İbranice'de bulunmayan kitapların kanonik olarak kabul edilmediğini belirten Aziz Jerome'u gösterdi. İfadesi kendi döneminde tartışmalı olsa da, Jerome daha sonra Kilise Doktoru unvanını almış ve otoritesi 1571'de Otuz Dokuz Madde'nin Anglikan açıklamasında da belirtilmiştir. ⓘ

Luther ayrıca dört Yeni Ahit kitabının kanonikliği konusunda da bazı şüphelerini dile getirmiştir, ancak bunları asla apokrifa olarak adlandırmamıştır: İbranilere Mektup, Yakup ve Yahuda'ya Mektuplar ve Yuhanna'ya Vahiy. Bunları ayrıca adlandırılmış bir bölüme koymamış, ancak Yeni Ahit'in sonuna taşımıştır. ⓘ

Clementine Vulgatı

1592 yılında Papa Clement VIII, Vulgate'in Sixto-Clementine Vulgate olarak adlandırılan gözden geçirilmiş baskısını yayınladı. Trent Konseyi'nin kanonunda bulunmayan üç kitabı Eski Ahit'ten "tamamen yok olmasınlar diye" (ne prorsus interirent) bir eke taşıdı. ⓘ

• Manaşşe'nin Duası
• 3 Esdras (Kral James İncili'nde 1 Esdras)
• 4 Esdras (Kral James İncili'nde 2 Esdras) ⓘ

Protokanonik ve deuterokanonik kitapları Eski Ahit'teki geleneksel konumlarına yerleştirmiştir. ⓘ

Kral James Versiyonu

1611 tarihli İngilizce Kral James Versiyonu (KJV), Luther İncil'inin izinden giderek, sayfa başlarında "Apokrifa olarak adlandırılan kitaplar" ya da sadece "Apokrifa" olarak adlandırılan bir bölüm kullanmıştır. KJV, 1560 tarihli Cenevre Kutsal Kitabı'nı neredeyse aynen takip etmiştir (farklılıklar aşağıda işaretlenmiştir). Bu bölüm aşağıdakileri içerir:

• 1 Esdras (Vulgate 3 Esdras)
• 2 Esdras (Vulgate 4 Esdras)
• Tobit
• Judith (Cenevre'de "Judeth")
• Ester'in Geri Kalanı (Vulgate Ester 10:4 - 16:24)
• Bilgelik
• Ecclesiasticus (Sirach olarak da bilinir)
• Baruch ve Jeremy'nin Mektubu (Cenevre'de "Yeremya") (hepsi Vulgate Baruch'un bir parçasıdır)
• Üç Çocuğun Şarkısı (Vulgate Daniel 3:24-90)
• Susanna'nın Öyküsü (Vulgate Daniel 13)
• Put Bel ve Ejderha (Vulgate Daniel 14)
• Manaşşe'nin Duası (Daniel)
• 1 Maccabees
• 2 Maccabees ⓘ

(Bu listeye Luther'in kanonunda yer almayan Clementine Vulgate kitapları da dahildir). ⓘ

Bunlar en sık "Apokrifa" olarak adlandırılan kitaplardır. Aynı kitaplar İngiltere Kilisesi'nin Otuz Dokuz Maddesi'nin VI. maddesinde de listelenmiştir. Apokrifa'da yer almalarına rağmen, Kral James İncili'nin bazı baskılarının önündeki dersler tablosunda bu kitaplar Eski Ahit'in altında yer almaktadır. ⓘ

İncil ve Püriten devrimi

1600'lerdeki İngiliz Püriten devrimi, birçok İngiliz yayıncının Kutsal Kitap'la ilişkili apokrif materyalleri ele alma biçiminde bir değişiklik getirdi. Püritenler, hangi kitapların kanona dahil edileceğini belirlemek için Sola Scriptura (Yalnızca Kutsal Yazılar) standardını kullandılar. İngiliz İç Savaşları (1642-1651) sırasında oluşturulan Westminster İman İtirafı, Apokrifleri kanondan çıkarmıştır. İtiraf, bu dışlamanın gerekçesini şöyle açıklıyordu: 'Yaygın olarak Apokrifa olarak adlandırılan kitaplar, ilahi esinden kaynaklanmadıkları için, Kutsal Yazılar'ın kanonunun bir parçası değildir ve bu nedenle Tanrı'nın kilisesinde hiçbir yetkiye sahip değildir ve diğer insan yazılarından başka türlü onaylanamaz ya da kullanılamaz' (1.3). Böylece, İngiltere Kilisesi'nden ayrılan İngiliz Protestanlar tarafından basılan İnciller bu kitapları dışarıda bırakmaya başlamıştır. ⓘ

Diğer erken dönem İncil baskıları

On altıncı yüzyılda basılan tüm İngilizce Kutsal Kitap çevirileri Apokrif kitaplar için bir bölüm ya da ek içermekteydi. 1537'de basılan Matta İncili, daha sonraki Kral James Versiyonu'nda yer alan tüm Apokrifleri bir ara bölümde içermektedir. 1538 Myles Coverdale İncili, Baruch ve Manasseh'in Duası'nı hariç tutan bir Apokrifa içeriyordu. 1560 tarihli Cenevre Kutsal Kitabı, Manaşşe Duası'nı 2 Tarihler'den sonraya yerleştirmiş; Apokrifa'nın geri kalanını ise temeller arası bir bölüme yerleştirmiştir. Douay-Rheims Kutsal Kitabı (1582-1609) Manaşşe Duası ile 3 ve 4 Esdras'ı Eski Antlaşma'nın ikinci cildinin Ekler bölümüne yerleştirmiştir. ⓘ

Zürih Kutsal Kitabı'nda (1529-30) bunlar bir Ek'e yerleştirilmiştir. Bunlara 3 Makabiler ile 1 Esdras ve 2 Esdras da dahildir. Birinci baskıda Manaşşe'nin Duası ve Ester'in Geri Kalanı yer almazken, bunlar 2. baskıya dahil edilmiştir. Pierre Robert Olivétan'ın Fransızca Kutsal Kitabı (1535), "Vulgate çevirisinde yer alan ve İbranice ya da Keldanice'de bulamadığımız apokrif kitapların cildi" alt başlığıyla bunları Ahit'in arasına yerleştirmiştir. ⓘ

1569'da İspanyol Reina İncili, Komplement öncesi Latince Vulgate örneğini izleyerek, Eski Ahit'te deuterokanonik kitaplara yer verdi. Valera'nın 1602'de Reina İncili'nde yaptığı revizyon, dönemin diğer Protestan çevirilerini izleyerek bu kitapları Ahd-i Atik bölümüne taşımıştır. ⓘ

Modern baskılar

1666'dan önce basılan tüm Kral James İncilleri, Jerome'un Vulgate'de belirttiği ve "Apokrifa" adını verdiği gibi, Apokrifa'yı Kutsal Kitap'a eşit olmadığını belirtmek için ayrı olarak da olsa içeriyordu. 1826 yılında İskoçya Ulusal Kutsal Kitap Derneği, İngiliz ve Yabancı Kutsal Kitap Derneği'ne Apokrifa'nın basılmaması için dilekçe vermiş ve bunun sonucunda BFBS fonlarının hiçbir yerde Apokrifa kitaplarının basılması için ödenmemesi kararı alınmıştır. Apokrifa'nın İncil içinde basılmamasının daha az maliyetli olacağını düşünmüşlerdir. O zamandan beri İncil'in modern baskılarının çoğu ve Kral James İncili'nin yeniden basımları Apokrifa bölümünü atlamaktadır. Clementine Vulgate'in Katolik olmayan modern baskılarında da genellikle Apokrifa bölümü yer almaz. Kutsal Kitap'ın eski versiyonlarının pek çok yeniden basımı artık Apokrifa'yı atlamakta, pek çok yeni çeviri ve revizyon ise Apokrifa'yı hiç dahil etmemektedir. ⓘ

Ancak bu eğilimin bazı istisnaları da vardır. Kutsal Kitap'ın Gözden Geçirilmiş Standart Versiyonu ve Yeni Gözden Geçirilmiş Standart Versiyonu'nun bazı baskıları sadece yukarıda listelenen Apokrifleri değil, aynı zamanda Makabiler'in üçüncü ve dördüncü kitaplarını ve Mezmur 151'i de içermektedir. ⓘ

Amerikan İncil Cemiyeti 1964 yılında Apokrifa'yı içeren İncillerin yayınlanmasına yönelik kısıtlamaları kaldırmıştır. Bunu 1966'da İngiliz ve Yabancı Kutsal Kitap Derneği izlemiştir. UBS tarafından yayınlanan Stuttgart Vulgatı (basılı baskı, çevrimiçi baskıların çoğu değil), Clementine Apokrifası'nın yanı sıra Laodikyalılara Mektup ve Mezmur 151'i de içerir. ⓘ

Brenton'un Septuagint baskısı, Septuagint'te bulunmayan ve artık Yunanca olarak mevcut olmayan 2 Esdras hariç, Kral James İncil'inde bulunan tüm Apokrifleri içerir. İngiliz geleneğini izleyerek bunları Eski Ahit'in sonunda ayrı bir bölüme yerleştirir. ⓘ

Ancak Yunan çevrelerinde bu kitaplar geleneksel olarak Apokrifa değil, Anagignoskomena (ἀναγιγνωσκόμενα) olarak adlandırılır ve Eski Ahit'e entegre edilir. Thomas Nelson Publishers tarafından yayınlanan Ortodoks Çalışma İncili, 4 Makabiler hariç, Anagignoskomena'yı Eski Ahit'e dahil eder. Bu kitap Aziz Athanasius Ortodoks Teoloji Akademisi tarafından Brenton'un İngilizce çevirisi ve RSV Expanded Apocrypha kullanılarak Septuagint'in Rahlfs baskısından çevrilmiştir. Bu nedenle, bu kitaplar ile Eski Ahit'in geri kalanı arasında hiçbir ayrım yapılmaksızın Eski Ahit'e dahil edilmişlerdir. Bu, diğer tüm modern çeviriler tarafından takip edilen İbranice Masoretik metin yerine, Aziz Augustinus gibi bazı Babalar tarafından esinlendiği kabul edilen Septuagint'in Eski Ahit kutsal kitabının kabul edilen versiyonu olduğu Doğu Ortodoks Kilisesi'nin geleneğini takip eder. ⓘ

Anagignoskomena

Eski Ahit'in eski ve en iyi bilinen Yunanca versiyonu olan Septuagint, İbranice Kutsal Kitap'ta bulunmayan kitaplar ve eklemeler içerir. Bu metinler geleneksel olarak ayrı bir bölüme ayrılmadığı gibi, genellikle apokrifa olarak da adlandırılmazlar. Daha ziyade, Anagignoskomena (ἀναγιγνωσκόμενα, "okunan şeyler" veya "faydalı okuma") olarak adlandırılırlar. Anagignoskomena Tobit, Judith, Süleyman'ın Bilgeliği, İsa'nın Bilgeliği ben Sira (Sirach), Baruch, Yeremya'nın Mektubu (Vulgate'de bu Baruch'un 6. bölümüdür), Daniel'e yapılan eklemeler (Azarias'ın Duası, Susanna ve Bel ve Ejderha), Ester'e yapılan eklemeler, 1 Makabiler, 2 Makabiler, 3 Makabiler, 1 Esdras, yani yani Tesniye kitaplarının tümü artı 3 Makabiler ve 1 Esdras. ⓘ

Bazı baskılarda Mezmur 151 ya da Odes (Manaşşe'nin Duası dahil) gibi ek kitaplar eklenmiştir. 2 Esdras Slavca Kutsal Kitaplara ek olarak, 4 Makabiler ise Yunanca baskılara ek olarak eklenmiştir. ⓘ

Pseudepigrapha

Teknik olarak psödipigrafon, Kutsal Kitap tarzında yazılmış ve onu yazmamış bir yazara atfedilen bir kitaptır. Ancak yaygın kullanımda, psödipigraf terimi genellikle yukarıda listelenen metinlerin aksine, Kutsal Kitap'ın basılı baskılarında yer almayan apokrif yazıları ifade etmek için kullanılır. Örnekler şunları içerir:

• İbrahim'in Apokalipsi
• Musa'nın Kıyameti
• Aristeas'ın Mektubu
• Yeşaya'nın Şehitliği ve Göğe Yükselişi
• Joseph ve Aseneth
• Adem ve Havva'nın Hayatı
• Peygamberlerin Yaşamları
• Yakup'un Merdiveni
• Jannes ve Jambres
• Babil'deki Esaretin Tarihi
• Reşabitlerin Tarihi
• Eldad ve Modad
• Marangoz Yusuf'un Tarihi
• Süleyman'ın Kasideleri
• Yusuf'un Duası
• Yakup'un Duası
• Ezra'nın Vizyonu ⓘ

Septuagint'te yer almalarına rağmen geleneksel olarak batı İncillerinde bulunmadıkları için 3 ve 4 Makabiler genellikle psödipigraflar arasında yer alır. Benzer şekilde, Enoch Kitabı, Jubilees Kitabı ve 4 Baruch, Etiyopya İncillerinde yaygın olarak yer almalarına rağmen genellikle pseudepigrapha ile birlikte listelenir. Süleyman'ın Mezmurları Septuagint'in bazı baskılarında bulunur. ⓘ

Kültürel etki

• Katolik Kilisesi'ndeki geleneksel Requiem'in "Onlara sonsuz huzur ver, ya Rab, ve üzerlerine sürekli ışık saç" şeklindeki introitusu gevşek bir şekilde 4 Esdras 2:34-35'e dayanır.
• Katolik Kilisesi'nin Roma ayininde Quasimodo Pazarı için alternatif introitus, gevşek bir şekilde 4 Esdras 2:36-37'ye dayanmaktadır.
• Susanna'nın Öyküsü belki de bir mahkeme salonu dramasının en eski örneği ve belki de etkili bir adli çapraz sorgulamanın ilk örneğidir (Kutsal Kitap'ta başka bir örnek yoktur: belki Süleyman'ın 1 Krallar 3:25'teki yargısı hariç).
• Bel ve Ejderha belki de kilitli oda gizeminin en eski örneğidir.
• Shylock'un Venedik Taciri'ndeki "Yargıya gelen bir Daniel; evet, bir Daniel!" sözü Susanna ve ihtiyarların öyküsüne gönderme yapar.
• Susanna'yı banyosunda şaşırtan yaşlılar teması, Tintoretto ve Artemisia Gentileschi'nin tablolarında ve Wallace Stevens'ın Peter Quince at the Clavier adlı şiirinde olduğu gibi sanatta yaygın bir temadır.
• James Agee'nin 1941 yılında Alabama'lı ortakçıları anlattığı kitabının başlığı olan Let Us Now Praise Famous Men, Ecclesiasticus 44:1'den alınmıştır: "Şimdi ünlü insanları ve bizi doğuran babalarımızı övelim."
• John Bunyan, Grace Abounding to the Chief of Sinners adlı ruhani otobiyografisinde, Tanrı'nın kendisini kurtuluşundan umudunu kesme eğilimine karşı şu sözlerle nasıl güçlendirdiğini anlatır: "Eski kuşaklara bakın ve görün: Tanrı'ya güvenip de şaşkına dönen oldu mu hiç?"

• Bunun üzerine ruhum büyük ölçüde cesaretlendi. ... Eve döner dönmez, bu sözü bulup bulamayacağıma bakmak için Kutsal Kitap'ıma gittim. ... Bu şekilde bir yıldan fazla devam ettim ve yerini bulamadım; ama sonunda gözümü Apokrif kitaplarına diktiğimde, Vaiz, bölüm ii. 10'da buldum. Bu, ilk başta beni biraz korkuttu; çünkü kutsal ve kanonik dediğimiz metinlerde yoktu; yine de, bu cümle birçok vaadin özü ve özeti olduğu için, onunla teselli bulmak benim görevimdi; ve bu söz için Tanrı'ya şükrediyorum, çünkü benim için iyi oldu. Bu söz hala çoğu zaman gözümün önünde parlıyor. ⓘ

Etimoloji

Apokrif sözcüğünün kökeni Yunanca apokruptein (saklamak, gizlemek) sözcüğüne dayanır. Bu kökten türemiş Yunanca apokruphos (gizli) sözcüğü eklestik Latinceye ve sonrasında diğer dillere apocrypha formunda geçmiştir. ⓘ

Eski Antlaşma dönemiyle ilgili apokrif kitapların çoğunluğu İbranice ya da Aramice yazılmış olmalarına karşın, yalnızca Grekçe biçimleriyle günümüze ulaşmışlardır. Bu da metinlerin Eski Antlaşma’nın ilk Grekçe çevirisi olan Septuaginta’da toplu olarak korunmasından kaynaklanmaktadır. Eski Antlaşma’nın MÖ 3. yüzyılda yapılmaya başlanan ve dünyada o dönem en yaygın dil olan Grekçedeki bu çeviri çok kısa bir süre içinde yaygınlaşmıştır. ⓘ

Roma Katolik Kilisesi 1546 yılında Trento Konsili'nde bu kitapları Kutsal Kitaplar’ın arasına almıştır. Katolikler söz konusu kitaplardan “Deuterokanonik”, yani Kutsal Kitap listesine sonradan eklenmiş kitaplar olarak söz ederler. Ortodoks Kilisesi ise “Deuterokanonik” olarak adlandırdığı kitapları 1642 Yaş ve 1672 Kudüs konsillerinde “Kutsal Yazılar’ın gerçek parçaları” olarak adlandırmıştır. Günümüzde birçok Ortodoks din bilgini Atanasyus ve Jerome'nin çizgisini izleyerek bu kitapların Kutsal Yazılar’ın diğer bölümlerinden daha az yetkili olduğunu kabul etmektedir. Protestanlar ise bu kitapları Kutsal Kitap’ın bir parçası olarak değerlendirmezler. Bu parçaları “Apokrifler” diye adlandırırlar. Martin Luther Apokrifler’e Kutsal Yazı gözüyle bakmamasına rağmen onların “okunması iyi ve yararlı kitaplar” olduğunu belirtmiştir. ⓘ

Apokrif Kitapları genellikle Eski Antlaşma’nın evrensel olarak benimsenen kitapları arasında değerlendirilmez ve topluluk önünde ya da kilise tapınma hizmetinde birincil olarak kullanılmazlar. Yine de apokrif kitapları’nın inanlıların kişisel çalışmaları ve gelişmeleri için yararlı olabilecekleri düşünülür. ⓘ

Apokrif kitaplar, tarihsel metinler, söylenceler, bilgelik sözleri, dua ve ezgiler, gelecek olaylarla ilgili metinlerden oluşur. Kitaplar sırasıyla, Tobit, Yudit, Ester (Eski Antlaşma’daki özgün metne bazı ekler içeren Grekçe çevirisi), Bilgelik, Sirak, Baruk, Yeremya'nın Mektubu, Azarya'nın Duası ve Üç Genç Adamın Ezgisi, Suzanna, Bel ve Ejderha, 1. Makabeler, 2. Makabeler, 3. Makabeler, 1. Esdras, 4. Ezra, Manaşşe'nin Duası, 151. Mezmur ve 4. Makabeler'dir. ⓘ