Federasyon
| Politika serisinin bir parçası ⓘ |
| Temel yönetim biçimleri |
|---|
| Hükümet biçimlerinin listesi |
Federasyon (federal devlet olarak da bilinir), kısmen kendi kendini yöneten illerin, eyaletlerin veya diğer bölgelerin merkezi bir federal hükümet (federalizm) altında birleşmesiyle karakterize edilen siyasi bir varlıktır. Bir federasyonda, bileşen devletlerin kendi kendini yönetme statüsü ve bunlar ile merkezi hükümet arasındaki güç paylaşımı tipik olarak anayasal olarak belirlenmiştir ve ne bileşen devletler ne de federal siyasi organ tarafından tek taraflı bir kararla değiştirilemez. Alternatif olarak federasyon, egemenlik gücünün resmi olarak merkezi bir otorite ile bir dizi kurucu bölge arasında paylaştırıldığı ve böylece her bölgenin kendi iç işleri üzerinde bir dereceye kadar kontrol sahibi olduğu bir hükümet biçimidir. ⓘ
Genellikle merkezi hükümetin üstün yetkilere sahip olduğu federal devletlerin gerçek anlamda federal devletler olmadığı ileri sürülür. Örneğin, ağır kötü yönetim ya da iç karışıklık gerekçesiyle bir kurucu devletin hükümetini askıya almaya yönelik anayasal yetki ya da merkezi hükümetin "barış ve iyi yönetimi" sağlamaya yönelik anayasal yetkisini kullanarak kurucu devletlerin yetkilerini geçersiz kılan ya da ihlal eden ulusal mevzuatı kabul etme ya da uluslararası bir antlaşma kapsamında üstlenilen yükümlülükleri yerine getirme yetkisi gibi. ⓘ
Bir federasyonda bulunan hükümet veya anayasal yapı federalist veya federalizmin bir örneği olarak kabul edilir. Başka bir sistem olan üniter devletin karşıtı olarak düşünülebilir. Örneğin Fransa yüzyıllar boyunca üniter bir yapıya sahip olmuştur. Avusturya ve eyaletleri, Avusturya-Macaristan'ın 1918'de dağılmasının ardından Avusturya Anayasası'nın uygulanmasıyla federasyona dönüşen idari bölümlere sahip üniter bir devletti. Almanya, 16 eyaleti veya Länder'i ile bir federasyon örneğidir. Federasyonlar genellikle çok etniklidir ve geniş bir alanı kapsar (Rusya, Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Hindistan veya Brezilya gibi), ancak her zaman böyle olması gerekmez (Saint Kitts ve Nevis veya Mikronezya Federal Devletleri gibi). ⓘ
M.Ö. 4. yüzyıldaki Korint Birliği, Orta Avrupa'daki Noricum ve Kolomb öncesi Kuzey Amerika'daki Iroquois Konfederasyonu gibi bazı eski şeflikler ve krallıklar federasyon veya konfederasyon olarak tanımlanabilir. Eski İsviçre Konfederasyonu, üniter olmayan resmi devlet yapısının erken bir örneğiydi. ⓘ
Yeni Dünya'daki bazı koloniler ve dominyonlar özerk eyaletlerden oluşuyordu ve bağımsızlıklarını kazandıktan sonra Amerika Birleşik Devletleri ve Latin Amerika'daki çeşitli ülkeler gibi federal devletlere dönüştüler (bkz. İspanyol Amerikan bağımsızlık savaşları). Yeni Dünya federasyonlarından bazıları başarısız oldu; Orta Amerika Federal Cumhuriyeti kuruluşundan 20 yıldan kısa bir süre sonra bağımsız devletlere bölündü. Arjantin gibi diğerleri ise federalizmde karar kılmadan önce federal, konfederal ve üniter sistemler arasında gidip geldiler. Brezilya ancak monarşinin yıkılmasından sonra bir federasyon haline gelmiş, Venezuela ise Federal Savaş'tan sonra bir federasyon olmuştur. Avustralya ve Kanada da federasyondur. ⓘ
Almanya, 1815 yılında Alman Konfederasyonu'nun kurulmasından bu yana konfederal, federal ve üniter kurallar arasında geçiş yapan bir başka ulus devlettir. Kuzey Almanya Konfederasyonu, onu takip eden Alman İmparatorluğu ve Weimar Cumhuriyeti federasyondu. ⓘ
1922 yılında kurulan Sovyetler Birliği, resmi olarak Sovyet cumhuriyetleri, özerk cumhuriyetler ve diğer federal konulardan oluşan bir federasyondu, ancak uygulamada Sovyetler Birliği hükümeti altında oldukça merkezileşmişti. Rusya Federasyonu da benzer bir sistemi miras almıştır. ⓘ
Hindistan, Pakistan, Nijerya ve Malezya (o zamanki adıyla Malaya Federasyonu) Britanya İmparatorluğu'ndan bağımsızlıklarını kazandıktan sonra ya da kısa bir süre önce federasyon haline gelmişlerdir. ⓘ
Bosna Hersek ve 2005'ten bu yana Irak'ta olduğu gibi bazı yakın tarihli örneklerde federasyonlar bir devlet içindeki etnik çatışmaları ele almak için bir önlem olarak kurulmuştur. ⓘ
Amerika Birleşik Devletleri Anayasası'nın 4 Mart 1789'da yürürlüğe girmesiyle, Amerika Birleşik Devletleri hayatta kalan en eski federasyondur; en yeni federasyon ise anayasası 20 Eylül 2015'te yürürlüğe giren Nepal'dir. ⓘ
| Makale serilerinden ⓘ |
Hükûmet biçimleri |
|---|
Federal devlet; bu anlamda iç yapıları itibarıyla özerk olan devletlerin (federe devlet) oluşturduğu siyasi bir birliktir. Federe devletlerin her biri kendi ülkesine, anayasasına sahip iken diğer devletlerle olan ilişkilerin düzenlenmesinde yetki federal devlete aittir. Bununla birlikte federe devletlerin içinde kendi yasama, yürütme ve yargı organları da vardır. Fakat yasalar üst devlet (federal devlet) kimliğine ait anayasaya aykırı olmama koşulu taşır. Federe devletler iç güvenliklerini sağlamak amacı ile kendi polis teşkilatını kurabilir ve farklı yargılama hususları belirleyebilir. Bir federe devlet için suç teşkil eden bir yasa diğer devlet için suç teşkil etmeyebilir. Farklı federe devlet yasalarının uygulanmasında çoğunlukla bulunulan yer göz önüne alınır fakat uygulamada kişilerin hangi federe yapıya bağlı bulunduğu hususuna göre de hareket edildiği görülmektedir. Bu durum ülkeden ülkeye ve özerklik genişliğine göre farklılık taşımaktadır. Yine uygulamada görülen başka bir durumda dolaşım esnasında olan vatandaşın çelişen yasalara muhatap kalması durumunda üst anayasa kanunlarının geçerli olabileceğidir. ⓘ
Federasyonlar ve diğer devlet biçimleri
_-_en_-_colored.svg)
_-_de_-_colored.svg)
Federasyonlar
Bileşen devletler, merkezi hükümet tarafından kullanılamayacak bazı yetkiler kendilerine ayrıldığı sürece bir anlamda egemendir. Ancak bir federasyon, bağımsız devletlerin gevşek bir ittifakından daha fazlasıdır. Bir federasyonun bileşen devletleri genellikle dış politika ile ilgili hiçbir yetkiye sahip değildir ve bu nedenle uluslararası hukuk kapsamında bağımsız bir statüye sahip değildir. Ancak Alman eyaletleri bu yetkiye sahiptir ve bu yetki Avrupa düzeyinde kullanılmaya başlanmıştır. ⓘ
Bazı federasyonlar asimetrik olarak adlandırılır çünkü bazı eyaletler diğerlerinden daha fazla özerkliğe sahiptir. Bu tür bir federasyona örnek olarak, Sarawak ve Sabah'ın Yarımada Malezya'sındaki eyaletlerden farklı şart ve koşullarda federasyonu kurmayı kabul ettiği Malezya verilebilir. ⓘ
Bir federasyon genellikle birkaç ayrı devlet arasındaki ilk anlaşmadan ortaya çıkar. Amaç, ortak sorunları çözme ve ortak savunma sağlama isteği ya da birkaç devlete yayılmış bir etnisite için bir ulus-devlet yaratmak olabilir. Amerika Birleşik Devletleri ve İsviçre'de ilk durum söz konusuydu. Ancak ülkelerin ve ulusların tarihleri farklılık gösterdiğinden, bir devletin federalist sistemi bu modellerden oldukça farklı olabilir. Örneğin Avustralya, Avustralya Anayasası'nı kabul etmek için referandumlarda "evet" oyu veren her eyaletin vatandaşlarının demokratik oylarıyla bir ulus olarak ortaya çıkması bakımından benzersizdir. Brezilya ise tarihi boyunca hem federal hem de üniter devleti tecrübe etmiştir. Brezilya federasyonunun günümüzdeki bazı eyaletleri Portekiz kolonizasyonu sırasında (Brezilya devletinin varlığından önce) belirlenen sınırları korurken, en son eyalet olan Tocantins, 1988 Anayasası tarafından esas olarak idari nedenlerle oluşturulmuştur. ⓘ
Yüzölçümüne göre en büyük sekiz ülkeden yedisi federasyon olarak yönetilmektedir. ⓘ
Üniter devletler
Üniter devlet bazen sadece tek bir merkezi ulusal hükümet kademesine sahip olan devlettir. Ancak üniter devletler genellikle bir ya da daha fazla özerk bölgeyi de içerir. Bir federasyon ile bu tür bir üniter devlet arasındaki fark, üniter bir devlette kendi kendini yöneten bölgelerin özerk statüsünün merkezi hükümetin müsamahası ile var olması ve tek taraflı olarak iptal edilebilmesidir. Bir federasyonun resmi olarak bağımsız bir dizi devlet arasında varılan bir anlaĢmayla oluĢturulması yaygın bir durumken, üniter bir devlette kendi kendini yöneten bölgeler genellikle daha önce merkezileĢmiĢ bir devletin daha önce tamamen kendisine bağlı olan bir bölgeye özerklik vermeyi kabul ettiği bir yetki devri süreciyle oluĢturulur. Dolayısıyla, federasyonlar genellikle "aşağıdan" gönüllü olarak kurulurken, yetki devri "yukarıdan" özyönetim sağlar. ⓘ
Üniter bir devletin felsefesinde, herhangi bir parçasının fiili statüsü ne olursa olsun, tüm topraklarının tek bir egemen varlık ya da ulus-devlet oluşturduğu ve bu sayede merkezi hükümetin tüm topraklar üzerinde egemenlik hakkına sahip olduğu düşüncesi yer alır. Öte yandan, bir federasyonda egemenliğin genellikle kavramsal olarak bileşen devletlerde bulunduğu veya bu devletler ile merkezi hükümet arasında paylaşıldığı kabul edilir. ⓘ
Konfederasyon
Modern siyasi terimlerle konfederasyon, genellikle egemen devletlerin diğer devletlere karşı ortak hareket etmek için oluşturdukları daimi bir birlikle sınırlıdır. Şu anda dünyada konfederasyona en yakın oluşum Avrupa Birliği'dir. Kanada federal sistemi 1867'de kurulduğunda konfederasyon kelimesi resmi olarak kullanılmış olsa da, Kanada eyaletleri egemen olmadığından ve egemen olduklarını iddia etmediklerinden, bu terim ortaya çıkan devlete değil sadece sürece atıfta bulunmaktadır. İsviçre örneğinde, ülke hala resmi olarak İsviçre Konfederasyonu olarak bilinse de, İsviçre kantonları 1848'de egemen statülerini kaybettikleri için bu artık yanlış bir isimlendirmedir. ⓘ
Belçika'da ise tam tersi bir hareket devam etmektedir. Belçika, Fransız modelini örnek alarak merkezi bir devlet olarak kurulmuş, ancak 1970'lerden bu yana birbirini izleyen anayasal reformlarla kademeli olarak federal bir devlete dönüştürülmüştür. Dahası, sözde federal bir devlet olarak adlandırılmasına rağmen, ülkenin yapısı halihazırda bir dizi konfederasyon özelliği taşımaktadır. Şu anda, mevcut federal devleti iki veya üç kurucu devlet ve/veya iki özel bölgeden oluşan daha gevşek bir konfederasyona dönüştürmek için büyüyen bir hareket var. ⓘ
Bir federasyonla karşılaştırıldığında bir konfederasyonun üç farklılığa sahip olması muhtemeldir: (1) Gerçek doğrudan yetkiler yoktur: birçok konfederal karar üye devlet mevzuatı tarafından dışsallaştırılır; (2) Günlük meselelere ilişkin kararlar basit çoğunlukla değil, özel çoğunluklarla veya hatta konsensüs veya oybirliğiyle (her üye için veto) alınır; (3) Anayasa değişiklikleri, genellikle bir antlaşma, oybirliği gerektirir. ⓘ
Zaman içerisinde bu terimler farklı çağrışımlar kazanarak bugünkü tanım farklılığına yol açmıştır. Bunun bir örneği Konfederasyon Maddeleri altındaki Amerika Birleşik Devletleri'dir. Maddeler, bugün federal bir sistem olarak tanımlanabilecek bir ulusal hükümet kurmuştur (nispeten daha zayıf bir federal hükümet olsa da). Ancak, ABD İç Savaşı'nın ardından ABD'den daha güçlü bir merkezi hükümetle tasarlanan Kanadalılar, "Konfederasyon" terimini Kanada'nın yapısına değil, oluşumuna veya birleşmesine atıfta bulunmak için kullanmaktadır. Yasal reformlar, mahkeme kararları ve siyasi uzlaşmalar, 1867'deki kuruluşundan bu yana Kanada'yı uygulamada ademi merkezileştirmiştir. ⓘ
İmparatorluk
Bir imparatorluk, çok etnikli bir devlet, çok uluslu bir devlet veya genellikle zorlama yoluyla (Roma İmparatorluğu modelinde) kurulan merkezi bir hükümete sahip bir uluslar grubudur. Bir imparatorluk genellikle kendi kendini yöneten bölgeleri içerir, ancak bunlar sadece merkezi hükümetin rızası ile özerkliğe sahip olacaktır. Öte yandan, adı imparatorluk olan bir siyasi varlık, imparatorluğun bir imparator veya üst düzey bir kral (büyük kral, yüksek kral, kralların kralı...) tarafından yönetildiği bir federasyonda bir araya getirilmiş kısmen özerk birkaç krallıktan oluşabilir. Bunun bir örneği Alman İmparatorluğu'dur (1871-1918). ⓘ
Diğer özerklik sistemleri ile karşılaştırma
Federasyon
Federasyon, bir veya daha fazla kendi kendini yöneten özerk bölgeyi içeren üniter bir devlettir. Devletin anayasal yapısının hala üniter olması, ancak federalist ilkeleri içermesi bakımından bir federasyondan ayrılır. Başta Åland olmak üzere bazı federasyonlar uluslararası antlaşmalarla kurulmuştur. ⓘ
Devrim
Bir federasyon, Endonezya ve Birleşik Krallık gibi devredilmiş bir devletten farklıdır, çünkü devredilmiş bir devlette merkezi hükümet anayasayı değiştirmeden alt birimlerin (Birleşik Krallık örneğinde İskoç Parlamentosu, Senedd ve Kuzey İrlanda Meclisi) bağımsızlığını iptal edebilir. İspanya'daki özerk topluluklar gibi bazı durumlarda yetki devri, adı dışında federasyona ya da "federalizm olmadan federasyona" yol açmıştır. ⓘ
İlişkili devletler
Bir federasyon, Mikronezya Federal Devletleri (Amerika Birleşik Devletleri ile serbest birliktelik içinde) ve Cook Adaları ve Niue (Yeni Zelanda Krallığı'nın bir parçasını oluşturan) gibi bir ilişkili devletten de farklıdır. İki tür ilişkili devlet vardır: Mikronezya söz konusu olduğunda, birlik iki egemen devlet arasında bir antlaşma ile sonuçlandırılır; Cook Adaları ve Niue söz konusu olduğunda, birlik iç hukuk düzenlemeleri ile sonuçlandırılır. ⓘ
Taç bağımlılıkları
Man Adası Kraliyet bağımlılıkları ile Manş Adaları'ndaki Guernsey ve Jersey bailiwickleri ile Birleşik Krallık arasındaki ilişki federasyon ilişkisine çok benzemektedir: Adalar, Kraliyet aracılığıyla dış ilişkileri ve savunmaları ile ilgilenen Birleşik Krallık'tan bağımsızlığa sahiptir - Birleşik Krallık Parlamentosu bağımlılıklar için genel yasama yetkisine sahip olsa da. Ancak adalar ne Birleşik Krallık'ın bir parçasıdır ne de bağımsız veya bağlı devletler olarak kabul edilirler. Adaların kendi başlarına bir hükümdarı yoktur; bunun yerine Man Adası'nda Britanya Hükümdarı resen Mann Lordu'dur ve Guernsey ve Jersey Bailiwick'lerinde Britanya Hükümdarı Normandiya Dükü olarak hüküm sürer. ⓘ
Bağımlı bölgeler
Britanya'nın denizaşırı toprakları gibi bağımlı bölgeler farklı derecelerde yetkilerle donatılmıştır; bazıları sadece dış ilişkileri ve savunmalarıyla ilgilenen egemen devletten önemli ölçüde bağımsızlığa sahiptir. Bununla birlikte, ne egemen devletin bir parçası olarak kabul edilirler ne de egemen veya bağlı devletler olarak tanınırlar. ⓘ
De facto federasyonlar
Federasyon ve üniter devlet arasındaki ayrım genellikle oldukça muğlaktır. Üniter bir devlet yapı olarak federasyona çok benzeyebilir ve merkezi hükümet teorik olarak kendi kendini yöneten bir bölgenin özerkliğini iptal etme hakkına sahip olsa da pratikte bunu yapması siyasi olarak zor olabilir. Bazı üniter devletlerin kendi kendini yöneten bölgeleri de genellikle bazı federasyonlarınkinden daha fazla özerkliğe sahiptir. Bu nedenlerden dolayı, bazen bazı modern üniter devletlerin fiili federasyonlar olduğu ileri sürülmektedir. ⓘ
Fiili federasyonlar ya da yarı-federasyonlar genellikle "bölgesel devletler" olarak adlandırılır. ⓘ
İspanya
İspanya, özerk topluluklarına çoğu federasyonun kurucu birimlerinin sahip olduğundan daha fazla özerklik tanıdığı için olası bir de facto federasyon olarak önerilmektedir. İspanyol parlamentosunun Galiçya, Katalonya ya da Bask Bölgesi gibi bölgelerin özerkliğini iptal etmesi, yasal olarak hiçbir engel olmamasına rağmen, siyasi olarak neredeyse imkansızdır. Ancak İspanyol parlamentosu, 2017 Katalan seçimleri öncesinde Katalanların bağımsızlık ilanına tepki olarak Katalonya'nın özerkliğini askıya almıştır. Buna ek olarak, Navarre veya Bask Bölgesi gibi bazı özerklikler vergilendirme ve harcamalar üzerinde tam kontrole sahip olup, ortak hizmetler (askeri, dış ilişkiler, makroekonomik politika) için merkezi hükümete bir ödeme aktarmaktadır. Örneğin, akademisyen Enrique Guillén López "İspanya hükümetinin federal doğasını (neredeyse hiç kimsenin inkar etmediği bir eğilim)" tartışmaktadır. Her özerk topluluk, 1978 İspanyol Anayasası uyarınca bir Özerklik Statüsü (Estatuto de Autonomía) ile yönetilmektedir. ⓘ
Güney Afrika
Güney Afrika, belirli yetkilerin eyaletlere tahsis edilmesi gibi federal sistemin bazı unsurlarını taşımasına rağmen, yine de anayasal ve işlevsel olarak üniter bir devlettir. ⓘ
Avrupa Birliği
Avrupa Birliği (AB) kendine özgü bir siyasi birlik veya konfederasyondur (toplumların bir araya gelmesi veya iki veya daha fazla devletin tek bir devlette birleşmesi). Avrupa Topluluğu sistemini başlatan Robert Schuman, Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu'nun kuruluşunda olduğu gibi ulusötesi bir Topluluğun, tam bağımsızlıklarını korudukları bir Devletler birliği ile Devletlerin bir süper devlette birleşmesine yol açan bir federasyon arasında orta bir yol olduğunu yazmıştır. Avrupa Birliği'nin Kurucu Babaları, 18 Nisan 1951 tarihinde Paris Antlaşması'nın imzalanması sırasında Avrupa Deklarasyonu'nu (Topluluk Şartı) kaleme alarak Avrupa'nın uluslarüstü bir temelde örgütlenmesi gerektiğini ifade etmişlerdir. Avrupa Siyasi Topluluğu adı verilen bir federasyondan oldukça farklı bir yapı öngörmüşlerdir. ⓘ
AB, orijinal uluslar üstü Avrupa Ekonomik Topluluğu ve nükleer silahların yayılmasını önleme anlaşması Euratom'un yanı sıra Dış İlişkiler ve Adalet ve İçişleri ile ilgili iki büyük ölçüde hükümetler arası sütundan oluşan üç sütunlu bir yapıdır. Bu nedenle AB hukuken bir federasyon değildir, ancak bazı akademik gözlemciler Roma Antlaşmalarından bu yana geçen 50 yıllık kurumsal evrimin ardından federasyona dönüşmekte olduğu sonucuna varmaktadır. Avrupa Birliği federal bir devletin özelliklerine sahiptir. Ancak, merkezi hükümeti çoğu federasyondan çok daha zayıftır ve her bir üye uluslararası hukuka göre egemen devletlerdir, bu nedenle genellikle benzeri görülmemiş bir uluslar üstü birlik biçimi olarak nitelendirilir. AB'nin ticaret, parasal birlik, tarım, balıkçılık gibi önemli alanlarda sorumluluğu vardır. Bununla birlikte, AB üye devletleri dış politika ve savunma konularında bağımsız hareket etme hakkını korumakta ve ayrıca ceza adaleti ve vergilendirme gibi diğer önemli politika alanlarında neredeyse tekel konumundadır. Lizbon Antlaşması'ndan bu yana, Üye Devletlerin Birlikten ayrılma hakkı kanunlaştırılmıştır ve Birlik birçok alanda oybirliği yerine daha nitelikli çoğunluk oylamasıyla çalışmaktadır. ⓘ
Bu Antlaşmanın imzalanmasıyla, katılımcı Taraflar ilk uluslarüstü kurumu oluşturma kararlılıklarını ve böylece organize bir Avrupa'nın gerçek temelini attıklarını kanıtlamışlardır. Bu Avrupa tüm uluslara açık olmaya devam edecektir. Ortak çabalarımızda diğer ulusların da bize katılacağını ümit ediyoruz.
- Avrupa Deklarasyonu, Konrad Adenauer (Batı Almanya), Paul van Zeeland, Joseph Meurice (Belçika) Robert Schuman (Fransa) Kont Sforza (İtalya) Joseph Bech (Lüksemburg) ve Dirk Stikker, J. R. M. van den Brink (Hollanda) tarafından imzalanmıştır. ⓘ
Avrupa kendi anayasal federalizm markasını çizmiştir.
- European Constitutionalism Beyond the State. Marlene Wind ile birlikte (Cambridge Univ. Press, 2003) sayfa 23, Joseph H. H. Weiler ⓘ
AB bağlamında "F" harfini kullanmaktan rahatsız olanlar, AB'yi yarı-federal veya federal benzeri bir sistem olarak adlandırmaktan çekinmemelidir. Bununla birlikte, buradaki analizin amaçları doğrultusunda, AB federal bir sistemin gerekli niteliklerine sahiptir. AB üzerine çalışan pek çok akademisyen AB'yi bir federasyon olarak analiz etmekte direnmeye devam ederken, çoğu çağdaş federalizm öğrencisinin AB'yi federal bir sistem olarak görmesi dikkat çekicidir. (Bkz. örneğin, Bednar, Filippov ve diğerleri, McKay, Kelemen, Defigueido ve Weingast)
- R. Daniel Kelemen ⓘ
Alman Anayasa Mahkemesi tarafından daha nüanslı bir görüş ortaya konmuştur. Burada AB, 'egemen ulusal devletlerin bir birliği (Staatenverbund)' olarak tanımlanmaktadır. Bu görüşe göre Avrupa Birliği daha çok bir konfederasyonu andırmaktadır. ⓘ
Çin Halk Cumhuriyeti
Anayasal olarak, Halk Cumhuriyeti'nin özel idari bölgelerine verilen yetki, Ulusal Halk Kongresi tarafından alınan bir kararla Merkezi Halk Hükümeti tarafından verilmektedir. Bununla birlikte, ekonomik işlerin yürütülmesi ve ulusal politikaların uygulanması için eyaletlere büyük ölçüde gayri resmi bazı yetkiler verilmiş, bu da bazılarının "Çin özellikleri taşıyan" federalizm olarak adlandırdığı bir sistemle sonuçlanmıştır. ⓘ
Myanmar
Anayasal olarak üniter bir devlet olan Myanmar'daki siyasi sistem federalizmin birçok unsurunu taşımaktadır. Her idari bölümün kendi kabineleri ve başbakanları vardır, bu da onu üniter bir devletten ziyade bir federasyona benzetir. ⓘ
Wallis ve Futuna
Fransız denizaşırı kolektivitesi Wallis ve Futuna bazı yarı-federasyon özelliklerini korumaktadır. Bölge üç geleneksel şefliğe bölünmüştür: Uvea, Sigave ve Alo. Şefliklerin, Fransız hukuk sistemi ile birlikte uygulanması gereken kendi hukuk sistemlerine sahip olmalarına izin verilmektedir. ⓘ
İç tartışmalar ve çatışmalar
Bazı siyasi ve anayasal anlaşmazlık türleri federasyonlar için ortaktır. Sorunlardan biri, federal ve bölgesel hükümetler arasındaki yetki ve sorumluluğun tam olarak nasıl paylaşılacağının genellikle bir tartışma kaynağı olmasıdır. Genellikle, Amerika Birleşik Devletleri'nde olduğu gibi, bu tür ihtilaflar federal ve yerel yönetimlerin yetkilerini sınırlayan yargı sistemi aracılığıyla çözülür. Federal ve yerel mahkemeler arasındaki ilişki ülkeden ülkeye değişir ve başlı başına tartışmalı ve karmaşık bir konu olabilir. ⓘ
Federal sistemlerdeki bir diğer yaygın sorun da bölgesel ve ulusal çıkarlar ya da farklı etnik grupların çıkarları ve istekleri arasındaki çatışmadır. Bazı federasyonlarda tüm yetki alanı nispeten homojendir ve her bir kurucu devlet bütünün minyatür bir versiyonuna benzer; bu 'uyumlu federalizm' olarak bilinir. Öte yandan, farklı eyaletlerin veya bölgelerin farklı etnik gruplara sahip olduğu durumlarda uyumsuz federalizm mevcuttur. ⓘ
Federal bir hükümetin dilsel, etnik, dini veya diğer bölgesel farklılıklar nedeniyle ortaya çıkan farklılıklara aracılık edebilecek ulusal kurumlar yaratabilmesi önemli bir zorluktur. Bu zorluğun üstesinden gelinememesi, Amerika Birleşik Devletleri'nde (güney eyaletleri kölelik kurumunu korumaya çalışırken kuzey eyaletleri buna karşı çıkmış ve o zamanki Kansas Bölgesi'nde bir kataliz meydana gelmiştir), Nijerya'da ve İsviçre'de olduğu gibi bir federasyonun parçalarının ayrılmasına veya iç savaşa yol açabilir. Malezya örneğinde, Singapur artan ırksal gerilim nedeniyle federasyondan ihraç edilmiştir. Bazı durumlarda, Rodezya ve Nyasaland Federasyonu, Gran Kolombiya, Orta Amerika Birleşik Eyaletleri ve Batı Hint Adaları Federasyonu'nda olduğu gibi, iç çatışmalar bir federasyonun tamamen çökmesine yol açabilir. ⓘ
Federal hükümetler
Federal hükümet, ulusal veya uluslarüstü bir federasyonun ortak hükümetidir. Bir federal hükümet, üye devletler tarafından yetkilendirilmiş veya kendisine devredilmiş çeşitli düzeylerde farklı yetkilere sahip olabilir. Federal hükümetlerin yapısı çeşitlilik gösterir. Temel federalizmin geniş bir tanımına dayanarak, belirlenmiş bir bölge içinde var olan ve bir anayasa tarafından öngörüldüğü şekilde örtüşen veya paylaşılan yetkilere sahip ortak kurumlar aracılığıyla yönetilen iki veya daha fazla hükümet düzeyi vardır. ⓘ
Federal hükümet, egemen devlet düzeyindeki hükümettir. Bu hükümet düzeyinin olağan sorumlulukları ulusal güvenliği sağlamak ve bağlayıcı antlaşmalar imzalama hakkı da dahil olmak üzere uluslararası diplomasi yürütmektir. Temel olarak, modern bir federal hükümet, anayasası tarafından tanımlanan sınırlar dahilinde, yerel yönetimlerden farklı olarak tüm ülke için yasa yapma yetkisine sahiptir. Başlangıçta yazıldığı şekliyle Birleşik Devletler Anayasası, yalnızca belirli yetkileri sayarak federal hükümetin eyaletler üzerinde güç uygulamasını sınırlamak için oluşturulmuştur. Haklar Bildirgesi'nde yer alan Onuncu Değişiklik ve On Birinci Değişiklik'in eklenmesiyle daha da sınırlandırılmıştır. Ancak daha sonra yapılan değişiklikler, özellikle de On Dördüncü Değişiklik, federal hükümete eyaletler üzerinde önemli ölçüde yetki vermiştir. ⓘ
Bu yapı içerisinde federal hükümet, hükümet bakanlıkları ve hükümet bakanlarının atandığı departmanlar ve ajanslardır. ⓘ
Çağdaş
Afrika, Asya ve Avrupa'da 6'şar, Kuzey Amerika'da 4, Güney Amerika'da 3 ve Okyanusya'da 2 olmak üzere dünyada 27 federasyon bulunmaktadır. ⓘ
| Yıl tahmini. | Federasyon | Tip |
Üst düzey alt bölümler (federe ve diğer) | Başlıca federe birimler | Küçük birimler (federe veya diğer) |
|---|---|---|---|---|---|
| 1853 |  Arjantin Cumhuriyeti
|
R | Arjantin'in Eyaletleri | 23 il | 1 özerk şehir |
| 1901 |  Avustralya Milletler Topluluğu
|
M | Avustralya eyaletleri ve bölgeleri | 6 eyalet | 3 iç bölge (bunlardan 2'si kendi kendini yönetmektedir) ve 7 dış bölge |
| 1920 |  Avusturya Cumhuriyeti
|
R | Avusturya Eyaletleri | Viyana şehir devleti dahil 9 eyalet (Länder veya Bundesländer) | |
| 1993 |  Belçika Krallığı
|
M | Belçika'nın Bölümleri | 3 topluluk, 3 bölge | 3 komüniteryen komisyon |
| 1995 |  Bosna Hersek
|
R | Bosna Hersek'in Bölümleri | Biri kendisi 10 kantondan oluşan bir federasyon olan 2 kuruluş | 1 bölge |
| 1889 |  Brezilya Federatif Cumhuriyeti
|
R | Brezilya'nın federatif birimleri | 27 federatif birim (bunlardan biri federal bölge ve diğerleri eyaletlerdir) | |
| 1867 |  Kanada
|
M | Kanada eyaletleri ve bölgeleri | 10 il | 3 bölge |
| 1975 |  Komorlar Birliği
|
R | Komor Özerk Adaları | 3 ada | |
| 1995 |  Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti
|
R | Etiyopya'nın bölgeleri ve kiralanmış şehirleri | 11 bölge | 2 kiralanmış şehir |
| 1949 |  Federal Almanya Cumhuriyeti
|
R | Almanya'nın Eyaletleri | Berlin, Hamburg ve Bremen şehir devletleri dahil 16 eyalet (Länder veya Bundesländer) | |
| 1947 |  Hindistan Cumhuriyeti
|
R | Hindistan'ın eyaletleri ve birlik bölgeleri | 28 eyalet | 1 ulusal başkent bölgesi de dahil olmak üzere 8 birlik bölgesi |
| 2005 |  Irak Cumhuriyeti
|
R | Irak Valilikleri | 18 il | |
| 1963 |  Malezya
|
M | Malezya Eyaletleri | 11 eyalet, 2 bölge | 3 federal bölge |
| 1821 |  Birleşik Meksika Devletleri
|
R | Meksika Eyaletleri | 31 eyalet ve başkenti Mexico City olmak üzere 32 federal birim | |
| 1979 |  Mikronezya Federal Devletleri
|
R | Mikronezya'nın idari bölümleri | 4 eyalet | |
| 2015 |  Nepal Federal Demokratik Cumhuriyeti
|
R | Nepal'in İlleri | 7 il | |
| 1960 |  Nijerya Federal Cumhuriyeti
|
R | Nijerya'nın Alt Bölümleri | 36 eyalet | 1 federal başkent bölgesi |
| 1947 |  Pakistan İslam Cumhuriyeti
|
R | Pakistan'ın illeri ve bölgeleri | 4 il | 2 özerk bölge ve 1 federal başkent bölgesi |
| 1918 |  Rusya Federasyonu
|
R | Rusya'nın federal konuları | 46 oblast, 22 cumhuriyet, 9 krais, 4 özerk okrug, 3 federal düzeyde şehir, 1 özerk oblast | |
| 1983 |  Saint Kitts ve Nevis Federasyonu
|
M | Kitts ve Nevis adaları | 1 federal birim (Nevis adası) | Saint Kitts adası (doğrudan federal hükümet tarafından yönetilmektedir) |
| 2012 |  Somali Federal Cumhuriyeti
|
R | Somali Federal Üye Devletleri | 6 Eyalet | |
| 2011 |  Güney Sudan Cumhuriyeti
|
R | Güney Sudan Eyaletleri | 10 eyalet | 3 idari bölge (bunlardan biri özel idari statüye sahiptir) |
| 1956 |  Sudan Cumhuriyeti
|
R | Sudan Eyaletleri | 18 eyalet | |
| 1848 |  İsviçre Konfederasyonu
|
R | İsviçre Kantonları | 26 kanton | |
| 1971 |  Birleşik Arap Emirlikleri
|
M | BAE Emirlikleri | 7 emirlik | |
| 1776 |  Amerika Birleşik Devletleri
|
R | Amerika Birleşik Devletleri'nin siyasi bölümleri | 50 eyalet | 1 federal bölge; 16 bölge |
| 1863 |  Bolivarcı Venezuela Cumhuriyeti
|
R | Venezuela Devletleri | 23 eyalet | 1 federal bölge, 1 federal bağımlılık |
Uzun form başlıkları
- Federal Cumhuriyet: Almanya, Somali, Nijerya.
- Federasyon: Rusya, Saint Kitts ve Nevis
- Cumhuriyet: Arjantin, Avusturya, Hindistan (Hindistan Egemenliği olarak da adlandırılır), Irak, Güney Afrika, Sudan.
- Diğerleri:
- Bolivar Cumhuriyeti (Venezuela)
- Konfederasyon (İsviçre)
- Milletler Topluluğu (Avustralya)
- Dominyon (1982 öncesi Kanada)
- Federal Demokratik Cumhuriyet (Etiyopya, Nepal)
- Federe Devlet (Mikronezya Federal Devletleri)
- Federatif Cumhuriyet (Brezilya)
- İslam Cumhuriyeti (Pakistan)
- Krallık (Belçika)
- Birlik (Komorlarlar)
- Birleşik Emirlik (Birleşik Arap Emirlikleri)
- Birleşik Meksika Devleti (Meksika)
- Amerika Birleşik Devletleri (Birleşik Devletler)
- Yok:
- Bosna-Hersek (1997'den bu yana)
- Kanada (1982'den bu yana)
- Malezya ⓘ
Feshedilmiş
Kutsal Roma İmparatorluğu (800-1806)
İnka İmparatorluğu (1197-1572)
Madja-as Konfederasyonu (1200-1569)
Haudenosaunee (Iroquois Konfederasyonu) (15./16. yüzyıl-1799)
Polonya-Litvanya Topluluğu (1569-1795)
Federe Hollanda Cumhuriyeti (1581-1795)
Konfederasyon İrlanda (1642-1652)
Portekiz, Brezilya ve Algarves Birleşik Krallığı (1815-1825)
Hispaniola (1822-1844)
Orta Amerika Birleşik Eyaletleri (1823 - 1838 civarı)
Peru-Bolivya Konfederasyonu (1836-1839)
Yeni Granada Konfederasyonu (1858-1863)
Amerika Konfedere Devletleri (1861-1865)
Kolombiya Birleşik Devletleri (1863-1886)
Kuzey Almanya Konfederasyonu (1867-1871)
Avusturya-Macaristan (1867-1918)- Alman İmparatorluğu (1871-1918)
İspanya Federal Cumhuriyeti (1873-1874)
Fransız Çinhindi (1887-1954)
Federe Malay Devletleri (1896-1946)- Fransız Batı Afrikası (1904-1958)
- Fransız Ekvatoral Afrikası (1910-1934)
Çin Cumhuriyeti (1912-1928)
Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti (1917-1991)
Weimar Cumhuriyeti (1919-1933)
Suriye Federasyonu (1922-1925)
Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (1922-1991)
Avusturya Federal Devleti (1934-1938)
Mengjiang Özerk Birleşik Hükümeti (1937-1945, 1941'den beri Yeniden Düzenlenmiş Çin Ulusal Hükümeti'nin özerk bölgesi)
Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti (1943-1992)- Malaya Birliği (1946-1948)
Malaya Federasyonu (1948-1963)
Endonezya Birleşik Devletleri (1949-1950)
Alman Demokratik Cumhuriyeti (1949-1952)
Libya Birleşik Krallığı (1951-1963)
Etiyopya ve Eritre Federasyonu (1952-1962)
Rodezya ve Nyasaland Federasyonu (1953-1963)
Batı Hint Adaları Federasyonu (1958-1962)
Mali Federasyonu (1959-1960)
Kongo Cumhuriyeti (Léopoldville) (1960-1964)
Kamerun Federal Cumhuriyeti (1961-1972)
Güney Afrika Cumhuriyeti (1961-1994)
Uganda Cumhuriyeti (1962-1967)
Kenya Cumhuriyeti (1963-1964)
Tanzanya Birleşik Cumhuriyeti (1964-1965)
Çekoslovak Sosyalist Cumhuriyeti (1969-1992)
Yugoslavya Federal Cumhuriyeti (1992-2003) ⓘ
İlan edilen Arap federasyonlarından bazıları fiilen konfederasyondu. ⓘ
Bazı Arap konfederasyonlar ve de facto durumda olan federasyonlarda bulunmaktadır. ⓘ
Kuruluş biçimleri
Ayrılma yoluyla federalizm
Üniter nitelikte olan bir devletin il gibi birimleri ayrılmak isteyebilir. Ayrılmak isteyen birimler bağımsız devletler kurmak yerine, federe devlet haline gelmeyi tercih ederler. Bunun sonucunda federe devlet haline gelirler. Örneğin, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun 1918 tarihinde dağılmasından sonra Avusturya, federal devlet haline gelmiştir. Rusya 1924 tarihinde Sovyetler Birliğine dönüşmüştür. ⓘ