Muhafazakârlık

Muhafazakârlık, geleneksel sosyal kurumları ve uygulamaları teşvik etmeyi ve korumayı amaçlayan kültürel, sosyal ve siyasi bir felsefedir. Muhafazakârlığın temel ilkeleri, içinde yer aldığı kültür ve medeniyetin statükosuna bağlı olarak değişebilir. Batı kültüründe muhafazakârlar örgütlü din, parlamenter hükümet ve mülkiyet hakları gibi bir dizi kurumu korumaya çalışırlar. Muhafazakârlar, istikrarı garanti eden ve kademeli olarak gelişen kurumları ve uygulamaları tercih etme eğilimindedir. Muhafazakârlık taraftarları genellikle ilericiliğe karşı çıkar ve geleneksel değerlere geri dönülmesini ister. ⓘ

Terimin siyasi bağlamda ilk yerleşik kullanımı 1818'de Fransız Devrimi politikalarını geri almaya çalışan Bourbon Restorasyonu döneminde François-René de Chateaubriand ile ortaya çıkmıştır. Tarihsel olarak sağcı politikalarla ilişkilendirilen bu terim, o zamandan beri geniş bir yelpazedeki görüşleri tanımlamak için kullanılmaktadır. Muhafazakar olarak kabul edilen tek bir politika seti yoktur çünkü muhafazakarlığın anlamı, belirli bir yer ve zamanda neyin geleneksel olarak kabul edildiğine bağlıdır. Muhafazakâr düşünce, kendisini mevcut geleneklere ve ulusal kültürlere adapte ettikçe önemli ölçüde çeşitlilik göstermiştir. Örneğin, bazı muhafazakarlar daha fazla ekonomik müdahaleyi savunurken, diğerleri daha laissez faire bir serbest piyasa ekonomik sistemini savunmaktadır. Dolayısıyla, dünyanın farklı yerlerinden gelen ve her biri kendi geleneklerini sürdüren muhafazakarlar çok çeşitli konularda fikir ayrılığına düşebilir. Fransız Devrimi'ne karşı çıkan ancak Amerikan Devrimi'ni destekleyen bir 18. yüzyıl politikacısı olan Edmund Burke, 1790'larda muhafazakârlığın ana teorisyenlerinden biri olarak anılmaktadır. ⓘ

Muhafazakârlık veya tutuculuk, geleneksel toplumsal etmenlerin korunmasını destekleyen politik ve toplumsal felsefedir. Daha belirgin bir anlamda ilgili toplumun içinde bulunduğu çağın gereklerini göz ardı etmeksizin, geçmişten gelen tarihsel, kültürel ve uygar birikimlerini kaybetmeden, kısaca öz dinamiklerinin değişmesine karşı direnç gösteren, toplumsal-kültürel değerlerin korunmasını savunan politik bir görüştür. ⓘ

Temalar

Samuel P. Huntington gibi bazı siyaset bilimciler muhafazakârlığı durumsal olarak görmektedir. Bu tanıma göre muhafazakarlar, zamanlarının yerleşik kurumlarını savunuyor olarak görülürler. İngiliz Muhafazakar Partisi'nin 1959'daki başkanı Quintin Hogg'a göre: "Muhafazakarlık bir felsefe olmaktan çok, özgür bir toplumun gelişiminde zamansız bir işlevi yerine getiren ve insan doğasının derin ve kalıcı bir gereksinimine karşılık gelen bir tutum, değişmez bir güçtür". Muhafazakârlık genellikle "liberalizm ile faşizm arasındaki siyasi yelpazede yer alan sağ kanat bakış açısını" tanımlamak için genel bir terim olarak kullanılır. Evrensel bir tanımı olmamasına rağmen, muhafazakâr düşüncede bazı temaların ortak olduğu kabul edilebilir. ⓘ

Gelenek

Michael Oakeshott'a göre, "Muhafazakar olmak... tanıdık olanı bilinmeyene, denenmiş olanı denenmemiş olana, gerçeği gizeme, gerçek olanı mümkün olana, sınırlı olanı sınırsız olana, yakın olanı uzak olana, yeterli olanı bol olana, uygun olanı mükemmel olana, mevcut kahkahayı ütopik mutluluğa tercih etmektir." Bu tür bir gelenekçilik, 'ölülere oy' veren, zaman içinde test edilmiş sosyal örgütlenme yöntemlerine duyulan güvenin bir yansıması olabilir. Gelenekler aynı zamanda bir kimlik duygusuyla da yoğrulmuş olabilir. ⓘ

Hiyerarşi

Muhafazakârlığın gelenek temelli tanımının aksine, Corey Robin gibi bazı siyaset teorisyenleri muhafazakârlığı öncelikle sosyal ve ekonomik eşitsizliğin genel bir savunusu olarak tanımlamaktadır. Bu şekilde sağ siyaset, belirli toplumsal düzenlerin ve hiyerarşilerin kaçınılmaz, doğal, normal veya arzu edilir olduğu görüşünü destekler ve tipik olarak bu konumu doğal hukuk, ekonomi veya gelenek temelinde destekler. Bu bakış açısına göre muhafazakarlık, eski kurumları koruma çabasından ziyade "güce sahip olmanın, gücün tehdit altında olduğunu görmenin ve onu geri kazanmaya çalışmanın hissi deneyimi üzerine bir meditasyon ve bu deneyimin teorik bir yorumudur". Buna karşılık, bazı muhafazakarlar kendi güçlerini korumaktan ziyade "devredilemez hakları" korumaya çalıştıklarını ve her vatandaş için geçerli, zamansız ve ebedi olması gerektiğine inandıkları norm ve kuralları desteklediklerini iddia edebilirler. ⓘ

Gerçekçilik

Noël O'Sullivan tarafından "insan kusurluluğunun felsefesi" olarak adlandırılan muhafazakarlık, taraftarları arasında insan doğasına olumsuz bir bakışı ve "ütopik" planlar yoluyla onu iyileştirme potansiyeline ilişkin kötümserliği yansıtmaktadır. "Gerçekçi sağın entelektüel vaftiz babası" Thomas Hobbes, insanlar için doğa durumunun "fakir, kötü, acımasız ve kısa" olduğunu ve merkezi otorite gerektirdiğini savunmuştur. ⓘ

Formlar

Liberal muhafazakarlık

Liberal muhafazakârlık, ekonomiye asgari düzeyde devlet müdahalesini öngören klasik liberal görüşü benimser. Bireyler piyasaya katılmakta ve hükümet müdahalesi olmaksızın zenginlik üretmekte özgür olmalıdır. Bununla birlikte, bireylere hayatın diğer alanlarında sorumlu davranmaları için tam anlamıyla güvenilemez, bu nedenle liberal muhafazakarlar hukuk ve düzeni sağlamak için güçlü bir devletin ve ulusa karşı görev ve sorumluluk duygusunu beslemek için sosyal kurumların gerekli olduğuna inanırlar. Liberal muhafazakârlık, muhafazakârlığın liberal duruşlardan güçlü bir şekilde etkilenen bir çeşididir. ⓘ

Bu son iki terim zaman içinde ve ülkeler arasında farklı anlamlara sahip olduğundan, liberal muhafazakârlık da çok çeşitli anlamlara sahiptir. Tarihsel olarak bu terim genellikle laissez-faire piyasalarını savunan ekonomik liberalizm ile klasik muhafazakârlığın yerleşik gelenek, otoriteye saygı ve dini değerlere yönelik kaygılarının birleşimine atıfta bulunmuştur. Hem ekonomik hem de sosyal alanda bireyin özgürlüğünü destekleyen klasik liberalizm ile tezat oluşturuyordu. ⓘ

Zamanla birçok ülkedeki genel muhafazakâr ideoloji mali açıdan muhafazakâr argümanları benimsemiş ve liberal muhafazakârlık terimi yerini muhafazakârlığa bırakmıştır. Bu durum, Amerika Birleşik Devletleri gibi liberal ekonomik fikirlerin gelenek haline geldiği ve bu nedenle muhafazakâr olarak kabul edilen ülkelerde de geçerlidir. İtalya ve İspanya gibi liberal muhafazakâr hareketlerin siyasi ana akıma girdiği diğer ülkelerde liberal ve muhafazakâr terimleri eş anlamlı olabilmektedir. Amerika Birleşik Devletleri'ndeki liberal muhafazakar gelenek, klasik liberallerin ekonomik bireyciliği ile Burkean muhafazakarlık biçimini (Russell Kirk'ün yazılarında olduğu gibi Amerikan muhafazakar geleneğinin de bir parçası haline gelmiştir) birleştirmektedir. ⓘ

Liberal muhafazakarlık teriminin Avrupa'da gelişen ikincil bir anlamı, daha modern muhafazakar (daha az gelenekçi) görüşlerin sosyal liberalizm görüşleriyle birleşimidir. Bu, sosyalizmin daha kolektivist görüşlerine karşı bir muhalefet olarak gelişmiştir. Bu genellikle serbest piyasa ekonomisi ve bireysel sorumluluğa olan inanç gibi muhafazakar görüşlerin, sivil hakların savunulması, çevrecilik ve sınırlı bir refah devletine destek gibi komüniteryan görüşlerle vurgulanmasını içerir. Kıta Avrupası'nda bu kavram bazen İngilizceye sosyal muhafazakârlık olarak da çevrilmektedir. ⓘ

Özgürlükçü muhafazakarlık

Özgürlükçü muhafazakârlık, en çok Amerika Birleşik Devletleri'nde öne çıkan ve özgürlükçü ekonomik meseleleri muhafazakârlığın yönleriyle birleştiren belirli siyasi ideolojileri tanımlamaktadır. Dört ana kolu anayasacılık, paleolibertaryanizm, küçük hükümet muhafazakarlığı ve Hristiyan liberteryanizmidir. Genellikle daha fazla kişisel ve ekonomik özgürlükten yana olmaları bakımından paleo-muhafazakârlardan ayrılırlar. ⓘ

Samuel Edward Konkin III gibi agoristler liberteryen muhafazakârlığı sağ-liberteryenizm olarak adlandırmıştır. ⓘ

Paleo-muhafazakârların aksine liberteryen muhafazakârlar serbest ticaret, herhangi bir ulusal bankaya karşı çıkma ve iş düzenlemelerine karşı çıkma gibi katı laissez-faire politikalarını desteklemektedir. Çevre düzenlemelerine, kurumsal refaha, sübvansiyonlara ve diğer ekonomik müdahale alanlarına şiddetle karşıdırlar. ⓘ

Özellikle Amerika Birleşik Devletleri'nde birçok muhafazakar, hükümetin iş dünyasını düzenleme ve ekonomiyi yönetme konusunda önemli bir rol oynamaması gerektiğine inanmaktadır. Genellikle yüksek vergi oranlarına ve yoksullara yardım etmek için gelirin yeniden dağıtılmasına yönelik çabalara karşı çıkarlar. Bu tür çabaların, yüksek vergiler nedeniyle işletmelerin çalışan istihdam etme kabiliyetini azaltarak işsizlik ve yoksulluk belasını daha da kötüleştirmekten başka bir işe yaramayacağını savunurlar. ⓘ

Mali muhafazakarlık

2009 Vergi Mükellefleri Washington Yürüyüşü'nde muhafazakâr protestocular Pennsylvania Caddesi'nde yürürken, Washington, D.C. ⓘ

Mali muhafazakarlık, devlet harcamalarında ve borçlanmada ihtiyatlı olmayı öngören bir ekonomi felsefesidir. Edmund Burke, Fransa'daki Devrim Üzerine Düşünceler adlı eserinde, bir hükümetin büyük borçlar altına girip sonra da bu yükü vergi mükelleflerinin sırtına yıkma hakkına sahip olmadığını savunmuştur:

[Sivil toplumun ilk ve orijinal inancı, devletin alacaklılarının taleplerine değil, yurttaşın mülkiyetine bağlıdır. Vatandaşın talebi zaman bakımından öncelikli, mülkiyet bakımından üstün, hakkaniyet bakımından üstündür. Bireylerin servetleri, ister satın alma yoluyla ister soydan gelme yoluyla ya da bir topluluğun mallarına katılma yoluyla sahip olunsun, alacaklının açık ya da zımni güvencesinin bir parçası değildir...[T]ister bir hükümdar ister bir senato tarafından temsil edilsin, kamu, kamu malından başka hiçbir şeyi rehin veremez; ve genel olarak yurttaşlara adil ve orantılı bir dayatmadan elde ettiği şey dışında hiçbir kamu malına sahip olamaz. ⓘ

Ulusal muhafazakârlık

İtalyan Temsilciler Meclisi eski Başkanı Gianfranco Fini, 2004 yılında ⓘ

Milli muhafazakârlık, özellikle Avrupa'da, standart muhafazakârlıktan daha fazla ulusal çıkarlara odaklanan, kültürel ve etnik kimliği koruyan, ancak açıkça milliyetçi olmayan veya aşırı sağcı bir yaklaşımı desteklemeyen bir muhafazakârlık çeşidini tanımlamak için kullanılan siyasi bir terimdir. Avrupa'da ulusal muhafazakârlar genellikle Avrupa şüphecisidir. ⓘ

Milli muhafazakarlık, geleneksel aile ve sosyal istikrarın yanı sıra göçün sınırlandırılmasından yanadır. Bu haliyle ulusal muhafazakârlar, serbest piyasa ekonomi politikaları, deregülasyon ve mali muhafazakârlığın temel öncelikler olduğu ekonomik muhafazakârlardan ayırt edilebilir. Bazı yorumcular ulusal ve ekonomik muhafazakarlık arasında giderek büyüyen bir uçurum tespit etmişlerdir: "[B]ugün sağ partilerin çoğu, sosyal, kültürel ve ulusal muhafazakârları farklı derecelerde marjinalleştiren ekonomik muhafazakârlar tarafından yönetilmektedir". Ulusal muhafazakârlık aynı zamanda gelenekçi muhafazakârlıkla da ilişkilidir. ⓘ

Gelenekçi muhafazakârlık

Gelenekçi muhafazakârlık, doğal hukuk ve aşkın ahlaki düzen, gelenek, hiyerarşi ve organik birlik, tarımcılık, klasisizm ve yüksek kültür ilkelerinin yanı sıra kesişen sadakat alanlarına duyulan ihtiyacı vurgulayan bir siyaset felsefesidir. Bazı gelenekçiler "gerici" ve "karşıdevrimci" etiketlerini benimseyerek Aydınlanma'dan bu yana bu terimlere yapıştırılan damgalara meydan okumuşlardır. Hiyerarşik bir toplum görüşüne sahip olan ve aralarında birkaç Amerikalının da (Ralph Adams Cram, Solange Hertz, William S. Lind ve Charles A. Coulombe gibi önemli örnekler) bulunduğu pek çok gelenekçi muhafazakâr, monarşik siyasi yapının en doğal ve faydalı sosyal düzenleme olduğunu savunmaktadır. ⓘ

Kültürel muhafazakârlık

Kültürel muhafazakârlar bir ulusun mirasının ya da ulusal sınırlarla tanımlanmayan ortak bir kültürün korunmasını desteklemektedir. Paylaşılan kültür, Batı kültürü veya Çin kültürü kadar farklı olabilir. Amerika Birleşik Devletleri'nde "kültürel muhafazakar" terimi, kültür savaşında muhafazakar bir pozisyon anlamına gelebilir. Kültürel muhafazakârlar, muazzam değişim karşısında bile geleneksel düşünce biçimlerine sıkı sıkıya bağlıdırlar. Geleneksel değerlere ve geleneksel politikalara güçlü bir şekilde inanırlar ve genellikle acil bir milliyetçilik duygusuna sahiptirler. ⓘ

Sosyal muhafazakârlık

Bazı örtüşmeler olsa da sosyal muhafazakarlık kültürel muhafazakarlıktan farklıdır. Sosyal muhafazakarlar, toplumun görev, geleneksel değerler ve yerleşik kurumlar aracılığıyla korunması gereken kırılgan bir ilişkiler ağı üzerine inşa edildiğine ve hükümetin geleneksel değerleri veya davranışları teşvik etme veya uygulama konusunda bir rolü olduğuna inanabilirler. Bir sosyal muhafazakâr, genellikle radikal politikalar veya sosyal mühendislik olarak gördükleri şeylere karşı çıkarak geleneksel ahlakı ve sosyal adetleri korumak ister. Sosyal değişim genellikle şüpheli olarak görülür. ⓘ

Günümüzde sosyal muhafazakârlar genellikle kürtaj tartışmalarında kürtaj karşıtı pozisyonu desteklemekte ve insan embriyonik kök hücre araştırmalarına (özellikle kamu tarafından finanse ediliyorsa) karşı çıkmaktadır; biyo-muhafazakârlığı desteklerken hem öjenik hem de insan geliştirmeye (transhümanizm) karşı çıkmaktadır; evliliğin bir erkek ve bir kadından oluşan geleneksel tanımını desteklemektedir; çekirdek aile modelini toplumun temel birimi olarak görmektedir; medeni evliliğin ve çocukların evlat edinilmesinin aynı cinsiyetten çiftleri de kapsayacak şekilde genişletilmesine karşı çıkar; genel ahlakı ve geleneksel aile değerlerini destekler; ateizme, özellikle de militan ateizme, laikliğe ve kilise ile devletin ayrılmasına karşı çıkar; uyuşturucu, fuhuş ve ötenazinin yasaklanmasını destekler; pornografinin ve müstehcenlik ya da ahlaksızlık olarak gördükleri şeylerin sansürlenmesini destekler. ⓘ

Dini muhafazakarlık

2012 Paris, Fransa'da Yaşam İçin Yürüyüş ⓘ

Dini muhafazakarlık temel olarak belirli dinlerin öğretilerini siyasete uygular: bazen sadece bu öğretilerin değerini ilan ederek; bazen de bu öğretilerin yasaları etkilemesini sağlayarak. ⓘ

Çoğu demokraside siyasi muhafazakarlık geleneksel aile yapılarını ve sosyal değerleri korumaya çalışır. Dini muhafazakârlar tipik olarak kürtaja, LGBT davranışına (veya bazı durumlarda kimliğine), uyuşturucu kullanımına ve evlilik dışı cinsel aktiviteye karşı çıkarlar. Bazı durumlarda muhafazakâr değerler dini inançlara dayanır ve muhafazakârlar dinin kamusal yaşamdaki rolünü artırmaya çalışırlar. ⓘ

Paternalist muhafazakârlık

Paternalist muhafazakârlık, toplumların organik olarak var olduğu ve geliştiği ve bu toplumların üyelerinin birbirlerine karşı yükümlülükleri olduğu inancını yansıtan bir muhafazakârlık akımıdır. Ayrıcalıklı ve varlıklı olanların toplumun daha yoksul kesimlerine karşı paternalist yükümlülüklerine özellikle vurgu yapılmaktadır. Organizmacılık, hiyerarşi ve görev gibi ilkelerle tutarlı olduğu için geleneksel muhafazakarlığın bir uzantısı olarak görülebilir. Paternal muhafazakârlar prensipte ne bireyi ne de devleti desteklerler, bunun yerine en pratik olana bağlı olarak ikisinden birini desteklemeye veya ikisi arasında bir denge önermeye hazırdırlar. Paternalist muhafazakârlar tarihsel olarak daha aristokratik bir görüşü (daha monarşist gelenekselci muhafazakârlığın aksine) desteklerler ve ideolojik olarak Yüksek Muhafazakârlarla ilişkilidirler. ⓘ

Daha çağdaş zamanlarda, savunucuları yoksullukla başa çıkmak için bir sosyal güvenlik ağının önemini vurgulamakta, hem tüketicilerin hem de üreticilerin çıkarları için piyasaların hükümet tarafından düzenlenmesinin yanı sıra servetin sınırlı bir şekilde yeniden dağıtılmasını desteklemektedir. Paternalist muhafazakarlık ilk olarak Birleşik Krallık'ta Başbakan Benjamin Disraeli'nin "Tek Ulus" Toryizmi altında ayrı bir ideoloji olarak ortaya çıkmıştır. Çeşitli tek uluslu muhafazakar hükümetler olmuştur. Birleşik Krallık'ta Başbakanlar Disraeli, Stanley Baldwin, Neville Chamberlain, Winston Churchill ve Harold Macmillan tek ulusçu muhafazakarlardı ya da öyleydiler. ⓘ

Almanya'da 19. yüzyılda Alman Şansölyesi Otto von Bismarck, işçiler için hastalık, kaza, iş göremezlik ve yaşlılığa karşı devlet tarafından organize edilen zorunlu sigorta politikalarını benimsemiştir. Şansölye Leo von Caprivi "Yeni Rota" adı verilen muhafazakar bir gündemi desteklemiştir. ⓘ

İlerici muhafazakârlık

Amerika Birleşik Devletleri'nde Theodore Roosevelt, siyasi bir gelenek olarak ilerici muhafazakârlıkla özdeşleştirilen ana figür olmuştur. Roosevelt, "her zaman akıllı ilerlemecilik ve akıllı muhafazakarlığın el ele gittiğine inandığını" belirtmiştir. Başkan William Howard Taft'ın Cumhuriyetçi yönetimi ilerici bir muhafazakardı ve kendisini "ilerici muhafazakarlığa inanan biri" olarak tanımladı ve Başkan Dwight D. Eisenhower kendisini "ilerici muhafazakarlığın" savunucusu ilan etti. ⓘ

Kanada'da çeşitli muhafazakâr hükümetler Kızıl Muhafazakâr geleneğin bir parçası olmuş, Kanada'nın eski büyük muhafazakâr partisi 1942'den 2003'e kadar Kanada İlerici Muhafazakâr Partisi olarak adlandırılmıştır. Kanada'da Başbakanlar Arthur Meighen, R. B. Bennett, John Diefenbaker, Joe Clark, Brian Mulroney ve Kim Campbell Kızıl Muhafazakâr federal hükümetlere liderlik etmiştir. ⓘ

Otoriter muhafazakârlık

Otoriter muhafazakârlık veya gerici muhafazakârlık, antisemitizm gibi bazı ırksal bileşenler mevcut olsa da, ideolojilerini etnik milliyetçilikten ziyade muhafazakâr milliyetçilik etrafında şekillendiren otokratik rejimleri ifade eder. Otoriter muhafazakâr hareketler dine, geleneğe ve kültüre güçlü bir bağlılık gösterirken aynı zamanda diğer aşırı sağ milliyetçi hareketlere benzer şekilde ateşli bir milliyetçiliği de ifade ederler. Otoriter muhafazakâr liderlere örnek olarak António de Oliveira Salazar ve Engelbert Dollfuss verilebilir. Otoriter muhafazakâr hareketler, zaman zaman çatıştığı faşizm ile aynı dönemde öne çıkmıştır. Her iki ideoloji de milliyetçilik gibi temel değerleri paylaşsa ve komünizm ve materyalizm gibi ortak düşmanlara sahip olsa da, otoriter muhafazakarlığın gelenekçi doğası ile faşizmin devrimci, palingenetik ve popülist doğası arasında bir zıtlık vardı - bu nedenle otoriter muhafazakar rejimlerin yükselen faşist ve Nasyonal Sosyalist hareketleri bastırması yaygındı. İki ideoloji arasındaki düşmanlık, Engelbert Dollfuss suikastının damgasını vurduğu Avusturya'daki Nasyonal Sosyalistlerin iktidar mücadelesi ile vurgulanmıştır. ⓘ

Sosyolog Seymour Martin Lipset, 1920-1960 döneminde aşırı sağcı siyasetin sınıfsal temelini incelemiştir. Raporuna göre:

Muhafazakar ya da aşırı sağcı hareketler modern tarihin farklı dönemlerinde ortaya çıkmıştır; Macaristan'da Horthyites, Avusturya'da Dollfuss'un Hıristiyan Sosyal Partisi, Hitler öncesi Almanya'da Der Stahlhelm ve diğer milliyetçiler ve Portekiz'de Salazar'dan 1966 öncesi Gaullist hareketlere ve çağdaş Fransa ve İtalya'daki monarşistlere kadar. Aşırı sağcılar devrimci değil muhafazakârdır. Kültürel ve ekonomik kurumları korumak ya da restore etmek için siyasi kurumları değiĢtirmeye çalıĢırlarken, merkez ve sol aĢırı uçlar kültürel ve sosyal devrim için siyasi araçları kullanmaya çalıĢırlar. Aşırı sağcıların ideali totaliter bir hükümdar değil, bir monark ya da monark gibi davranan bir gelenekçidir. İspanya, Avusturya, Macaristan, Almanya ve İtalya'daki bu tür hareketlerin çoğu açıkça monarşisttir... Bu hareketlerin destekçileri, kitlesel destek potansiyeli açısından daha önemli olan daha zengin ve daha dindar olma eğilimiyle merkezcilerden farklıdır. ⓘ

Tarih

Muhafazakar düşünce tarihi

Büyük Britanya'da Restorasyon dönemindeki (1660-1688) Tory hareketi muhafazakârlığın öncüsü olmuştur. Toryizm, ilahi hakla yöneten bir hükümdarın olduğu hiyerarşik bir toplumu destekliyordu. Ancak Toryler, egemenliğin halktan kaynaklandığı fikrine karşı çıkmaları ve parlamentonun otoritesini ve din özgürlüğünü reddetmeleri bakımından muhafazakârlardan ayrılırlar. Robert Filmer'in Patriarcha: or the Natural Power of Kings (1680'de ölümünden sonra yayınlandı, ancak 1642-1651 İngiliz İç Savaşı'ndan önce yazıldı) doktrinlerinin açıklaması olarak kabul edildi. Ancak 1688 Şanlı Devrimi, İngiltere'de anayasal bir hükümet kurarak bu ilkeyi bir dereceye kadar yok etti ve Tory karşıtı Whig ideolojisinin hegemonyasına yol açtı. Yenilgiyle karşı karşıya kalan Muhafazakârlar hareketlerinde reform yaptılar. Egemenliğin sadece Kraliyette değil, Kraliyet, Lordlar ve Avamdan oluşan üç mülkte olduğunu savunmak gibi daha muhafazakar tutumlar benimsediler. Richard Hooker (1554-1600), Halifax Markisi (1633-1695) ve David Hume (1711-1776) dönemin proto-muhafazakârlarıydı. Halifax hükümette pragmatizmi teşvik ederken, Hume siyasi rasyonalizm ve ütopyacılığa karşı çıkmıştır.

Edmund Burke (1729-1797)

Edmund Burke (1729-1797) yaygın olarak modern muhafazakârlığın felsefi kurucusu olarak kabul edilmektedir. Burke, Rockingham Markisi'nin özel sekreteri ve Whig partisinin Rockingham kolunun resmi broşür yazarı olarak görev yapmıştır. Muhafazakârlarla birlikte 18. yüzyılın sonlarında Birleşik Krallık'taki muhafazakârlar bunlardı. Burke'ün görüşleri muhafazakârlık ve cumhuriyetçiliğin bir karışımıydı. 1775-1783 Amerikan Devrimi'ni desteklemiş ancak Fransız Devrimi'nin (1789-1799) şiddetinden nefret etmiştir. Adam Smith'in (1723-1790) muhafazakâr özel mülkiyet ve ekonomi ideallerini kabul etti, ancak ekonominin muhafazakâr sosyal etiğe, kapitalizmin ortaçağ sosyal geleneğine ve iş sınıfının aristokrasiye tabi olması gerektiğini düşündü. Ortaçağ aristokratik geleneğinden türetilen onur standartlarında ısrar etti ve aristokrasiyi ulusun doğal liderleri olarak gördü. Parlamento kurumlarının yürütme tarafından atanan komisyonlardan daha iyi bilgilendirildiğini düşündüğü için bu, Kraliyet'in yetkilerinin sınırlandırılması anlamına geliyordu. Yerleşik bir kiliseyi desteklemiş, ancak bir dereceye kadar dini hoşgörüye izin vermiştir. Burke nihayetinde sosyal düzeni gelenek temelinde meşrulaştırdı: gelenek türün bilgeliğini temsil ediyordu ve sosyal reformlardan ziyade topluluk ve sosyal uyuma değer veriyordu.

Joseph de Maistre (1753-1821)

İngiltere'deki muhafazakârlığa paralel olarak Fransa'da başka bir muhafazakârlık biçimi gelişti. Joseph de Maistre (1753-1821) ve Louis de Bonald (1754-1840) gibi isimlerin Karşı-Aydınlanma çalışmalarından etkilenmiştir. Birçok kıtasal muhafazakâr kilise ve devletin ayrılmasını desteklememekte, çoğu Devrim'den önce Fransa'da olduğu gibi devletin Katolik Kilisesi'ni tanımasını ve onunla işbirliği yapmasını desteklemektedir. Muhafazakârlar ayrıca daha önce liberalizm ve Fransa'daki Devrim ile ilişkilendirilen milliyetçiliği de erken benimsemişlerdir. Bir başka erken dönem Fransız muhafazakâr François-René de Chateaubriand (1768-1848), moderniteye karşı romantik bir muhalefet benimsemiş ve onun boşluğunu geleneksel inanç ve sadakatin 'dolu kalbi' ile karşılaştırmıştır. Kıtanın başka yerlerinde, Alman düşünürler Justus Möser (1720-1794) ve Friedrich von Gentz (1764-1832), Devrim'in getirdiği İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirgesi'ni eleştirdiler. Muhalefet ayrıca August Wilhelm Rehberg (1757-1836), Adam Müller (1779-1829) ve Georg Wilhelm Friedrich Hegel (1771-1830) tarafından da dile getirilmiş, sonuncusu hem sol hem de sağ kanat takipçilerine ilham vermiştir. ⓘ

Hem Burke hem de Maistre, nedenleri farklı olsa da genel olarak saf demokrasiyi eleştiriyordu. Maistre insanların kurallara uyabileceği konusunda kötümserken, Burke insanların doğuştan gelen kural koyma kabiliyetine şüpheyle yaklaşıyordu. Maistre için kurallar ilahi bir kökene sahipken, Burke kuralların gelenekten kaynaklandığına inanıyordu. Burke'e göre geleneğin, Maistre'e göre ise ilahi rehberliğin eksikliği, insanların korkunç şekillerde hareket edeceği anlamına geliyordu. Her ikisi de yanlış özgürlüğün şaşkınlığa ve siyasi çöküşe yol açtığına inanıyordu. Fikirleri birlikte anti-rasyonalist muhafazakârlık akımı içinde akacak, ancak yine de ayrı kalacaklardı. Burke tartışmaya ve anlaşmazlığa daha açıkken, Maistre otorite ve itaat istiyordu, bu da daha liberal olmayan bir düşünce tarzına yol açıyordu. ⓘ

Muhafazakâr parti ve hareketlerin tarihi

Muhafazakar siyasi partiler ulaşmak istedikleri hedefler bakımından ülkeden ülkeye büyük farklılıklar göstermektedir. Hem muhafazakar hem de liberal partiler, ortak mülkiyeti ya da mülk sahiplerinin sosyal sorumluluk almasını gerektiren yasaları destekleyen komünist, sosyalist ve yeşil partilerin aksine, özel mülkiyeti destekleme eğilimindedir. Muhafazakârlar ve liberallerin ayrıldığı noktalar öncelikle sosyal konulardır. Muhafazakarlar bazı sosyal normlara uymayan davranışları reddetme eğilimindedir. Modern muhafazakar partiler kendilerini genellikle liberal ya da işçi partilerine karşıtlıklarıyla tanımlarlar. Amerika Birleşik Devletleri'nde "muhafazakâr" teriminin kullanımı o ülkeye özgüdür. ⓘ

Liberaller ve radikallerin birleştiği İtalya'da (Risorgimento) muhafazakarlar değil liberaller sağın partisi olarak ortaya çıkmıştır. Hollanda'da muhafazakârlar 1980'de yeni bir Hıristiyan demokrat partiyle birleşti. Avusturya, Almanya, Portekiz ve İspanya'da muhafazakârlık faşizme ya da aşırı sağa dönüştü ve onlarla birleşti. 1940 yılında tüm Japon partileri tek bir faşist partide birleştirildi. Savaşın ardından Japon muhafazakarlar kısa süreliğine siyasete geri döndüler, ancak büyük ölçüde kamu görevlerinden tasfiye edildiler. ⓘ

Muhafazakâr elitler uzun zamandır Latin Amerika ülkelerine hâkimdir. Bu çoğunlukla parti siyasetinden ziyade sivil kurumların, kilisenin ve silahlı kuvvetlerin kontrolü ve desteklenmesi yoluyla sağlanmıştır. Tipik olarak kilise vergiden muaf tutulmuş ve çalışanları sivil kovuşturmadan muaf tutulmuştur. Ulusal muhafazakar partilerin zayıf olduğu ya da hiç olmadığı yerlerde muhafazakarların tercih ettikleri yönetim biçimi askeri diktatörlük olmuştur. Ancak, elitlerin muhafazakar partiler için halk desteğini harekete geçirebildiği bazı ülkelerde daha uzun süreli siyasi istikrar sağlanmıştır. Şili, Kolombiya ve Venezuela güçlü muhafazakar partiler geliştiren ülkelere örnektir. Arjantin, Brezilya, El Salvador ve Peru ise bunun gerçekleşmediği ülkelere örnektir. Venezuela Muhafazakar Partisi 1858-1863 Federal Savaşlarının ardından ortadan kaybolmuştur. Şili'nin muhafazakar partisi Ulusal Parti 1973 yılında askeri darbenin ardından dağılmış ve demokrasiye dönüşün ardından siyasi bir güç olarak yeniden ortaya çıkmamıştır. Louis Hartz, Quebec ve Latin Amerika'daki muhafazakarlığı feodal toplumlar olarak yerleşmelerinin bir sonucu olarak açıklamıştır. Amerikalı muhafazakâr yazar Russell Kirk, muhafazakârlığın Amerika Birleşik Devletleri'ne getirildiği görüşünü ortaya atmış ve Amerikan Devrimi'ni "muhafazakâr bir devrim" olarak yorumlamıştır. ⓘ

Farklı ülkelerde tarihi muhafazakârlık

Siyasi muhafazakârlık çoğu ülkede gelişmesine rağmen, çoğu ülkede muhafazakâr partiler yoktu. Birçok muhafazakâr parti, var olma nedenleri ortadan kalktığı için yok oldu. Aşağıda günümüzde varlığını sürdüren tarihi muhafazakar partiler listelenmiştir. ⓘ

Belçika

Kökleri muhafazakar Katolik Partisi'ne dayanan Hıristiyan Halk Partisi, Kraliyet Sorunu'nda kralı destekleyerek, çekirdek aileyi toplumun temel taşı olarak savunarak, Hıristiyan eğitimini savunarak ve ötenaziye karşı çıkarak yirminci yüzyıl boyunca muhafazakar çizgisini korudu. Hıristiyan Halk Partisi savaş sonrası Belçika'da siyasete hakim olmuştur. 1999 yılında partinin desteği azalmış ve parti ülkenin beşinci büyük partisi haline gelmiştir. Şu anda N-VA (nieuw-vlaamse alliantie/New Flemish Alliance) Belçika'daki en büyük partidir. ⓘ

Kanada

Kanada'nın muhafazakarlarının kökleri, Amerikan Devrimi'nden sonra Amerika'yı terk eden Tory sadıklarına dayanmaktadır. Muhafazakârlar, 19. yüzyılın ilk otuz yılında var olan sosyo-ekonomik ve siyasi bölünmeler içinde geliştiler ve Ontario'da ve daha az ölçüde Quebec'te iş dünyasının, profesyonellerin ve yerleşik Kilise (Anglikan) elitlerinin desteğini aldılar. İdari ve adli makamlar üzerinde tekel sahibi olan bu grup Ontario'da "Family Compact", Quebec'te ise "Chateau Clique" olarak adlandırılıyordu. John A. Macdonald'ın eyaletleri birleştirme hareketine başarıyla liderlik etmesi ve ardından 19. yüzyılın sonlarında başbakan olarak görev yapması, İngilizce konuşan Protestan oligarşisi ile Quebec'in ultramontan Katolik hiyerarşisini bir araya getirme ve onları muhafazakar bir koalisyonda bir arada tutma becerisine dayanıyordu. ⓘ

Muhafazakârlar piyasa yanlısı liberalizm ile Toryizmi birleştirdi. Genel olarak aktivist bir hükümeti ve devletin piyasaya müdahalesini desteklediler ve politikalarına, elitlerin daha az iyi durumda olanlara karşı paternalist bir sorumluluğu olan noblesse oblige damgasını vurdu. Parti, 1942 yılından 2003 yılına kadar İlerici Muhafazakarlar olarak biliniyordu; bu tarihte ulusal parti Kanada İttifakı ile birleşerek Kanada Muhafazakar Partisi'ni oluşturdu. ⓘ

Maurice Duplessis liderliğindeki muhafazakar ve otonomist Union Nationale, Quebec eyaletini 1936'dan 1960'a kadar Katolik Kilisesi, küçük kırsal elitler, çiftçiler ve iş dünyası elitleri ile yakın bir ittifak içinde yönetti. Liberaller tarafından Büyük Karanlık olarak bilinen bu dönem Sessiz Devrim ile sona erdi ve parti nihai düşüşe geçti. 1960'ların sonunda Quebec'teki siyasi tartışmalar, sosyal demokrat ve egemenlikçi Parti Québécois ile merkezci ve federalist Quebec Liberal Partisi'ni karşı karşıya getiren ve dolayısıyla muhafazakar hareketi marjinalleştiren bağımsızlık sorunu etrafında yoğunlaştı. Fransız Kanadalı muhafazakarların çoğu ya Quebec Liberal Partisi ya da Parti Québécois'de toplanırken, bazıları hala Union Nationale'den geriye kalanlar veya daha popülist Ralliement créditiste du Québec ve Parti national populaire ile özerklikçi bir üçüncü yol sunmaya çalıştı, ancak 1981 eyalet seçimlerine kadar siyasi olarak örgütlü muhafazakarlık Quebec'te yok edildi. Yavaş yavaş 1994 eyalet seçimlerinde Action démocratique du Québec ile yeniden canlanmaya başladı. 2007'den 2008'e kadar Ulusal Meclis'te Resmi muhalefet olarak görev yaptı. 2012'de François Legault'nun Coalition Avenir Québec'i ile birleşti ve 2018'de iktidara geldi. ⓘ

Modern Kanada Muhafazakâr Partisi muhafazakârlığı yeniden markalaştırdı ve Stephen Harper liderliğinde Muhafazakâr Parti daha muhafazakâr politikalar ekledi. ⓘ

Kolombiya

1849'da kurulan Kolombiya Muhafazakâr Partisi'nin kökeni General Francisco de Paula Santander'in 1833-1837 yılları arasındaki yönetimine muhalif olanlara dayanmaktadır. "Liberal" terimi Kolombiya'daki tüm siyasi güçleri tanımlamak için kullanılırken, muhafazakârlar kendilerini "muhafazakâr liberaller", muhaliflerini ise "kırmızı liberaller" olarak tanımlamaya başladı. Parti, 1860'lardan günümüze kadar güçlü merkezi hükümeti desteklemiş; Katolik Kilisesi'ni, özellikle de ailenin kutsallığının koruyucusu rolünü desteklemiş ve kilise ile devletin ayrılmasına karşı çıkmıştır. Politikaları arasında tüm erkeklerin yasal eşitliği, vatandaşların mülk edinme hakkı ve diktatörlüğe karşı olmak yer almaktadır. Kolombiya Liberal Partisi'nin en büyük parti olmasıyla birlikte genellikle Kolombiya'nın ikinci büyük partisi olmuştur. ⓘ

Danimarka

1915 yılında kurulan Danimarka Muhafazakâr Halk Partisi, Højre'nin (kelimenin tam anlamıyla "Sağ") halefiydi. Danimarka'nın bir diğer muhafazakâr partisi ise 1902-1920 yılları arasında faaliyet gösteren Hür Muhafazakârlardı. Muhafazakar Halk Partisi 1982'den 1993'e kadar hükümet koalisyonuna liderlik etmiştir. Parti daha önce 1916'dan 1917'ye, 1940'tan 1945'e, 1950'den 1953'e ve 1968'den 1971'e kadar çeşitli hükümetlerin üyesi olmuştur. Parti 2001'den 2011'e kadar Liberaller ile koalisyonun küçük ortağı olmuştur. Parti, bugün partinin gençlik hareketi olan Genç Muhafazakârlar (KU) tarafından 11 yıl önce kurulmuştur. Parti, Eylül 2011'de yapılan parlamento seçimlerinde büyük bir yenilgiye uğramış ve sandalye sayısının yarısından fazlasını kaybederek hükümet gücünü de yitirmiştir. Savaş sonrası dönemde liberal bir kültür politikası hakim olmuştur. Ancak 1990'lara gelindiğinde, tamamen farklı kültürlerden gelen göçmenlerle ilgili anlaşmazlıklar muhafazakar bir tepkiyi ateşledi. 2015 yılında kendilerini "gerçek muhafazakârlar" olarak tanıtan ve Muhafazakâr Halk Partisi'nin "orijinal değerlerini" geride bıraktığını iddia eden Nye Borgerlige (Yeni Sağ) kuruldu. Ocak 2021'den bu yana Danimarka kamuoyu yoklamaları Muhafazakar Halk Partisi'nin Danimarkalı seçmenler arasında en popüler ikinci siyasi parti olduğunu göstermektedir. Danimarka'daki muhafazakâr partiler monarşiyi her zaman Danimarka'nın merkezi bir kurumu olarak görmüştür. ⓘ

Finlandiya

Finlandiya'daki muhafazakar parti Ulusal Koalisyon Partisi'dir (Fince Kansallinen Kokoomus, Kok). Parti 1918 yılında birkaç monarşist partinin birleşmesiyle kurulmuştur. Parti geçmişte sağcı olmasına rağmen bugün ılımlı liberal muhafazakar bir partidir. Parti ekonomik liberalizmi savunmakla birlikte sosyal piyasa ekonomisine bağlıdır. ⓘ

Nicolas Sarkozy, Fransa Cumhurbaşkanı (2007-2012) ⓘ

Fransa

Fransa'da muhafazakârlık, Fransız Devrimi'nin laikliğinin reddine, Katolik Kilisesi'nin rolünün desteklenmesine ve monarşinin yeniden kurulmasına odaklanmıştır. Monarşist dava 1870'lerde zaferin eşiğindeydi, ancak daha sonra önerilen kral Chambord Kontu Henri'nin üç renkli bayrağı dalgalandırmayı reddetmesi nedeniyle çöktü. Dini gerilimler 1890-1910 döneminde artmış, ancak Birinci Dünya Savaşı'nda birlik ruhunun hakim olmasıyla yumuşamıştır. Aşırı bir muhafazakarlık biçimi, 1940-1944 yılları arasında Vichy rejimini, artan antisemitizm, bireyciliğe karşıtlık, aile yaşamına vurgu ve ekonominin ulusal yönü ile karakterize etmiştir. ⓘ

İkinci Dünya Savaşı'nın ardından Fransa'daki muhafazakârlar Gaullist grupları desteklemiş, milliyetçi olmuş ve gelenek, düzen ve Fransa'nın yenilenmesine vurgu yapmışlardır. Gaullistler sosyal konularda farklı görüşlere sahipti. Muhafazakar grupların sayısı, istikrarlı olmayışları ve yerel meselelerle özdeşleşme eğilimleri basit bir kategorizasyona meydan okumaktadır. Muhafazakarlık, İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana Fransa'daki en önemli siyasi güç olmuştur. Alışılmadık bir şekilde, savaş sonrası Fransız muhafazakarlığı bir liderin, Charles de Gaulle'ün kişiliği etrafında şekillendi; ve geleneksel Fransız muhafazakarlığından değil, Bonapartizm geleneğinden yararlandı. Fransa'da Gaullizm, daha önce Fransa'nın muhafazakar figürlerinden Nicolas Sarkozy tarafından yönetilen Cumhuriyetçiler (eski adıyla Halk Hareketi Birliği) altında devam etmektedir. (bkz. Sinistrisme) "Muhafazakar" kelimesinin kendisi Fransa'da pek çok kişi için kötü bir terimdir. ⓘ

Yunanistan

Savaş arası dönemde ana muhafazakar parti, anayasal monarşiyi destekleyen ve cumhuriyetçi Liberal Parti'ye karşı çıkan Halk Partisi (PP) idi. Hem bu parti hem de Liberal Parti 1936-1941 yılları arasında Ioannis Metaxas'ın otoriter, muhafazakar ve kralcı 4 Ağustos Rejimi tarafından bastırıldı. PP, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra, Yunan İç Savaşı (1946-1949) sırasında basit bir antikomünist, aşırı milliyetçi platformda kampanya yürüterek iktidara gelen Birleşik Milliyetçi Cephe'nin bir parçası olarak yeniden toparlanabildi. Ancak, 1950-1952 yılları arasında "Merkezci Ara Dönem" olarak adlandırılan dönemde PP'nin aldığı oy oranı düşmüştür. 1952 yılında Mareşal Alexandros Papagos sağcı güçler için bir şemsiye olarak Yunan Rallisi'ni kurdu. Yunan Rallisi 1952'de iktidara geldi ve 1963'e kadar Yunanistan'ın lider partisi olarak kaldı - Papagos'un 1955'te ölümünden sonra Konstantinos Karamanlis yönetiminde Ulusal Radikal Birlik olarak yeniden düzenlendi. Saray ve ordu tarafından desteklenen sağcı hükümetler 1965 yılında Merkez Birliği hükümetini devirdi ve aşırı sağcı Yunan cuntası kurulana kadar (1967-1974) ülkeyi yönetti. Ağustos 1974'te rejimin çökmesinin ardından Karamanlis sürgünden dönerek hükümete liderlik etti ve Yeni Demokrasi partisini kurdu. Yeni muhafazakar partinin dört hedefi vardı: Kıbrıs'ta Türk yayılmacılığına karşı koymak, demokratik yönetimi yeniden tesis etmek ve sağlamlaştırmak, ülkeye güçlü bir hükümet kazandırmak ve güçlü bir ılımlı partiyi Yunan siyasetinde bir güç haline getirmek. ⓘ

Yunanistan'da yeni kurulan bir siyasi parti olan Bağımsız Yunanlılar da muhafazakarlığı, özellikle de milli ve dini muhafazakarlığı desteklemiştir. Bağımsız Yunanlılar'ın Kuruluş Bildirgesi, Yunan devletinin ve egemenliğinin, Yunan halkının ve Yunan Ortodoks Kilisesi'nin korunmasına güçlü bir vurgu yapmaktadır. ⓘ

İzlanda

1924 yılında Muhafazakar Parti olarak kurulan İzlanda Bağımsızlık Partisi, 1929 yılında Liberal Parti ile birleştikten sonra bugünkü adını almıştır. Başından beri, ortalama %40 ile en çok oy alan parti olmuştur. Liberalizm ve muhafazakarlığı birleştirdiler, altyapının kamulaştırılmasını desteklediler ve sınıf çatışmasına karşı çıktılar. 1930'larda çoğunlukla muhalefetteyken ekonomik liberalizmi benimsediler, ancak savaştan sonra refah devletini kabul ettiler ve devlet müdahalesini ve korumacılığı destekleyen hükümetlere katıldılar. Diğer İskandinav muhafazakar (ve liberal) partilerinin aksine, her zaman geniş bir işçi sınıfı kitlesine sahip olmuştur. 2008'deki mali krizden sonra parti %20-25 civarında daha düşük bir destek seviyesine gerilemiştir. ⓘ

Lüksemburg

Lüksemburg'un en büyük muhafazakar partisi olan Hıristiyan Sosyal Halk Partisi (CSV veya PCS), 1914 yılında Sağ Parti olarak kurulmuş ve 1945 yılında bugünkü adını almıştır. Parti, Lüksemburg'daki en büyük siyasi parti olarak 20. yüzyıl boyunca siyasete hakim olmuştur. ⓘ

Norveç

Norveç Muhafazakâr Partisi (Norveççe: Høyre, kelime anlamıyla "sağ"), Liberal Parti'nin popülist demokrasisine karşı mücadele etmek için devlet memurları ve zengin tüccarlardan oluşan eski üst sınıf tarafından kuruldu, ancak parlamenter hükümetin ilk kez uygulandığı 1884 yılında iktidarı kaybetti. Parlamentarizm altındaki ilk hükümetini 1889'da kurmuş ve İşçi Partisi'nin hakim siyasi parti haline geldiği 1930'lara kadar Liberaller ile dönüşümlü olarak iktidarda kalmaya devam etmiştir. Hem devletin sorumluluklarını vurgulayan paternalizm hem de ekonomik liberalizm unsurlarına sahiptir. İlk kez 1960'larda iktidara geri dönmüştür. Kåre Willoch'un 1980'lerdeki başbakanlığı sırasında kredi ve konut piyasasının liberalleştirilmesine ve NRK TV ve radyo tekelinin kaldırılmasına büyük önem verilirken, ceza adaletinde kanun ve düzen ile eğitimde geleneksel normlar desteklenmiştir ⓘ

İsveç

İsveç'in muhafazakar partisi Ilımlı Parti, Liberal Parti'nin kuruluşundan iki yıl sonra, 1904 yılında kurulmuştur. Parti vergi indirimleri, özel teşebbüsün deregülasyonu ve okulların, hastanelerin ve anaokullarının özelleştirilmesi üzerinde durmaktadır. ⓘ

İsviçre

İsviçre parlamentosu Federal Meclis'te çok sayıda muhafazakar parti bulunmaktadır. Bunlar arasında en büyük parti olan İsviçre Halk Partisi (SVP), Hıristiyan Demokrat Halk Partisi (CVP) ve Eveline Widmer-Schlumpf'un Federal Konsey'e seçilmesinin ardından SVP'nin bir parçası olarak kurulan İsviçre Muhafazakar Demokrat Partisi (BDP) yer almaktadır. Sağcı partiler Federal Meclis'te çoğunluğa sahiptir. ⓘ

İsviçre Halk Partisi (SVP ya da UDC) 1917'de kurulan Çiftçiler, Tüccarlar ve Vatandaşlar Partisi ile 1942'de kurulan daha küçük İsviçre Demokrat Partisi'nin 1971'de birleşmesinden oluşmuştur. SVP tarım politikasına ağırlık veriyordu ve Almanca konuşulan Protestan bölgelerdeki çiftçiler arasında güçlüydü. İsviçre 1990'larda Avrupa Birliği ile daha yakın ilişkiler kurmayı düşündükçe SVP daha militan bir korumacı ve izolasyonist bir duruş benimsemiştir. Bu duruş SVP'nin Almanca konuşulan Katolik dağlık bölgelere doğru genişlemesini sağladı. Merkezi Amerika Birleşik Devletleri'nde bulunan ve İsviçreli olmayan bir lobi grubu olan Anti-Defamation League, SVP'yi göç, İsviçre'nin tarafsızlığı ve sosyal yardımlar gibi konuları manipüle etmek, antisemitizm ve ırkçılığı uyandırmakla suçladı. Avrupa Konseyi SVP'yi "aşırı sağ" olarak adlandırsa da bazı akademisyenler bu sınıflandırmaya itiraz etmektedir. Örneğin Hans-Georg Betz SVP'yi "popülist radikal sağ" olarak tanımlamaktadır. SVP 2003'ten bu yana en büyük partidir. ⓘ

Ukrayna

Pavlo Skoropadskyi liderliğindeki otoriter Ukrayna Devleti muhafazakâr hareketi temsil ediyordu. 17.-18. yüzyıl Kazak Hetman devleti geleneğine başvuran 1918 Hetman hükümeti, Ukrayna'nın bağımsızlık mücadelesindeki muhafazakâr kanadı temsil ediyordu. Mülk sahibi sınıfların, muhafazakâr ve ılımlı siyasi grupların desteğine sahipti. Vyacheslav Lypynsky Ukrayna muhafazakarlığının ana ideologlarından biriydi. ⓘ

Birleşik Krallık

Tarihçi James Sack'a göre, İngiliz muhafazakârlar İrlandalı Edmund Burke'ü entelektüel babaları olarak kutlarlar. Burke, daha sonra Liberal Parti'ye dönüşen Whig Partisi'ne bağlıydı, ancak modern Muhafazakar Parti'nin genellikle Tory partisinden türediği düşünülmektedir ve modern muhafazakar partinin milletvekilleri hala sıklıkla Tory olarak anılmaktadır. ⓘ

Burke'ün 1797'deki ölümünden kısa bir süre sonra, Whig'ler bir dizi iç bölünme yaşarken muhafazakarlık ana akım bir siyasi güç olarak yeniden canlandı. Bu yeni nesil muhafazakârlar politikalarını Burke'ten değil, onun selefi olan ve Burke'ün Katoliklerin özgürleşmesi ve Amerikan bağımsızlığı gibi Whigg politikalarına sempati duymayan (Samuel Johnson'ın "Taxation No Tyranny" adlı eserinde ünlü bir şekilde saldırdığı) Jakoben ve geleneksel bir Muhafazakâr olan Vikont Bolingbroke'tan (1678-1751) almıştır. XIX. yüzyılın ilk yarısında pek çok gazete, dergi ve mecmua din, siyaset ve uluslararası ilişkilerde sadık ya da sağcı tutumları desteklemiştir. Burke'den nadiren bahsediliyordu, ancak Genç William Pitt (1759-1806) göze çarpan bir kahraman haline geldi. En önde gelen dergiler arasında 1809 yılında Whig'lerin Edinburgh Review ve daha da muhafazakâr Blackwood's Edinburgh Magazine dergilerine karşı bir denge unsuru olarak kurulan The Quarterly Review yer alıyordu. Sack, Quarterly Review'un Katolik özgürleşmesi konusunda tarafsız ve Nonconformist Muhalefete karşı sadece hafif eleştirel olması; köleliğe karşı çıkması ve mevcut yoksul yasalarını desteklemesi ve "saldırgan bir şekilde emperyalist" olması nedeniyle dengeli bir Canningite toryizmini teşvik ettiğini tespit etmiştir. İngiltere Kilisesi'nin üst düzey din adamları, Yahudi, Katolik, Jakoben, Metodist ve Üniteryen sözcülere eşit derecede düşman olan Orthodox Churchman's Magazine'i okuyorlardı. Aşırı muhafazakârları destekleyen Blackwood's Edinburgh Magazine, Katoliklerin özgürleşmesine şiddetle karşı çıkıyor ve köleliği, ucuz parayı, merkantilizmi, Seyrüsefer Yasalarını ve Kutsal İttifak'ı destekliyordu. ⓘ

Muhafazakarlık 1820'den sonra evrim geçirerek 1846'da serbest ticareti ve özellikle Disraeli döneminde demokrasiye bağlılığı benimsedi. Bunun etkisi, muhafazakârlığı tabandan gelen bir siyasi güç olarak önemli ölçüde güçlendirmek oldu. Muhafazakarlık artık toprak sahibi aristokrasinin felsefi savunusu olmaktan çıkmış, hem seküler hem de dini düzen ideallerine, genişleyen emperyalizme, güçlendirilmiş monarşiye ve Whiglerin ve liberallerin cezalandırıcı vizyonunun aksine daha cömert bir refah devleti vizyonuna olan bağlılığını yeniden tanımlayacak şekilde yenilenmişti. Disraeli, 1835 gibi erken bir tarihte Whig'lere ve faydacılara endüstriyel oligarşiye kölece bağlı oldukları için saldırırken, Muhafazakar arkadaşlarını "İngiltere'nin gerçekten demokratik tek partisi" ve tüm halkın çıkarlarına adanmış olarak tanımladı. Bununla birlikte, parti içinde bir tarafta sayıları giderek artan zengin işadamları ile diğer tarafta aristokrasi ve kırsal kesim eşrafı arasında bir gerilim vardı. Aristokrasi, işadamlarının servetlerini kullanarak bir asalet unvanı ve bir taşra mülkü satın alabileceklerini keşfetmeleriyle güç kazandı. ⓘ

Muhafazakârlar orta sınıfın parlamentoda daha fazla temsil edilmesine yönelik girişimlere karşı çıksalar da, seçim reformunun geri döndürülemeyeceğini kabul ettiler ve kilise ve devlet kurumlarını aşındırmadıkları sürece daha fazla reformu destekleyeceklerine söz verdiler. Bu yeni ilkeler, tarihçilerin yeni Muhafazakâr Parti'nin inançlarının temel ifadesi olarak kabul ettiği 1834 Tamworth Manifestosu'nda sunuldu. ⓘ

Robert Peel (1788-1850) ⓘ

Bazı muhafazakârlar, asilzade ahlakının alt sınıflardan saygı görmeyi teşvik ettiği pastoral bir dünyanın yok olmasından yakınıyordu. Anglikan Kilisesi ve aristokrasiyi ticari zenginliğe karşı bir denge unsuru olarak görüyorlardı. Çalışma koşullarının ve kentsel konutların iyileştirilmesine yönelik yasalar için çalıştılar. Bu bakış açısı daha sonra Tory demokrasisi olarak adlandırılacaktı. Ancak Burke'den bu yana geleneksel aristokratik muhafazakarlık ile zengin iş sınıfı arasında her zaman bir gerilim olmuştur. ⓘ

1834 yılında Muhafazakâr Başbakan Robert Peel, ılımlı siyasi reformu destekleme sözü verdiği Tamworth Manifestosu'nu yayınladı. Bu, İngiliz muhafazakarlığının Yüksek Muhafazakar gericiliğinden "koruma" temelli daha modern bir biçime dönüşümünün başlangıcı oldu. Bunun sonucunda parti Muhafazakâr Parti olarak tanındı ve bu isim bugüne kadar korundu. Ancak Peel aynı zamanda partide geleneksel Muhafazakarlar (Derby Kontu ve Benjamin Disraeli liderliğinde) ile "Peelciler" (önce Peel'in kendisi, sonra da Aberdeen Kontu liderliğinde) arasındaki bölünmenin de kaynağı olacaktır. Bölünme 1846'da Derby'nin desteklediği korumacılığa karşı Peel'in desteklediği serbest ticaret konusunda meydana geldi. Partinin çoğunluğu Derby'nin yanında yer alırken yaklaşık üçte biri ayrıldı ve sonunda Whigler ve radikallerle birleşerek Liberal Parti'yi oluşturdu. Bölünmeye rağmen, ana akım Muhafazakar Parti 1852'de serbest ticaret doktrinini kabul etti. ⓘ

Liberal Parti 19. yüzyılın ikinci yarısında, özellikle İrlanda'nın İç Yönetimi konusunda siyasi bölünmelerle karşı karşıya kaldı. Lider William Gladstone (kendisi de eski bir Peelci'dir) İrlanda'ya bir dereceye kadar özerklik vermeye çalışmış, ancak partisinin hem sol hem de sağ kanadındaki unsurlar buna karşı çıkmıştır. Bunlar ayrılarak Liberal Birlikçiler (Joseph Chamberlain liderliğinde) haline geldi ve 1912'de Muhafazakârlarla birleşmeden önce onlarla bir koalisyon oluşturdu. Liberal Birlikçilerin etkisi Muhafazakar Parti'yi sola doğru sürüklerken, Muhafazakar hükümetler 20. yüzyılın başında bir dizi ilerici reformu hayata geçirdi. 19. yüzyılın sonlarında Liberal Parti'nin geleneksel iş dünyası destekçileri Muhafazakârlara katılarak onları iş dünyasının ve ticaretin partisi haline getirdi. ⓘ

Birinci Dünya Savaşı'ndan önce Liberallerin hakim olduğu bir dönemin ardından Muhafazakarlar hükümette giderek daha etkili hale geldi ve 1922'de kabinenin tam kontrolünü yeniden ele geçirdi. Savaş arası dönemde, Liberal Parti solun kontrolü için İşçi Partisi ile rekabet ederken muhafazakarlık İngiltere'deki ana ideolojiydi. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Clement Attlee yönetimindeki ilk İşçi Partisi hükümeti (1945-1951) sanayinin millileştirilmesi ve sosyal refahın teşvik edilmesi programını başlattı. Muhafazakârlar 1980'lere kadar bu politikaları genel olarak kabul etti. ⓘ

Margaret Thatcher (1925-2013), liderliği altında Muhafazakar Parti ekonomi politikalarını sağa kaydırdı ve Thatcherizm ⓘ

1980'lerde Margaret Thatcher'ın neoliberal ekonomi tarafından yönlendirilen Muhafazakar hükümeti, İşçi Partisi'nin birçok programını tersine çevirmiştir. Muhafazakar Parti aynı zamanda yumuşak Avrupa şüpheci politikaları benimsemekte ve Federal Avrupa'ya karşı çıkmaktadır. Birleşik Krallık Bağımsızlık Partisi (UKIP, 1993'te kuruldu), Kuzey İrlanda Ulster Birlikçi Partisi (UUP) ve Demokratik Birlikçi Parti (DUP, 1971'de kuruldu) gibi diğer muhafazakar siyasi partiler de ortaya çıkmaya başladı, ancak henüz Westminster'da önemli bir etki yaratamadılar (2014 itibariyle DUP, Kuzey İrlanda Meclisi'ndeki iktidar koalisyonunun en büyük siyasi partisini oluşturuyor) ve 2017'den 2019'a kadar DUP, Muhafazakar azınlık hükümetine destek verdi. ⓘ

Farklı ülkelerde modern muhafazakârlık

Birçok kaynak, tarihsel muhafazakârlıkla hiçbir bağlantısı olmamasına rağmen siyasi yelpazenin sağında yer alan siyasi partileri muhafazakâr olarak adlandırmaktadır. Çoğu durumda, bu partiler adlarında muhafazakâr terimini kullanmaz veya kendilerini muhafazakâr olarak tanımlamazlar. Aşağıda bu tür siyasi partilerin kısmi bir listesi yer almaktadır. ⓘ

Avustralya

Avustralya Liberal Partisi sosyal muhafazakârlık ve liberal muhafazakârlık ilkelerine bağlıdır. Ekonomi anlamında liberaldir. Diğer muhafazakar partiler, Liberallerin kardeş partisi olan Avustralya Ulusal Partisi, Önce Aile Partisi, Demokratik İşçi Partisi, Atıcılar, Balıkçılar ve Çiftçiler Partisi, Avustralya Muhafazakarları ve Katter'in Avustralya Partisi'dir. ⓘ

Ülkenin ikinci büyük partisi Avustralya İşçi Partisi'dir ve partinin baskın fraksiyonu sosyal açıdan muhafazakar bir unsur olan İşçi Sağı'dır. Avustralya 1980'lerin ortalarında İşçi Partisi yönetiminde önemli bir ekonomik reform gerçekleştirmiştir. Sonuç olarak, korumacılık, refah reformu, özelleştirme ve deregülasyon gibi konular artık Avrupa veya Kuzey Amerika'da olduğu gibi siyasi alanda tartışılmamaktadır. Moser ve Catley şöyle açıklıyor: "Amerika'da 'liberal' ortanın solu anlamına gelir ve muhafazakarlar tarafından karşıt siyasi tartışmalarda kullanıldığında aşağılayıcı bir terimdir. Avustralya'da ise muhafazakarlar Liberal Parti'de yer almaktadır." Jupp, "Avustralya reformizmi ve radikalizmi üzerindeki İngiliz etkilerinin azalması ve muhafazakarların İmparatorluk sembollerini sahiplenmesinin 1966'ya kadar süren Sir Robert Menzies'in Liberal Parti liderliği altında devam ettiğini" yazmaktadır. ⓘ

Brezilya

Ana makale: Brezilya'da muhafazakarlık

Brezilya'nın muhafazakar duruşuyla bilinen görevdeki Devlet Başkanı Jair Bolsonaro

Brezilya'da muhafazakârlık, kültürel kökleri Luso-İberya ve Roma Katolik olan Brezilya'nın kültürel ve tarihsel geleneğinden kaynaklanmaktadır. Brezilya muhafazakârlığı 20. yüzyıldan itibaren felsefe alanında Mário Ferreira dos Santos ve Vicente Ferreira da Silva; edebiyat alanında Gerardo Melo Mourão ve Otto Maria Carpeaux; şiir alanında Bruno Tolentino; gazetecilik alanında Olavo de Carvalho, Paulo Francis ve Luís Ernesto Lacombe gibi isimleri bünyesinde barındırmaktadır; Tarih alanında Manuel de Oliveira Lima ve João Camilo de Oliveira Torres; hukuk alanında Sobral Pinto ve Miguel Reale; Katolik Kilisesi'nde Gustavo Corção, Plinio Corrêa de Oliveira, Peder Léo ve Peder Paulo Ricardo; ekonomi alanında Roberto Campos ve Mario Henrique Simonsen; siyasi alanda Joaquim Nabuco, Carlos Lacerda ve görevdeki başkan Jair Bolsonaro. ⓘ

Brezilya Birliği, Progressistas, Cumhuriyetçiler, Liberal Parti, Brezilya İşçi Yenileme Partisi, Patriota, Brezilya İşçi Partisi, Sosyal Hıristiyan Parti ve Brasil 35 Brezilya'daki muhafazakâr partilerdir. ⓘ

Almanya

Angela Merkel, 2005-2021 yılları arasında Almanya Şansölyesi ⓘ

Muhafazakârlık Almanya'da milliyetçilikle birlikte gelişti ve Almanya'nın Fransa-Prusya Savaşı'nda Fransa'ya karşı kazandığı zafer, 1871'de birleşik Alman İmparatorluğu'nun kurulması ve Otto von Bismarck'ın Avrupa siyaset sahnesinde eşzamanlı yükselişiyle sonuçlandı. Bismarck'ın "güç dengesi" modeli 19. yüzyılın sonunda on yıllar boyunca Avrupa'da barışı korudu. Onun "devrimci muhafazakârlığı", sadece Junker elitini değil sıradan Almanları da devlete ve imparatora daha sadık hale getirmek için tasarlanmış muhafazakâr bir devlet kurma stratejisiydi. 1880'lerde Almanya'da modern refah devletini yarattı. Kees van Kersbergen ve Barbara Vis'e göre onun stratejisi şuydu:

[Hiyerarşik bir toplumun entegrasyonunu güçlendirmek için sosyal haklar sağlamak, işçiler ve devlet arasında bir bağ kurarak ikincisini güçlendirmek, sosyal ve statü grupları arasındaki geleneksel otorite ilişkilerini sürdürmek ve liberalizm ve sosyalizmin modernist güçlerine karşı dengeleyici bir güç sağlamak. ⓘ

Bismarck ayrıca 1871'de yeni Alman İmparatorluğu'nda genel erkek oy hakkını yürürlüğe koydu. Alman muhafazakârları için büyük bir kahraman oldu ve 1890'da görevden ayrıldıktan sonra anısına birçok anıt dikildi. ⓘ

1933'te Nazizm'in yükselişiyle birlikte tarımsal hareketler zayıfladı ve yerini daha komuta temelli bir ekonomi ve zorunlu sosyal entegrasyon aldı. Adolf Hitler birçok Alman sanayicinin desteğini almayı başarmış olsa da, Claus von Stauffenberg, Dietrich Bonhoeffer, Henning von Tresckow, Piskopos Clemens August Graf von Galen ve monarşist Carl Friedrich Goerdeler gibi önde gelen gelenekçiler onun ötenazi, soykırım ve örgütlü dine saldırı politikalarına açıkça ve gizlice karşı çıktılar. ⓘ

Daha yakın bir tarihte, muhafazakar Hıristiyan Demokrat Birliği lideri ve Şansölye Helmut Kohl'ün çalışmaları, Maastricht Antlaşması şeklinde daha yakın Avrupa entegrasyonunun yanı sıra Almanya'nın yeniden birleşmesine yardımcı oldu.

Avrupa Halk Partisi'nin (EPP) 2012 yılında Bükreş'te yapılan kongresinde EPP'nin üç muhafazakar lideri İspanya Başbakanı Mariano Rajoy (2011-2018), Almanya Şansölyesi Angela Merkel ve Macaristan Başbakanı Viktor Orbán

Günümüzde Alman muhafazakârlığı genellikle, görev süresi boyunca Avrupa ortak para birimini (Avro) çöküşten kurtarma girişimleriyle öne çıkan Şansölye Angela Merkel gibi politikacılarla ilişkilendirilmektedir. Almanya'daki mülteci krizi nedeniyle Alman muhafazakârları Merkel döneminde bölünmüş durumda ve CDU/CSU içindeki birçok muhafazakâr Merkel döneminde geliştirilen mülteci ve göçmen politikalarına karşı çıkıyor. ⓘ

Hindistan

Hindistan'da Narendra Modi liderliğindeki Bharatiya Janata Partisi (BJP) muhafazakâr siyaseti temsil etmektedir. BJP dünyadaki en büyük sağcı muhafazakâr partidir. Kültürel milliyetçiliği, Hindu Milliyetçiliğini, Pakistan'a karşı agresif bir dış politikayı ve muhafazakar bir sosyal ve mali politikayı desteklemektedir. ⓘ

İtalya

1945 yılına gelindiğinde Benito Mussolini'nin aşırı sağcı faşist hareketi gözden düşmüştü. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra İtalya'da muhafazakar partiler, merkezci Hıristiyan Demokrasi (DC) partisinin hakimiyetine girdi. Denis Mack Smith'e göre, 1948'de sola karşı ezici bir zafer kazanan merkez (ilerici ve muhafazakar fraksiyonları içeren) iktidardaydı ve "ılımlı muhafazakar, dine ya da mülkiyete dokunmayan her şeye makul ölçüde hoşgörülü, ama her şeyden önce Katolik ve bazen ruhban" idi. DC partisi 1994 yılında feshedilene kadar siyasete hakim oldu. ⓘ

1994 yılında medya kralı ve girişimci Silvio Berlusconi liberal muhafazakar Forza Italia (FI) partisini kurdu. Berlusconi 1994, 2001 ve 2008 yıllarında yapılan üç seçimi de kazanarak yaklaşık on yıl boyunca Başbakan olarak ülkeyi yönetti. Forza Italia hükümetteyken sağcı bölgesel parti Lega Nord ile bir koalisyon kurdu. FI'nin yanı sıra, muhafazakar fikirler artık ağırlıklı olarak Angelino Alfano liderliğindeki Yeni Merkez-Sağ partisi tarafından ifade edilmektedir, Berlusconi Forza Italia'nın yeniden doğuşu olan yeni bir parti kurdu ve böylece yeni bir muhafazakar hareket oluşturdu. Alfano Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı. 2018 seçimlerinden sonra Lega Nord ve Beş Yıldız Hareketi sağ popülist bir hükümet kurdu ancak daha sonra bu hükümet başarısız oldu. ⓘ

Rusya

1999'dan bu yana iktidarı elinde bulunduran Vladimir Putin yönetimindeki Rusya, hem içeride hem de dışarıda sosyal, kültürel ve siyasi konularda açıkça muhafazakâr politikaları desteklemektedir. Putin küreselleşmeye ve ekonomik liberalizme saldırmıştır. Rus muhafazakârlığı, karma ekonomi ile ekonomik müdahaleyi desteklemesi, güçlü bir milliyetçi duyguya sahip olması ve görüşlerinin büyük ölçüde popülist olduğu sosyal muhafazakârlığı ile bazı açılardan benzersizdir. Sonuç olarak Rus muhafazakarlığı, dünyadaki diğer muhafazakar hareketlerde bulunan ve yukarıda bahsedilen ekonomik liberalizm kavramı gibi özgürlükçü ideallere karşı çıkmaktadır. Putin bunun sonucunda benzer düşünen entelektüelleri ve yazarları bir araya getiren yeni düşünce kuruluşlarını teşvik etmiştir. Örneğin, 2012 yılında Aleksandr Prokhanov tarafından kurulan Izborsky Club, Rus milliyetçiliğini, Rusya'nın tarihi büyüklüğünün restorasyonunu ve liberal fikir ve politikalara sistematik muhalefeti vurguluyor. Üst düzey bir hükümet yetkilisi olan Vladislav Surkov, Putin'in başkanlığı sırasında kilit ideologlardan biri olmuştur. ⓘ

Putin, kültürel ve sosyal konularda Rus Ortodoks Kilisesi ile yakın işbirliği içinde olmuştur. Mark Woods, Moskova Patriği Kirill yönetimindeki Kilise'nin Rus gücünün Kırım ve doğu Ukrayna'ya yayılmasını nasıl desteklediğine dair spesifik örnekler veriyor. The New York Times, Eylül 2016'da Kilise'nin politika reçetelerinin Kremlin'in sosyal muhafazakârlara hitap etmesini nasıl desteklediğini bildiriyor:

"Eşcinselliğin ve bireysel hakları aile, toplum ya da ulus haklarının üstünde tutmaya yönelik her türlü girişimin ateşli bir düşmanı olan Rus Ortodoks Kilisesi, Rusya'yı küreselleşmenin, çok kültürlülüğün, kadın ve eşcinsel haklarının gelenekleri ezip geçmesinden uzak, daha güvenli ve liberal olmayan bir dünya arzulayan herkesin doğal müttefiki olarak yansıtmaya yardımcı oluyor."

- Andrew Higgins (The New York Times: Genişleyen Rus Nüfuzunda İnanç Ateş Gücüyle Birleşiyor) ⓘ

Güney Kore

Güney Kore'nin en büyük muhafazakar partisi olan Halkın Gücü Partisi (Güney Kore), tarihi boyunca şekil değiştirmiştir. İlk olarak Demokratik-Liberal Parti (민주자유당, Minju Ja-yudang) idi ve ilk başkanı Altıncı Güney Kore Cumhuriyeti'nin ilk Devlet Başkanı olan Roh Tae-woo idi. Demokratik-Liberal Parti Roh Tae-woo'nun Demokratik Adalet Partisi, Kim Young Sam'ın Yeniden Birleşme Demokratik Partisi ve Kim Jong-pil'in Yeni Demokratik Cumhuriyetçi Partisinin birleşmesiyle kurulmuştur. Ve yine seçim yoluyla ikinci lideri Kim Young-sam, Kore'nin on dördüncü Devlet Başkanı oldu. Muhafazakar parti genel seçimlerde muhalefet partisi tarafından yenilgiye uğratılınca, parti üyelerinin reform taleplerini yerine getirmek üzere yeniden şekil değiştirdi. Yeni Kore Partisi oldu, ancak bir yıl sonra Başkan Kim Young-sam vatandaş tarafından Uluslararası Para Fonu için suçlandığı için tekrar değişti. Adını Büyük Ulusal Parti (GNP) olarak değiştirdi. Merhum Kim Dae-jung'un 1998'de başkanlığı üstlenmesinden bu yana GNP, Lee Myung-bak'ın 2007 başkanlık seçimlerini kazanmasına kadar muhalefet partisi olmuştur. ⓘ

Singapur

Singapur'un tek muhafazakâr partisi Halk Hareketi Partisi'dir (PAP). Şu anda hükümette olan bu parti 1965'teki bağımsızlıktan bu yana hükümette yer almaktadır. Parti, Asya demokrasisi ve değerleri ya da 'ortak değerler' şeklinde muhafazakar değerleri teşvik etmektedir. Singapur'da siyasi yelpazenin solunda yer alan ana parti İşçi Partisi'dir (WP). ⓘ

Birleşik Devletler

Reagan Doktrini Cumhuriyetçi Parti'yi yeniden şekillendiren Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Ronald Reagan (1981-1989) ⓘ

Amerika Birleşik Devletleri'nde muhafazakârlığın anlamı, kelimenin başka yerlerde kullanılış biçimiyle çok az ortak noktaya sahiptir. Ribuffo'nun (2011) belirttiği gibi, "Amerikalıların muhafazakârlık olarak adlandırdığı şeye dünyanın çoğu liberalizm ya da neoliberalizm demektedir". Amerikan muhafazakarlığı, Amerika Birleşik Devletleri'nde Amerikan geleneklerine saygı, Yahudi-Hıristiyan değerlerine destek, ekonomik liberalizm, anti-komünizm ve Batı kültürünün savunulması ile karakterize edilen geniş bir siyasi inanç sistemidir. Muhafazakarlığa uygunluk sınırları içinde özgürlük, serbest piyasanın güçlendirilmesine, hükümetin büyüklüğünün ve kapsamının sınırlandırılmasına ve yüksek vergilere ve girişimci üzerindeki hükümet veya işçi sendikası tecavüzüne karşı özel bir vurgu ile temel bir değerdir. ⓘ

1830'ların Demokrat Partisi, köleliği, ayrılmayı ve daha sonra ayrımcılığı destekleyen Güneyli Demokratlar ile köleliğin kaldırılmasını, birliği ve eşitliği destekleme eğiliminde olan Kuzeyli Demokratlar arasında bölünmüştür. Pek çok Demokrat, özellikle ırk söz konusu olduğunda, her şeyin geçmişte olduğu gibi olmasını isteyen muhafazakârlardı. Genellikle daha yoksul çiftçileri ve kentli işçileri destekliyor, bankalara, sanayileşmeye ve yüksek gümrük tarifelerine karşı çıkıyorlardı. ⓘ

İç Savaş sonrası Cumhuriyetçi Parti, hem yerel hem de ulusal siyasi makamlarda görev yapan ilk Siyahları seçti. Güneyli Demokratlar, ayrımcılık yanlısı Kuzeyli Cumhuriyetçilerle birleşerek Muhafazakar Koalisyon'u oluşturdular ve bu koalisyon, Edward Brooke'un Massachusetts Senatörü seçildiği 1967 yılına kadar Siyahların ulusal siyasi makamlara seçilmesine başarılı bir şekilde son verdi. ⓘ

19. yüzyılın sonlarında Demokrat Parti iki gruba ayrıldı; daha muhafazakar olan Doğu iş dünyası grubu (Grover Cleveland liderliğinde) altını tercih ederken, Güney ve Batı (William Jennings Bryan liderliğinde) mahsullerinin fiyatlarını yükseltmek için daha fazla gümüş istiyordu. 1892'de Cleveland, altın standardını sürdürmeyi, gümrük tarifelerini düşürmeyi ve hükümet müdahalesine laisse-faire yaklaşımını destekleyen muhafazakar bir platformda seçimi kazandı. Ülke çapında yaşanan şiddetli bir depresyon planlarını bozdu. Liberal William Jennings Bryan'ın adaylığı kazandığı ve hem altın hem de gümüşle desteklenen para olan bimetalizm için kampanya yürüttüğü 1896'da destekçilerinin çoğu Altın Demokratlarını destekledi. Muhafazakâr kanat 1904 yılında Alton B. Parker'ı aday gösterdi, ancak Parker çok az oy aldı. ⓘ

1920'lerden bu yana Amerika Birleşik Devletleri'nde muhafazakarlık esas olarak Cumhuriyetçi Parti ile ilişkilendirilmiştir. Ayrımcılık döneminde birçok Güneyli Demokrat muhafazakârdı ve 1937'den 1963'e kadar Kongre'de iç politikayı büyük ölçüde kontrol eden muhafazakâr koalisyonda kilit rol oynadılar. Muhafazakar Demokratlar, 1994'teki Cumhuriyetçi Devrim'e kadar ABD siyasetinde etkili olmaya devam etti; bu dönemde Güney Amerika, muhafazakar değerlerini korurken katı Demokratlardan katı Cumhuriyetçilere kaydı. ⓘ

Bugün Amerika Birleşik Devletleri'ndeki en büyük muhafazakar parti, GOP (Büyük Eski Parti) olarak da bilinen Cumhuriyetçi Parti'dir. Modern Amerikan muhafazakârları, muhafazakâr değerlere uygun olduğu sürece bireysel özgürlüğü, küçük hükümeti, hükümetin deregülasyonunu, ekonomik liberalizmi ve serbest ticareti demokrasinin temel özelliği olarak görmekte, bu da genellikle sosyal eşitliğe ve sosyal adalete daha fazla değer veren modern Amerikan liberalleri ile tezat oluşturmaktadır. Amerikan muhafazakarlığındaki diğer önemli öncelikler arasında geleneksel aileye destek, kanun ve düzen, silah taşıma hakkı, Hristiyan değerleri, anti-komünizm ve "Batı medeniyetinin modernist kültür ve totaliter hükümetlerin meydan okumalarına karşı" savunulması yer almaktadır. Ekonomik muhafazakârlar ve liberteryenler küçük hükümet, düşük vergi, sınırlı düzenleme ve serbest girişimden yanadır. Bazı sosyal muhafazakârlar geleneksel sosyal değerlerin laiklik tarafından tehdit edildiğini düşünür, bu nedenle okullarda namaz kılınmasını destekler, kürtaja ve eşcinselliğe karşı çıkarlar. Yeni muhafazakârlar Amerikan ideallerini dünyaya yaymak ister ve İsrail'e güçlü bir destek verirler. Çok kültürlülüğe karşı olan Paleo-muhafazakarlar göçün kısıtlanması için baskı yapmaktadır. ABD'li muhafazakarların çoğu Cumhuriyetçileri Demokratlara tercih etmekte ve çoğu grup güçlü bir dış politika ve güçlü bir ordudan yana tavır almaktadır. 1950'lerin muhafazakar hareketi, Reagan'ın daha sonra "şeytani imparatorluk" olarak nitelendireceği "tanrısız komünizmin" yayılmasını önlemek için birliğe duyulan ihtiyacı vurgulayarak bu farklı kesimleri bir araya getirmeye çalışmıştır. Reagan yönetimi sırasında muhafazakârlar, Soğuk Savaş stratejisinin bir parçası olarak ABD'nin sosyalist veya komünist olarak tanımlanan hükümetlerle savaşan gerilla isyanlarına askeri ve diğer destek sağladığı "Reagan Doktrini "ni de destekledi. Reagan yönetimi aynı zamanda neoliberalizmi ve Reaganomics'i (aşağılayıcı bir şekilde damlama ekonomisi olarak adlandırılır) benimsemiş, 1980'lerin ekonomik büyümesi ve trilyon dolarlık açıklarla sonuçlanmıştır. ⓘ

Diğer modern muhafazakar pozisyonlar arasında büyük hükümet karşıtlığı ve çevrecilik karşıtlığı yer almaktadır. Ortalama olarak, Amerikalı muhafazakarlar liberallere göre daha sert dış politikalar istemektedir. Ekonomik liberalizm, deregülasyon ve sosyal muhafazakarlık Cumhuriyetçi Parti'nin ana ilkeleridir. ⓘ

2009'da kurulan Çay Partisi hareketi, popülist Amerikan muhafazakar fikirleri için büyük bir çıkış noktası olduğunu kanıtlamıştır. Belirtilen hedefleri arasında ABD anayasasına sıkı sıkıya bağlılık, daha düşük vergiler ve federal hükümetin sağlık hizmetlerinde artan rolüne karşı çıkmak vardı. Seçimlerde, Cumhuriyetçilerin 2010 yılında ABD Temsilciler Meclisi'nin kontrolünü yeniden ele geçirmesinde kilit bir güç olarak görülüyordu. ⓘ

Psikoloji

İkinci Dünya Savaşı'nın ardından psikologlar, sol ve sağ arasındaki ideolojik farklılıkları açıklayan farklı güdüler ve eğilimler üzerine araştırmalar yürütmüştür. İlk çalışmalar, Theodor W. Adorno'nun F-ölçekli kişilik testine dayanan Otoriter Kişilik (1950) adlı kitabıyla başlayarak muhafazakârlara odaklanmıştır. Bu kitap teorik ve metodolojik gerekçelerle ağır bir şekilde eleştirilmiş, ancak bazı bulguları daha sonraki ampirik araştırmalarla doğrulanmıştır. ⓘ

1973 yılında İngiliz psikolog Glenn Wilson, muhafazakar inançların altında yatan genel bir faktörün "belirsizlik korkusu" olduğuna dair kanıtlar sunan etkili bir kitap yayınlamıştır. Jost, Glaser, Kruglanski ve Sulloway tarafından 2003 yılında yapılan bir araştırma literatürü meta-analizi, belirsizliğe tahammülsüzlük ve bilişsel kapanma ihtiyacı gibi birçok faktörün kişinin siyasi muhafazakarlık derecesine ve bunun karar verme sürecindeki tezahürlerine katkıda bulunduğunu ortaya koymuştur. Kathleen Maclay tarafından yapılan bir çalışmada bu özelliklerin "kişisel bağlılık ve sarsılmaz sadakat gibi genel olarak değer verilen özelliklerle ilişkili olabileceği" belirtilmiştir. Araştırma ayrıca, çoğu insan değişime direnç gösterirken, liberallerin değişime daha toleranslı olduğunu ileri sürmüştür. ⓘ

Psikolog Bob Altemeyer'e göre, siyasi olarak muhafazakar olan bireyler, RWA ölçeğinde sağ kanat otoriterlikte (RWA) üst sıralarda yer alma eğilimindedir. Bu bulgu Adorno tarafından da yankılanmıştır. İsrail'de İsrailli ve Filistinli öğrenciler üzerinde yapılan bir çalışmada, sağ parti destekçilerinin RWA puanlarının sol parti destekçilerinden önemli ölçüde daha yüksek olduğu bulunmuştur. Bununla birlikte, H. Michael Crowson ve meslektaşları tarafından 2005 yılında yapılan bir çalışma, "sonuçların muhafazakarlığın RWA ile eşanlamlı olmadığını gösterdiğini" belirterek, RWA ile diğer muhafazakar pozisyonlar arasında ılımlı bir fark olduğunu öne sürmüştür. ⓘ

Psikolog Felicia Pratto ve meslektaşları, yüksek sosyal baskınlık yöneliminin (SDO) muhafazakar siyasi görüşler ve eşitliği teşvik etmek için sosyal mühendisliğe karşı olma ile güçlü bir şekilde ilişkili olduğu fikrini destekleyen kanıtlar bulmuşlardır, ancak Pratto'nun bulguları, Pratto ve meslektaşlarının yüksek SDO puanlarının önyargı ölçümleriyle yüksek oranda ilişkili olduğunu bulmaları nedeniyle oldukça tartışmalı olmuştur. Ancak David J. Schneider, üç faktör arasında daha karmaşık bir ilişki olduğunu savunmuş ve "SDO için kontroller yapıldığında önyargı ve siyasi muhafazakarlık arasındaki korelasyonların neredeyse sıfıra düştüğünü, bunun da muhafazakarlık-önyargı bağlantısının SDO'dan kaynaklandığını düşündürdüğünü" yazmıştır. Muhafazakar siyaset teorisyeni Kenneth Minogue, Pratto'nun çalışmasını eleştirerek şunları söylemiştir: "Yerleşik kimliklere değer vermek, alışkanlıkları övmek ve önyargılara saygı duymak muhafazakar mizacın karakteristik özelliğidir; bu tür şeyler irrasyonel olduğu için değil, insanoğlunun savrulan dürtülerini, onları çoktan kaybedinceye kadar değer vermeye başlamadığımız geleneklerin sağlamlığına bağladığı içindir. Radikalizm genellikle gençlik hareketlerine yol açarken, muhafazakarlık hayatta en çok neye değer verdiklerini keşfetmiş olan olgun insanlar arasında görülen bir durumdur." ⓘ

Irkçılık ve muhafazakarlık arasındaki ilişkiyi inceleyen 1996 tarihli bir çalışma, bu ilişkinin daha eğitimli bireyler arasında daha güçlü olduğunu, ancak "Siyah karşıtı duygulanımın herhangi bir eğitim veya entelektüel gelişmişlik düzeyinde siyasi muhafazakarlıkla esasen hiçbir ilişkisi olmadığını" ortaya koymuştur. Ayrıca, ırkçılık ve muhafazakarlık arasındaki korelasyonun tamamen sosyal baskınlık yönelimi ile karşılıklı ilişkileri ile açıklanabileceğini bulmuşlardır. ⓘ

Arthur C. Brooks, 2008 tarihli Gayri Safi Milli Mutluluk adlı kitabında muhafazakarların liberallere kıyasla yaklaşık iki kat daha mutlu olduğu bulgusuna yer vermektedir. 2008 yılında yapılan bir araştırma, muhafazakârların mevcut durumu meşrulaştırma eğilimleri ve toplumdaki eşitsizliklerden daha az rahatsız olmaları nedeniyle liberallerden daha mutlu olma eğiliminde olduklarını göstermektedir. Aslında, gelir eşitsizliği arttıkça, göreceli mutluluktaki bu fark da artmaktadır çünkü muhafazakârlar, liberallere kıyasla, ekonomik eşitsizliğin olumsuz hedonik etkilerine karşı ideolojik bir tampona sahiptir. 2012 yılında yapılan bir çalışma buna itiraz etmiştir. ⓘ

2009 yılında yapılan bir araştırma muhafazakarlık ve bilişsel yetenek arasında negatif bir ilişki olduğunu ortaya koymuştur. Muhafazakârlığın SAT, Kelime Bilgisi ve Analoji test puanları, eğitim ölçümleri (ilk, orta ve yükseköğretim düzeylerinde brüt kayıt gibi) ve PISA'dan matematik ve okuma ödevlerindeki performans ile negatif bir korelasyona sahip olduğu bulunmuştur. Ayrıca muhafazakârlığın Başarısız Devletler Endeksi'nin bileşenleri ve "ulusların ekonomik ve siyasi gelişimine ilişkin diğer bazı ölçütler" ile ilişkili olduğu bulunmuştur. Bu çalışmada 74 ülkeden katılımcılar ve diğer benzer çalışmalardan farklı bir muhafazakarlık tanımı kullanılmıştır. Hangi yüklemelerin muhafazakârlığı oluşturduğuna dair tanım çalışma boyunca değişiklik göstermektedir. Bununla birlikte, Brezilyalı bir örneklemde, cinsiyet, yaş, eğitim ve gelir için düzeltme yapıldıktan sonra bile en yüksek IQ'lar merkez sağcılar ve merkezciler arasında bulunmuştur. ⓘ

Kişilik psikolojisi araştırmaları muhafazakarlığın vicdanlılık ile pozitif, yeni deneyimlere açıklık ile negatif ilişkili olduğunu göstermiştir. Vicdanlılık iş performansıyla olumlu yönde ilişkili olduğundan, 2021 yılında yapılan bir araştırma muhafazakâr hizmet çalışanlarının liberal çalışanlara göre daha yüksek puan, değerlendirme ve bahşiş aldıklarını ortaya koymuştur. ⓘ

Yaklaşımlar

Muhafazakârlığın var olan kazanımları ve değerleri korumak şeklinde bir yanı da vardır. Bu açıdan bakıldığında, herkes, solcular dahil, istedikleri toplumsal düzen gerçekleştiğinde muhafazakârlaşabilirler. Nitekim Sovyetler Birliği'ndeki Stalin rejimine karşı olanlar (örneğin Troçkistler) bu rejimi muhafazakârlaşmakla suçladılar. Bazı muhafazakârlık taraftarları, toplumların zamanla geçirdikleri evrim sonucu bir tür "bilgelik" biriktirdiğini, bu bilgeliğin toplum düzeninde, kültürde kendisini açığa vurduğunu, özenle korunması gerektiğini savunurlar. Bu nedenle, muhafazakârlık, bir anda büyük değişiklikler yapmayı hedefleyen devrimciliğin karşıtıdır. ⓘ

Kimi yaklaşımlara göre muhafazakârlık, akla şüpheyle yaklaşır. Kendi aklının sesini dinleyerek başka insanların hayatları üzerinde kalıcı bir etki yaratmaya çalışan düşünürleri eleştirir. Muhafazakârlara göre akıl farklı sonuçlara varabilmektedir ve bir bireyin toplum üzerinde keyfi değişiklikler yaratma isteklerine araç olmamalıdır. Toplum düzeni asırların deneyimlerinin süzülerek gelen bir evrimleşme sonucu oluşmalıdır. Muhafazakârlık aklın siyasi sorunlar karşısında kullanımına karşı değildir, fakat toplumun tümünü etkileyecek planların, çoğunluğun isteğine aykırı olmalarına karşın akılcılık (rasyonalizm) kullanılarak meşrulaştırılmasına karşıdır. ⓘ

Öncüler

Muhafazakârlığı sistemli bir düşünce olarak ilk savunan kişi, İngiliz filozof Edmund Burke olmuştur. Burke, Fransız Devrimi zamanında yaşamış, devrime karşıt bir düşünürdü. O sırada İngiliz devlet adamları arasında Fransız Devrimi'nin İngiltere'ye yayılacağı endişesi yaygındı. Burke, devrimsel mücadeleye karşı sistemli bir ideoloji oluşturarak, fikirsel alanda Fransız Devrimi'ne karşı bir mücadele başlattı. ⓘ

Muhafazakârlık İngiltere ve ABD gibi sanayileşmiş demokratik toplumlarda yayıldığı gibi, Osmanlı İmparatorluğu, Çin İmparatorluğu gibi gelenekçi ülkelerde de siyasi iktidarları etkiledi. ⓘ

Yararlı yazılar

• Muhafazakârlık Nedir?18 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Bekir Berat Özipek, Star Gazetesi Yazarı, Liberal Düşünce Topluluğu Üyesi ⓘ