Makao

Makao 澳門 / Macau Çin Halk Cumhuriyeti Makao Özel İdari Bölgesi Çince: 中華人民共和國澳門特別行政區 Portekizce: Região Administrativa Especial de Macau da República Popular da China
Bayrak Arma
Millî marş Gönüllüler Marşı
Resmî diller	Çince, Portekizce
Etnik gruplar (2016)	%88,4 Han Çinlisi %4,6 Filipinli %2,4 Vietnamlı %1,7 Portekizli %2,8 diğer
Hükûmet	Özerk
• Baş Yönetici	Ho Iat Seng
• Temyiz Mahkemesi Başkanı	Sam Hou Fai
• Yasama Meclisi Başkanı	Lau Cheok Va
Tarihçe
• Portekiz-sonrası uygulanan işlem	1557
• Portekiz Kolonisi	1 Aralık 1887
• Çin Egemenliği başlangıcı	20 Aralık 1999
Yüzölçümü
• Toplam	28,2 km2 (10,9 sq mi) (237.)
• Su (%)	0
Nüfus
• 2017 tahminî	667.400 (167..)
GSYİH (SAGP)	2006 tahminî
• Toplam	US$17,600 m (99.)
GSYİH (nominal)	2007 tahminî
• Toplam	US$15,997 m (94.)
• Kişi başına	US$36,357
İGE (2017)	0.914 çok yüksek · 17.
Para birimi	Makao patakası (MOP$) (MOP)
Zaman dilimi	UTC+8 (MST)
Trafik akışı	sol
Telefon kodu	853
İnternet alan adı	.mo

ⓘ

Makao-Çin sınırı ⓘ

Makao kulesi

Igreja da Sé Katedrali‎, Makao ⓘ

Lotus meydanında, Geniş "Tomurcuklarla dolu Lotus Çiçeği" heykeli, arkasında "Tourist Aktivite merkezi" ile. ⓘ

Makao (Çince: 澳門, Kantonca telaffuz: [ōu.mǔːn]; Portekizce: Macau, [mɐˈkaw]), ya da tam resmî adıyla Çin Halk Cumhuriyeti Makao Özel İdari Bölgesi, Güney Çin Denizi kıyısında, İnci Nehri Deltası'nın batısında bulunan bir şehir. Çin Halk Cumhuriyeti'ne bağlı özel idari bölgedir ve yönetimsel ve ekonomik sistemleri, Çin anakarasındakilerden farklıdır. Yüzölçümü 28,2 km² olan Makao, 667.400 kişilik nüfusuyla Dünya'da nüfusun en yoğun olduğu bölgedir. ⓘ

Ming Çini 1557 yılında Makao topraklarını Portekiz İmparatorluğu'na kiraladıktan sonra Makao, Portekiz'in bir kolonisi oldu. Portekiz, 1887 yılına kadar halen Çin egemenliği altındaki bu topraklar için yıllık bir kira ödedi ve bu toprakları yönetti; 1887'de ise Portekiz, Çin ile imzaladığı bir anlaşmanın kapsamında Makao'yu daimi olarak kendi kolonisi olarak yönetme hakkını kazandı. Koloni, 1999 yılında Makao üzerindeki egemenliğin Çin'e devredilmesine kadar Portekiz yönetimi altında kaldı. ⓘ

Seyrek nüfuslu bir takım ada olarak başlayan Makao artık günümüzde büyük bir tatil beldesidir ve kumar turizmi açısından Dünya'nın en popüler varış noktasıdır. Uluslararası turizm gelirinin dokuzuncu en yüksek alıcısıdır, kumar endüstrisinin değeri de Las Vegas'ın yedi katıdır. Dünya'nın en yüksek kişi başına gelirlerine sahip olmasına rağmen, ciddi oranda gelir eşitsizliği mevcuttur. Uluslararası Para Fonu'na göre Makao, kişi başına satın alma gücü paritesi açısından Katar'dan sonra ikinci sıradadır. ⓘ

Makao'nun İnsani Gelişme Endeksi çok yüksektir, ancak bu Birleşmiş Milletler tarafından değil, Makao Hükûmeti tarafından hesaplanır. Makao, 2020 yılı itibarıyla Dünya'nın en yüksek dördüncü beklenen yaşam süresine sahiptir. Makao'nun toprakları neredeyse tümüyle kentleşmiş haldedir; bu kentleşmenin çoğu da ıslah edilmiş alanların üzerinde yer almıştır: Makao'nun toplam alanının üçte ikisi denizden ıslah edilmiştir. ⓘ

Şehrin tarihi merkezindeki Portekiz ve Çin mimarisinin eşsiz karışımı, 2005 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne girmesine yol açtı. ⓘ

Etimoloji

Makao ⓘ
Çince isim
Geleneksel Çince	澳門
Basitleştirilmiş Çince	澳门
Gerçek anlamı	Bay Gate
Transkripsiyonlar Standart Mandarin Hanyu Pinyin Àomén Bopomofo ㄠˋ ㄇㄣˊ Wade-Giles Ao-men IPA [ɑ̂ʊ̯mə̌n] diğer Mandarin Xiao'erjing اَوْمٍ Wu Romanlaştırma au去men平 Hakka Romanlaştırma Au4 mun2 Yue: Kantonca Yale Romanizasyonu Oumún Jyutping Ou3mun2 Kanton Romanizasyonu ou3mun4*2 IPA [ōu.mǔːn] Güney Min Hokkien POJ Ò-mn̂g Doğu Min Fuzhou BUC Ó̤-muòng
Makao Özel İdari Bölgesi
Geleneksel Çince	澳門特別行政區 (veya 澳門特區)
Basitleştirilmiş Çince	澳门特别行政区 (veya 澳门特区)
Transkripsiyonlar Standart Mandarin Hanyu Pinyin Àomén Tèbié Xíngzhèngqū (Àomén Tèqū) Wade-Giles Ao-men T'e-pieh Hsing-cheng-ch'ü (Ao-men T'e Ch'ü) Wu Romanlaştırma au去men平 deh入bih入 ghan平tsen去chiu平 Hakka Romanlaştırma Au4mun2 Tet6piet6 hang2zin4ki1 (Au4mun2 Tet6ki1) Yue: Kantonca Yale Romanizasyonu Oumún Dahkbiht Hàhngjing Keūi Jyutping Ou3mun2 Dak6bit6 Hang4zing3 Keoi1 Kanton Romanizasyonu Ou3mun4*2 Deg6bid6 Heng4jing3 Kêu1 IPA [ōu.mǔːn tɐ̀k̚.piːt̚ hɐ̏ŋ.tsēŋ kʰɵ́y] Güney Min Hokkien POJ Ò-mn̂g Te̍k-pia̍t Hêng-chèng-khu
Portekizce adı
Portekizce	Região Administrativa Especial de Macau [ʁɨʒiˈɐ̃w ɐdminiʃtɾɐˈtivɐ (ɨ)ʃpɨsiˈal dɨ mɐˈkaw]

"Ya/A Ma Gang" (亞/阿-媽/馬-港) olarak çevrilen "Makao" isminin bilinen ilk yazılı kaydı 20 Kasım 1555 tarihli bir mektupta bulunmaktadır. Yerel halk, deniz tanrıçası Matsu'nun (alternatif olarak A-Ma olarak da adlandırılır) limanı kutsadığına ve koruduğuna inanır ve A-Ma Tapınağı çevresindeki sulara onun adını verirdi. Portekizli kaşifler bölgeye ilk geldiklerinde ve yer adını sorduklarında, yerel halk tapınak hakkında soru sorduklarını düşünmüş ve onlara "Ma Kok" (媽閣) olduğunu söylemiştir. Bunun için en eski Portekizce yazım Amaquão idi. Amacão / Amacao ve Macão / Macao 17. yüzyılda yaygınlaşana kadar birden fazla varyasyon kullanılmıştır. 1911 Portekiz yazım reformu Macau yazımını standartlaştırdı; ancak Macao kullanımı İngilizce ve diğer Avrupa dillerinde devam etti. ⓘ

Makao Yarımadası'nın Çincede Jing'ao (井澳/鏡澳), Haojing (濠鏡) ve Haojing'ao (濠鏡澳) gibi birçok ismi vardı. Taipa, Coloane ve Hengqin adaları topluca Shizimen (十字門) olarak adlandırılıyordu. Bu isimler daha sonra Aomen (澳門), Kantonca'da Oumún ve tüm bölgeyi ifade etmek için "körfez kapısı" veya "liman kapısı" olarak tercüme edilecektir. ⓘ

Tarih

Qin Hanedanlığı döneminde (MÖ 221-206) bölge, Guangdong eyaletinin Nanhai İli'ne bağlı Panyu İlçesi'nin yetki alanındaydı. Bölgeye ilk olarak Han Hanedanlığı döneminde yerleşildiği bilinmektedir. Jin hanedanlığı döneminde (MS 266-420) idari olarak Dongguan Eyaleti'nin bir parçasıydı ve daha sonraki hanedanlıklarda Nanhai ve Dongguan'ın kontrolü altında dönüşümlü olarak yer aldı. 1152 yılında, Song hanedanlığı (MS 960-1279) döneminde, yeni Xiangshan İlçesinin yetkisi altındaydı. 1277 yılında Çin'in Moğollar tarafından fethinden kaçan yaklaşık 50.000 mülteci kıyı bölgesine yerleşmiştir. ⓘ

Makao, 16. yüzyılda Portekizliler gelene kadar büyük bir yerleşim yeri olarak gelişmemiştir. Çin'e deniz yoluyla ulaşan ilk Avrupalı ziyaretçi 1513 yılında gelen kaşif Jorge Álvares'tir. Tüccarlar ilk olarak Hong Kong sularında Tamão'da (bugünkü Tuen Mun) bir ticaret merkezi kurarak güney Çin'deki yakın yerleşimlerle düzenli ticarete başladılar. Ming ve Portekiz donanmaları arasındaki askeri çatışmalar Tamão tüccarlarının 1521'de sınır dışı edilmesini takip etti. Ticaret yasağına rağmen, Portekizli tüccarlar İnci Nehri Halici'nin diğer bölgelerine yerleşmeye çalışmayı sürdürdü ve sonunda Makao'ya yerleşti. Zor kullanarak ticaret mevkileri elde etmeye yönelik ilk girişimlerinde Portekizliler, Ming Çinlileri tarafından 1521'de Tamão'da (veya Tuen Mun) Tunmen Savaşı'nda yenildiler ve Portekizliler iki gemi kaybetti; Lantau Adası'nda Sincouwaan Savaşı'nda Portekizliler yine iki gemi kaybetti; 1548'de Shuangyu'da birkaç Portekizli esir alındı; ve 1549'da Dongshan Yarımadası yakınlarında iki Portekiz gemisi ve Galeote Pereira esir alındı. Bu savaşlar sırasında Ming Çinlileri mağlup Portekizlilerden ele geçirdikleri silahları tersine mühendislikten geçirerek Çin'de seri üretime geçirmişlerdir; örneğin kuş silahları adını verdikleri kibrit kilitli tüfekler ve Portekizliler o dönemde Çinliler tarafından Frenk adıyla bilindikleri için Folangji (Frenk) topu adını verdikleri makattan dolma döner toplar. Portekizliler daha sonra barışçıl bir şekilde Çin'e dönmüş ve Luso-Çin anlaşmasında (1554) kendilerini Franklar yerine Portekizliler olarak tanıtmış ve Ming Çin'ine yıllık yüzlerce gümüş tael kira ödeyerek Makao'yu Çin'den bir ticaret merkezi olarak kiralamışlardır. Luso-Kanton ticari ilişkileri 1554'te resmen yeniden kuruldu ve Portekiz kısa süre sonra 1557'de Makao için kalıcı bir kira sözleşmesi imzalayarak yıllık toprak kirası olarak 500 gümüş tael ödemeyi kabul etti. ⓘ

Makao, 19. yüzyılın başları ⓘ

Başlangıçta Portekizli tüccarlardan oluşan küçük nüfus hızla büyüyen bir şehir haline geldi. Makao Roma Katolik Piskoposluğu 1576 yılında kuruldu ve 1583 yılına gelindiğinde büyüyen yerleşimin belediye işlerini yürütmek üzere Senato oluşturuldu. Makao, 16. yüzyılın sonlarında büyük bir antrepo olarak refahının zirvesindeydi ve Nanban ticareti döneminde Çin ipeğinin Japonya'ya ihraç edilmesinde önemli bir bağlantı sağlıyordu. Portekizlilerin başlangıçta Makao'yu tahkim etmeleri veya silah stoklamaları yasaklanmış olsa da, Fortaleza do Monte sık sık gerçekleşen Hollanda deniz akınlarına yanıt olarak inşa edilmiştir. Hollandalılar 1622 Makao Savaşı'nda şehri ele geçirmeye çalışmış, ancak Portekizliler tarafından başarıyla püskürtülmüştür. Makao, gelişmekte olan koloni için bir dizi felaket olayının ardından 1640'larda bir gerileme dönemine girdi: Japonya'nın 1639'da ticareti durdurması, Portekiz'in 1640'ta İspanya'ya karşı ayaklanması ve Malakka'nın 1641'de Hollandalıların eline geçmesiyle Portekizlilerin ticaret yollarına erişimi onarılamaz bir şekilde kesildi. ⓘ

Çin ile deniz ticareti Qing fethinin ardından 1644 yılında Haijin politikaları çerçevesinde yasaklanmış ve yeni hanedan hayatta kalan Ming sadıklarını ortadan kaldırmaya odaklanırken sadece Makao ile daha küçük ölçekte sınırlandırılmıştır. Kangxi İmparatoru 1684 yılında yasağı kaldırırken, Çin 1757 yılında Kanton Sistemi kapsamında ticareti yeniden kısıtladı. Yabancı gemilerin Kanton'a gitmeden önce Makao'da durmaları gerekiyordu. Qing yetkilileri bu dönemde bölgenin yönetiminde çok daha büyük bir rol oynadı; Çinli sakinler Qing mahkemelerine tabiydi ve 1740'lardan itibaren yeni inşaatların yerleşik mandarin tarafından onaylanması gerekiyordu. Afyon ticaretinin 18. yüzyılda daha kazançlı hale gelmesiyle Makao, Çin'e giden yolda yine önemli bir durak noktası haline geldi. ⓘ

Birinci Afyon Savaşı ve Hong Kong'un kurulmasının ardından Makao önemli bir liman olma özelliğini kaybetmiştir. Kestane fişeği ve tütsü üretiminin yanı sıra çay ve tütün işleme bu dönemde kolonide hayati önem taşıyan endüstrilerdi. Portekiz, Çin'in savaş sonrası zayıflığından faydalanmayı ve egemenliğini ileri sürmeyi başardı; Makao Valisi 1840'larda Çin'e koloni için yıllık toprak kirası ödemeyi reddetmeye başladı ve sırasıyla 1851 ve 1864'te Taipa ve Coloane'yi ilhak etti. Portekiz ayrıca yakınlardaki Lapa ve Montanha'yı da işgal etti, ancak bunlar 1887'de Çin-Portekiz Pekin Antlaşması'nda Makao üzerindeki daimi işgal hakları resmileştirildiğinde Çin'e iade edilecekti. Bu anlaşma aynı zamanda Portekiz'in Çin'in onayı olmadan Makao'yu devretmesini de yasaklıyordu. Kantonlu yetkililer ile sömürge hükümeti arasında zaman zaman yaşanan çatışmalara rağmen, Makao'nun statüsü hem 1910'da Portekiz'de hem de 1911'de Çin'de gerçekleşen cumhuriyetçi devrimler boyunca değişmedi. Kuomintang, 1928 yılında Pekin Antlaşması yeniden müzakere edildiğinde Portekiz'in Makao'daki yargı yetkisini daha da onayladı. ⓘ

İkinci Dünya Savaşı sırasında Japonya İmparatorluğu koloniyi işgal etmedi ve genellikle Portekiz'in Makao'daki tarafsızlığına saygı gösterdi. Ancak Japon birliklerinin 1943 yılında Makao sularında bir İngiliz kargo gemisini ele geçirmesinin ardından Japonya, askeri işgale alternatif olarak bir grup hükümet "danışmanı" görevlendirdi. Bölge, 1945 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nin sömürge hükümetinin Japonya'ya uçak yakıtı satmaya hazırlandığını öğrendikten sonra Makao'ya hava saldırısı düzenlemesi dışında savaş sırasında askeri harekattan büyük ölçüde kaçındı. Portekiz'e daha sonra 1950'de hasar için 20 milyon ABD dolarının üzerinde tazminat verildi. ⓘ

Çin İç Savaşı'ndan kaçan Çin anakarasından gelen mülteciler nüfusu artırdı. Büyük bir işgücüne erişim, koloninin giyim ve tekstil imalat endüstrisini genişletmesi, turizm endüstrisini geliştirmesi ve kumarhane oyunlarını yasallaştırmasıyla Makao ekonomisinin büyümesini sağladı. Ancak, Kültür Devrimi'nin doruk noktasında, sömürge yönetiminden memnun olmayan bölge sakinleri 1966'da 12-3 olayında ayaklandı ve bu olayda 8 kişi öldü ve 200'den fazla kişi yaralandı. Portekiz daha sonra koloni üzerindeki tam kontrolünü kaybetti ve Makao'nun yönetiminin devam etmesi karşılığında Çin Komünist Partisi ile işbirliği yapmayı kabul etti. ⓘ

1974 Karanfil Devrimi'nin ardından Portekiz, Makao'yu denizaşırı bir vilayet olmaktan resmen çıkarmış ve "Portekiz yönetimi altındaki bir Çin bölgesi" olarak kabul etmiştir. Çin ilk olarak Birleşik Krallık ile Hong Kong'un geleceğine ilişkin anlaşmalar yaptıktan sonra 1986 yılında Portekiz ile Makao konusunda müzakerelere başladı. Bu görüşmeler, Portekiz'in 1999'da koloniyi devretmeyi kabul ettiği ve Çin'in devirden sonraki 50 yıl boyunca Makao'nun siyasi ve ekonomik sistemlerini garanti edeceği Makao Sorunu Üzerine 1987 Ortak Deklarasyonu'nun imzalanmasıyla sonuçlandı. Sömürge yönetiminin son yıllarında Makao hızla kentleşti ve Makao Uluslararası Havaalanı ve yeni bir konteyner limanı da dahil olmak üzere büyük ölçekli altyapı projeleri inşa etti. Makao, 442 yıllık Portekiz yönetiminin ardından 20 Aralık 1999 tarihinde Çin'e devredilmiştir. ⓘ

Devrin ardından Makao, (daha önce devlet lisanslı bir tekel altında faaliyet gösteren) kumarhane sektörünü yabancı yatırımcılara açarak yeni bir ekonomik kalkınma dönemi başlattı. Bölge ekonomisi 2002'den 2014'e kadar yıllık çift haneli büyüme oranıyla büyüyerek Makao'yu kişi başına düşen gelir bazında dünyanın en zengin ekonomilerinden biri haline getirdi. Siyasi tartışmalar bölgenin yargı bağımsızlığı ve merkezi hükümetin "tek ülke, iki sistem" ilkesine bağlılığı üzerine yoğunlaşmıştır. Ulusal güvenlik mevzuatı gibi konular tartışmalı olsa da, Makan sakinleri genel olarak hükümete yüksek düzeyde güven duymaktadır. ⓘ

1976'da büyük ölçüde özerklik tanınan, 1990'da özerkliğin sınırları yeniden genişletilen Makao, 1999'a kadar Portekiz hükûmeti tarafından atanan bir vali tarafından yönetilmekteydi. ⓘ

Hükümet ve siyaset

Yasama organı Sé'deki Yasama Meclisi Binasında toplanmaktadır. ⓘ

Makao, Çin'in özel bir idari bölgesidir ve yürütme, yasama ve yargı yetkileri ulusal hükümetten devredilmiştir. Çin-Portekiz Ortak Deklarasyonu, egemenliğin devri yoluyla ekonomik ve idari süreklilik sağlamış ve büyük ölçüde bölgenin Portekiz kolonisi olarak geçmişinden miras kalan yürütme liderliğindeki bir yönetim sistemi ile sonuçlanmıştır. Bu şartlar ve "bir ülke, iki sistem" ilkesi uyarınca, Macao Temel Yasası bölgesel anayasadır. Ortak Deklarasyon ve Temel Yasa için müzakereler Hong Kong için geçiş düzenlemeleri yapıldıktan sonra başladığından, Makao'nun hükümet yapısı Hong Kong'unkine çok benzemektedir. ⓘ

Bölgesel hükümet üç koldan oluşmaktadır:

• Yürütme: İcra Kurulu Başkanı bölgesel yasaların uygulanmasından sorumludur, mevzuatın yeniden gözden geçirilmesini sağlayabilir ve İcra Konseyi üyelerini, yasama organının bir kısmını ve başlıca yetkilileri atar. Yürütme Konseyi ile birlikte hareket eden Baş Yönetici yeni yasa tasarıları önerebilir, ikincil mevzuat çıkarabilir ve yasama organını feshetme yetkisine sahiptir.
• Yasama Organı: Tek kamaralı Yasama Meclisi bölgesel yasaları çıkarır, bütçeleri onaylar ve görevdeki bir İcra Başkanını görevden alma yetkisine sahiptir.
• Yargı: Yargıçları bir tavsiye komisyonunun tavsiyesi üzerine İcra Kurulu Başkanı tarafından atanan Son Temyiz Mahkemesi ve alt mahkemeler yasaları yorumlar ve Anayasa'ya aykırı olanları bozar. ⓘ

İcra Kurulu Başkanı hükümetin başıdır ve en fazla iki beş yıllık dönem için görev yapar. Devlet Konseyi (Çin Başbakanı liderliğinde), 400 iş dünyası, toplum ve hükümet liderinden oluşan Seçim Komitesi tarafından aday gösterildikten sonra İcra Başkanını atar. ⓘ

Yasama Meclisinin her biri dört yıllık bir dönem için görev yapan 33 üyesi bulunmaktadır: 14'ü doğrudan, 12'si dolaylı olarak seçilmekte ve 7'si de İcra Kurulu Başkanı tarafından atanmaktadır. Dolaylı olarak seçilen meclis üyeleri, ekonominin sektörlerini veya özel çıkar gruplarını temsil eden sınırlı seçmenlerden seçilir. Doğrudan seçilen üyelerin tamamı nispi temsil ile seçilmektedir. ⓘ

On iki siyasi parti 2017 seçimlerinde Yasama Meclisine temsilci göndermiştir. Bu partiler kendilerini iki ideolojik gruba ayırmıştır: düzen yanlısı (mevcut hükümet) ve demokrasi yanlısı kamplar. Makao, Ulusal Halk Kongresi'nde bir seçim kurulu aracılığıyla seçilen 12 milletvekili ve Çin Halk Siyasi Danışma Konferansı'nda merkezi hükümet tarafından atanan 29 delege tarafından temsil edilmektedir. ⓘ

Makao Hükümet Merkezi, İcra Kurulu Başkanı'nın resmi ofisidir. ⓘ

Bölgede genel olarak Çin ulusal hukuku uygulanmaz ve Makao ayrı bir yargı yetkisi olarak kabul edilir. Yargı sistemi Portekiz medeni hukukuna dayanmaktadır ve sömürge yönetimi sırasında kurulan yasal geleneği sürdürmektedir. Anayasa üzerindeki yorumlama ve değiştirme yetkisi ile devlet tasarrufları üzerindeki yargı yetkisi merkezi otoriteye aittir, ancak bu durum bölgesel mahkemeleri nihai olarak anakaranın sosyalist medeni hukuk sistemine tabi kılmaktadır. Ulusal Halk Kongresi Daimi Komitesi tarafından alınan kararlar da bölgesel yargı süreçlerini geçersiz kılabilir. 2021 yılında, Hong Kong'da Sınırdışı Yasası Değişiklik Tasarısı Hareketi ile ilgili protestoların ardından benzer adımlar atılmasının ardından, bölge seçimlerinde aday olan 21 aday, bölgenin seçim komisyonu tarafından herhangi bir spesifik ihlal kaydedilmemesine rağmen, Temel Yasayı desteklemedikleri iddiasıyla diskalifiye edildi. ⓘ

Bölgenin yargı bağımsızlığı en çok göçmenlik ve vergilendirme politikalarında kendini göstermektedir. Kimlik Departmanı, daimi ikamet edenler için anakara veya Hong Kong tarafından verilenlerden farklı pasaportlar düzenler ve bölge, ülkenin geri kalanıyla düzenlenmiş bir sınıra sahiptir. Makao ile Çin ve Hong Kong arasında seyahat eden tüm yolcular, uyruklarına bakılmaksızın sınır kontrollerinden geçmek zorundadır. Çin anakarasında ikamet eden Çin vatandaşları Makao'da ikamet hakkına sahip değildir ve göçmenlik kontrollerine tabidir. Kamu maliyesi ulusal hükümetten ayrı olarak ele alınmaktadır ve Makao'da alınan vergiler merkezi otoriteyi finanse etmemektedir. ⓘ

Makao Garnizonu bölgenin savunmasından sorumludur. Merkezi Askeri Komisyon Başkanı silahlı kuvvetlerin başkomutanı olmasına rağmen, bölgesel hükümet garnizondan yardım talep edebilir. Makao sakinlerinin askerlik hizmetini yerine getirmeleri zorunlu değildir ve yasada da yerel askere alma için bir hüküm yoktur, bu nedenle savunma gücü tamamen yerleşik olmayanlardan oluşur. ⓘ

Devlet Konseyi ve Dışişleri Bakanlığı diplomatik konularla ilgilenir, ancak Makao yabancı uluslarla ayrı ekonomik ve kültürel ilişkiler sürdürme yeteneğini korur. Bölge kendi ticaret anlaşmalarını müzakere etmekte ve Dünya Ticaret Örgütü ve Birleşmiş Milletler ajansları da dahil olmak üzere uluslar üstü kuruluşlara aktif olarak katılmaktadır. Bölgesel hükümet Büyük Çin'de ve diğer ülkelerde ticaret ofisleri bulundurmaktadır. ⓘ

Lusophonia üyeliği

Makao, resmi dillerinden biri Portekizce olmasına rağmen Portekiz Dili Ülkeleri Topluluğu'nun bir üyesi değildir. Bunun nedeni egemen bir ulus değil, Çin'in bir alt ulusal bölümü olmasıdır. 2006 yılında, Çin ve Portekizce Konuşan Ülkeler arasındaki II Bakanlar toplantısı sırasında, CPLP İcra Sekreteri ve Büyükelçi Yardımcısı Tadeu Soares, Makao Özel İdari Bölgesi Hükümet Başkanı Edmund Ho'yu Makao için Ortak Gözlemci statüsü talep etmeye davet etti. Makao Hükümeti henüz bu talepte bulunmamıştır. 2016 yılında CPLP'nin o zamanki Genel Sekreteri Murade Murargy bir röportajında Makao'nun üyeliğinin karmaşık bir soru olduğunu, çünkü İspanya'daki Galiçya bölgesi gibi bağımsız bir ülke olmadığını, sadece Çin'in bir parçası olduğunu söyledi. Bununla birlikte, Instituto Internacional de Macau (澳門國際研究所) ve São José Üniversitesi CPLP'nin Danışma Gözlemcileridir. ⓘ

İdari bölümler

Makao'nun idari bölümleri ⓘ

Bölge yedi mahalleye ayrılmıştır. Taipa ve Coloane arasındaki geri kazanılmış arazi üzerinde geliştirilen büyük bir alan olan Cotai ve Makao Yeni Kentsel Bölgesi'nin alanları tanımlanmış mahallelere sahip değildir. Tarihsel olarak, mahalleler belediye hizmetlerinin idaresinden sorumlu olan iki belediyeden (Makao Belediyesi veya Ilhas Belediyesi) birine bağlıydı. Belediyeler 2001 yılında lağvedilmiş ve yerel hizmetlerin sağlanmasında Sivil ve Belediye İşleri Bürosu'nun yerini almıştır. ⓘ

Mahalle/Alan	Çince	Alan (km2) ⓘ
Cemaatler
Nossa Senhora de Fátima	花地瑪堂區	3.2
Santo António	花王堂區	1.1
São Lázaro	望德堂區	0.6
São Lourenço	風順堂區	1.0
Sé (Yeni Bölge B dahil)	大堂區 (包括新城B區)	3.4
Nossa Senhora do Carmo (Yeni Bölge E Bölgesi dahil)	嘉模堂區 (包括新城E區)	7.9
São Francisco Xavier	聖方濟各堂區	7.6
Diğer alanlar
Cotai	路氹填海區	6.0
Yeni Bölge A Bölgesi	新城A區	1.4
HZMB Zhuhai-Macau Limanı	港珠澳大橋珠澳口岸	0.7
Makao Üniversitesi (Hengqin kampüsü)	澳門大學 (橫琴校區)	1.0

Coğrafya

Guangzhou Shenzhen Hong Kong Dongguan Foshan Jiangmen Huizhou Zhongshan Zhuhai Makao Zhaoqing Enping Heshan Kaiping Sihui Makao (Guangdong) ⓘ

Makao Yarımadası'nın havadan görünümü ⓘ

Zhongshan bölgesinin 1954 tarihli bir haritası. Makao bölgenin sağ alt kısmında yer almaktadır. ⓘ

Makao Haritası ⓘ

Makao, Çin'in güney kıyısında, Hong Kong'un 60 km (37 mil) batısında, İnci Nehri halicinin batı tarafında yer almaktadır. Doğu ve güneyde Güney Çin Denizi ile çevrilidir ve batı ve kuzeyde Guangdong şehri Zhuhai ile komşudur. Bölge Makao Yarımadası, Taipa ve Coloane'den oluşmaktadır. Makao Üniversitesi'ne ev sahipliği yapan komşu Hengqin adasındaki 1 km²'lik (0,39 sq mi) bir arazi parseli de bölgesel hükümetin yetki alanına girmektedir. Bölgenin en yüksek noktası deniz seviyesinden 170,6 metre (560 ft) yükseklikteki Coloane Alto'dur. ⓘ

Kentsel gelişim, nüfusun çoğunun yaşadığı yarımada Makao'da yoğunlaşmıştır. Yarımada başlangıçta tepelik araziye sahip ayrı bir adaydı ve zamanla bir bağlantı kum çubuğu oluştukça yavaş yavaş bir tombolo haline geldi. Hem doğal sedimantasyon hem de arazi ıslahı, alanı kentsel büyümeyi destekleyecek kadar genişletti. Makao, 19. yüzyılın sonlarında 10,28 km² (3,97 sq mi) olan yüzölçümünü 2018'de 3²,9 km2'ye (12,7 sq mi) çıkararak son yüzyılda üç katına çıkarmıştır. ⓘ

Taipa ve Coloane'yi birbirine bağlayan geri kazanılmış arazi alanı olan Cotai, 1999'dan sonra kurulan yeni kumarhanelerin ve tatil köylerinin çoğunu içermektedir. Bölgenin çevresindeki deniz üzerindeki yetki alanı, 2015 yılında Devlet Konseyi tarafından 85 km² (33 sq mi) ek deniz bölgesi verildiğinde büyük ölçüde genişletildi. Makao Yeni Kentsel Bölgesi'nin bazı kısımlarını geliştirmek için şu anda daha fazla ıslah çalışmaları devam etmektedir. Bölge ayrıca Hong Kong-Zhuhai-Macau Köprüsü için bir sınır kontrol noktasını korumak amacıyla yapay bir adanın bir kısmı üzerinde kontrole sahiptir. ⓘ

İklim

Makao, güney Çin'in karakteristik nemli subtropikal iklimine (Köppen Cwa) sahiptir. Bölgede çift mevsim hakimdir - yaz (Mayıs-Eylül) ve kış (Kasım-Şubat) en uzun mevsimlerdir, ilkbahar (Mart ve Nisan) ve sonbahar (Ekim) ise nispeten kısa dönemlerdir. Yaz musonu denizden sıcak ve nemli hava getirir ve en sık yağış bu mevsimde görülür. Tayfunlar da en sık bu dönemde meydana gelir ve yağışlarda önemli artışlara neden olur. Kış aylarında, kıtadan gelen kuzey rüzgarları kuru hava ve çok daha az yağış getirir. Makao Meteoroloji ve Jeofizik Bürosunda kaydedilen en yüksek ve en düşük sıcaklıklar 2 Temmuz 1930 ve 6 Temmuz 1930 tarihlerinde 38,9 °C (102,0 °F) ve 26 Ocak 1948 tarihinde -1,8 °C (28,8 °F)'dir.

Makao için iklim verileri (1991-2020, 1901'den günümüze ekstrem değerler) ⓘ
Ay	Jan	Şubat	Mar	Nisan	Mayıs	Haziran	Temmuz	Ağustos	Eylül	Ekim	Kasım	Aralık	Yıl
Rekor yüksek °C (°F)	29.1 (84.4)	30.2 (86.4)	31.5 (88.7)	35.3 (95.5)	37.5 (99.5)	36.9 (98.4)	38.9 (102.0)	38.5 (101.3)	38.1 (100.6)	36.0 (96.8)	34.2 (93.6)	30.0 (86.0)	38.9 (102.0)
Ortalama yüksek °C (°F)	18.6 (65.5)	19.2 (66.6)	21.4 (70.5)	25.1 (77.2)	28.7 (83.7)	30.5 (86.9)	31.4 (88.5)	31.5 (88.7)	30.8 (87.4)	28.5 (83.3)	24.7 (76.5)	20.3 (68.5)	25.9 (78.6)
Günlük ortalama °C (°F)	15.2 (59.4)	16.1 (61.0)	18.6 (65.5)	22.3 (72.1)	25.8 (78.4)	27.8 (82.0)	28.4 (83.1)	28.3 (82.9)	27.5 (81.5)	25.1 (77.2)	21.3 (70.3)	16.9 (62.4)	22.8 (73.0)
Ortalama düşük °C (°F)	12.7 (54.9)	13.9 (57.0)	16.5 (61.7)	20.3 (68.5)	23.7 (74.7)	25.7 (78.3)	26.1 (79.0)	25.9 (78.6)	25.1 (77.2)	22.7 (72.9)	18.8 (65.8)	14.3 (57.7)	20.5 (68.9)
Kayıt düşük °C (°F)	−1.8 (28.8)	0.4 (32.7)	3.2 (37.8)	8.5 (47.3)	13.8 (56.8)	18.5 (65.3)	19.3 (66.7)	19.0 (66.2)	13.2 (55.8)	9.5 (49.1)	5.0 (41.0)	0.0 (32.0)	−1.8 (28.8)
Ortalama yağış mm (inç)	34.2 (1.35)	43.9 (1.73)	80.0 (3.15)	153.5 (6.04)	286.0 (11.26)	373.7 (14.71)	290.7 (11.44)	331.4 (13.05)	227.8 (8.97)	75.1 (2.96)	39.0 (1.54)	31.3 (1.23)	1,966.6 (77.43)
Ortalama yağış günleri	5.8	8.9	11.4	11.6	14.1	17.7	16.6	16.2	12.3	6.2	4.9	5.0	130.9
Ortalama bağıl nem (%)	74.9	80.5	85.0	86.3	84.9	84.6	82.7	82.1	78.3	72.5	72.6	70.8	79.6
Ortalama aylık güneş ışığı saatleri	126.5	85.7	74.8	94.6	135.5	159.0	211.3	188.2	178.3	192.2	158.1	145.1	1,749.3
Kaynak: Macao Meteoroloji ve Jeofizik Bürosu

Taipa'dan görülen Makao Yarımadası silüeti

Makao Eski Şehir Manzarası ⓘ

Demografi

Makao İstatisik ve Nüfus Sayımı Servisi'nin tahminlerine göre, 2018 yılının sonu itibarıyla Makao'nun nüfusu 667.400 civarındadır. Kilometre başına 21.340 kişilik nüfus yoğunluğuyla Makao, Dünya'da nüfus yoğunluğun en yüksek olduğu bölgedir. Nüfusun büyük çoğunluğu (yüzde 88,7) Çinlilerdir; özellikle kökenleri Guangdong (yüzde 31,9) ve Fujian (yüzde 5,9) eyaletlerine dayanan kişilerin yüzde oranları yüksektir. Nüfusun diğer yüzde 11,6'sını ise başta Filipinliler (yüzde 4,6), Vietnamlılar (yüzde 2,4) ve Portekizliler (yüzde 1,8) olmak üzere Çinli olmayan etnik azınlıklar oluşturmaktadır. Makao'da doğup büyümüş birkaç bin sakinin karışık Portekiz soyu vardır; kökenleri karışık olan bu yerliler, kendi başına "Makaolu" (Çince: 土生葡人; Portekizce: macaense) diye bir etnik grubun üyeleri olarak görülür. Göçmenler haricinde toplam nüfusun yüzde 49,4'ü Makao doğumlu, yüzde 43,1'i ise Çin anakarasında doğmuştur. Koloni döneminin bir mirası olarak, nüfusun büyük bir bölümü Portekiz vatandaşlığına sahiptir; 1999 yılında Makao üzerinde egemenlik Çin'e devredildiği zaman, Makao'nun 107.000 sakini Portekiz pasaportu sahibi idi. ⓘ

Makao sakinlerinin çoğu tarafından konuşulan dil, Guangdong eyaletinden kaynaklanan bir Çin dili olan Kantoncadır. Kantonca, nüfusun yüzde 87,5'i tarafından konuşulur; yüzde 80,1 bunu anadil, yüzde 7,5 ise bunu ikinci dil olarak konuşur. Makao'nun öteki resmî dili olan Portekizce, nüfusun sadece yüzde 2,3'ü tarafından konuşulur; yüzde 0,7 bunu anadil, yüzde 1,6 ise bunu ikinci dil olarak konuşur. Son senelerde Çin anakarasından gelen göçmenlerin artışıyla, Putonghua konuşanların sayısı da artmıştır; bunlar, nüfusun yaklaşık yarısını oluşturmaktadır; yüzde 5,5 bunu anadil, yüzde 44,9 ise bunu ikinci dil olarak konuşmaktadır. Çin anakarasında kullanılan basitleştirilmiş Çince karakterlerden farklı olarak, Makao'da yazı yazarken geleneksel Çince karakterler kullanılır. İngilizce ek bir ortak dil olarak görülür ve nüfusun bir çeyreğinden fazlası (yüzde 27,5) tarafından konuşulur; yüzde 2,8 bunu anadil, yüzde 24,7 ise bunu ikinci dil olarak konuşur. Makao'da Portekizcenin temelinden ortaya çıkmış yerel kreol dili olan Makao Kreolü (patuá ismiyle de bilinir), günümüzde ancak sadece Makaolu topluluğunun yaşlı nesline ait birkaç insan tarafından halen konuşulmaktadır. ⓘ

Çin geleneksel dinlerinin en çok mensubu var (yüzde 58,9); bunun ardından en çok yaygın dini inançlar Budizm (yüzde 17,3) ve Hristiyanlık (yüzde 7,2)tır. Nüfusun yüzde 15,4'ünün dini inancı yoktur. Makao'da Hinduizm, Yahudilik ve İslam gibi diğer dinlere mensup olan bireyler (yüzde 1'den az) de yaşamaktadır. ⓘ

Makao, Dünya'nın en yüksek dördüncü beklenen yaşam süresine sahiptir: 2018 yılı itibarıyla erkeklerin beklenen yaşam süresi 81,6 yıl, kadınlarınki ise 87,7 yıldır. Makao'daki önde gelen üç ölüm nedeni kanser, kalp hastalığı ve solunum hastalığıdır. Hükûmetin sağladığı sağlık hizmetlerinin çoğu ücretsizdir, ancak alternatif tedaviler de büyük oranda sübvanse edilir. ⓘ

Makao'da yaşayan göçmen işçiler, Makao işgücünün yüzde 25'inden fazlasını oluşturmaktadır. Bunlar çoğunlukla inşaat, otel ve restoran gibi düşük ücretli sektörlerde çalışmaktadır. Oyun endüstrisinde çalışan yerel sakinlerinin oranının çoğalmasıyla, yerel ile göçmen işçilerin arasındaki gelir eşitsizliği de artmıştır. Ayrıca yaşam ücretlerinin artması nedeniyle, Makao sakini olmayan işçilerin büyük bir kısmı Zhuhai'da yaşamaya başlamıştır. ⓘ

2016 nüfus piramidi ⓘ

Ekonomi

Makao'nun 2019 yılı ürün ihracatı ⓘ

17'nci yüzyılda inşa edilmiş dini bir kompleks olan Ruínas de São Paulo, günümüzde popüler bir turistik cazibe merkezidir. ⓘ

Guia Kalesi'ndeki Guia Deniz Feneri dönüm noktası, 19. yüzyıl ⓘ

Macanese silüetindeki kumarhaneler

Makao Balıkçı İskelesi'nde Marina

Turizm Makao ekonomisinde önemli bir rol oynamakta olup, Çin Anakarası'ndan gelenler bölgenin en üretken turistleri konumundadır. ⓘ

Makao, büyük ölçüde kumarhane oyunları ve turizme dayalı kapitalist bir hizmet ekonomisine sahiptir. Yaklaşık 433 milyar MOP (53,9 milyar ABD$) nominal GSYİH ile dünyanın en büyük 83. ekonomisidir. Makao kişi başına düşen en yüksek GSYİH'lerden birine sahip olmasına rağmen, bölgede yüksek düzeyde bir refah eşitsizliği de bulunmaktadır. Makao'nun oyun endüstrisi, 195 milyar MOP'un (24 milyar ABD$) üzerinde gelir elde eden ve Las Vegas'ınkinden yaklaşık yedi kat daha büyük olan dünyanın en büyük endüstrisidir. Makao'nun kumar geliri 2018 yılında 37 milyar dolar olmuştur. ⓘ

Bölge ekonomisi büyük ölçüde kumarhane oyunlarına dayanmaktadır. Hükümet finansmanının büyük çoğunluğu (toplam vergi gelirinin yüzde 79,6'sı) oyunlardan gelmektedir. Kumarın GSYİH içindeki payı 2013 yılında yüzde 60'ı aşarak zirve yapmıştır ve toplam ekonomik çıktının yüzde 49,1'ini oluşturmaya devam etmektedir. Kumarhane müşterilerinin büyük çoğunluğu Çin anakarasından gelen turistler olup, tüm ziyaretçilerin yüzde 68'ini oluşturmaktadır. Kumarhane oyunları hem anakarada hem de Hong Kong'da yasa dışıdır ve bu da Makao'ya Çin'deki sektör üzerinde yasal bir tekel sağlamaktadır. Çinli yüksek bahisçilerden elde edilen gelir düşmektedir ve 2019'da %10'a kadar daha düşeceği tahmin edilmektedir. Ekonomik belirsizlik düşüşün bir kısmını açıklayabilir, ancak alternatif Asya kumar mekanları da bu düşüşte etkili. Örneğin, City of Dreams kumarhanesinin Manila'da açılmasından bu yana Filipinler'e gelen Çinli ziyaretçiler 2015 ile 2018 yılları arasında iki kattan fazla artmıştır. ⓘ

Kumarhane 1962 yılında yasallaştı ve oyun endüstrisi başlangıçta Sociedade de Turismo e Diversões de Macau'ya verilen devlet lisanslı bir tekel altında faaliyet gösterdi. Bu lisans, 40 yılın ardından 2002 yılında sona ermeden önce birkaç kez yeniden müzakere edilmiş ve yenilenmiştir. Hükümet daha sonra yabancı yatırımcıları çekmek için kumarhane lisansları için açık ihaleye izin verdi. Anakara Çin'inden gelen ziyaretçilere yönelik seyahat kısıtlamalarının hafifletilmesiyle birlikte bu durum hızlı bir ekonomik büyüme dönemini tetikledi; 1999'dan 2016'ya kadar Makao'nun gayrisafi yurtiçi hasılası 7 katına çıktı ve işsizlik oranı yüzde 6,3'ten yüzde 1,9'a düştü. Sands Macao, Wynn Macau, MGM Macau ve Venetian Macau, kumarhane imtiyazlarının serbestleştirilmesinden sonraki ilk on yılda açılmıştır. Kumarhaneler bölgedeki toplam işgücünün yaklaşık yüzde 24'ünü istihdam etmektedir. Singapur, Güney Kore, Japonya, Nepal, Filipinler, Avustralya, Vietnam ve Rusya'nın Uzak Doğusu'nda "Çinli yüksek bahisçileri ve turistleri cezbetmek için Asya'nın dört bir yanında açılan kumarhanelerin artan rekabeti" 2019'da son üç yılın en düşük gelirlerine yol açtı. ⓘ

İhracata yönelik imalat, 1985 yılında GSYH'nin yüzde 36,9'una ulaşarak ekonomik çıktının çok daha büyük bir kısmına katkıda bulunurken 2017 yılında bu oran yüzde 1'in altına düşmüştür. Bu ihracatın büyük bir kısmını pamuklu tekstil ve hazır giyim oluşturuyordu, ancak oyuncak ve elektronik de bu ihracatın içindeydi. 1999'da egemenlik devredildiğinde imalat, finansal hizmetler, inşaat ve emlak ile oyun sektörü ekonominin en büyük dört sektörüydü. Makao'nun tamamen oyunlara dayalı bir ekonomik modele geçmesi, tek bir sektöre aşırı bağımlılığı konusunda endişelere yol açmış ve bölgesel hükümeti ekonomisini yeniden çeşitlendirme girişiminde bulunmaya sevk etmiştir. ⓘ

Hükümet geleneksel olarak ekonomide müdahaleci olmayan bir role sahipti ve şirketleri çok düşük oranlarda vergilendiriyordu. Devir sonrası yönetimler, oyun endüstrisinin döngüsel doğasına karşı koymak için genellikle sosyal refahı artırmaya daha fazla dahil olmuştur. Ekonomik büyüme büyük ölçüde anakaradan Makao'ya yapılan çok sayıda ziyarete bağlanmıştır ve merkezi hükümet turist akışını kontrol ederek kumarhane işinin büyümesini yönlendirmede rol oynamaktadır. Daha Yakın Ekonomik Ortaklık Anlaşması, Makao ile Çin anakarası arasında serbest ticaret politikasını resmileştirmiş ve her iki ülke de ticaretin ve sınır ötesi yatırımların önündeki engelleri kaldırma sözü vermiştir. ⓘ

Tarım için uygun arazi bulunmaması nedeniyle, tarım ekonomide önemli bir yer tutmamaktadır. Gıda yalnızca Makao'ya ithal edilmekte ve neredeyse tüm yabancı mallar Hong Kong üzerinden aktarılmaktadır. ⓘ

Ekonominin başlıca kesimi olan sanayide, başlıca kollar arasında dokuma sanayisi, oyuncak yapımı, elektronik gereçler yapımı, yapay çiçek sanayisi vb. sayılabilir. Turizm ve kumarhaneler (yakındaki Hong Kong ile Çin anakarasında kumar yasaktır) önemli ek gelir kaynakları oluşturur: Yılda 5 milyonu aşkın turist ziyaret eder. ⓘ

Besin açısından Makao, büyük ölçüde Çin ve Hongkong'dan yapılan dışalıma bağımlıdır; ama dış satımın yüksekliği sayesinde, dış ticaret bilançosu olumludur. ⓘ

Altyapıyı geliştirmek için birçok tasarı uygulamaya konmuştur. ⓘ

Altyapı

Nakliye

Air Macau Airbus A321 Makao Uluslararası Havalimanı'nda taksi yapıyor ⓘ

Makao, 400 km'den (250 mil) fazla yol ile oldukça gelişmiş bir yol sistemine sahiptir. Portekiz İmparatorluğu'nun tarihsel etkisi nedeniyle otomobiller soldan gitmektedir (Çin anakarası ve Portekiz'in aksine). Özellikle sokakların en dar olduğu şehrin en eski bölümünde araç trafiği son derece sıkışıktır. Halk otobüsü hizmetleri, popüler turistik yerlere ve şehir merkezine giden ücretsiz otel servis otobüsleri ile desteklenen 80'den fazla güzergahta çalışmaktadır. Bölgede yaklaşık 1.500 siyah taksi ruhsatlıdır. 2018'de açılan Hong Kong-Zhuhai-Macau Köprüsü, Pearl Nehri Halici'nin doğu yakasıyla doğrudan bağlantı sağlamaktadır. Çin anakarasına giden sınır ötesi trafik de Portas do Cerco, Lótus Köprüsü ve Qingmao Limanı'ndaki sınır kontrol noktalarından geçebilir. ⓘ

Makao Uluslararası Havalimanı her yıl 8 milyondan fazla yolcuya hizmet vermektedir ve yerel bayrak taşıyıcı Air Macau için birincil merkezdir. Taipa Feribot Terminali gibi feribot terminallerinden Hong Kong ve Çin anakarasına feribot seferleri düzenlenmektedir. Hong Kong ve Shenzhen'e günlük helikopter servisi de mevcuttur. Bölgenin ilk demiryolu ağı olan Makao Hafif Hızlı Transit'in 1. Aşaması Aralık 2019'da faaliyete geçmiştir. Taipa hattı, Taipa ve Cotai'deki 11 metro istasyonunu birbirine bağlamaktadır. ⓘ

Sağlık Hizmetleri

Makao Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Hastanesi ⓘ

Makao'da, her ikisi de Makao Yarımadası'nda bulunan bir büyük devlet hastanesi olan Conde S. Januário Hastanesi ve bir büyük özel hastane olan Kiang Wu Hastanesi'nin yanı sıra Cotai'de Macau Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Hastanesi adında üniversiteye bağlı bir hastane hizmet vermektedir. Hastanelere ek olarak, Makao'da bölge sakinlerine ücretsiz temel tıbbi bakım sağlayan çok sayıda sağlık merkezi de bulunmaktadır. Geleneksel Çin tıbbı konsültasyonu da mevcuttur. ⓘ

Makao hastanelerinin hiçbiri uluslararası sağlık hizmetleri akreditasyonu ile bağımsız olarak değerlendirilmemektedir. Makao Bilim ve Teknoloji Üniversitesi tarafından 2019 yılında Makao'da Batı tarzı bir tıp fakültesi açılmıştır ve yıllık 50 öğrenci kabul etmektedir. Yerel hemşireler Makao Politeknik Üniversitesi ve Makao Kiang Wu Hemşirelik Koleji'nde eğitim görmektedir. Şu anda Makao'da ebelik eğitimi veren herhangi bir kurs bulunmamaktadır. Makao SAR hükümeti tarafından görevlendirilen Makao Üniversitesi tarafından yapılan bir çalışma, Makao'nun kendi tıbbi uzman eğitim merkezine sahip olmak için çok küçük olduğu sonucuna varmıştır. ⓘ

İtfaiye Hizmetleri Bürosu ambulans hizmetinden (Ambulância de Macau) sorumludur. Makao Kızıl Haçı ayrıca gönüllü personel ile yerel hastanelere acil ve acil olmayan durumlar için ambulanslar (Toyota HiAce minibüsler) işletmektedir. Örgütün Makao'da 7 istasyonda hizmet veren toplam 739 üniformalı itfaiyecisi ve sağlık görevlisi bulunmaktadır. ⓘ

Makao'daki Sağlık Bürosu temel olarak kamu sağlığı alanında kamu ve özel kuruluşlar arasındaki faaliyetleri koordine etmekten ve uzmanlaşmış ve temel sağlık hizmetlerinin yanı sıra hastalıkların önlenmesi ve sağlığın geliştirilmesi yoluyla vatandaşların sağlığını güvence altına almaktan sorumludur. Makao Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi 2001 yılında kurulmuş olup, Makao'daki hastanelerin, sağlık merkezlerinin ve kan nakil merkezinin işleyişini izlemektedir. Ayrıca, nüfusu etkileyen hastalıkların önlenmesi ve bakımının organize edilmesiyle ilgilenir, hastaneler ve özel sağlık hizmeti sağlayıcıları için kılavuzlar belirler ve ruhsatlar verir. ⓘ

2016 yılı itibariyle Makao sağlık yetkilileri, yerel Makao hastanelerinin senaryolarıyla başa çıkacak donanıma sahip olmadığı durumlarda hastaları Hong Kong'daki Queen Mary Hastanesine göndermektedir ve birçok Makao sakini, Makao'da faaliyet gösteren Anakara eğitimli doktorlara kıyasla Hong Kong doktorlarına daha fazla güven duydukları için bilinçli olarak Hong Kong'da sağlık hizmeti aramaktadır. ⓘ

Eğitim

Makao Üniversitesi'nin ana kampüsü komşu Hengqin'de yer almaktadır. ⓘ

Makao'da eğitimin tek bir merkezi standartlar veya müfredat seti yoktur. Bireysel okullar Çin, Portekiz, Hong Kong ve İngiliz sistemleri de dahil olmak üzere farklı eğitim modellerini takip etmektedir. Çocukların beş yaşından itibaren ortaokulu tamamlayana kadar ya da 15 yaşında okula gitmeleri gerekmektedir. Üç yaş ve üzeri nüfusun yüzde 69'u ortaöğretimi tamamlamış, yüzde 49'u bir liseden mezun olmuş, yüzde 21'i ise lisans veya daha yüksek bir derece elde etmiştir. Zorunlu eğitim, yüzde 96,5'lik bir yetişkin okuryazarlık oranına katkıda bulunmuştur. Diğer gelişmiş ekonomilere kıyasla daha düşük olan bu oran, savaş sonrası sömürge döneminde Çin anakarasından gelen mülteci akınından kaynaklanmaktadır. Yaşlı nüfusun büyük bir kısmı savaş ve yoksulluk nedeniyle resmi olarak eğitim almamıştır. ⓘ

Bölgedeki okulların çoğu özel kurumlardır. Yüksekokul olmayan 77 okuldan 10'u devlet okuludur ve diğer 67'si özel olarak işletilmektedir. Makao Roma Katolik Piskoposluğu, 27 ilk ve orta okulu yöneterek bölgesel eğitimde önemli bir konuma sahiptir. Hükümet, kamu tarafından işletilen okullara kaydolan tüm sakinler için 15 yıllık ücretsiz eğitim sağlamakta ve özel okullardaki öğrenciler için harçları sübvanse etmektedir. Guangdong'un komşu bölgelerinde okuyan ortaokul seviyesindeki öğrenciler de öğrenim sübvansiyonlarından yararlanabilmektedir. ⓘ

Okulların büyük çoğunluğu eğitim dili olarak Kantonca kullanmakta, yazılı eğitim Çince ve zorunlu dersler Mandarin dilinde verilmektedir. Özel okulların azınlığı birincil öğretim dili olarak İngilizce veya Portekizce kullanmaktadır. Portekiz-Çin okulları çoğunlukla Çince kullanmaktadır, ancak ek olarak müfredatlarının bir parçası olarak zorunlu Portekizce dersleri gerektirmektedir. ⓘ

Makao'da on üniversite ve üçüncül eğitim enstitüsü bulunmaktadır. 1981'de kurulan Makao Üniversitesi, bölgenin tek kamu kapsamlı üniversitesidir. Makao Kiang Wu Hemşirelik Koleji en eski yüksek enstitüdür ve kolejin ana hastanesi için geleceğin hemşirelik personelini yetiştirme konusunda uzmanlaşmıştır. Saint Joseph Üniversitesi, Makao Bilim ve Teknoloji Üniversitesi ve Makao Şehir Üniversitesi sonraki yıllarda kurulmuştur. Diğer beş enstitü belirli mesleklerde uzmanlaşmış ya da sürekli eğitim vermektedir. ⓘ

Kültür

Senado Meydanı

Na Tcha Tapınağı ⓘ

Çin ve Portekiz kültürlerinin ve dini geleneklerinin dört yüzyılı aşkın bir süre boyunca harmanlanması, Makao'ya eşsiz bir tatil, festival ve etkinlik koleksiyonu bırakmıştır. Yılın en büyük etkinliği, Makao Yarımadası'nın ana caddelerinin Monako Grand Prix'si ile benzerlikler taşıyan bir yarış pistine dönüştürüldüğü her Kasım ayında düzenlenen Makao Grand Prix'sidir. Diğer yıllık etkinlikler arasında Mart ayında Makao Sanat Festivali, Eylül ayında Uluslararası Havai Fişek Gösterisi Yarışması, Ekim ve/veya Kasım aylarında Uluslararası Müzik Festivali ve Aralık ayında Makao Uluslararası Maratonu yer almaktadır. ⓘ

Çin Yeni Yılı en önemli geleneksel festivaldir ve kutlamalar normalde Ocak sonu veya Şubat başında gerçekleşir. Taipa'daki Pou Tai Un Tapınağı, Şubat ayında Toprak Tanrısı Tou Tei'nin Bayramı'nın yapıldığı yerdir. Rabbimizin Çilesi Alayı, Saint Austin Kilisesi'nden katedrale kadar uzanan ve yine Şubat ayında gerçekleşen tanınmış bir Roma Katolik ayini ve yolculuğudur. ⓘ

Tanrıça Matsu'yu onurlandıran A-Ma Tapınağı, Nisan ayında A-Ma festivalini kutlayan çok sayıda ibadetçiyle tüm hızıyla devam etmektedir. Mayıs ayında, Sarhoş Ejderha Bayramı'nda dans eden ejderhalar ve Lord Buddha'nın Yıkanması Bayramı'nda parıldayan temiz Buddhalar görmek yaygındır. Coloane Köyü'nde Taoist tanrı Tam Kong da aynı gün onurlandırılır. Nam Van Gölü'nde Haziran ayında Ejderha Kayığı Festivali ve her yıl Ağustos sonu ve/veya Eylül başında Aç Hayaletler Festivali düzenlenmektedir. Yılın tüm etkinlik ve şenlikleri Aralık ayındaki Kış Gündönümü ile sona ermektedir. ⓘ

Makao, kentsel alanda birçok tarihi özelliği korumaktadır. Yaklaşık yirmi beş tarihi mekanı içeren tarihi merkezi, 15 Temmuz 2005 tarihinde Güney Afrika'nın Durban kentinde düzenlenen Dünya Mirası Komitesi'nin 29. oturumunda UNESCO tarafından resmi olarak Dünya Mirası Listesi'ne alınmıştır. Ancak Macao hükümeti, şehir planlamasında mirasın korunmasını göz ardı etmekle eleştirilmektedir. 2007 yılında Macao'nun yerel sakinleri UNESCO'ya bir mektup yazarak dünya mirası Guia Deniz Feneri (Odak yüksekliği 108 metre (354 ft)) ve İrtibat Bürosu'nun merkezi (91 metre (299 ft)) etrafındaki inşaat projelerinden şikayetçi olmuştur. UNESCO daha sonra Makao hükümetine bir uyarıda bulunarak eski İcra Kurulu Başkanı Edmund Ho'nun alan çevresindeki binaların yükseklik kısıtlamalarını düzenleyen bir bildiri imzalamasına yol açtı. 2015 yılında Yeni Makao Derneği UNESCO'ya bir rapor sunarak hükümetin Makao'nun kültürel mirasını kentsel gelişim projelerinin tehditlerine karşı korumakta başarısız olduğunu iddia etti. Raporun ana örneklerinden biri, Guia eteklerinde yer alan ve Guia Kalesi'nin (Makao'nun dünya mirası sembollerinden biri) manzarasını engelleyen Merkezi Halk Hükümeti İrtibat Bürosu'nun merkezidir. Bir yıl sonra UNESCO Basın Servisi sözcüsü Roni Amelan, UNESCO'nun Çin'den bilgi istediğini ve hala cevap beklediğini söyledi. 2016 yılında Makao hükümeti konut projesi için 81 metre (266 ft) yüksekliğinde bir inşaat sınırını onaylamış olup, bu sınırın kentin dünya mirası Guia Deniz Feneri çevresindeki binaların yüksekliğine ilişkin düzenlemelerine aykırı olduğu bildirilmektedir. ⓘ

Mutfak

(Solda): Macanese tarzı pastel de nata. (Sağda): Domuz pirzolası çörekleri popüler sokak atıştırmalıklarıdır. ⓘ

Makao'daki yemekler temel olarak Kanton ve Portekiz mutfağına dayanmakta olup, Hint ve Malay yemeklerinden de etkiler taşımakta ve yüzyıllar süren sömürge yönetiminden sonra eşsiz bir kültürel ve mutfak harmanını yansıtmaktadır. Portekiz tarifleri taze deniz ürünleri, zerdeçal, hindistan cevizi sütü ve adzuki fasulyesi gibi yerel malzemeler kullanılarak uyarlanmıştır. Bu uyarlamalar caldo verde, minchee ve cozido à portuguesa gibi geleneksel Portekiz yemeklerinin Macanese varyasyonlarını ortaya çıkarmıştır. Birçok restoran geleneksel Portekiz veya Makan yemekleri sunduğunu iddia etse de, çoğu Kanton-Portekiz füzyon mutfağının bir karışımını sunmaktadır. Galinha à portuguesa, Macanese etkilerinden yararlanan bir Çin yemeği örneğidir, ancak Macanese mutfağının bir parçası değildir. Hong Kong'da ortaya çıkan ve o bölgenin Batı yemekleri yorumunu sunan bir tür fast casual lokanta olan Cha chaan teng de Makao'da yaygındır. Pastel de nata, domuz pirzolası çörekleri ve bademli bisküviler popüler sokak yiyecekleridir. ⓘ

Spor

Formula 3 yarışçıları 2008 Macau Grand Prix'sinde ⓘ

Küçük yüzölçümüne rağmen Makao, 2005 Doğu Asya Oyunları, 2006 Lusophony Oyunları ve 2007 Asya Salon Oyunları da dahil olmak üzere bir dizi önemli uluslararası spor etkinliğine ev sahipliği yapmış çeşitli spor ve dinlenme tesislerine ev sahipliği yapmaktadır. ⓘ

Bölge düzenli olarak, şehrin sokaklarını yarış pisti olarak kullanan en önemli yıllık motor sporları yarışmalarından biri olan Macau Grand Prix'sine ev sahipliği yapmaktadır. Aynı etkinlikte Formula Üç, tur arabası ve motosiklet yarışlarına ev sahipliği yapan tek sokak pistidir. Dar viraj açıklığı ve dolambaçlı bir yola sahip olan Guia Pisti, son derece zorlu bir parkur ve Formula 1 yarışçı adayları için ciddi bir dönüm noktası olarak kabul edilmektedir. ⓘ

Makao, uluslararası yarışmalarda kendi spor takımlarıyla Çin anakarasından ayrı olarak kendini temsil etmektedir. Bölge kendi Ulusal Olimpiyat Komitesine sahiptir ancak Olimpiyat Oyunlarında yarışmamaktadır. Uluslararası Olimpiyat Komitesi kuralları, yeni NOC'lerin yalnızca egemen devletleri temsil etmeleri halinde kabul edilebileceğini belirtmektedir (Hong Kong, 1996'daki yönetmelik değişikliğinden önce Olimpiyatlara katılmıştır). ⓘ

İkiz şehirler ve kardeş şehirler

Makao'nun, katıldığı yıla göre kronolojik olarak listelenen altı kardeş şehri vardır:

• Lizbon, Portekiz (1982)
• Porto, Portekiz (1997)
• Linköping, İsveç (1997)
• Coimbra, Portekiz (1998)
• São Paulo, Brezilya (2000)
• Praia, Yeşil Burun Adaları (2007) ⓘ

Ayrıca Makao'nun aşağıdaki şehirlerle başka kültürel anlaşmaları da bulunmaktadır:

• Brüksel, Belçika (1991)
• San Francisco, Amerika Birleşik Devletleri (2001)
• Da Nang, Vietnam (2006)
• Phuket, Tayland (2018) ⓘ

Luso-Afro-Ameriko-Asya Başkentler Birliği

Makao, 28 Haziran 1985 tarihinden itibaren Luso-Afro-Ameriko-Asya Başkentleri Birliği'nin bir parçasıdır ve aşağıdaki şehirlerle kardeşlik ilişkileri kurmuştur:

• Bissau, Gine-Bissau
• Dili, Doğu Timor
• Lizbon, Portekiz
• Luanda, Angola
• Maputo, Mozambik
• Panaji (Panjim), Hindistan
• Praia, Yeşil Burun Adaları
• Rio de Janeiro, Brezilya
• São Tomé, São Tomé ve Príncipe ⓘ

Coğrafya ve iklim

Ekim - Aralık dönemi günlerin güneşli, ılık ve nemin çok düşük olduğu zamanlardır. Ocak - Mart dönemi ise oldukça soğuk fakat güneşlidir. İlkbaharda (Nisan'dan itibaren), nem artmaya başlar ve yazın (Mayıs'tan Eylül'e) iklim ılıktır ve nemli yağmurlar tayfunlara sebep olur. ⓘ

Yıllık en yüksek & en düşük ortalama sıcaklıklar ve Makao'da toplam yağmur düşüşleri ⓘ
Aylar	Ock.	Şub.	Mar.	Nis.	May	Haz.	Tem.	Auğ.	Eyl.	Ekm.	Kas.	ara.
Ort. yüksek °C (°F)	18 (65)	18 (65)	21 (71)	24 (75)	28 (82)	31 (88)	32 (90)	32 (90)	30 (86)	28 (82)	24 (75)	19 (67)
Ort. düşük ısı °C (°F)	13 (55)	13 (55)	16 (61)	20 (69)	24 (75)	26 (79)	27 (80)	27 (80)	26 (79)	23 (73)	18 (65)	14 (57)
toplam yağmur düşüşü mm (inc)	32.4 (1.3)	58.8 (2.3)	82.5 (3.2)	217.4 (8.5)	361.9 (14.2)	339.7 (13.3)	289.8 (11.4)	351.6 (13.8)	194.1 (7.6)	116.9 (4.6)	42.6 (1.7)	35.2 (1.4)

Yüzey şekilleri

Makao, aşağı yukarı bütünüyle kentleşmiştir ve tarıma ayrılan alanlar toplam yüzölçümün ancak %10'unu bulur. İklim tropikal, yıllık sıcaklık ortalaması 22 °C, yıllık yağış ortalaması 1.800 mm'dir. ⓘ

Ayrıca bakınız

• Wikimedia Commons'ta Makao ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
• Wikimedia Commons'ta Makao ile ilgili çoklu ortam kategorisi bulunur.
• Makao Portekizcesi
• Makao Tarihi Merkezi ⓘ

Referans ve kaynaklar

Bibliyografya

Basılı kaynaklar

• Hao, Zhidong (2011). Macau History and Society (İngilizce). Hong Kong University Press. ISBN 978-988-8028-54-2.
• Wu, Zhiliang; Jin, Guoping (2014). "The evolution of spellings of 'Macau': An examination of early Portuguese and Western archival materials.". Wong, Katrine K.; Wei, C.X. George (Edl.). Macao – Cultural Interaction and Literary Representations (İngilizce). Routledge. ss. 147-168. ISBN 978-0-415-62586-9. ⓘ

Akademik yayınlar

• du Cros, Hilary (2009). "Emerging Issues for Cultural Tourism in Macau". Journal of Current Chinese Affairs (İngilizce). 38 (1). ss. 73-99. doi:10.1177/186810260903800105.
• Grydehøj, Adam (2015). "Making Ground, Losing Space: Land Reclamation and Urban Public Space in Island Cities". Urban Island Studies (İngilizce). Cilt 1. ss. 96-117. doi:10.20958/uis.2015.6.
• Hook, Brian; Neves, Miguel Santos (Mart 2002). "The Role of Hong Kong and Macau in China's Relations with Europe". The China Quarterly (İngilizce). 169 (1). ss. 108-135. doi:10.1017/S0009443902000086. JSTOR 4618708.
• Moody, Andrew (Eylül 2008). "Macau English: status, functions and forms". English Today (İngilizce). 24 (3). ss. 3-15. doi:10.1017/S0266078408000242.
• Sheng, Mingjie; Gu, Chaolin (2018). "Economic growth and development in Macau (1999–2016): The role of the booming gaming industry". Cities (İngilizce). Cilt 75. ss. 72-80. doi:10.1016/j.cities.2018.01.003. ⓘ

Mevzuat ve içtihat

• :Şablon:Web kaynağı ⓘ

Kurumsal raporlar

• 2016 Population By-Census Detailed Results (İngilizce). Makao İstatisik ve Nüfus Sayımı Servisi. Mayıs 2017.
• Healthcare (PDF) (İngilizce). Government Information Bureau. Temmuz 2018.
• Macao in Figures (İngilizce). Makao İstatisik ve Nüfus Sayımı Servisi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2019. ⓘ

Gazete makaleleri

• Landler, Mark (20 Aralık 1999). "Portugal Lowers Its Flag, Handing Macao to China". The New York Times (İngilizce). 7 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2019.
• Yiu, Enoch (20 Eylül 2010). "Macau's buildings safe, but culture collapsing". South China Morning Post (İngilizce). 26 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2019. ⓘ